Деректер қоры (ДҚ) — қарастырылып отырған пәндік саладағы
объектілердің қалыпын және олардың қарым-қатынасын көрсететін атаулы
деректер жиынтығы.
Деректер қорын басқару жүйесі (ДҚБЖ) - ақпараттық жүйенің
маңызды компоненті, көптеген пайдаланушылардың ДҚ құруға, жүргізуге
және бірлесіп пайдалануға арналған тілдік және бағдарламалық құралдардың
жиынтығы.
ДББЖ негізгі функциялары:
-
сыртқы жадыдағы деректерді басқару (дискіде); -
жедел жадыдағы деректерді басқару; -
өзгерістер журнализациясы және ақаулардан кейін деректер базасын қалпына келтіру; -
ДҚ тілдерін қолдау (деректерді анықтау тілі, деректерді манипуляциялау тілі) Деректер қорымен жұмыс істеуге көмектесетін бағдарламалар
қосымшалар деп аталады.
Қосымша - қолданбалы есебі үшін ақпаратты
өңдеуді
автоматтандыруды
қамтамасыз
ететін
бағдарлама
немесе
бағдарламалар кешені болып табылады. Қосымшаның құрылуы ДҚБЖ-нің
ортасында немесе ДҚ-на қол жеткізетін құралдарды пайдаланатын
программалай жүйелері (мысалға, Delphi немесе C++ Builder) көмегімен ДҚБЖ
ортадан тыс құрастырылуы мүмкін. ДҚБЖ ортасында әзірленген қосымшалар -
ДҚБЖ қосымшалары деп атайды, ал ДҚБЖ – дан тыс әзірленген қосымшалар-
сыртқы қосымшалар деп атайды.
Деректер сөздігі (ДС) - деректер құрылымы, ДҚ файлдарының бір-
бірімен өзара байланысы, деректер түрлері және оларды ұсыну форматтары,
пайдаланушыларға деректердің тиістілігі, қорғау кодтары мен қолжетімділікті
шектеу және т. б. туралы ақпаратты орталықтандырылған сақтауға арналған
ДБн кіші жүйесі болып табылады.
Барлық ДБн-де функционалды деректер сөздігі бар, бірақ бұл
функцияларды әрдайым орындайтын компоненттің дәл осындай атауына ие
болмайды. Көбінесе деректер сөздігінің функциялары ДҚБЖ-мен орындалады
және жүйенің негізгі меню немесе оның утилиталарымен әске асырылады.
