Компетентностно-ориентированное образование в современной школе. Учебно-методическое пособие
Жексенбаева У.Б.
Алматы, 2009. -178с.
16
Менеджмент негіздері: Оқулық
Жәкенова Б., Тәмпішева Қ., Мақсатова Л.
Астана: Фолиант, 2007. – 260 б.
17
Психология управления.
Кабаченко Т.С.
Москва, 2000
18
Психология в практике менеджера образования.
Крыжко В.В.
СПб, «КАРО», 2001.
7. Курс компоненттеріне қойылатын талаптар Білімгерлер пәнді белсенді және қызықты түрде оқулары тиіс. Сіздерге тапсырмалар алдын-ала беріледі. Лекция өткеннен соң, сіздер сол тақырыптарға байланысты дәптерлеріңізге конспект жасауларыңыз тиіс. Конспектілер әр апта сайын оқытушымен тексеріледі. Білімгер рефераттар тақырыбымен танысқаннан соң, олардың ішінен тақырыпты таңдап, модульдің соңына таман оларды дайындап, қорғаулары тиіс. Сабақта оқушылардың белсенділігі мен қызығушылықтары мадақталады. Білімгердің белсенділігі қосымша баллдармен саналады. Білімгерлер, сонымен қатар қызығушылықтары бар тақырыптар аясында эссе, глоссарий жасай алады. Олар кейін сабақтарда қорғалып, қосымша баллдармен есептеледі. Кейбір жағдайларда оқытушы сіздердің білімдеріңізді тексеру мақсатында экспресс-сауалнамалар, тест тапсырмаларын, карточкаларды қолданады.
7.1. БӨЖ-дің түрлері және білімгерлердің білімін бағалау критерийлері БӨЖ оқу жұмысының негізгі бөлігі ретінде білімгерлердің білімін толықтыруға, жетілдіруге бағытталған жаңа формация мұғалімінің маңызды кәсіби сапасы ретінде танылады.
Реферат және баяндама – білімгердің таңдауымен (әр модульдан бір реферат) әзірленеді.Топ болып әзірлеуге де болады. Реферат жауаптың мәнін ашуы, өзіндік қорытынды ұстануы қажет.
Білімгер презентациясы мен рефератына бір-бірлерінің пікірі.Пікір қысқаша талдау жасауды ұстанады.
Тақырып бойынша шолу – ұсынылған тақырыпқа 1-2 беттік қысқаша жазбаша әдеби шолу жасау. Материалды Интернет пен баспасөзден қамту.
Іскерлік ойын, тренинг – білімгердің болашақ кәсіби қызметіне қажет іскерлігін оятатын жеке және командалық ойын. Кейде үйде дайындалуды, кітапханада аяқталуды талап етеді.
Кроссворд пен тапсырма құрау. Барлық тапсырмалар өз уақытында өткізілуі тиіс. Кешіктіріліп өткізілген тапсырманы бағалау төмендетіледі. (Әр күнге әр тапсырмадан 0,5 балл алынады).
Сабақ кезінде белсенділік таныту үшін басқа тыңдаушыға стимул болатындай курс сұрақтарын қамтып, қызығушылық танытуыңыз қажет. Барлық тапсырмлр өз уақытында орындалады, дайындалу барысында қаралып отырған жағдаятқа шығармашылдықпен оқулық пен лекциядан алынған принцип пен тұжырымдамаларды қолдануыңыз қажет. Сабаққа сіз болашақ кәсқби қызметіңізді оқу үшін үлкен мақсат қойып тапсырма, материал, сұрақ пен жағдаятты шешетіндей дайындықпен келуіңіз қажет. Онымен қатар курс барысында түсіністікпен өзіңізге жауапкершілік алуыңыз тиіс.
6. Семинар (лат сeminarium рассадник) – білімгердің баяндамалары тыңдалып, талқыланатын, курс бойынша өтілген материалды бекітуде тереңдетілген білімді қамтамасыз ететін практикалық сабағы.
7. Конспект (лат. Conсpectuс шолу)- курстың негізгі компоненті, бағалау үшін апта сайын тексерілуге өткізілетін лекцияның немесе әдебиеттің қысқаша мазмұны. Егер білімгер талқыланатын тақырып бойнша шолу немесе глоссарий әзірлесе, онда конспект жазудан босатылады.
8. Глоссарий (лат qloccarium жиналыс) – тақырып категориясы мен негізгі түсініктері бойынша қысқаша жинақталған сөздік.
9. Реферат және баяндама.( лат referre баяндау, хабарлау) – өзекті және күрделі жағдаяттың мәнін білімгердің шығармашыл өзіндік жұмыс түрінде ашуы. Бір білімгер бір модульде бір рефераттан өткізуі тиіс.
10. ЭССЕ (фр. Eссai тәжірибе) - ғылыми очерк – нақты бір тақырып бойынша жазбаша тапсырма түрінде орындалып, сабақта презентация түрінде өтіледі.
11. Материалды ауызша баяндау. Презентация (лат. Preсentatio, көрсету) – нақты жағдаят немесе берілген тақырып бойынша аудиторияға ұсынылған баяндама. Уақыты 10-15 минут. Тақырыптың өзі қызығушылық тудырып, қосымша әдебиеттер кеңінен пайдаланып, қоршаған ортаны қызықтыруы қажет.Бір сабақтағы жауап берушілердің ең жоғары саны – 6.
12. Бақылау жұмысы – рубеждік бақылау және өтілген материал бойынша білімгердің білімін анықтау, бекіту мақсатында жазбаша формада қорытынды аттестацияның өтілуі.
13. Еркін пікірлесу, сұхбаттасу – (свободное собеседование) "сұрақ-жауап" түріндегі нақты тақырып немесе жағдаят бойынша ауызша пікірлесу. Берілген сабақ формасы өзінің мәні бойынша ой бөлісу (дискуссияға) жақын. Білімгер немесе "кіші топтың" өкілі "эксперт" ретінде аудиторияның сұрақтарына жауап беріп, өзінің позициясын ұстануына болады.
14.Жеке жоба. Дайындығы жоғары білімгер таңдауымен орындалады.Жұмыс тақырыптың белсенділігімен және зерттеу сипаттамасымен ерекшеленеді.
15.Импровизация /ойдан құрастыру/ – білімгердің ішкі жан-дүниесін сыртқа әңгіме /фраза/ түрінде бейнелеу.
16. Пантомима – дене қимылдары арқылы педагогтің үйреншікті әрекеттеріне оқыту.
8. «Білім берудегі менеджмент» пәні бойынша реферат тақырыптары
8.1. Білімгерлердің дайындық деңгейіне қойылатын талаптар: Оқытушы білімгердің білімін тест, мини-интервью, мини-викторина түрінде еш ескертусіз тексеруі мүмкін. Бақылаудың бұл түрлері бойынша қойылған баға қорытынды бағаға қосылады. Сонымен қатар, білімгерлердің жұмыстары ОБӨЖ немесе семинар сабақтарында бағалануы мүмкін.
Білімгердің дайындық деңгейіне қойылатын талаптар: Білімгер семинар сабақтарына берілген тақырыпқа берілген әдебиеттер бойынша конспект әзірлеуі қажет. Барлық жеке, рейтингтік, реферат т.б. тапсырмалар кесте бойынша берілген мерзімде тапсырылуы керек.
Білімгер семинар сабақтарында әр түрде: пікірін айту, толықтыру, басқа білімгер тапсырмаларына рецензент болу арқылы өз білімін көрсетуіне болады.
Оқытушы келесі айып санкцияларын қарастырады:
конспекттің болмауы – 50 балл шегеріледі
семинар сабақтарына берілген тапсырманы орындамай келу – 100 балл шегеріледі
берілген тапсырманы өз уақытында тапсырмау – 30 балл шегеріледі.
8.2. Білімгерлерді мадақтау: Сабақ тақырыбы бойынша өз бетімен табылған материалға, ғылыми хабарламаға, семинар сабағындағы проблемалық сұраққа, ең жақсы баяндама, реферат, ауызша жауапқа 10 балл қосылады.
Семинар сабағындағы белсенділік көрсеткеніне 10 баллдан қосылады.
Үй тапсырмасын өз уақытында тапсырған алғашқы 5 білімгерге 10 баллдан қосылады.
Ең жақсы әзірленген рефератқа, өз уақытында тапсырған кезде және жақсы қорғаған білімгерге 10 балл қосылады.
8.3. БӨЖ-ді орындауға қойылатын талаптар: Бір триместр ішінде сіздер 5 БӨЖ тапсырмасын орындауларыңыз тиіс. Олардың әрқайсысы үшін 100 балл беріледі. БӨЖ үшін қорытынды баға 0-ден 500 баллға дейін болады.
8.4. Әр бақылаудың талаптары Рубеждік бақылаудың талаптары: “Білім берудегі менеджмент” курсы бойынша 2 рубеждік бақылау болады. Олар: біріншісі – ауызша бақылау жұмысы ретінде, екіншісі – жазбаша түрінде өтіледі. Әр рубеждік бақылау 100 баллмен бағаланады. Қорытынды баға 0-ден 100-баллды құрайды.
Аралық бақылауға қойылатын талаптар: Аралық бақылау емтихан түрінде өтеді, оның жалпы бағадағы үлес салмағы 40%- ды құрайды. Емтихан ауызша түрде өткізіледі.
Білімгерлерге емтихан сұрақтары алдын-ала беріледі. Емтихан өтілген материалды құрайды. Емтиханда білімгер курс жоспарын қолдана алады, бірақ ол глоссарий, анықтамалықтарды, т.б. қолданбауы тиіс. Егер де ол рұқсат берілмеген көмекші құралдарды қолданса, онда емтиханнан шығарылып жіберіледі.
9. Білімгерлердің білімін рейтингтік бақылау бойынша ұсыныстар 9.1 Баға қою саясаты Бақылаудың 3 түрі қолданылады:
2 Рубеждік тапсырмалар: Білім беру жүйесін бәсекелестік механизмі
Ресурстарды бөлу, үйлестіру механизмі
Қаржыландыру механизмі
Стимулдау механизмі
Шұғыл басқару механизмі
Құзыреттілік амалға негізделген менеджерлерді дайындаудың ғылыми-әдіснамалық негізі
Менеджерлерге тән кәсіби-мәнді тұлғалық сапалар
Болашақ менеджерлердің кәсіби сапаларын қалыптастырудың шарттарын анықтау/
Мотивация теориясының мазмұны
Мотивацияның процессуалды теориясы
Ішкі мотивация туралы түсінік
Болашақ менеджерлердің және ұйымның мотивациясын ниеттендірудің шарттары
Білім беру жүйесіндегі менеджердің моделі
Білім беру жүйесіндегі менеджердің моделін қалыптастырудың жолдары
Болашақ білім беру жүйесіндегі менеджерлерді дайындаудың ғылыми-әдіснамасын қамтамассыз ету
Білім беру жүйесіндегі менеджерлерді дайындауды дамытудың бағыттары
9.3 Білімгердің оқу әрекетінің нәтижесін бағалау (баллмен) Ағымдық және аралық бақылауды бағалау келесі категориялар негізінде анықталады.
№
Курстың компоненттері
Тапсырмалардың саны
Бағаның үлес салмағы %
Максимал балл
Лекция сабақтарында белсенді жұмыс атқару
15
29
15*100=1500
Семинар сабақтарына белсенді жұмыстар
15
58
30*100=3000
БӨЖ
10
9,5
10*100=1000
Рубеждік бақылау
2
3,5
2*100=200
Барлығы
52
100
(5700/57)* 0,6=60
Аралық бақылау
100*0,4=40
9.4. Білімді бағалау графигі
Тақырып ж/е бағалар түрлері /апта
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Барлығы
Лекция сабақтарына белсенді жұмыс атқару
х
х
х
х
х
х
х
х
х
х
х
х
х
х
х
1500
Семинар сабақтарына белсенді жұмыс атқару
х
х
х
х
х
х
х
х
х
х
х
х
х
х
х
1500
Сабақтағы белсенді жұмыс
х
х
х
х
х
х
х
х
х
х
х
х
х
х
х
1500
БӨЖ
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
100/10
Рубеждік бақылау
х
х
200/2
Жиынтық
балл
100
100
100
100
100
100
100+
100
100
100
100
100
100
100
100+100
100
1500(1700/17*0,6)=60
Аралық бақылау
100*0,4=
40
10. Курс саясаты 1. Білімгердің сабаққа саналылықпен, шын ниетімен қатысуы.
2. Білімгер оқу үрдісінде белсенділік танытулары, «субъект-субъект» қатынасын ұстауы қажет.
3. Үй тапсырмасын өз уақытында сапалы орындау.
4. Тапсырманы орындамаған жағдайда қорытынды бағасы төмендетіледі.
5. Сабақтан себепсіз қалмау, қалған жағдайда себебін анықтайтын анықтама қағазын көрсету. Жіберілген сабақтарды оқытушымен келісілген уақытта өту.
6. Сабақ уақытында бос әңгімемен айналыспау, газет оқымау, телефонды сөндіру, сағыз шайнамау. Сабаққа кешікпеу.
7. Білімгерлердің институттың ішкі тәртіп ережесін сақтауы қажет.
8. Институт қабырғасында болашақ мұғалімге жат барлық жаман әдеттерден аулақ болу.
9. Толеранттық және «полимәдениеттілік» тәрбиені ұстау, коммуникативті болу.
10. Оқытушылар мен курстастарына қатысты педагогтік әдеп пен этиканы ұстану.
11. Пунктуальды және міндетті бола білу.
12. Сабаққа күнделікті қатысу.
13. Барлық сабақтарда кері байланысты қолдау.
14. Сабақтан себепсіз қалмау.
10.1. Академиялық мінез-құлық пен этика саясаты ЖОО-ның ішкі тәртіп негізінде, білімгердің этикалық кодексі негізінде төмендегіше анықталады:
1. Оқытушы, жолдастары мен қызметтестермен сыйластықта болуы керек.
2. Институт, факультеттің барлық тәрбиелік іс-шараларына ат салысу.
3. Институттағы мінез-құлық мәдениетін қолдау.
4. Оқу корпусында тазалық сақтау
10.2. Сабақтарға қатысу саясаты 1. Сабақтан қалмау.
2. Әр сабаққа дайындалу.
3. Белсенді түрде сабақта өзін-өзі көрсету.
4. Сабақтан қалғаны үшін келесі айып түрлері салынады:
- себепсіз сабақта болмағаны үшін 50 балл алынады;
- семинар сабағында болмағаны үшін 50 баллдан алынады;
- курс компоненттері міндетті және оқытушы белгіленген уақытта өткізіледі;
- кешіккендерден тапсырмалар қабылданбайды.