Лекция: 30 сағ. Лаборатория сабақтар: СӨЖ: 30 сағ обсөЖ: 30 сағ Барлық сағат саны: 90 сағ



жүктеу/скачать 2,94 Mb.
бет5/5
Дата11.01.2017
өлшемі2,94 Mb.
#7424
түріЛекция
1   2   3   4   5

Лекция 29.

Таќырыбы:Сыртќы экономикалыќ басќарудыњ ќаѓидалары мен баѓыттары.

Қазақстан сыртқы экономикалық басқарудың қағидалары мен бағыттары басқарудағы кейбір шетел тәжірибесі.

Өтпелі кезеңде реттеулі нарықтық экономикаға айтарлықтай әсер ететін факторлардың бірі- республиканың сыртқы экономикалық байланыстарын дамыту. Ол байланыстардың кеңіту үшін серіктестіктердің өзара ынталарын кепілдендіретін, шетел фирмаларының меншігін сақтайтын, валюталық операцияларды реттейтін, бірлескен кәсіпорындардың қызметін қамтамасыз ететін заңдар қабылдану талап етіледі.



Осы талапқа байланысты біздің Республикамызда Президенттің <<Экономиканы тұрақтандыру және нарықтық қайта құру мезгілінде Қазақстан Республикасында сыртқы экономикалық қызметін ұйымдастыру туралы>>> Жарлығы шықты (25 қаңтар 1992ж.)

Осы Жарлық бойынша Қазақстан Республикасының территориясында шаруашылықшы субъектілері заңды мекеме мәртебесінде болса, онда олар меншіктің нысанасына қарамастан арнайы тіркеузсіз-ақ сыртқы экономикалық қызметін іске асыруға құқығы бар. Мемлекеттік мәні бар өнімдер тек мамандырылған мемлекеттік коммерциялық құрлымдар мен өндіруші кәсіпорындар арқылы экспортқа шығарылады. Республика территориясында лицензиясы бар банктерге валюталық операциялар жүргізуге рұқсат берілген, барлық заңды мекемелер мен азаматтарға валюталық шот ашуға құқығы бар. Сонымен қатар Қазақстан территориясында заңды мекемелер мен азаматтар арасындағы есептер мен төлемдер шетелдік валютамен жүргізуге тыйым салынды және валюталық рынокты дамыту шаралары белгіленіп, шетелдік валюталарды ауыстыратын орындарды көбейту көзделеді.



Сыртқы экономикалық қатнастарды басқарудағы күрделі әдістердің бірі- Қазақстанға шетел инвестицияларын тарату бағдарламасы. Бұл бағдарлама келесі жағдайларды қамтиды:

  • Біздің елімізге шетел бизнесмендерінің келуіне байланысты барлық әкімшілік процедураларды оңайлату;

  • Салықты жеңілдіктерді енгізу (салық демалыстары. жеңілдетілген мөлшерлемелері, жнңілдетілген кедендік баждар, т.б.);

  • Тапсырыс, демеу қаржы субсидия сияқты нысандарды пайдалану;

  • Шетке шығаратын капиталға үкіметтік кепілдікті күшейту;

  • тікелей инвестициялармен шұғылданатын арнайы мемлекеттік мекеме құру.

Осы бағдарламаға байланысты шешілген мәселенің бірі Республикада инвестиция жөніндегі (Қазақстан Республикасының Президентінің 1996 ж 8 қарашадағы Жарлығы) мемлекеттік комимтеттің құрылуы. Аталжмыш Жарлыққа сәйкес елімізде жалғыз өкіметті мемлекеттік мекеме құрылып, сол арқылы тікелей инвестицияларды таратуды ынтымақтандыру мемлекеттік саясаты іске асырылады. Бұл мекеменің басқарушылық қызметі мына мүдделерге жетуге бағытталған:

  • жаңа жұмыс орындарын тағайындау;




  • Қазақстан кадрларын кәсіпкерлікке дайындау мен оқыту;

  • инфрақұрлымды дамыту;

  • отандық өнімдердің сапасын көтеру;

  • экспорттың көлемін ұлғайту;

  • басымдық аймақтардың эконломикалық дамуын ынталандыру, т.б.

  • Қазіргі кезеңде Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығымен (2000 жыл желтоқсанның 13 N 507) Қазақстан Республикасының Инвестициялары жөніндегі агенттігі, функциялары мен өкілеттіктері ҚР-ң Сыртқы істер министлігіне берілді. Ендігі жерде сыртқы экономикалық қатнастардың қалыптасу, оның әрі қарай дамуы осы мемлекеттік мекеменің қызметіне тікелей байланысты.

Басқару барысында Қазақстан экономикасын әлемдік шаруашылық байланыстарына тарту мынадай қағидаларға негізделеді:

  • Сыртқы экономикалық қызметті іске асыру республиканың дербестігіне байланысты және ақша-қаражат, валюта жүйелері бірлігін сақтауы;

  • Сыртқы экономикалық байланыстарда барлық субъектілерінің теңдігі;

  • Мемлекеттік реттеу – экономикалық тұтқалар негізінде (кедендік баждар, субсидиялары, салықтар, пайыздық мөлшерлемелер, лицензиялау және т.б.).

Республиканың сыртқы экономикалық қатнастарының дамуындағы негізгі мәселе – ол экспорт мәселесі. Сондықтан республиканың экспорттық әуелетінің жүзеге асырылуы екі бағытта жүргізілуі:

  • Экспортқа мамандандырылған өндірісті дамыту;

  • Жұмыс істеп жатқан өндірістердің көпшілігінде экспорттық өнім өндіру;

  • өндіретін өнімдердің және шикізаттың сапасын үнемі қадағалап отыру.

Қазақстанның экспорттық саясатын басқару – ол ең алдымен валюталық ресурстарды молайту және экспорттың құрлымын, шикізаттық бағытты (өзгерту.)

Келтірілген шаралардың бәрі еліміздің валюталық ресурстарын ұлғайтуға, нығайтуға тікелей және халықаралық экономикалық қатнастарды білікті басқаруға әсер етеді.

Сыртқы экономикалық қатнастарды басқару және реттеу үкіметтің қызмет. Мемлекеттің сыртқы саясатын іске асыру жөнінде үкімет ерекше рөл атқарады, ол соның негізгі орындаушысы және жоспарлы түрде дамытушысы. Мемлекет үкімет арқылы сыртқы экономикалық қатнастарды іске асыруды басқарады. Бұл жөнінде үлгі алатын елдің бірі Жапония. Ол ең дамыған және өркениетті елдердің алдыңғы қатарына жатады.

Сыртқы экономикалық қатнастарды реттеудегі алдынала ойластырылған мемлекеттік саясат елді дамытудағы басты тетіктердің бірі. Осындай саясат арқылы Жапония әлемдік шаруашылыққа өзінің ұлттық ерекшеліктерін мейлінше ескеру арқылы күрделі халықаралық экономикалық, ғылыми-техникалық, қаржылық және сауда орталығына айналып отыр.

Сыртқы экономикалық қызметті мемлекет тарапынан реттеу тәжірибесінде кеңінен пайдаланатын әдістер бар; заң шығаратын, әкімшілік – құқықтық, экономикалық, бейресмилік. Осылардың бәрі қойылған мақсаттарға жетуді қамтамасыз етеді.

Сыртқы экономикалық қызметті реттеуде Жапония тәжірибесі мөлшерлі – құқықтық негізге сүйенед. Барлық шаралар жүйесінде және әкімшілік – құқықтық реттеуде ерекше орын алатын <<валюталық айырбас және сыртқы сауда заңы>>. Бұл заң мемлекеттік реттеуде жалпы тұжырымдаманы анықтайды, еркін және жан-жақты сауда жүргізу қағидаларын қамтиды. Бұл Заң сыртқы экономикалық операциялар еркіндік қағидасына сүйенгендіктен тек ең аз мөлшерлі керекті мемлекеттік бақылауды қамтиды.

Сыртқы экономикалық қызметте бұл Заң толық реттеу өкілеттілігін әрбір салаларда заңнан басқа (төмен) актілерге береді. Бұлар төменгі сатыдағы сыртқы экономикалық қызметінің негізгі бөлшектерін реттейтін заңдар: экспорттық-импорттық операциялар. Кедендік-тарифалық сфера; сыртқы саудаға қызмет ету; стандарттар мен техникалық талаптар; интеллектуалдық меншіктік құқылар, т.б.
Сыртқы экономикалық қызметті кедендік реттеу экономикалық құрлымын қайта құру мақсаттарымен тығыз байланысты. Кедендік тариф ұлттық өндірушілерді қорғайтын құрал болып қала береді.

Жапонияда сыртқы қатнастарды бсқаруда ынталандыру мен жәрдемдесу шараларының жүйесі қолданылады. Сыртқы экономикалық қызметінде мемлекеттік реттеудің тиімділігі көбінесе сыртқы экономикалық стратегияны жасауға байланысты. 90-жылдарға сыртқы экономикалық саясатта жаңа халақаралық экономикалық тәртіпті дамытуда елдің белсенді қатысуы басты мақсат ретінде жарияланған.

Сыртқы экономикалық қызметті реттеуде экономикалық тетіктер алкен рөл атқарады (експорт-импорттық операциялар, әлемде кездеспейтін салықты ждеңілдету жүйксі олар експорт пен

Импортты ынталандыруға бағдарланған).

Сыртқы экономикалық қызметтің дамуына әлемдік шеңбері кең сауданы мемлекеттік сақтандыру мен инвестициялардың жаңартылған жүйесі үлкен әсер етеді. Бұл жүйенің қамтитыны: сауданы жалпы сақтандыру валюталық тәуекелдікті сақтандыру, экспорттық векселдерді, облигацияларды, шетелдік инвестицияларды, шетелдік кәсіпорындарға несиелерді сақтандыру. Жапонияда мемлекет сыртқы экономикалық байланыстардың қызмет ететін жүйесін ұйымдастырушысы және осы жұмыс бюджеттен қаржыландырады.

Сыртқы экономикалық қызметте мемлекет қатысатын маңызды бағыт-ол коммерциялық жұмысты ақпаратпен қамтамасыз ету, он жинау және шетел коммерциялық ақпараттарды талдау.

Жапондық сыртқы экономикалық кешеннің тиімділігін мемлекеттік басқару оргындарының атап көрсетуге болады. Олар:әкімшілік, үйлестіруші және консультациялық оргындар.

Сыртқы экономикалық қызметті реттеуде Жапондық жүйе мемлекет пен бизнестің әрекеттестік жағынан ерекше өзгешеліктермен сипаталады.



Қазақстанда сыртқы экономикалық қатнастарды мемлекеттік деңгейде тиімді басқару үшін Жапонияның және да басқа өркениетті елдердің тәжірибесін егжей-тегжей зерттеп,оның ішінде біздің елімізге сәйкес келетінін іріктеп алып пайдалану өте қажет.

Жалпы алғанда, өтпелі кезеңде сыртқы экономикалық қызметті ұйымдастыруда және он іске асыруда мемлекеттің рөлін арттыруға мүмкіндік туғызу өте тиімді шара. Жапон тәжірибесінде көңіл қоятын жағдайлардың бірі-үйлестіруші оргындардың қызметі; екіншісі-ішкі рынокты қорғау.



Лекция 30.

Таќырыбы: Ќазаќстанныњ экспорт жєне импорт саясаты.
Ќазаќстанныњ Ќытай Халыќ Республикасымен сауда ќатынастары ныѓайып келеді,ол б‰гінде республиканыњ сауда єріптестері болып табылатын елдер тізімінде Ресейден,¤збекстаннан, Укерайнадан,Германиядан кейінгі жетінші орында т±р.Мєселењ Ќытай мен Ќазаќстан арасындаѓы тауар айналымыныњ кµлемі 1998 жылы 550 млн. АЌШ долларына жетіп ,µткен жылмен салыстырѓанда 18,3%-ѓа µсті. Соныњ ішінде Ќытай импорты 373,4 млн. АЌШ доллары,экспорт – 173,5 АЌШ доллары болды. Ќазаќстанныњ ЌХР-на экспортыныњ 90%-ын шикізат тауарлары ќ±рап отыр:ќара жєне т‰сті металлдар 42%,ж‰н – 14,3%,талшыќты маќта – 13,7% жєне т.б.

Ќытай импорты: тоќыма жєне трикотаж б±йымдар – 35,5%,аяќ киім -9%,электр техникасы – 7,2%,таѓам µнімдері – 22,8%. Ќазаќстан мен АЌШ арасындаѓы сыртќы сауда айналымы тез µсіп келеді,ол 1998 жылы 280 млн.доллар болды.Американ инвестицияларыныњ кµлемі 1999 жылдыњ бас кезінде 1,5 млрд.доллардан асты жєне Орталыќ Азия аймаѓындаѓы аса ірі инвестиция болып отыр.Ќазаќстанда 325 ќазаќстан-американкомпаниялары тіркелген.

Б‰гінде Ќазаќстан сыртќы д‰ниемен интенсивті экономикалыќ ынтымаќтастыќ ‰шін ашыќ.Халыќаралыќ бизнестіњ кµптеген µкілдері осы жаѓдайды пайдалана білді.ТМД елдері арасында Ќазаќстан шетелдік инвестициялардыњ жєне капиталдыњ келіп ќ±рылуыныњ кµлемі бойынша алдынѓы орындардыњ бірінде т±р жєне ыќтимал байлыќты наќты байлыќќа айналдыруына ,адамдарѓа айќын пайда беруіне кµмектесетін озыќ идеялар мен технологияларѓа , ењ жања жабдыќтарѓа ,баѓалы басќару тєжірибесіне, бос ќаржы активтеріне ынта ќойып отырѓанын жасырмауда.

Ќазаќстан д‰ниеж‰зілік ќоѓамдастыќтыњ толыќ ќ±ќылы м‰шесі болѓан сєттен бастап небєрі 13 жылµтті.Алайда оныњ жаќын жєне алыс кµршілерімен достыќта бола білетін ел,демократияны жаќтайтын,нарыќтыќ ќатынастарды белсенді т‰рде енгізуші жєне ќ±ќыќтыќ мемлекет орнатушы ел екені жалпылай танылѓан

Қолданылатын әдебиеттер

. 1. Маскон М

2.Альберт М

3.Хедаури Ф “Менеджмент негіздері” Москва 1994ж.

2.Нәрібаев Н.К “Менеджмент” Алмати 1999ж.

3.Нұрғалиев К.Р. “ Қазақстан экономикасы” Алмати 1999ж.

4. Бердалиев К.Б: “Басқару негіздері” Алмати 1999ж.

5. Бердалиев К.Б. “ Қазақстан экономикасын басқару негіздері” Алмати 2001ж.

6. Мамыров Н.К: “Менеджмент және нарық” Алмати 1998ж.

7Филип Котлер “ Маркетинг Менеджмент” Москва 1999ж.

8 . Бердалиев К.Б: Тұрсынбаева А.А. Өмірзақова С.

ЕсенғазиевБ.К. “Менеджмент теориясы және тәжірибесі” Алмати 2002ж.

9.Герчикова И.Н - Менеджмент М Банки-Биржи, 1994

“¦йымдарды басќару” Оќулыќ Ред.Румянцева З. Соломатин И А-1995

Нарыќтыќ экономика 3-томдыќ. М СОМИНТЭК,1992

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
“Сырдария” университеті

“Экономика” факультеті

“Экономика” кафедрасы

“ Ќазаќстан экономикасы” пәні бойынша


050509 “Қаржы”, 050506 “Экономика”,
050508 “Есеп және аудит” мамандықтарының студенттері үшін
Студенттің өзіндік жұмысының жоспары.

(СӨЖ)


Жетісай-2005 ж

Студенттің өзіндік жұмысының жоспары.






  1. Географиялыќ жаѓдайы.

  2. Физикалыќ-географиялыќ жаѓдайы.

  3. Экономикалыќ-географиялыќ жаѓдайы.

1


  1. Єкімшілік-аумаќтыќ бµлінуі.

  2. Ірі ќалалар.

  3. Табиѓи климат жаѓдайлары.

1


  1. Ќазаќстан Республикасыныњ мемлекеттік ќ±рылым.

  2. Мемлекеттік ќ±рылым ,ЌР азаматтарыныњ ќ±ќыќтары мен міндеттері.

  3. Республиканыњ атќарушы органдары.

1


  1. Ењбек ресурстары.

  2. Халыќ, ќысќаша тарихи аныќтама.

  3. XVII-XVIII ѓасырдыњ баскезінде.

1


  1. Ќазаќстан Республикасыныњ табиѓи-климат жаѓдайлары жєне табиѓи ресурстары.

  2. Аумаќ бедері.

  3. Климат.

  4. Жер ресурстары.

1


  1. Минералды ресурстар.

  2. Ќазаќстанныњ минералды ресурстары

  3. Ќазаќстанныњ отын-энергетикалыќ ресурстары.

1


  1. Ќазаќстанныњ экономикалыќ даму кезењдері.

  2. Кейбір кезењдер.

  3. Экономикалыќ даму кезењдері

  4. Экономиканыњ жетекші салалары.

1


  1. ЌР Отын энергетикалыќ кешендері.

  2. М±най газ µњдеу µнеркєсіптері.

  3. Электр энергетикасы.

1


  1. Ќазаќстанныњ метеллургия жєне машина жасау µнеркєсібі.

  2. Машина жасау жєне металл µњдеу.

  3. Жењіл µнеркісіп.

  4. Ќ±рылыс материалдары µнеркєсібі.

1

  1. Аграрлыќ µнеркєсіп кешендері.

  2. Ауыл шаруашылыѓы.

  3. Ауыл шаруашылыќ аймаќтары.

1


  1. Егіншілік жєне мал шаруашылыѓы.

  2. Егін шаруашылыѓы.

  3. Мал шаруашылыѓы.

  4. Тамаќ µнеркєсібі.

1

  1. Кµлік жєне байланыс.

  2. Ќазаќстандаѓы кµлік т‰рлері.

  3. Мемлекеттік негізгі кµлік т‰рлері.

  4. Авиациялиниялары.

1


  1. Ќазаќстанныњ экономикалыќ аудандары.

  2. Ќазаќстан егеменді мемлекет ретінде аймаќтыќ экономиканыњ мањызы мен жаѓдайы.

  3. Халыќ шаруашылыѓы дамуыныњ ±тымды аймаќтыќ ‰лесін аныќтау.

  4. Жалпы республикада аймаќтыќ ењбек бµлінісін жетілдіру жєне µндірістіњ тиімділігін арттыруды ќамтамасыз ету.

1


  1. Орталыќ Ќазаќстан.

  2. Орталыќ Ќазаќстанныњ халќы,орналасуы

  3. Єлеуметтік-экономикалыќ жаѓдайы .

1


  1. Шыѓыс Ќазаќстан.

  2. 1.Шыѓыс Ќазаќстанныњ халќы,орналасутерриториясы.

  3. 2.Єлеуметтік-экономикалыќ жаѓдайы .

1


  1. Солт‰стік Шыѓыс Ќазаќстан

  2. Орналасу аймаѓы,тыѓыздыѓы.

  3. Єлеуметтік-экономикалыќ жаѓдайлары.

  4. ¤неркєсіп орындары.

1

  1. Оњт‰стік Шыѓыс Ќазаќстан

  2. 1.Орналасу аймаѓы,тыѓыздыѓы.

  3. 2.Єлеуметтік-экономикалыќ жаѓдайлары.

    1. 3.¤неркєсіп орындары.

  4. 4. Шаруашылыќ т‰рлері.

1

  1. Солт‰стік Ќазаќстан

  2. 1.Орналасу аймаѓы,тыѓыздыѓы.

  3. 2.Єлеуметтік-экономикалыќ жаѓдайлары.

4 .¤неркєсіп орындары.

1

  1. Солт‰стік Батыс Ќазаќстан

  2. 1.Орналасу аймаѓы,тыѓыздыѓы.

  3. 2.Єлеуметтік-экономикалыќ жаѓдайлары.

  4. 3.¤неркєсіп орындары.

1

  1. Оњт‰стік Батыс Ќазаќстан.

  2. 1.Орналасу аймаѓы,тыѓыздыѓы.

  3. 2.Єлеуметтік-экономикалыќ жаѓдайлары.

  4. 3.¤неркєсіп орындары.

1

  1. Оњт‰стік Ќазаќстан.

  2. 1.Орналасу аймаѓы,тыѓыздыѓы.

  3. 2.Єлеуметтік-экономикалыќ жаѓдайлары.

  4. 3.¤неркєсіп орындары.

1

  1. Ќазаќстанныњ экономикалыќ жєне єлеуметтік дамуыныњ маќсаттары мен стратегиясы.

  2. Президенттіњ Ќазаќстан халќына жолдауынан.

  3. Экономиканы т±раќтандыру.

1

  1. Ќазаќстанныњ экономикалыќ жєне єлеуметтік дамуыныњ баспалдаќтары.

  2. ¦лттыќ ќауіпсіздік.

  3. Ішкі саяси т±раќтылыќ жєне ќоѓамныњ топтасуы.

  4. Экономикалыќ µсімді ќамтамасыз ету.

1

  1. Ќазаќстан экономикасында нарыќтыќ инфраќ±рылым жасау.

  2. Нарыќтыќ ќатынастар т‰сінігі.

  3. Жекешелендіру т‰рлері.

  4. Шет ел инвестицияларын тарту.

1

  1. Шаѓын жєне орта бизнесті дамытудыњ негізгі кезењдері.

  2. Бизнес ±ѓымы.

  3. Шаѓын бизнесті ќолдау жєне дамыту.

1

  1. Кєсіпкерлікті ќолдау жєне дамыту.

  2. Кєсіпкерлік т‰рлері.

  3. Кєсіпкерлікті ќолдау жєне дамыту баѓдарламалары.

1

  1. Сыртќы саяси байланыстар.

  2. Дипломатиялыќ ќатынастар.

  3. Халыќаралыќ ќ±рылымдар.

  4. Сыртќы саяси ќарым-ќатынастар.

1

  1. Ќауіпсіздікті ќамтамасыз ету жєне экономикалыќ даму.

  2. Ќауіпсіздікті ќамтамасыз ету жєне экономикалыќ даму.

  3. Ќазаќстанныњ аймаќтыќ байланыстары жєне жан-жаќты ынтымыќтастыѓы.

1

  1. Сыртќы экономикалыќ байланыстар.

  2. Ќазаќстанныњ сыртќы экономикалыќ байланыстарын дамыту.

  3. Ќазаќстанныњ сыртќы тауар айналымы.

  4. Экономикалыќ байланыстарды ±лѓайту м‰мкіндіктері.

1

  1. Тауар экспорттаушы жєне импорттаушы д‰ниеж‰зіндегі аса ірі елдер.

  2. Экспорт саясаты.

  3. Импорт саясаты.

1

Барлыѓы:

30

¦сынылѓан єдебиеттер тізімі.

  1. Ермаков В.А. “Ќазаќстан ќазіргі д‰ние єлемінде” Алматы – 2002ж.

  2. Н±рѓалиев К “Ќазаќстан экономикасы” Алматы 1999 ж.

  3. Н±рс±лтан Назарбаев “Ќазаќстан халќына жолдауы”

  4. Аќиќат журналдары 2005-1,2,3,4,5,6,

  5. Назарбаев Н.Є. Ќазаќстан –2030

  6. Назарбаев Н.Є. Ќазаќстанныњ егемен мемлекет ретінде ќалыптасуы мен дамуыныњ стратегиясы.

  7. Оспанов А Агробизнес Алматы 1998ж

  8. Ќашымбаев Р. Аймаќ экономикасыныњ тенгерімділігі жєне оны дамытудыњ тиімділігі. Алматы1997ж

  9. Ярм±хаммедов М. Ќазаќстанныњ экономикалыќ-єлеуметтік географиясы. Алматы.1996ж

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі


“Сырдария” университеті

“Экономика” факультеті

“Экономика” кафедрасы
“Ќазаќстан экономикасы.” пәні бойынша

050509 “Қаржы”, 050506 “Экономика”,

050508 “Есеп және аудит” мамандықтарының студенттері үшін
Оќытушыныњ басшылыѓымен студенттердіњ µзіндік ж±мыс жоспары.

(ОБС¤Ж)


Жетісай-2004 ж

Оќытушыныњ басшылыѓымен студенттердіњ

µзіндік ж±мыс жоспары.


№

Тақырыбы және қысқаша мазмұны

сағат саны

Баќылау т‰рі.

1

Кіріспе.

Ќазаќстан Республикасыныњ экономикалыќ географиялыќ жаѓдайы.



  1. Географиялыќ жаѓдайы.

  2. Физикалыќ-географиялыќ жаѓдайы.

  3. Экономикалыќ-географиялыќ жаѓдайы.

1


Жазбаша тест, с±раќ жауап.

2

Єкімшілік-аумаќтыќ бµлінуі.

  1. Ірі ќалалар.

  2. Табиѓи климат жаѓдайлары.

1





3

Ќазаќстан Республикасыныњ мемлекеттік ќ±рылым.

  1. Мемлекеттік ќ±рылым ,ЌР азаматтарыныњ ќ±ќыќтары мен міндеттері.

  2. Республиканыњ атќарушы органдары.

1


Жазбаша тест, с±раќ жауап.

4

Ењбек ресурстары.

  1. Халыќ, ќысќаша тарихи аныќтама.

  2. XVII-XVIII ѓасырдыњ баскезінде.

1


Жазбаша тест, с±раќ жауап.

5

Ќазаќстан Республикасыныњ табиѓи-климат жаѓдайлары жєне табиѓи ресурстары.

  1. Аумаќ бедері.

  2. Климат.

  3. Жер ресурстары.

1


С±раќ-жауап.

6

Минералды ресурстар.

  1. Ќазаќстанныњ минералды ресурстары

  2. Ќазаќстанныњ отын-энергетикалыќ ресурстары.

1


Жазбаша тест, с±раќ жауап.

7

Ќазаќстанныњ экономикалыќ даму кезењдері.

  1. Кейбір кезењдер.

  2. Экономикалыќ даму кезењдері

  3. Экономиканыњ жетекші салалары.

1


Пікір талас.

8

.ЌР Отын энергетикалыќ кешендері.

  1. М±най газ µњдеу µнеркєсіптері.

  2. Электр энергетикасы.

1





9

Ќазаќстанныњ метеллургия жєне машина жасау µнеркєсібі.

  1. Машина жасау жєне металл µњдеу.

  2. Жењіл µнеркісіп.

  3. Ќ±рылыс материалдары µнеркєсібі.

1

Жазбаша тест, с±раќ жауап.

10



  1. Ауыл шаруашылыѓы.

  2. Ауыл шаруашылыќ аймаќтары.

1


Мысалдар келтіру.

11

Егіншілік жєне мал шаруашылыѓы.

  1. Егін шаруашылыѓы.

  2. Мал шаруашылыѓы.

  3. Тамаќ µнеркєсібі.

1

Жазбаша тест, с±раќ жауап.




12

Кµлік жєне байланыс.

  1. Ќазаќстандаѓы кµлік т‰рлері.

  2. Мемлекеттік негізгі кµлік т‰рлері.

  3. Авиациялиниялары.

1


Пікір сайыс.

13

Ќазаќстанныњ экономикалыќ аудандары.

  1. Ќазаќстан егеменді мемлекет ретінде аймаќтыќ экономиканыњ мањызы мен жаѓдайы.

  2. Халыќ шаруашылыѓы дамуыныњ ±тымды аймаќтыќ ‰лесін аныќтау.

  3. Жалпы республикада аймаќтыќ ењбек бµлінісін жетілдіру жєне µндірістіњ тиімділігін арттыруды ќамтамасыз ету.

1


Жазбаша тест, с±раќ жауап.

14

Орталыќ Ќазаќстан.

  1. Орталыќ Ќазаќстанныњ халќы,орналасуы

  2. Єлеуметтік-экономикалыќ жаѓдайы .

1





15

Шыѓыс Ќазаќстан.

1.Шыѓыс Ќазаќстанныњ халќы,орналасутерриториясы.

2.Єлеуметтік-экономикалыќ жаѓдайы .

1


Баќылау ж±мысын µткізу,

16

Солт‰стік Шыѓыс Ќазаќстан

  1. Орналасу аймаѓы,тыѓыздыѓы.

  2. Єлеуметтік-экономикалыќ жаѓдайлары.

  3. ¤неркєсіп орындары.

1

Жазбаша тест, с±раќ жауап.

17

Оњт‰стік Шыѓыс Ќазаќстан

1.Орналасу аймаѓы,тыѓыздыѓы.

2.Єлеуметтік-экономикалыќ жаѓдайлары.

3.¤неркєсіп орындары.

4. Шаруашылыќ т‰рлері.


1

Жазбаша тест, с±раќ жауап.

18

Солт‰стік Ќазаќстан

1.Орналасу аймаѓы,тыѓыздыѓы.

2.Єлеуметтік-экономикалыќ жаѓдайлары.

3.¤неркєсіп орындары.
1

Баќылау ж±мысы

19

Солт‰стік Батыс Ќазаќстан

1.Орналасу аймаѓы,тыѓыздыѓы.

2.Єлеуметтік-экономикалыќ жаѓдайлары.

3.¤неркєсіп орындары.
1

Жазбаша тест, с±раќ жауап.

20

Оњт‰стік Батыс Ќазаќстан.

1.Орналасу аймаѓы,тыѓыздыѓы.

2.Єлеуметтік-экономикалыќ жаѓдайлары.

3.¤неркєсіп орындары.
1

Жазбаша тест, с±раќ жауап.

21

Оњт‰стік Ќазаќстан.

1.Орналасу аймаѓы,тыѓыздыѓы.

2.Єлеуметтік-экономикалыќ жаѓдайлары.

3.¤неркєсіп орындары.
1

Кµрсеткіштерді салыстыру,

22

Ќазаќстанныњ экономикалыќ жєне єлеуметтік дамуыныњ маќсаттары мен стратегиясы.

  1. Президенттіњ Ќазаќстан халќына жолдауынан.

  2. Экономиканы т±раќтандыру.

1

Пікір білдіру.




23

Ќазаќстанныњ экономикалыќ жєне єлеуметтік дамуыныњ баспалдаќтары.

  1. ¦лттыќ ќауіпсіздік.

  2. Ішкі саяси т±раќтылыќ жєне ќоѓамныњ топтасуы.

  3. Экономикалыќ µсімді ќамтамасыз ету.

1

Жазбаша тест, с±раќ жауап.

24

Ќазаќстан экономикасында нарыќтыќ инфраќ±рылым жасау.

  1. Нарыќтыќ ќатынастар т‰сінігі.

  2. Жекешелендіру т‰рлері.

  3. Шет ел инвестицияларын тарту.

1




25

Шаѓын жєне орта бизнесті дамытудыњ негізгі кезењдері.

  1. Бизнес ±ѓымы.

  2. Шаѓын бизнесті ќолдау жєне дамыту.

1

Жазбаша тест, с±раќ жауап.

26

Кєсіпкерлікті ќолдау жєне дамыту.

  1. Кєсіпкерлік т‰рлері.

  2. Кєсіпкерлікті ќолдау жєне дамыту баѓдарламалары.

1

С±раќ жауап келтіру,

27



Сыртќы саяси байланыстар.

  1. Дипломатиялыќ ќатынастар.

  2. Халыќаралыќ ќ±рылымдар.

  3. Сыртќы саяси ќарым-ќатынастар.

1




28

Ќауіпсіздікті ќамтамасыз ету жєне экономикалыќ даму.

  1. Ќауіпсіздікті ќамтамасыз ету жєне экономикалыќ даму.

  2. Ќазаќстанныњ аймаќтыќ байланыстары жєне жан-жаќты ынтымыќтастыѓы.

1

Жазбаша тест, с±раќ жауап.

29

Сыртќы экономикалыќ байланыстар.

  1. Ќазаќстанныњ сыртќы экономикалыќ байланыстарын дамыту.

  2. Ќазаќстанныњ сыртќы тауар айналымы.

  3. Экономикалыќ байланыстарды ±лѓайту м‰мкіндіктері.

1

Жазбаша тест, с±раќ жауап.

30

Тауар экспорттаушы жєне импорттаушы д‰ниеж‰зіндегі аса ірі елдер.

  1. Экспорт саясаты.

  2. Импорт саясаты.

  3. Басќа дамушы елдермен тауар айырбастау.

1

Жазбаша тест, с±раќ жауап.




Барлыѓы:

30



¦сынылѓан єдебиеттер тізімі.





  1. Ермаков В.А. “Ќазаќстан ќазіргі д‰ние єлемінде” Алматы – 2002ж.

  2. Н±рѓалиев К “Ќазаќстан экономикасы” Алматы 1999 ж.

  3. Н±рс±лтан Назарбаев “Ќазаќстан халќына жолдауы”

  4. Аќиќат журналдары 2005-1,2,3,4,5,6,

  5. Назарбаев Н.Є. Ќазаќстан –2030

  6. Назарбаев Н.Є. Ќазаќстанныњ егемен мемлекет ретінде ќалыптасуы мен дамуыныњ стратегиясы.

  7. Оспанов А Агробизнес Алматы 1998ж

  8. Ќашымбаев Р. Аймаќ экономикасыныњ тенгерімділігі жєне оны дамытудыњ тиімділігі. Алматы1997ж

  1. Ярм±хаммедов М. Ќазаќстанныњ экономикалыќ-єлеуметтік географиясы. Алматы.1996ж

Тест с±раќтары.



1.Ќазаќстан экономикасы пєні.....

а) обьективті жаѓынан есептелген,жинаќталѓан аќпараттарды ќабылдау,болжау жєне тексеру.

б)Ел экономикасын ,жалпы экономикалыќ жєне осы елге ѓана тєн обьективтік экономикалыќ зањдарыныњ орындалуыныњ т‰рлері мен µзгешеліктерін зерттейтін ѓылым.

в)Елдіњ ѓылыми зерттелгенэкономикалыќ бейнесін кµрсетіп беру.

с)Д±рысы жоќ.

2.Ќазаќстанда кµмір µнеркєсібініњ тууы ќай ѓасырдан басталады.

а)14

б)19


в)15

с)51


3.Республика шекарасыныњ жалпы ±зындыѓы ...... мыњнан астам.

а)14


б)19

в)15


с)51

4.Жер шарыныњ неше %-ы Ќазаќстанныњ еншісінде.

а)5


б)2

в)6,1


с)1

5.Лизинг.

а) Лизинг компанияларынан ќажетті машиналарды, жабдыќтарды жєне басќада µндірістік ќ±ралдарды кµп жылѓа жалдау.

Б)Делдал сауда мекемелерінен жабдыќтар сатып алу.

В)Экспорт-импорт келісімге келген кєсіпорындар арасындаѓы тауарлар айырбастау.

С)¦заќ уаќыт µткеннен кейін пайда єкелетін шыѓын.

6.Шаѓын бизнестіњ негізгі маќсаты...

а)Еліміздіњ халыќ шаруашылыќ ќ±рылымын жайсыз экологиялыќ жаѓдайда бірінѓай шикі заттар µндіруден экологиялыќ таза аграрлыќ-индустриялыќелдердіњ ќатарына енгізу.

Б)Халыќты ж±мыспен ќамтамасыз ету,єлеуметтік мєселелерді шешу,ењбекке деген ынталыѓын арттыру.

В)Ќ±рылымдыќ µзгерістер арќылы ±лттыќ экономиканы тиімді ќалыптастыру.

С)Химия жєне металлургия салаларын дамыту,

7.¦лттыќ тенгеміздіњ айналымѓа енген жылы.

А)1991ж 16-желтоќсан.

Б)1993ж 15-ќањтар.

В) 1993 15-тамыз.

С) 1993ж 15-ќараша.

8.Батыс Ќазаќстанныњ экономикалыќ аумаѓына ,

А)Ќараѓанды-Жезќазѓан.

Б)Орал,Аќтау;Семей.

В) Орал,Аќтай,Аќтµбе, Атырау.

С) ¤скемен, Семей.

9.1998-2000жж стратегиялыќ жоспар маќсатына.

А)Жедел єлеуметтік мєселелерді шешу,инфраќ±рылымды дамыту,жабдыќтырын іске ќосу,экономикалыќ µсуді жеделдету,демографиялыќ µзгерістерді жою.

Б)Стратегиялыќ орындалуын тексеру арќылы т±раќсыздыќ даму сатысынан,т±раќты даму сатысына кµшу ж‰зеге асырылады,жекешелендіруді аяќтау,ќаржы секторын реформалау.

В) Технологиялыќ µріске кµшумен ,адамдардыњ дамуына интенсивті инвестиция ж±мсау мен инфраќ±рылымды жетілдіру мен байланысты.

С) Барлыѓы д±рыс.
10.ЌР конституциясыныњ ќабылданѓан жылы

а) 1995ж 15 ќараша.

Б) 1995ж 28 ќањтар.

В) 1995ж 30 тамыз.

С)1995ж 25 ќазан.

11.ТМД-ѓа м‰ше елдер саны.

А)15

Б)13,


В) 12,

С) 9.


12.Шыѓыс Ќазаќстан облысыныњ жер кµлемі ....... мыњ шаршы шаќырым.

А)222


Б)283.

В)2673.


С)488.

13. Шанќай экономикалыќ ынтымаќтастыќ ±йымына м‰ше елдер.

А)Ресей,Ќытай, Ќырѓыстан, ¤збекстан,Т‰ркіменстан жєне Иран.

Б)Ресей мен Украйна.

В)Ќазаќстан ,Ресей, Ќырѓыствн ,¤збекстан,Ќытай, Т‰ркіменстан.

С)Туркия.

14.Инвестиция дегеніміз?

А) Экспорт-импорт келісімге келген кєсіпорындар арасындаѓы тауарлар айырбастау.

Б)¦заќ уаќыт µткеннен кейін пайда єкелетін шыѓын.

В)Айналымда аќшасы бар капиталдыњ иесі.

С)Д±рысы В


  1. Концигнация.

А) Лизинг компанияларынан ќажетті машиналарды, жабдыќтарды жєне басќада µндірістік ќ±ралдарды жалѓа алу.

Б)Делдал сауда мекемелерінен жабдыќтар сатып алу.

В)Айналымда аќшасы бар капиталдыњ иесі.

С)Жауабы жоќ.



  1. Т‰ркістанныњ 1500 жылдыѓы ќашан аталып µтілді.

А) 1979,

Б)2001ж


В)2000ж

С)1999ж


17.Орталыќ Ќазаќстанныњ экономикалыќ аумаѓына.

А) Ќараѓанды,Шымкент.

Б) Кµкшетау ,Орал.

В)Ќараѓанды,Жезќазѓан.

С) Семей мен ¤скемен.

18.Маќтаарал ауданыныњ халыќ саны.

А) 488 мыњ

Б)280 мыњ

В) 270мыњѓа жуыќ

С) 1 миллион.


  1. Республиканыњ оњт‰стік аумаѓы ќай мемлекеттер мен шекаралас.

А) Ресей мен Ќытай.

Б) Єзербайжан, Иран жєне Т‰ркіменстан.

В)¤збекстан ,Ќырѓыстан, Т‰ркіменстан.

С) Ќытай.



20.Ќазаќстанныњ оњт‰стігі мен солт‰стігініњ ара ќашыќтыѓы. Шаршы шаќырым.
А) 3000

Б) 170


В) 1700

С)17000
Студенттердің академиялық білімін рейтингтік бағалау жүйесі

Білім беру ісіндегі басты приоритет студенттердің жеке шығармашылық мүмкіндіктерін дамыту, оларды дара тұлға етіп әзірлеу. Оқу үрдесінде басымдылық ролі оқытушыға емес, студентке берілуі тиіс, студент белсенділік көрсетуі тиіс, оны оқытпай, ол өздігінен оқуы керек. Оқытудың негізгі мақсаты - өз бетінше дами алатын жеке адамды қалыптастыру болғандықтан, оқытудың негізгі формасы студенттермен жұмыс істеу, дифференциялау.

Әрбір студент басқа студентпен салыстырылмайды, керісінше өзімен -өзі салыстырылады. Студенттер өз нәтижелерін бағалай білуге үйренуі аса маңызды.

Студенттердің білімін бағалау оның жіберген қатесіне жазалау емес, жетістігін мадақтау, көтермелеу құралына айналуы тиіс.
Студенттердің білімін бағалау жүйесі Sillabus / оқыту бағдарламасына/ міндеті элемент болып кіреді.

Әр деңгейдің ұпай саны студенттердің білімін бақылаудың үлгілері мен кіріспе, ағымдағы және аралық бақылаулармен жиналады.

Төменде студенттердің баллмен есептегенде білім градациясының кестесін беріп отырмыз:


Бағалаудың әріптік жүйесі

Баллдары

Бағалаудың %-тік мазмұны

Бағалаудың дәстүрлі жүйесі

А

4.0

100

Өте жақсы

А-

3.67

90-94

В+

3.33

85-89

Жақсы

В

3.0

80-84

В-

2.67

75-79

С+

2.33

70-74

Қанағаттанарлық

С

2.0

65-69

С-

1.67

60-64

D+

1.33

55-59

D

1.0

50-54

F

0

0-49

Қанағаттанарлықсыз

Пәннен F деген баға алған студент деканат белгіленген мерзімді оны қайта тапсыру керек.

Бұл градация GPA-ді / студенттің жалпы академиялық білімін орташа бағалау/ айқындауы қажет


№

атаулар

ќањтар

аќпан

наурыз

сєуір

±пай саны




Баќылау т‰рі




















































1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

1

Кіріспе

баќылау.


Кб














































ІІ

Аѓымдаѓы

баќылау.














КР1













КР2













КР3




1

Тестілік

баќылау











Т1













Т2






















2

С¤Ж

Тапсырмалары
С1

С2

С3

С4

С5

С6

С7

С8

С9

С10



















3

Рефераттар

















































ІІІ

Аралыќ баќылау




















































Барлыѓы

















































Ењ жоѓарѓы ±пай кµрсетілген

КР(1,2,3)кредит 1,2,3



РБ рейтингбаќылау.







жүктеу/скачать 2,94 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5



©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет