Мәдениет саласының өрісі кең



Pdf көрінісі
бет2/2
Дата29.04.2022
өлшемі6,92 Mb.
#141350
1   2
Байланысты:
тапсырма мәдениеттану
КарашеваЖ.Б, 233368 (1), фих хим презент., Бала дамуына әсер ететін факторлар, Мүмкіндігі шектеулі балалар мүшелерінің анатомиясы және патологиясы
1
2
М
ә
дениетті
ң
бас
қ
а да 
т
ү
рлері:
этникалық 
мәдениет
ұлттық мәдениет
тіл мәдениеті
сөйлеу 
мәдениеті
киіну 
мәдениеті
жазу 
мәдениеті
экологиялық 
мәдениет
тұрмыстық 
мәдениет


Адамзат тарихында XX ғасыр мәдениетінің алатын орны ерекше. Өйткені, бұл кезең
тарихи оқиғаларға, қантөгіс соғыстарға, санқилы дағдарыстарға толы сындарлы заман
болды. Ғылым мен техниканың қарышты қадамы, жарқын болашаққа деген сенім
өркениетті дамыған елдерде біртұтас жалпы адамзаттық мәдениеттің дамып,
қалыптасуына әсерін тигізбей қойған жоқ. Ғасыр аяғында планетамызда парасаттылық
пен ізгіліктің кеңінен өріс алуы жалпы адамзаттық мәдениеттің дамуына және оның
ұлттық түрлерінің нәрленуіне, олардың өзара қарым-қатынастарының жаңа арнаға
түсуіне ерекше әсер етті. Міне, осы жағдайларды ескере отырып, XX ғасыр мәдениетінің
мазмұнын ашып көрсетуде екі басты мәселеге баса назар аударғанды жөн көрдік. Оның
біріншісі, XX ғасыр мәдениеті дамуының басты бағыттары, екіншісі, XX ғасыр
мәдениетінің жалпы адамзаттық және ұлттық сипаты. 
2.3. ХХ ғасырдағы 
мәдени оқиғалар


Мәдениеттің біртұтас дамуы — қарама-
қайшылықтарға толы процесс болды. XX
ғасырда 
дүниежүзілік 
мәдениеттің
қалыптасуына 
ұлттық 
мәдениеттердің
өркендеуі 
жолындағы 
қуатты
қозғалыстарымен қабаттас келді. Қазіргі
кезеңде 
мәдениетке 
«еуроцентристік
көзқарастың» шектеулі екендігіне көзімізді
жеткізіп отырмыз. «Техногендік еуропа
мәдениеті» ерекше дәріптеліп, оны ұлттық
және аймақтық мәдениеттерге негіз етіп
көрсетілді. 


Жалпы адамзаттық мәдениет — көркемдік-поэтикалық, ғылыми,
өндірістік қызметтің ең жетілген түрлері, әр түрлі халықтар мен
ұрпақтардың ғасырлар бойы қалыптасқан өмір мен шындықты
және дүниені танып білуінің бірыңғай тәсілдері. Адамзат баласы
осы қағидалардың негізінде таптық және нәсілшілдік өшпенділігіне
жол бермейтін, адам мен халықтар құқығы бұзылмайтын,
қайыршылық пен сауатсыздық, экономикалық және мәдени
отаршылдықтан адам біртұтас өркениет құруға бағытталуда.
Мәдениеттің бұл үлгілері мәдениетті қалыптастыруда басты бағдар
болып отыр. Адамзаттық мәдениеттің қалыптасуын халықаралық
қауымдастық мүшелерінің құндылықтарының белгілі бір жүйесін
жай ғана қабылдау деп, дәлірек айтқанда, түрлі мәдениет
салаларын бірыңғайлау деп қарастыруға тағы болмайды. 


ІІІ. Қорытынды
XX ғасырдың дүбірлі оғиғалары, қантөгіс қырғиқабақ
соғыстар, экологиялық апаттар және т.б. негізінде ғылым
«технократизм мен технократтық ғылым» — мәдениетті
идеялардың құрбандығына, рухани жөне сезімдік ақыл-ой
қысымына, жалпы мәдениеттің тоқырауына әкелді деген
қортындыға келді. Ұлы ойшыл жаңа жалпы адамзаттық
мәдениеттің тағдыры үшін «өмірді қастерлеу» принципін
ұсынды. Бұл принцип — мәдениетті дамытудың үлгісінен
жалпы адамзаттық құндылықтарға негізделген мүлде
жаңаша даму бағытына көшуге меңзейді. Ал бұл жол
ізгілік жолы, адамдарды жарқын болашаққа апарар
даналық жолы. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет