Металлдар мен құймалар арқылы электрхимиялық қаптамалар алудың технологиясы



Pdf көрінісі
бет19/64
Дата07.02.2022
өлшемі1,78 Mb.
#83701
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   64
Байланысты:
Все лекции по Гальвантехника

4.2 Гальваникалық 
қаптаманы 
отырғызу алдында бөлшектің беттік 
қабатын дайындау. Бөлшектің беттік қабатын дайындаудың негізгі 
түрлері және оның маңызы 
Сапалы гальваникалық қаптаманы алудағы басты шарт бөлшектердің 
беткі қабатының жағдайына сәйкес дайындық жұмыстарын жүргізу болып 
табылады. Қаптаманың беттік қабатпен берік ілінісуі үшін бөлшектің беттін 
әртүрлі ластағыш заттардан толық тазалау қажет. Беттік қабаттан бөліп алуға 
болатын ластағыш заттар үш топқа бөлінеді: 
 
1. Майлы ластағыштар 
2. Әртүрлі тотықтар 
3. Технологиялық және әртүрлі жағдайларға байланысты туындайтын 
ластағыштар (құм, қалыптауға арналған топырақ, әртүрлі металдардың 
бөлшектері). 
Гальваникалық қаптаманы дұрыс дайындамаған жағдайда олардың 
бетінде айқын және жасырын кемістіктер пайда болады. Ал бөлшектің белгілі 
бір аймақтарының ластануы барысында кеуекті немесе тегіс емес, ауа 
көпіршектері толған және басқада ақаулары бар қаптама түзіледі. Сонымен 
қатар осындай ақаулар бөлшектердің беттік қабатында аз мөлшердегі май және 
тотық қабықшаларынан да түзілуі мүмкін. Кейбір жағдайда осындай 
ластанулар салдарынан алынған қаптаманы сыртқы түрі бойынша қалыпты 
қаптаманы айыру қиынға түседі. Бірақта мұндай қаптамалар беттік қабатпен 
берік ілініспейді немесе белгілі бір жағдайларға (қыздыру, механикалық әсер) 
байланысты негізгі металл бетінен бөлініп қалады.
Ластанған беттік қабатта гальваникалық қаптама түзілмейді және тұтас 
жабылмаған, беттік қабатпен әлсіз байланысқан күйде болады. Беттік қабат 
сапасыз дайындалса гальваникалық қаптаманың әсемдік, әсіресе қорғаныс - 
әсемдік никелдеу және хромдау секілді қасиеттері нашарлайды. Міндетті 
түрде қаптама жабылатын бөлшектердің беттік қабатын дайындау операциялар 
жүйесінде пайдаланылатын әртүрлі еріткіштер мен заттардың іздерін жойып 
отыру қажет. Егерде әсемдік хромдау кезінде қаптама жабылатын беттік 
қабаттан майсыздандыру үшін қолданылған ізбесті толығымен жоймаса, 
олардың қалдығы хром қабатының астынан дақ түзеді. Тіптен мұндай ақаулар 
қайталама полилирлеу кезінде де жойылмайды. Сондықтан да, оларды жою 
үшін бөлшектен хром жамылғысын кетіру керек. Сапасыз жамылғы тесігі
сызаты бар және тегіс емес беттік қабатқа отырғызғаннан да пайда болады.


Көптеген жағдайда мұндай ақауларды механикалық өңдеу арқылы жоюға 
болады. Неғұрлым қаптама отырғызылатын беттік қабат тегіс болған сайын 
оның сапасы да арта түседі. Бірақта бөлшектерді жуғанда егерде ондағы 
тесіктер, сызаттар терең болған сайын механикалық өңдеу мұндай ақаулардан 
құтылуға мүмкіндік бермейді.
Нақты литья әдісімен дайындалған күрделі бөлшектерде терең нүктелі 
кеуектілік байқалады. Егерде гальваникалық қаптаманы осындай бөлшектерге 
отырғызса, олардағы тесіктер мен сызаттарға химиялық еріткіштер еніп, біраз 
уақыттан кейін беттік қабатта коррозия өнімдері пайда болып, қаптама 
қопарылып, бөлектене бастайды. Мұндай құбылыстар бөлшектерді циандық 
электролиттерде кадмилеу және цинктеу кезінде жиі байқалады.
Өндірісте конструктивті материалдар ретінде кеңінен қолданылатын
алюминий, кадмий, титан құймалары, коррозияға берік қалайы, молибден, 
вольфрам секілді материалдардың беттік қабатында қалыпты жағдайда тотық 
қабықшалары оңай түзілетіндіктен, мұндай материалдардың беттік қабатына 
гальваникалық қаптаманы отырғызу түзілген тотық қабықшаларынан 
айырылғаннан кейін ғана мүмкін болады. Сондықтанда әрбір металдың және 
құйманың беттік қабатын алдын - ала дайындау қажет. Гальваникалық 
қаптаманы отырғызу алдында бөлшектің беттік қабатын дайындаудың үш түрі 
белгілі. 
-
механикалық дайындық 
-
химиялық дайындық 
-
электрохимиялық дайындық 
Механикалық дайындық беттік қабаттың кедір - бұдырлығын азайтады, 
сондай-ақ кейбір кемшіліктерді (сызаттар, коррозия өнімдері) жояды. Және 
беттік қабатқа металдық жылтырлық береді. Кейбір жағдайда арнайы 
механикалық өңдеу көмегімен матирлеу


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   64




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет