Методические рекомендации по преподаванию учебного предмета «основы предпринимательства и бизнеса»
жүктеу/скачать 2,82 Mb. Pdf көрінісі
|
Ахмет Байтұрсынұлы
| Кәсіпкерлікке оқытудың ресейлік бағдарламалары.
«Сен-кәсіпкерсің» мемлекеттік бағдарламасы бойынша оқыту. 2009 жылдан бастап Ресей Федерациясының «Росмолодежи» және экономикалық даму министрлігінің бірлескен күшімен Ресей Федерациясының аумағында «Сен – кәсіпкерсің» федералды бағдарламасы жүзеге асырылуда. Бағдарламаның мақсаты – Ресейдегі жастар кәсіпкерлігін дамыту. Мақсатты аудитория – бұл жоғары сынып оқушылары, жоғары оқу орындары мен техникалық мектептердің оқушылары, өз ісін ашқысы келетін бизнес идеясы бар жастар. Оқушылар мен студенттер үшін «Сен-кәсіпкерсің» федералды бағдарламасы аясында әр түрлі іс-шаралар өткізіледі. [9] Мысалы: «Шеңбер» бизнес-квест «Шеңбер» бизнес-квесті – жоғарысынып оқушылары мен студенттерге арналған оқыту бағдарламасы. Қатысушылардың жалпы саны 60 адам, оларкомандаларға 15 адамнан бірігеді және 5 кезеңнен өтеді, олардың әрқайсысында белгілі бір тапсырмаларды орындайды. Тапсырмаларды орындау барысында командаларда көшбасшылар анықталынып, рөлдерге бөлінеді. Тапсырмалар оқушыларды әртүрлі кәсіпкерлік құзыреттіліктермен таныстыруға бағытталған және оқушылар үшін белгісіз бизнес салаларын – экономика, заңгерлік қамтамасыз ету, маркетинг және т.б. зерттеуге мүмкіндік береді, сондай-ақ шығармашылық тәсілді талап етеді, командалық жұмыс дағдыларын жаттықтырады. Ойынның қорытынды бөлімі оқу бизнес жобасын әзірлеуді және оны аймақтағы кәсіпкерлікті қолдайтын жұмыс істеп жатқан кәсіпкерлер, сарапшылар мен билік құрылымдарының өкілдері алдында қорғауды көзделеді. «Бизнес мандариндер» мектебі «Бизнес мандариндері» ісін жаңа бастаған кәсіпкерлер мектебі – бұл орта кәсіптік оқу орындарының (техникумдардың) оқушыларына арналған Бизнес – білім берудің көп деңгейлі интерактивті бағдарламасы. Мектептің іс-шаралары кәсіпкерлік қызметке қабілеті мен қызығушылығы бар жастарды анықтауға бағытталған. Оқыту өзекті әдістемелер бойынша құрылған және кәсіпкерлік дағдыларды қалыптастыруға, нарықтық экономика мен бизнес-жобалау туралы жан-жақты білім алуға ықпал етеді. Бағдарлама сырттай және күндізгі кезеңдерді қамтиды. 1 кезең – қашықтан – генерация командалардағы бизнес-идеялар; 2 кезең – күндізгі –краш-тест идеялар; 3 кезең – оқыту 1-ші блок – командалық оқыту/идеяларды жетілдіру; 30 4 кезең – күндізгі курс – басқарушылық жекпе-жек; 5 кезең – оқыту 2-ші блок-маркетинг және жарнама; 6 кезең – күндізгі курс – компанияның жарнамасын қорғау; 7 кезең – оқыту 3-ші блок – бизнеске ақша есептеу; 8 кезең – финалдық байқау –идеяны инвесторға сату. Жас кәсіпкер мектебі Бұл-жастарды бизнес-ортаға одан әрі тарту, кәсіпкердің оң имиджін қалыптастыру мақсатында кәсіпкерлік қызметтің имиджін арттыруға бағытталған іс-шара. «Жас кәсіпкер мектебі» бағдарламасы жоғары сынып оқушылары үшін арнайы әзірленген. Қатысушыларды кәсіпкерлік қызметінің негізгі ұғымдарымен интерактив, проблемалық пікірталас және кәсіпкерлік әлемі бойынша жолсілтеме-дәптерде жеке жұмыс форматында таныстырады. Сабақ барысында оқушыларға: 1. «Кәсіпкер»,«Кәсіпкерлік», «Жеке бизнес» түсінігін қалыптастырады; 2. Бизнесті дамыту кезеңдерінің жалпы схемасы, бизнес-жоспар беріледі; 3. Бизнестің ішкі жүйелері туралы жалпы түсінік беріледі (сату, қаржы, адамдар және т.б.); 4. Команданы дұрыс құру, қызметкерлермен қарым-қатынас орнату, ынталандыру жүйесін дамыту туралы айтылады. Нәтижесінде: бағдарламаға қатысушылар бизнес-көшбасшы болу үшін не қажет екенін, жеке бизнесті қалай ұйымдастыру керек, мақсаттарды қалай дұрыс қою және оған қол жеткізу, қызмет бағытын таңдау үшін не қажет екенін түсіне алады, өз еліне кәсіпкерлік саласында қалай пайдалы болу керектігін үйренеді. «Кәсіпкерлік бойынша олимпиада» қорытынды циклі Олимпиадаға қатысу үшін облыс аудандарында жас кәсіпкер мектебінде оқыған немесе басқа да іс-шараларға қатысқан балалардан командалар құрылады. Әр ауданның командаларына сол ауданнан жоғары сынып оқушыларытағайындалып, жетекшілік етеді, оларға үй тапсырмасын орындау үшін әдістемелік құрал алдын ала жіберіледі. Олимпиада бағдарламасына енді: - үй тапсырмасы ретінде Бизнес-идеяның презентациясын ұсыну; - 20 сұрақтан тұратын кәсіпкерлік бойынша жазбаша тест; - нарықта бизнес-идеяларды ілгерілету бойынша шығармашылық тапсырма. «Кәсіпкерлік бойынша олимпиада» іс-шарасының мақсаты: - жас кәсіпкерлер санының өсуі үшін жағдай жасау, оқушылардың кәсіпкерлік ойлауын қалыптастыру арқылы олардың аймақтық экономикадағы қызметінің үлесін арттыру; - оқушылардың шығармашылық қабілеттерін және кәсіпкерлік қызметке қызығушылығын, әртүрлі жағдайларда кәсіпкерлік мінез - құлық дағдыларын анықтау және дамыту, нарықтық экономика және бизнес-жобалау туралы жан-жақты білімді қалыптастыру; - оқушылардың кәсіпкерлік құзыретін қалыптастыруға бағытталған жаңа 31 білім беру нысандары мен педагогикалық технологияларды дамыту ; - кәсіпкерлік қызметке талпынатын белсенді жастарды анықтау және оларды көтермелеу; - жастарды өз ісін ашуға және жүргізуге ынталандыру; - қалыптасқан кәсіпкерлердің тәжірибесін жас ұрпаққа беру және олармен қарым-қатынасты ұйымдастыру; - жастар кәсіпкерлігін қолдау үшін мемлекеттік органдар мен қоғамдық бірлестіктердің күш-жігерін біріктіру; - жастар арасында кәсіпкерлік мәдениетті дамыту және ілгерілету. Барлық іс-шаралардың басты ерекшелігі– бұл өзіндік ерекшелік. Әрбір білім беру бағдарламасы бірегей және таңдалған аудитория үшін арнайы әзірленген. Сонымен қатар, барлық іс-шаралар ойын түрінде өткізіледі, бұл алған білімді игеруді жеңілдетеді. Бизнес идеясы бар оқушыларға арналған іс-шаралар. Бизнес идеясы бар жастарға арналған іс-шаралар. «Дайын бизнес» жас кәсіпкерлер мектебі. «Жас кәсіпкер мектебі» өз ісін ашқысы келетін жастарға (18-30 жас аралығындағы) бизнесті жаңадан бастауға мүмкіндік береді. Белсенді жұмыс істеген бір ай ішінде қатысушылардың әрқайсысы өміршең бизнес-жобаны әзірлеп қана қоймай, заңды тұлғаны ашуға сүйемелдеудің толық циклін ала алады. Осылайша, финалға жеткен қатысушылар «Дайын бизнес» ие болады. Білім беру процесіде мектеп әр қатысушыны белсенді принципке қатысуға негіздейді: - дәріс материалдары (күндізгі және онлайн трансляция); - табысты бизнесмендермен-практиктермен жұмыс (күндізгі нысаны, zoom бағдарламасы, ватсапп чаттары, жеделхаттар); - бизнес-коучинг (қарым-қатынас түрін таңдау маман үшін қалады, олар мүмкіндіктерді қамтамасыз етеді); - білім кітапханалары (электронды нұсқа) Осы жобаға қатысушылардың барлығы өз саласында табысты тәжірибелі мамандар болып табылады. Олар нарықта беделі бар жас кәсіпкерлермен тәжірибелері мен дағдыларын бөлісуге дайын жоғары білікті кәсіби мамандар. |