Ниёзов Қаҳрамон Адашалиевич


масала.  Агар  ДНК  узунлиги  183,6  нм  га  тенг  бўлиб,  ундаги



Pdf көрінісі
бет7/8
Дата18.12.2021
өлшемі316,54 Kb.
#103189
1   2   3   4   5   6   7   8
Байланысты:
2 5188559426893643952
химия, 2 5278272622168113462, 2 5278272622168113462, 2 5368627348117653925, 2 5368627348117653925, 2 395888116587561035, 2 5204267977720988116, 2 5226821014201040930, 2 5193173836677252711, 2 395888116587561035, 2 5204267977720988116, 2 5204267977720988116, 2 5217543034438157316, 2 5217543034438157316
масала.  Агар  ДНК  узунлиги  183,6  нм  га  тенг  бўлиб,  ундаги 

қўшни  нуклеотидлар  орасидаги  масофа  0,34  нм  га  тенг  бўлса, 

ушбу ДНК фрагментида нечта нуклеотидлар бўлади ва улар нечта 

аминокислоталарни кодлайдилар? 

Ушбу масалани ечиш учун қуйидагича босқичларни амалга 

ошириш зарур. 

Биринчи босқич:

 

бизга маълум маълумотларни аниқлаб олиш. 



Булар, ушбу фрагмент узунлиги 183,6 нм га, қўшни нуклеотидлар 

орасидаги масофа 0,34 нм га тенг эканлиги. 



Иккинчи босқич: 

Юқоридаги  масалани  математик  моделга  асосланган  ҳолда 

ечишни таклиф этамиз. 

 

 



Берилган:      Ечилиши: 

 



– 183,6 нм   

1) 


 

ёки 


 


 

 



– 0,34 нм                

  

 N - ? 



ёки               

 

 A - ?                     2) 



 

 

            



 

ёки 


  

                                  

аминокислота. 

 

Жавоб:  Берилган  ДНК  фрагментида  1080  та  нуклеотид,  180  та 



аминокислотани кодлайди. 

Эслатма: 

 

формулада, N-нуклеотидлар сони, L-берилган 



фрагментнинг  умумий  узунлиги,  l-қўшни  нуклеотидлар  орасидаги 

масофа, 2 рақами ўзгармас бўлиб у ДНК қўш занжирини белгилайди. 

 

формулада,  A-аминокислота  сони,  N-нуклеотидлар  сони, 



T-

триплет(маълумки,  триплет  3  та  нуклеотид(кодон)дан  иборат),  2 

рақами ўзгармас бўлиб у ДНК қўш занжирини белгилайди. 

Юқоридаги 

масала 

ва 


машқларни 

ечиш 


усуллари 

самарадорлигини  аниқлаш  мақсадида  Наманган  вилояти  халқ 

таълими  ходимларини  қайта  тайёрлаш  ва  уларнинг  малакасини 

ошириш институти МТ112-биология ўқитувчилари малакасини ошириш 

курси 

тингловчилари 



билан 

мавзу 


юзасидан 

машғулотлар 

ўтказилганда  самарадорлик  юқори  бўлгани  кузатилди.  Тингловчилар 

томонидан  ушбу  усулларнинг  муаффақияти  ўқувчилар  масала  ва 

машқларни  ечиш  жараёнида  нафақат  маълум  бир  изчиллик,  тегишли 

формулалар  ва  принциплар  орқали  берилган  масала  ва  машқларни 

ечиши, қолаверса ушбу йўналишдаги масала ва машқларни ечишдаги 

компетенция инструментига эга бўлишлари эътироф этилди.  

Хулоса  қилиб  айтганда,  ирсиятнинг  молекуляр  асослари  бўйича 

масала ва машқлар ечишнинг ўзига хос усуллари ўқувчиларда кўникма 

ва 

малакаларини 



ривожлантиришда 

ҳамда 


фанга 

оид 


компетенцияларни эгалланишида муҳим аҳамият касб этади. Чунончи, 

ўқувчилар  маълум  қонуниятлар  ва  алгоритмик  изчиллик  орқали 

масала  ва  машқларни  мазмун-моҳиятини  тўлиқ  идрок  этадилар. 

Бундан  ташқари,  биология  фанининг  математика,  физика  ва  кимё 

фанлари билан интеграцияси амалга оширилади.  



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет