4. Персоналды басқарудың негізгі функцияларына келесілерді
жатқызуға болады:
- персоналдарды жоспарлау;
- персоналдарды іздеу жэне іріктеу;
- персоналдар санын реттеу;
- жаңадан қабылданған қызметкерлерді бейімдеу;
- персоналдардың кэсіби маңызды қасиеттері мен біліктілігін бағалау;
- оқыту мен дамытуды үйымдастыру;
- еңбек нэтижелерін бағалау;
- еңбекақы төлеу жүйесін қалыптастыру;
- қолайлы әлеуметтік-психологиялық климатты қолдау және т .б .
Кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыру кезінде орындалатын жүмыс көлеміне қарай қажетті еңбек үжымы қалыптастырылады. Оны кәсіпорынның персоналды басқару жүйесінің құрамдас бөлігі ретінде қарастыруға болады. Яғни, анықталған мақсатқа жету үшін қажетті персоналдарды ұйымдастыруды қамтамасыз ету персоналды жоспарлаудың маңызды міндеттерінің бірі. Жос- парлау қысқа және ұзақ мерзімді болашақта персоналдарға деген қажеттілікті анықтауға бағытталған. Жоспарлау нәтижесінде анықталған мамандарға қажеттілік (жеткіліксіз болса) сұранысты қанағаттандыру не болмаса жүмыстан босату (артық болса) арқылы қамтамасыз етіледі. Еңбек ұжымын қалыптастыру мен мамандарға қажеттілікті анықтауда кәсіпорынның үзақ мерзімді міндеттері ескерілуі керек. Себебі, мамандардың жеткіліксіздігі анықталған мақсаттар мен белгіленген міндеттерді шешуге кері әсерін тигізсе, ал олардың артық болуы қосымша шығындардың үлғаюы нәтижесінде кэсіпорынның қызмет тиімділігі мен бәсекелік ұстанымына айтарлықтай ықпал етеді.
Кәсіпорында еңбек ұжымын қалыптастыру кезінде анықталған қажеттіліктерге сәйкес қызметкерлерді жұмысқа қабылдау үшін оларға іріктеу жүргізіледі. Сондықтан персоналдарды іріктеу (таңдау), жалдау, міндеттерді бөлу мен белгілі бір өкілеттіліктер беру мәселесіне ерекше көңіл бөлу қажет. Кәсіпорында персоналды іріктеу кезінде ең алдымен барлық мамандықтар, кәсіптер жэне лауазымдар бойынша бос жұмыс орнына кандидаттар резерві жасақталады. Содан кейін белгіленген талаптарға сай келетін, өзара ортақ мүддесі үйлесетін қызметкерлер таңдалынып алынады. Кадрлар ағымы жоғары қазіргі жағдайда персоналдарды басқару мәселесі баса назар аударуды қажет етеді. Сол себепті әрбір кәсіпорында еңбек ұжымын қалыптастыру мен персоналдарды басқарудың өзіндік тәсілдері мен эдістері әзірленуі тиіс. Жалпы алғанда, кәсіпорын персоналдарын басқарудың мынадай үш әдісін бөліп көрсетуге болады:
Достарыңызбен бөлісу: |
