28
- Қазіргі заманғы дүниежүзілік жаңартылған мұнай өңдеу сала-
сының алдында тұрған мəселелер:
- мұнай өңдеуді одан əрі тереңдету, бұл оны үнемдеуде жəне
дұрыс пайдалануда ең тиімді жол;
- автобензиндердің октан санын қорғасын антидетонаторын қол-
данбай көбейту;
- катализ саласындағы жетістіктерді іске қоса отырып, про-
цестердің талғамдылығын көтеру жəне энергия сыйымдылығын
кеміту; жылу жəне масса алмасу процестерін жақсарту, мұнайды
терең қалдықсыз жəне экология жөнінен таза өңдеудің жетік,
интенсивті технологиясын жасау;
- мұнайдың ауыр қалдықтарын каталитикалық жəне термо дес-
трук циялы жолмен өңдеудің тиімді технологиясын жасауда, мұнай
шикізатын өңдеп қозғалтқыш отындарын өндіруді, альтернативті
шикізаттар қорынан – көмірден, тақтатастардан, ауыр жəне
битумды мұнайлардан алудың ауыспалы кезеңі қарастырылады.
2.5. Мұнайдың отын нарығындағы рөлі
Мұнай отын нарығында көшбасшы орынға ие болды. 2010 жылдың
басында дəлелденген мұнай қоры əлемде 140 млрд. тоннаны құрады.
Қазіргі қолданылатын мұнайдың жылдық мөлшерін өлшейтін бол-
сақ, əлемдегі мұнай қоры 40-50 жылға жетеді деген болжам бар. Бұл
қорлардың 77%-ы ОПЕК бірлестігіне кіретін мемлекеттердің мен-
шігіне тиеді, тек 12%-ы ғана əлемдік қордың үлесіне кіреді.
Ең ірі
мұнай өндіруші елдерге Сауд Арабиясы, АҚШ, ТМД, Иран, Мексика
мемемлекеттері кіреді. Əлемдік нарықта мұнай сату бойынша ОПЕК
бірлестігінің үлесі 65%-ды құрайды.
1-кесте
Достарыңызбен бөлісу: 
