2. Жоңғар мемлекетiнiң құрылуы. 1635 жылы Батыр
қонтайшы бас таған Жоңғар хандығы құрылды. Ол Қа-
зақстанның оңтүстiк-шығыс жағында едi. 1640 жылы
жоңғарлар «Да лалық жарғы» деген атпен әскери және
азаматтық заңдар жинағын шығарды. Жоңғар лар дың
бiрлiгi нығайды, әскери күш-қуаты арта түстi. Әскердегi
тәртiп күшейтілді. Майдан алаңын тастап кеткендерге
мал-мүлiктiк айып салынды. Сатқындар қатаң жазала-
нып, өлiм жазасына кесiлдi. Соғыс жағдайы кезiнде
жоң ғарлардың әрбiр рулық тобы өте қысқа мерзiмнiң
iшiнде жауынгерлiк бiрлiк күшіне айналып шыға келдi.
Жоңғар хандығы жауынгерлерiнiң жалпы саны 100 мың-
ға дейiн жететiн қуатты атты әскер шығара алатын едi.
Жоңғар әскерiнiң қатарында мылтықпен қаруланғандар
да болды. ХVIII ғасырдағы немiс ғалымы И. Геор ги:
«Олар мылтықтарын аттан түсiп ататын», – деп жазды.
Жоңғарлар соғысуға ма шықтанған едi. Оқ-дәрiнi селитра мен күкiрттен
өздерi қолдан жа сап алатын. Олардың қолынан қылыш, сауыт, дулыға
және бас қа қару-жарақ түр лерiн жасау да келетiн. ХVII
ғасырдың аяғына қарай жоңғар ларда бiлтелi мылтық пай-
да болды. Жоңғарлар тiптi зеңбiрек жасау ды да үйренiп
алды. Зеңбiрек құюды оларға тұтқын бо лып қолға түс-
кен швед Иоган Густав Ренат үйреттi. Жоңғарлар мен
шегаралас жат қан мемлекеттердiң аумағында жүрiп,
құпия ақпараттар жинау мен айналысатын тыңшылар жүйесi құрылды.
анықта! Жоңғар мемле-
кетінің күшеюіне
әсер еткен жағ-
дайлар.
анықта! Иоган Густав Ре-
нат жоңғарларға
қалай тұтқынға
түсті?
Сыртқы жаулар дың
қазақ же рі не басып
кіру інің себебі неде
деп ойлай сыңдар?
8-беттегі картадан
Қазақ стан аумағына
кімдер қауіп төнді-
ріп тұрға нын көрсет.
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17
мая
2019
года
№
217
