Педагогикада тәрбие мақсаттарының проблемаларын әзірлеу

жүктеу/скачать 62,28 Kb.

бет	3/11
Дата	26.11.2023
өлшемі	62,28 Kb.
	#193573

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

Байланысты:
Педагогика 2 курс

1. Кешенділік пен жүйелілік: Білім берудің мектепке дейінгі кезеңнен жоғары оқу орындарына дейін жан-жақты дамуын қамтамасыз ету.
2. Мемлекеттік бақылау және реттеу: Сапа стандарттарын белгілеу, олардың сақталуын бақылау және оқу процесін реттеу.
3. Білім беруді ізгілендіру: Тұлғаны қалыптастыруға, шығармашылық әлеуетін дамытуға және азаматтық жауапкершілікке бағыттау.
4. Әлеуметтік әділеттілік және инклюзия: Халықтың барлық топтарына сапалы білім алу үшін тең мүмкіндіктерді қамтамасыз ету.
5. Жаңашылдық және бейімділік: Қоғамдағы және экономикадағы өзгерістерді ескере отырып, заманауи оқыту әдістерін енгізу.
Білім беру жүйесінің құрылымына мектепке дейінгі, бастауыш, орта және жоғары білім кіреді. Жоғары білімге бакалавр, магистратура және докторантура кіреді. Бұл құрылым қазіргі қоғам талаптарына жауап беретін тұлғаның біртіндеп дамуын болжайды.

28) Тұлғаны тәрбиелеу мен дамытудың негізгі тұжырымдамалары.
Жеке тұлғаны тәрбиелеу мен дамытудың ең танымал теорияларының ішінде прагматизм, неопозитивизм, неотомизм, бихевиоризм1 ерекшеленеді. Бұл теориялардың жалпы ерекшелігі-олардың гуманистік бағыты, еркін, өзін-өзі дамытатын тұлғаны тәрбиелеуге бағытталған.
Прагматизм-бұл тәрбие күнделікті өмірде қолдануға болатын практикалық дағдылар мен дағдыларды дамытуға бағытталуы керек деген теория.

Неопозитивизм-бұл білім ғылыми білім мен әдістерге, сондай-ақ эмпирикалық дәлелдерге негізделуі керек деген теория.

Неотомизм-бұл тәрбие адамның рухани және моральдық қасиеттерін дамытуға бағытталуы керек деген теория.

Бихевиоризм-бұл тәрбие адамның мінез-құлқын және оның әртүрлі ынталандыруларға реакцияларын зерттеуге негізделуі керек деген теория.

Тұтастай алғанда, тұлғаны тәрбиелеу мен дамытудың барлық осы теорияларының артықшылықтары мен кемшіліктері бар және олардың әрқайсысы жеке тұлғаның нақты жағдайы мен қажеттіліктеріне байланысты қолданыла алады.

29)Білім беру мазмұнына тұлғаны қалыптастыруға бағытталған құндылықтар, білімдер мен дағдылар жүйесі кіреді. Білім берудегі әмбебап мәдени, ұлттық немесе діни ерекшеліктеріне қарамастан барлық адамдарға қолданылатын жалпыадамзаттық құндылықтар мен моральдық принциптерді білдіреді.
Жеке білім беруде әрбір жеке тұлғаның өзіндік ерекшеліктері, оның қабілеттері, қызығушылықтары мен қажеттіліктері ескеріледі. Бұл жеке тұлғаны оның жеке мүмкіндіктеріне қарай дамытуға бағытталған.
Тәрбиедегі ұлттық – өз мәдениетіне, тарихына, ұлттық салт-дәстүрлеріне деген мақтаныш сезімін қалыптастырумен байланысты. Сонымен бірге, интернационалдық тәрбие мәдениеттердің алуан түрлілігін құрметтеуді және әртүрлі ұлт өкілдері арасындағы ынтымақтастықты білдіреді.
Бұл тепе-теңдік жеке тұлғаның үйлесімді дамуын қамтамасыз етеді, оның әмбебап және бірегей аспектілерін ескере отырып, оның әлемдік қауымдастыққа енуіне ықпал етеді.

32) Оқушыларды еңбек, экономикалық оқыту және тәрбиелеу.
Еңбек тәрбиесі отбасында басталады, мектепке дейінгі мекемеде, мектепте жалғасады және Еңбек міндеттері туралы қарапайым идеяларды қалыптастырудан тұрады. Бұл қазіргі заманғы техника, технология және өндірісті ұйымдастыру негіздерін білуді, оқушылардың жалпы еңбек білімі мен дағдыларын игеруін, еңбекке шығармашылық қатынасты дамытуды және Мамандықты дұрыс таңдауды қамтамасыз ететін оқушылардың политехникалық дайындығымен тығыз байланысты1.

Экономикалық тәрбие оқушылардың экономикалық мәдениетін қалыптастыруға, экономикалық жүйенің ерекшеліктерін түсінуге, экономикалық ойлауды және қаржыны басқарудың практикалық дағдыларын дамытуға бағытталған. Экономикалық оқыту экономикалық заңдарды, нарықтың жұмыс істеу принциптерін, қаржы құралдарын және т.б. зерттеуге негізделуі керек2.

Жалпы, еңбек және экономикалық оқыту және оқушыларды тәрбиелеу педагогикалық қызметтің маңызды элементтері болып табылады және қоғамда табысты жұмыс істей алатын тұлғаны қалыптастыруға бағытталған

33)Мектеп оқушыларының дене тәрбиесі дене қасиеттерін дамытуға, олардың денсаулығын күту дағдыларын және белсенді өмір салтын қалыптастыруға бағытталған. Бұған дене шынықтыру сабақтары, спорттық іс-шаралар және спорттық үйірмелер кіреді. Мақсаты физикалық төзімділікті, координацияны дамыту және денсаулықты жақсарту.
Экологиялық білім беру мектеп оқушыларында қоршаған ортаға деген қамқорлық пен олардың табиғатты сақтаудағы рөлін түсінуге бағытталған. Оның ішінде экологиялық санаға үйрету, табиғатты қорғау іс-шараларына қатысу және табиғатқа жауапкершілікпен қарау.
Салауатты өмір салтын қалыптастыру дене белсенділігін, дұрыс тамақтануды, психикалық денсаулықты сақтауды және жаман әдеттерден аулақ болуды қамтиды. Мектеп оқушыларын салауатты өмір салты принциптеріне үйрету олардың толық физикалық және психикалық дамуына ықпал етеді.

36) Тәрбие принциптері. Ұжымда және ұжым арқылы тәрбиелеу принципі: Тәрбие принциптері-бұл тәрбие іс-әрекетінің бағыты мен мазмұнын анықтайтын негізгі ережелер. Осындай принциптердің бірі-жас және жеке ерекшеліктерді есепке алу принципі1.

Ұжымда және ұжым арқылы тәрбиелеу принципі тәрбие ұжымдық қатынастар мен іс-әрекетке негізделуі керек деп болжайды. Бұл қағида тәрбие балаларда бірлескен іс-әрекет дағдыларын, ұжымда жұмыс істей білуді, басқа адамдардың пікірін құрметтеуді қалыптастыруға, сондай-ақ өз іс-әрекеттері үшін жауапкершілік сезімін дамытуға бағытталуы керек.

Ұжымда және ұжым арқылы тәрбиелеу тәрбиенің ең тиімді әдістерінің бірі болып табылады, өйткені ол балаларға басқа адамдардың мысалынан үйренуге, әлеуметтік дағдылар мен дағдыларды дамытуға, сондай-ақ жанжалдарды шешуге және компаға келуге үйренуге мүмкіндік береді. Ұжымдағы тәрбие сонымен қатар балалардың ұжымға жату сезімін қалыптастыруға ықпал етеді, бұл олардың әлеуметтенуінің маңызды элементі болып табылады.

37)Тәрбие принциптері – оқу іс-әрекетін басшылыққа алатын іргелі идеялар. Тұлғаның жағымды қасиеттеріне негізделген тәрбие қағидасы тұлғаның жағымды қасиеттерін нығайтуға және дамытуға баса мән береді.
Бұл принцип келесі аспектілерді қамтиды:
1. Тұлғаның позитивті тәсілі: Жақсы істерді, күшті және ізгі қасиеттерді ынталандыруға, оларды нығайтуға көмектесуге басты назар аударылады.
2. Өзін-өзі дамытуды ынталандыру: Білім беру тәуелсіздікті, бастаманы және өзін-өзі жобалауды ынталандыруға бағытталған.
3. Жағымды мотивацияны қалыптастыру: Білім беру ішкі мотивацияны дамытуға, өзін-өзі дамытуға ынталандыруға және жақсы нәтижеге жетуге негізделген.
4. Өзін-өзі көрсетуге жағдай жасау: Жеке тұлғаны танытуға және шығармашылық қабілеттерін дамытуға мүмкіндік беру маңызды.
Бұл принцип позитивті тұлғаның қалыптасуына, оның өзін-өзі бекітуіне және қоғамдағы сындарлы өзара әрекеттесуге дайын болуына ықпал етеді.

38) Тәрбие принциптері. Жас ерекшеліктерін және жеке ерекшеліктерін есепке алу принципі.
Тәрбие принциптері-бұл тәрбие іс-әрекетінің бағыты мен мазмұнын анықтайтын негізгі ережелер. Осындай принциптердің бірі-жас ерекшеліктерін және жеке ерекшеліктерін ескеру принципі .

Жас және жеке ерекшеліктерді ескеру принципі тәрбие процесі баланың жасына және жеке ерекшеліктеріне сәйкес болуы керек деп болжайды. Осы Қағидаға сәйкес мұғалім баланың жас ерекшеліктерін, оның физикалық және психикалық жағдайын, сондай-ақ темперамент, мінез, қызығушылықтар, қажеттіліктер және т.б. сияқты жеке ерекшеліктерін ескеруі керек.

Жас және жеке ерекшеліктерін ескеру баланы сәтті тәрбиелеу мен дамытудың қажетті шарты болып табылады. Бұл мұғалімге жұмыстың оңтайлы әдістері мен формаларын таңдауға, қолайлы психологиялық атмосфера құруға, әр баланың қажеттіліктері мен мүдделерін ескеруге мүмкіндік береді.

40) Тұлғаның санасы мен бағытына әсер ететін тәрбие әдістерінің сипаттамасы (көзқарастар, сенімдер, мақсаттар, құндылық бағдарлары және т. б.)
Тұлғаның санасы мен бағытына әсер ететін көптеген тәрбие әдістері бар. Оларды әртүрлі белгілер бойынша жіктеуге болады, мысалы, оқушыға әсер ету сипаты1. Бұл жағдайда тәрбиенің келесі әдістері бөлінеді:

Сендіру әдісі.
Жаттығу әдісі.
Мысал әдісі.
Ынталандыру әдісі.
Мәжбүрлеу әдісі.

Сендіру әдісі көзқарасты немесе хабарламаны басқа адамға жеткізуге негізделген. Ол жалпыадамзаттық адамгершілік қасиеттерді қалыптастыруға бағытталған және дәлелдермен расталған түсіндірулерге негізделеді.
Жаттығу әдісі практикалық дағдыларды, дағдыларды, құндылықтар мен мінез-құлық формаларын қалыптастыруға бағытталған белгілі бір әрекеттерді орындауды қамтиды.
Мысал әдісі тәрбиеленушіге үлгі бола алатын тәрбиешінің жеке мысалын қолдануға негізделеді.

жүктеу/скачать 62,28 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11