Сабақ тақырыбы 44. Қышқылдар, олардың құрамы, жіктелуі, аталуы

жүктеу/скачать 29,04 Kb.

Дата	17.04.2020
өлшемі	29,04 Kb.
	#62908
түрі	Сабақ

Байланысты:
8с 2сабақ
9с 4 сабақ, 3 ч5кл урок №2, 3 ч5кл урок №2, сор 10 кл, СОЧ-10 ЕМН, 1 четверть (1)

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

8.4А Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары.

Генетикалық байланыс

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні: Искакова Салтанат Саркатовна

Сыныптар:

8 « »

Қатысқандар:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

44. Қышқылдар, олардың құрамы, жіктелуі, аталуы.

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

8.3.4.8-қышқылдардың жіктелуін, қасиеттерін білу және түсіну, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру.

Сабақтың барысы

Сабақта жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Жаңа сабақ

Қышқыл дегеніміз құрамында металл атомдарымен алмаса алатын бір немесе бірнеше сутек атомдарынан және қышқыл қалдықтарынан түратын күрделі заттар.

Қышқылдардың жіктелуі:

А. Қышқылдар құрамындағы сутекке қарай: бірнегізді, екінегізді, үшнегізді болып бөлінеді.

Қышқыл

Бірнегізді

Екінегізді

Үшнегізді

HBr H₂S H₃PO₄

HCl H₂SO₄

HNO₃ H₂CO₃

Б. Қышқылдар құрамындағы оттекке қарай: оттекті, оттексіз деп бөлінеді.

Қышқылдар

Оттекті

Оттексіз

H₂SO₄ H₂S

HNO₃ HBr

H₂CO₃ HCl

Алынуы:

1. Оттекті қышқылдарды алу.

4P+O₂═2P₂O₅

P₂O₅ +3H₂O═2H₃PO₄

2. Оттексіз қышқылдарды алу үшін (S, CI, Br) сияқты бейметалдарды тікелей сутекпен әрекеттестіреді.

H₂+CI₂═2HCI – хлорсутек. Оларды суда ерітіп қышқылдар алады.
Индикаторлар (анықтағыштар) – кейбір зат қосылыстарының табиғатын анықтау үшін қолданылады.

Орта

метилоранж

фенолфталеин

лакмус

Тұз қышқылы

қызыл

-

қызарады

Қышқылдардың және қышқыл қалдықтарының аталуы:

Қышқылдың формуласы	Қазақша атауы	Қышқыл қалдығының атауы
HCl	Тұз қышқылы	Cl^- хлорид
HNO₃	Азот қышқылы	NO^-₃ нитрат
H₂S	Күкіртті сутек қышқылы	HS^- -гидросульфид S^2- -сульфид
H₂SO₃	Күкіртті қышқыл	SO^2-₃_- сульфит
H₂SO₄	Күкірт қышқылы	SO^2-₄ сульфат
H₂CO₃	Көмір қышқылы	CO^2-₃ карбонат
H₃PO₄	Орто фосфор қышқылы	PO^3-₄ Орто фосфат

Қышқыл түзуші элемент оттекті қышқылдарында айнымалы валенттік көрсетсе,төменгі валенттілігіне қышқыл түзуші элемент атауына –ты, -ті, -лы,- лі деген жалғау жалғанады:

H₂SO₃ күкіртті қышқыл; HNO₂ - азотты қышқыл.

Жоғары валенттілігіне сәйкестері жалғаусыз аталады:

H₂SO₄ күкірт қышқылы; HNO₃ - азот қышқылы

Қышқылдарға сәйкес келетін оксидтерді қышқылдардың ангидридтері (сусыз қышқыл) деп атайды.М-лы:

H₂SO₄ күкірт қышқылының ангидриді -SO₃;

H₃PO₄ ортофосфор қышқылының ангидриді - P2O₅

Қышқылдардың құрылымдық формуласын жазу:

а)Оттексіз қышқылдарда Н қышқыл түзуші элементпен тікелей байланысады: Н – CL , H-S-H

б) Оттекті қышқылдарда Н қышқыл түзуші элементпен О арқылы байланысқан:

bilimland.kz

Оқулық

Тапсырмалар

Тапсырмалар: /Барлық тапсырмаларды жұмыс дәптерлеріңізге орындаңыздар/

А.

1-тапсырма

1.Мына берілген қышқылдарды кестеге орналастырыңдар:

НВr, H₂S , Н₂CO₃, НF, Н₂SiO₃, Н₃BO_3, HNO₃, H₃PO₄,

Бірнегізді

Екінегізді

Үшнегізді

Оттекті

Оттексіз

В.

1-тапсырма

Мына теңдеулерді толықтырып теңестіріңдер:

? + F2→ НF

? + Н2О→ Н2SO3

? + Н2О→ Н2CO3

2-тапсырма

Оқулықтағы 160 бетте №4

С. 1- тапсырма

160 бет №1:Мына оксидтерге сәйкес қышқылдардың формуласын жазыңдар

2-тапсырма :Массасы 10 г P2O5 сумен әрекеттескенде қанша гр H₃PO4 фосфор қышқылы түзіледі?

Жауабы:

Оқулық, дәптер

Рефлексия

Мен білемін .......................................................................................

Түсініксіз болғаны ..........................................................................................................................................................................................................

жүктеу/скачать 29,04 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: