«Қостанай қаласы әкімдігі білім бөлімінің № 18 мектеп гимназиясы» ММ
АШЫҚ САБАҚ
Тақырыбы: Ұлттық ойындар және эстафеталық сайыс.
(Пән аралық біріккен сабақ)
Өткізген: Бекентаев Нұржан Кабыкенұлы
Қостанай, 2015 – 2016 оқу жылы
Түсінік хат
«Адам ата – анадан туғанда есті болмайды: естіп, көріп, ұстап, татып ескерсе дүниедегі жақсы – жаманды танидыдағы, сондайдан білгені, көргені көп болған адам білімді болады», - дейді Абай Құнанбаев. Ұлы Абайдың бұл пікірі ойынға қатысты деп ойлаймыз. Осындай аса құнды мәдени игіліктердің бірі ұлттық ойындар. Бүгінде ойынды халық педагогикасының құрамды бір бөлігі деп тегін айтпаса керек.
Қазақ халқының тарихи көне жырларының эпостарымен лиро – эпостарының қай – қайсысын алып қарасақ та, олардың өн бойынан халықтың ұлттық ойындарының, әдет – ғұрып салттарының алуан түрлерін кездестіреміз.
Олай болса осы жырлардың негізгі кейіпкерлері – болашақ ел қорғаушы батыр, жауынгер, ел қайраткерлері, ойын үстінде көрінеді.
Қазақтың ұлттық ойындарының бір бөлігіне «Ойлануды қажет ететін ойындар» жатады. Олар негізінен логикалық ойлау мен математикалық, философиалық ойлануды дамытуға негізделіп жасалғандай. Солардың төресі «Тоғызқұмалақ». Бұл дегеніміз дене тәрбиесінде шынығумен логикалық ойларды дамыту қағидасы әу бастан бар екеніне дәлел.
Осы жоспарда қазақтың ұлттық ойындары және эстафеталық сайыс түрінде пән аралық біріктірілген сабақты өткізу әдістемесі қарастырылып, қазақ тілі, орыс тілі, математика сынды пәндерден тапсырмалар дайындалды.
Бұл пәндік тапсырмаларды дайындауда осы сала мамандарымен бірлесіп, ҚР білім беру бағдарламасына сай әзірленді. Бұл тестілер оқушыларға сол пәндегі білімдерін нығайтуға негізделіп, қайталау ретінде өткен сабақтардан алынды.
Ал ұлттық ойындар өңделіп жаңа нұсқада дайындалды. Балалардың ұлттық ойынға деген қызығушылығын арттыру басты мәселе болғандықтан ойын зерттеліп жақсы өзгерістермен берілуде.
Біріктірілген сабақ жалпы күнделікті жаттанда, жүйелі сабақтан қарағанда оқушыларға басқа әсер беріп, спортқа және басқа да пәндерге деген қызығушылығын оятады сенемін.
11.Қол құлыпта, аяқ алшақ терең еңкейіп қолды еденгі тигізу
12.Тізеге жаттығу ішке-сыртқа айналдыру
13.Иілу
14.Отырып тұру
15. 360 секіру
30 сек
30 сек
30 сек
30сек 4 мин
1рет
1рет
1рет
1рет
1рет
1рет
1рет
1рет
1рет
1рет
1рет
1рет
1 мин
1 мин
4 мин
6-8 рет
6-8 рет
6-8 рет
6-8 рет
6-8 рет
6-8 рет
6-8 рет
6-8 рет
6-8 рет
-
15 рет
6-8 рет
-
6-8 рет
2 рет
10 рет
2 рет
«Түзел»!, «Түк тұр!», «Еркін тұр!». Оңға! Зал шетімен, алға қадам бас!. Бұйрықтар: жаттығуларды айтып көрсету Оқушылардың жаттығуды дұрыс орындауын қадағалау
1-3 дейін санал! 1,ор. 2,2к. 3,4к алға бас!
Қол белге!
Қол иыққа!
Қол желкеге!
Қол жоғары-төмен
Солға, оңға
1,2,3,4
Оңға, солға
Алма-кезек керу
Тізені тарт, аяқты көтер!
Солға, оңға
Тізені бүкпе! Аяқ иық кеңдігінде, қол тізеге
Денені түзу ұста!
1,2,3,4!
Негізгі бөлім 30 минут
Тапсырманы сырттан бақылап қателікті дұрыстау. Оқушылар жұмысын бағалау
Үлгірімі төмен оқушыларға жеке көңіл бөлу.
Жоспарланған сабақты мақсатына жеткізу
1.Ұлттықойын «Алакүшік» ойнауды түсіндіру және ойнату. Оқушылардан 1 немесе 2 топ жасап «Алакүшік» болушы балаға допты беріп атқызу. Қалғандары зал ішінде қорғана қашады. Толығырақ тапсырма № 1
«Түзел»!, «Түк тұр!», «Еркін тұр!», Сабақ аяқталды, сау болыңыздар!.
Солға!, алға бас!.
Тапсырма № 1. Ұлттық ойын «Алакүшік»
Жаңа нұсқа
Ескі нұсқа
«Алакүшік» ойыны
Ойынның шарты: «Алакүшік» ұлттық ойындардың бірі. Ойынды көбінесе жазық алаңда немесе спортзалда ойнауға болады. Ойынға жиналғандар топтасып тұрады да, араларынан біреуі «Алакүшік» етіп тағайындалады. Алакүшіктің қолына үлкен жұмсақ доп беріледі. Ол қалған балалар «Алакүшіктің» назарын өзіне аударуға тырысады. Ал «Алакүшік» ойнаушыларды доппен қуалап атқылайды. Денесіне доп тиген ойыншы «Алакүшік» болады да, бұрынғы «Алакүшік» болған ойыншы, енді ойыншылардың қатарына қосылады. Ойын осылай жалғаса береді. Ойынның дене тәрбиесіне берер пайдасы:Бұл ойынның берер пайдасы денені тез қыздырады, тыныс алу жолдарын ашады, жылдамдықты, ептілікті, тез шешім қабылдауды арттырады. Ойынды ойнау барысында адамның аяқ, қол, дене бұлшық еттерінің жиырылу жүйесіне пайдалы және тиімді. Сонымен қатар осы ойын білім алушыларға жақсы көңіл күй сыйлайды. Алайда білім алушылар негізгі бөлімдегі күрес үйренумен қатар, күрделі ойындарды атқаруына дене куаты дайын болады.
Алакүшік ойыны
Алакүшік — бұл ежелгі халық ойындарының бірі. Ойынды көбінесе жазық алаңда немесе спортзалда ойнауға болады. Ойынға жиналғандар топтасып тұрады да, араларынан біреуін «алакүшік» етіп белгілейді. Олар «Алакүшіктің» назарын өзіне аударуға тырысады. Ал «Алакүшік» ойнаушылардың біреуін қуып жетіп қолмен түртуі тиіс. Қолмен түрткен ойыншы «Алакүшік» болады да, бұрынғы «Алакүшік» болған ойыншы, енді ойыншылардың қатарына қосылады. Ойын осылай жалғаса береді.