Гидростатикалық қысым Гидростатика - гидравликаның негізгі бір бөлімі, ол сұйықтың тепе-теңдігі мен қатты дененің түгелімен немесе жартылай батқан кездегі сипатын зерттейді. Тыныштықта тұрған сұйықтың жанама күш - кернеуі нөлге тең болады да, оған нормалы күш - кернеуі әсерін тигізеді (оның салмақ күші).
Гидростиканың негізі болып, сол нүктедегі сұйықтың тыныштық күйіндегі гидростатикалық қысымы есептелінеді, ол Р таңбасымен белгіленеді. Тыныштықтағы сұйықтың гидростатикалық қысымын Р скалярлық шама деп атайды, ол сол нүктедегі кернеу модуліне тең Р=( ) болады.
Массалар центрі, ауырлық центрі - дене қимылын немесе бөлшектердiң жүйесін сипаттайтын геометриялық нүкте; қатты дененің кеңістіктегі кез келген жағдайында оның бөлшегіне әсер ететін барлық ауырлық күштерінің қорытқы күші өтетін қатты денемен өзгеріссіз байланысты нүкте.
Тепе-теңдік шарттары:
a)
b)
Тепе-теңдік түрлері және олардың анықтамаларын демонстрациялар арқылы таныстыру
a) орнықты (жіпке ілінген шар, неваляшка ойыншығы, т.б.)
b) орнықсыз (көлбеу жазықтықтағы цидиндр)
c) талғаусыз ( шарды тегіс жазықтықта орналастыру)
Бірінші тепе-теңдік шарты
∑ F = 0
Бұл дегеніміз: ∑ Fх = 0, ∑ FY = 0 және ∑ Fз = 0
Екінші тепе-теңдік шарты
∑ τ = 0 немесе ∑ М = 0
Кез келген нүктеге қатысты есептелген моменттермен немесе моменттермен.
Осыдан кейін біз қозғалатын объект ешқандай деформацияға ұшырамайтын қатты дене деп болжаймыз.
Жаңа материалды бекіту
Жеке жұмыс. Практикалық жұмыс «Кубизм» әдісімен бекіту. Кубтың алты қырындағы сұрақтарға жауап беру арқылы қорытындылаймыз.
Сұрақ: Денелердің тепе – теңдігі деп нені айтады?
Жауабы: Тепе – тендік деп дененің тыныштықта, бірқалыпты түзусызықты қозғалыста немесе қозғалмайтын оське қатысты бірқалыпты айналып тұрған күйін айтамыз.
Сұрақ: Жасалған тәжірибелер негізінде алынған айналу осі бар дененің тепе – тендігінің шартын қалай тұжырымдауға болады?
Жауабы: Бекітілген осьтен айнала алатын дене тепе – тендікте болу үшін денеге түскен күштердің сол айналу осіне қатысты алынған моменттерінің алгебралық қосындысы нольге тең болуы керек.
Сұрақ: Денеге түсірілген барлық күштердің бағытын және бар байланыстарды көрсетілуі қалай?
Жауабы: Байланыс деп механикадағы берілген дененің қозғалысын шектеп отыратын жіптерді, тіреуіштерді және т.б. айтады.
Сұрақ: Тепе – тендіктің түрлерін ата?
Жауабы: 1. Тұрақты тепе – тендік – потенциалдық энергиясы минимал болады;
2.Тұрақсыз тепе-теңдік – потенциалдық энергиясымаксимал болады.
Қорытынды бағамдау:
Қандай екі нəрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?
1.
2.
Қандай екі нəрсе сабақты жақсарта алады (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?
1.
2.
