Сабақтың тақырыбы: Жаңа пәтерге паркет салу жүмыстарының технологиясы Сабақтың мақсаты

Сілкініс кезінде далаға жүгіріп шығуда немесе жер сілкінісінің яғни үйдің ішінде кетуді пәтердің қай қабатта орналасуына байланысты шешуге тиіссіз. Егер сіз көп қабатты үйдің бірінші немесе екінші қабатында тұратын болсаңыз, далаға шығуға мүмкіндігіңіз бар. Далаға қашып шыққаннан кейін үйден аулақ тұрған жөн. Үшінші және одан жоғары қабаттардан қашып шығу қауіпті екенін естен шығармаңыз.

Сілкініс кезінде қауіпті және қауіпсіз жерлерді анық білген жөн.

Қауіпсіз жерлер:

Үйде (ғимараттың ішінде)

1)Босаға есік жақтауы

2)Ішкі бұрыш

3)Мықты қабырға

4)Бел ағаш

5)Ванна, тоңазытқыш

6)Парта,стол,кереует

1)Ашық алаң

2)Биік ғимараттардан аулақ болу

3)Биік ағаштардан аулақ болу

1)Терезе жақтағы бұрыш

1)Биік ғимараттар

2)Биік ағаштар

3)Баспалдақ

4)Лифт

6)Шам жағу қауіпті

7) Соңғы қатардағы шеткі бөлмелер

Далада:

1)Биік ғимараттар

2)Биік ағаштар

3)Электр жүйелері

4)Жер асты өткелі

Сілкініс басталысымен үй ішіндегі қауіпсіз деген орындарға тез жетуге тырысыңыз. Ішкі қабырғаның қауіпсіз тұсында үйдің ішкі бұрышында, есік жақтауларының ортасында, тіреуіш ашалардың жанына тұрасыз (шкаф іші кереует). Терезелер мен ауыр жиһаздардан алыс тұрыңыз.

- лифтті пайдаланбаңыз.

- есіктен далаға шыққан уақытта жанталасып, бір- біріңізге кедергі жасамауға тырысыңыздар.

- үйлерден электр бағаналардан аулақ тұрыңыз, электр сымына жақындамаңыз.

- сілкініс кезінде үйге кірмеңіз.

- сілкініс басталған сәтте жүріп келе жатқан автомобильді ашық жерге тоқтатқан дұрыс.

- жолаушылар асып-саспай байыпты түрде транспорт ішінде отырып, жер сілкінісінің басылуын күткен жөн.
Келешекте болуы ықтимал күшті сілкіністердің құпияларымен жеке таныс болған жөн. Жер асты дүмпуінің болу себептерін, анық қай жерде болып, қалай таралатындығының қандай қосымша әрекеттерінің өзі де көптеген мәліметтер оқып -білу қажет. Екіншіден, тұрған халықтың апаттан сақтану дайындығы дәрежесі жоғары болуы тиіс. Тек осы шарттар орындалған жағдайда ғана зілзала апаттар адам өмірі мен халық байлығына айтарлықтайшығын келтірмейді

Үйге тапсырма

11-сынып №31сабақ

Сабақтың тақырыбы: Ток жүретін сымнанажырату. Электр тогынан немесе найзағайдан сақтану жолдары.

Мақсаты: Білімділік: Тұрақты электр тоғы бойынша алған білімдерін тиянақтау.

Дамытушылық: Оқушылардың ойлау қабілетін арттыру, практикалық дағдыларын қалыптастыру, пәнге деген қызығушылығын дамыту.

3) Тәрбиелік: Ұқыптылық. ізденімпаздық.

Сабақтың түрі: Аралас сабақ.

Сабақтың әдісі: Сұрақ-жауап әдістерін қолдану

Көрнекіліктер: интерактивті тақта, жазылған плакаттар, суреттер.

Құрал жабдықтар: амперметр. вольтметр, кілт, жалғағыш сымдар, ток көзі, реостат.

Сабақтың барысы: 1) Ұйымдастыру кезеңі:

2. Өтілген тақырып бойынша пысықтау сұрақтарына жауап алу.

1) Электр тоғы дгеніміз не?

2)Ток күшін өлшейтін құрал?

3) Электр тізбегін құрастыр?

4) Ом заңы қалай өрнектеледі?

5) Джоуль- Ленц заңы қалай тұжырымдалады?

6) Электр қыздырғыш құралдар?

7) Өткізгіштердің тізбектей және параллель жалғау заңдылықтары?

3. Кубизм әдісі:

а) Суреттеңіз; Электр тізбегі элементтерді шартты белгілеулерін сызып көрсет.

ә)салыстырыңыз. Вен диаграммасын қолдану:а)Электр тоғының жұмысы мен қуат ортақ қасиеттері. Тоқ күшімен кернеудің ерекшіліктері.

б)Зерттеңіз.1) Тоқ күші туралы толық мағына беру.2) Кез-келген тізбек құрастырып соны ортаға салу.

в) Қолданыңыз: Есеп шығару, тізбекті құрастырып, амперметр мен вольтметр көрсеткішін алып, кедергіні табу. Ом заңын пайдалану.

г) Талқылаңыз: Тоқ күшінің бізге керегі барма?

4. Есеп шығару: Физика есептерінің жинағы бойынша, №776,№777,№783.

5.Үлгірім төмен оқушылармен жұмыс.

1) Жалғасын тап: формулаларды екіге бөліп, сол бөлінген бөліктерден формула құру.

I= U/R I= q/t Q=RI² t P= A/t

Құрастырған формулалар бойынша түсіндіру.

2) Тест сұрақтарына жауап алу.

6) Сканворд шешу.

7. Сабақты қорытындылау. Тақтаға « тоқ күші»сөзін іліп, не біледі,сол туралы стрелкамен.

8. Үйге тапсырма беру. Қайталау.

11-сынып №32сабақ

Сабақтың тақырыбы: электр үтігі,шаңсорғыш) микротолқынды пеш, электр
шаңсорғыш) (практика)

Сабақтың мақсатын қою (3 мин.)

- Қалта шамы ненің көмегімен жанады?

- Үйдеге электр шамы тоқты қайдан алады?- Олай болса балалар электр тогы үздіксіз келіп тұру үшін оны шығарып тұратын көздер болады екен. Оны қалай деп атауға болады?

- Көшедегі электр жарығы кенет өшіп қалса, ол нені білдіреді?

- сонымен, өткізгіште электр тогы жүру үшін басты шарт не деп ойлайсыңдар?

- Өткізгіште еркін заряд болмаса ток жүре ме?

- Электр өрісі қайда пайда болады?

қорытынды:

электр тогы жүріп тұру үшін:

• 
  өткізгіште еркін зарядтар болу керек;
  
• 
  еркін зарядты қозғалтатын электр өрісі болу керек;
  

Өткізгіште токтың бар-жоғын оның әрекетінен байқауға болады:

• 
  Токтың жылулық әрекеті. Өткізгіштен ток өткенде ол қызады. Бұл тұрмыстық техникада (эл.шам, үтік, эл.плитка...) кеңінен қолданыста екенін жақсы білеміз.
  
• 
  Токтың химиялық әрекеті. Химиялық ертіндіге батырылған өткізгіш арқылы ток өткенде ертінді құрамындағы заттар бөлінеді. Осы тәсілмен таза мыс алуға, металл бетін күміспен қаптауға болады. (сыртына күміс шеңбер, гүл салынған стаканды көрсету)
  
• 
  Токтың магниттік әрекеті. Өткізгіштен ток өткенде оның айналасында магниттік қасиет пайда болады. Темір заттарын магнит сияқты тартады. Токтың бұл қасиеті электрмагниттік крандарда қолданылады.
  
• 
  Токтың физиологиялық қасиеттері. Бұл қасиеттің бір атап өтерлігі, осы қасиеттің арқасында физикадағы ұлы жаңалық, электр тогы ашылған. Жануарлар денесінен ток өтсе онда бұлшық еттер жиырылады. Үлкен токтардың адам денесіне әсері қатты, сондықтан токпен жұмыс істегенде абай болу керек.
  

Сонымен қатар ток көздеріне мыналар жатады:

♦ Гальвани элементтерінде (эл.батареясы) – химиялық реакция әсерінен зарядттар бөлінеді. Бұл элементте қандай энегрия эл.энергиясына түрленеді?

♦ электрофор машинасында оның дискілері металл шеткамен үйкеліп зарядтар оң және теріс полюске жиналады да ток көзі пайда болады, яғни электр энергиясы өндіріледі. Қандай энегрия эл.энергиясына түрленеді?

♦ генераторларда магнит өрісінде өткізгішті айналдырғанда электр тогы пайда болады. Бұл жерде өткізгішіті айналдыру үшін, судың, будың, желдің мехнаикалық энегрялары қолданылады.

♦ күн батареясында жылу әсерінен жартылай өткізгіш ішінде зарядттар оң және теріс полюстерге жіктеліп ток көзі пайда болалады. Қандай энегрия эл.энергиясына түрленеді деп ойлайсыңдар?

Үйге тапсырма:

11-сынып №33сабақ

Сабақтың тақырыбы: Тұрмыстық электр құралдарды жөндеу технологиясы

Сабақтың мақсаттары:

Білімділік;

1. Оқушылардың электр тоғы туралы теориялық білімдерін қалыптастыру;

2. Оқушылардың эксперименттік дағдыларын дамытуды жалғастыру;

а) электр тізбегінің элементтерін (ток көздері) салуды үйрету;

1. 
   Оқу материалын талдай білу дағдысын дамыту; бақылау, салыстыру, оқылған құбылыстар мен фактілерді салыстыра білу, қорытынды жасау.
   
2. 
   Сапалы ойлауды дамыту: дәлелдік, мақсаттық, қабылдау, бағалай білуге бейімділік, сыни ойлау.
   

Тұрақты ток өндіру мен пайдалану проблемаларымен таныстыру.

Диагностикалық карталар, семантикалық карталар, карточкалар

1. 
   Денелердің зарядтталып, ток көзіне айналатынын эбонит таяқшасы және элоктроскоп арқылы көрсету.
   
2. 
   Әр түрлі ток көздері, галвонометр, жалғағыш сымдар, 1,5 в эл.ламапсы.
   
3. 
   Метал шәугім, тұзды су, галвонометр, алюминий стаканмен жасалатын тәжрибе
   

Үйге тапсырма:

11-сынып №34сабақ

Сабақтың тақырыбы: Тұрмыстық электр құралдарды жөндеу технологиясы

Білім: электро-техникалық жұмыстар бойынша білімдерін жетілдіру электр                 тізбегінің негізгі элементтерімен таныстыру

Дамыт.: оқушылардың бойына еңбек дағдысын қалыптастыру. Қарапайым электр тізбегін жинай білуге, тұрмыстық электр құралдарының ақауларын жөндеуге дағдыландыру.

Тәрб:    электро-техникалық жұмыстарды орындағанда ұқыптылыққа, жауапкершілікке, шапшыңдыққа, техникалық қауіпсіздік ережесін сақтауға тәрбиелеу

Сабақтың түрі: интерактивті тақта,слайд,электр құралдар.

Көрнекілік: плакаттар, электр схемасының суреттері, құрал-жабдықтар, өткізгіш сымдар, тест

Пән аралық байланыс: физика, сызу

Әдіс-тәсілдер: түсіндіру, сұрақ-жауап, тест сұрақтары, сәйкестендіру тесті, жұмбақ

1)Ток көзі, электр өткізгіштер

2)Жұмыс орнын ұйымдастыру мен жабдықтау

3)Қарапайым тұрмыстық техника құралдарын, электр бекіткіштерді жөндеу жұмыстары

IV  Сарамандық жұмыс:

V Бекіту:

Тест

1)Электр тұтынушы құралдарға не жатады?

ә) электр шамы, қосқыш, ажыратқыш

б) дыбыс, жарық, жылу

2)Ток көзі ретінде нені пайдалануға болады?

а)аккумулятор, генератор, батарика

ә) электр құралдар

б) ток көзі, өткізгіш сымдар

3)Электр тұтынушы құралдар электр энергиясын неге айналдыра алады?

а) потрон, ажыратқыш, сымдар

ә) жылу, дыбыс, жарық

б) пластмасса, әйнек фарфор

4.Өндірісте қолданылатын көптеген машиналар, аппараттар қондырғылар, механизмдер ненің күшімен жұмыс істейді?

а)батарика

ә) өткізгіш сымдар

б) электр энергиясы

5) Электр энергиясын ток көзінен  тұтынушыға жеткізу үшін не қажет?

а) электр құралдар

ә)арнайы өткізгіш

б) ажыратқыш

6.Ток өткізбейтін материалды не деп атайды?

а) электр тізбегі

ә)Қосқыш

7) Оқшаулауышқа нелер жатады?

а)резеңке, әйнек, платмасса, фарфор

ә) пластмасса, құрғақ ағаш, қосқыш, аккумулятор

б)Электр шамы, аккумулятор, электр тізбегі

8)Жақсы өткізгіштер тобына не жатады?

а)сымдар

ә)резеңке

б)металлдар

9) Электр тізбегін қосып,  үзу үшін қандай құралдарды пайдаланамыз?

а)қосқыш

ә)Тізбек

10) Ең қарапайым төрт элементті ата?

а)ток көзі, сымдар, шыны, электр пеші

ә) ток көзі, ажыратқыш, электр өткізгіш

б) ток көзі, тұтынушы, аккумулятор, қосқыш

Қорытындылау:

 

р/с	Ақаулардың түрлері	Түзеті жолдары
1. 2, 3,   4.	Бір шамды шырақтың шамы күйген Шырақтың шамы бос бекітілген Электр тізбегін токқа қосқанда шам жанбайды Электр потронның тірек түйіспесі сынған

бағалау

Үйге тапсырма: Электр тізбегін құрастыру