10 мин
|
Негізгі бөлім
|
Есептердің көбінде ондық, жүздік, мыңдық үлестері жиі кездеседі, сондықтан жүзден бір үлесті процент деп атайды. Процент латынның pro centum – «жүздік» деген сөзінен шыққан. Процент деген сөз саннан кейін келсе, оның орнына % белгісі қойылады. Мысалы: 5% «бес процент» деп оқылады.
Кез келген тұтас шаманы 1 бүтін деп есептеп, оны 100% деп аламыз. Сонда процент дегеніміз берілген шаманың 1/100 бөлігі болып табылады, яғни 1%=1/100, осылайша 3%=3/100; 18%=18/100
Жай бөлшекті процентпен жазу үшін оны 100ге көбейтіп, процент (%) тіркеп жазу керек. Әріппен жазсақ % Тапсырма.
Берілген санның пайызын табу үшін пропорция құрып, есептің мәнін табыңдар. №146/1/
Пайызы бойынша санды табу үшін пропорция құрып, есептің мәнін табыңдар. №147/1/
Екі санның пайыздық қатынасын табу үшін пропорция құрып, есептің мәнін табыңдар №148/1/
Есептің типі
|
Санның пайызын табу
|
Пайызы бойынша санды табу
|
Проценттік қатынасты табу
|
Есептің қысқаша жазылуы
|
а -- 100
х -- р
|
х -- 100
в -- р
|
а -- 100
в -- х
|
Пропорция
|
а/х=100/p
|
x/b=100/p
|
a/b=100/x
|
Пропорцияның белгісіз мүшесін табу
|
Х=(a*p):100
|
Х=(b*100):p
|
Х=(b*100):a
|
|
С-1: Санның пайызын қалай табамыз?
С-2: Пайызы бойынша санды қалай табамыз?
Тақырып бойынша ресурстарды қарап, танысады
|
Дескриптор:
- Берілген санның пайызын табу үшін пропорция құрып, есептің мәнін табады
- Пайызы бойынша санды табу үшін пропорция құрып, есептің мәнін табады
- Екі санның пайыздық қатынасын табу үшін пропорция құрып, есептің мәнін табады
|
Плакат
|
