2- семинар. Көшпелілер өркениетінің қалыптасуы. Атқа міну мәдениеті
Семинар сабағының жоспары:
1
. Ежелгі металлургия кезеңіндегі көшпелілер
өркениетінің қалыптасу
кезеңдері мен негізгі ошақтары.
2. Ұлы даладағы энеолит және қола дәуіріндегі шаруашылық ерекшеліктері.
3. Қола дәуіріндегі рухани және материалдық мәдениеттің ерекшелігі мен
таралу аймағы.
4. Мал шаруашылығының рөлі мен маңызы, табиғи ерекшеліктері.
5. Атқа міну мәдениеті.
Семинар сабағының мақсаты:
Ежелгі металлургия кезеңіндегі көшпелілер
өркениетінің қалыптасуының алғышарттары,
ерекшеліктері мен таралу
аймағын, энеолит, қола дәуірінің кезеңдерінің ерекшеліктері мен
сабақтастығы, мал шаруашылығының генезисінің тарихи маңызын ашып
көрсету.
Көшпелілер тарихын кезеңдеу
мен көшпеліліктің тарихи
алғышарттарын анықтап, шаруашылық түрлері мен ерекшеліктерін, төрт
түлік түрлерін, атқа міну мәдениетін, табиғи
ерекшеліктерін зерттеу
еңбектері негізінде талдап,
кешенді түрде қарастыру.
Әдістемелік нұсқаулар:
Қола дәуіріндегі металлды өңдеу мен көшпелі
өркениеттің қалыптасуының тарихи маңызы және зерттелу мәселесіне
байланысты зерттеу еңбектеріне ауызша талдау жасалынады. Сонымен қатар
Қазақстанның ежелгі тұрғындарының антропологиялық түрі,
қоғамдық
құрылымы мен рухани, материалдық мәдениетінің зерделенуі,
қалалық
мәдениеттің қалыптасуына байланысты жаңа көзқарастарды талдап, тұрақтар
мен ескерткіштерге сипаттама жасау қажет.
Көшпелі өркениеттің қалыптасуы мен даму кезеңдерін, малды қолға
үйрету
мен шаруашылықта пайдалану, табиғи ерекшеліктерге сай д
ала,
жартылай дала және шөлейтті аймақтарды игеру
мәселесінің тарихи
маңызын анықтап және көшпелі өркениетке байланысты деректер мен
зерттеу еңбектеріндегі көзқарастар мен тұжырымдарға ауызша талдау
жасалынады. Студенттер
бірнеше топқа бөлініп, пікірталас, дисскусия
жасайды.
Ұсынылатын әдебиеттер:
1. Қазақстан тарихы (Қазақ елі). 1-кітап. – Алматы:Қазақ университеті, 2016 – 458б.
2. Қазақстан тарихы. Көне заманнан бүгінге дейін. Бес томдық. – Т. 1 том. – Алматы:
Атамұра, 2010.
3. Зайберт В.Ф. Ботайская культура. – Алматы: Қазақпарат, 2009. – 576 с.
4. История древнего Казахстана / Под ред. Байпакова К.М. - 2-е изд. - Алматы: Рауан,
1996. - 112 с.
5. Харари Ю.Н. Sapiens. Адамзаттың қысқаша тарихы. – Алматы.: (Ұлттық
аударма
бюросы» қоғамдық қоры, 2018. – 368 б.
6. Кром М.М. Тарихи антропология. – Алматы: «Ұлттық аударма бюросы» қоғамдық
қоры. 2020 жыл.
