Семинар ризабекова Жансая 103 топ
жүктеу/скачать 5,63 Kb.
|
Документ
СӨЖ-тапсырмаларын-тапсыру-және-орындау-кестесі-2022-2023 (1) (1), СРО-21 (1) (1), басқа тускен қиындық
- Бұл бет үшін навигация:
- Авторитаризм
|
СЕМИНАР Ризабекова Жансая 103 топ Тақырып аясы 1: Қоғамның саяси жүйесі: саяси жүйеге берілген анықтама түрлері; Біріншіден, өзінің құрамында жүйеқұраушы қатынасы (ядро) – саяси билік бар ретінде зерттеледі; екіншіден, көпфункционалдығымен сипатталады; үшіншіден, үнемі қоғамдық қоршаған ортамен және қоғамның барлық жүйелерімен өзара әрекетте болады; Жүйелі тәсілдеменің жақтаушылары қоғамдағы жоғарғы билік саяси жүйенің қолында екендігінен алдыға тартады. Жүйелі талдаудың теориясы бойынша кез келген жүйе, оның ішінде саяси жүйе, келесі сипаттамаларға ие: • жүйе көптеген бөліктерден тұрады; • бөліктер бір тұтастықты құрайды; • жүйенің шекаралары бар. Саяси жүйелердің жіктелуі жөнінде ғалымдар арасында ортақ пікір жоқ. Саяси жүйені жіктеу зерттеушілер таңдаған өлшемге байланысты. Саяси жүйені жіктеудің ең кең тараған түрі, оның саяси тәртібіне қарай тоталитарлық, авторитарлық және демократиялық деп бөлінуі. Француз саясаттанушысы Ж.Блондель саяси жүйені басқарудың мазмұны мен түрлеріне сай оны 5 түрге бөледі: 1) либералдық демократия. Ол саяси, мемлекеттік шешімдерді қабылдағанда меншікке иелік етуі, жекешілдік, еркіндік сияқты құндылықтарды басшылыққа алады; 2) коммунистік жүйе. Ол әлеуметтік игілікті тең белуге бағдар ұстайды; 3) дәстүрлі саяси жүйе. Ол ат төбеліндей ақсүйектердің саяси және экономикалық үстемдігіне негізделеді; 4) Дамып келе жатқан елдерде қалыптаса бастаған саяси жүйе. Онда авторитарлық басқару белең алады; 5) авторитарлы-консервативтік жүйе. Онда әлеуметтік және экономикалық теңсіздік сақталады, халықтың саяси билікке қатысуына шек қойылады. Г.Алмонд саяси мәдениет деңгейі мен құндылықтар жүйесінің негізінде саяси жүйені: ағылшын-американдық, құрылықтық-еуропалық, жарым-жартылай индустрияланған, тоталитарлық деп жіктейді. Саяси жүйенің ағылшын-американдық түрі ондағы саяси мәдениеттің бірыңғайлылығымен, біртектілігімен сипатталады. Құрлықтық-еуропалық саяси жүйенің саяси мәдениеті, ұстанатын құндылықтары әр түрлі келеді. Жарым-жартылай индустрияланған саяси жүйеге аралас мәдениет тән. Тоталитарлық саяси жүйеде саяси мәдениеттің таптық сипаты бар. Тақырып аясы 2: Cаяси жүйе және мемлекеттік саясат, оның түрлері; «Саясат» сөзі - өзінің бастауын философияның ең классикалық дәстүрлерінен алатын және қолдану мақсатына байланысты көптеген анықтамалар бере алатын термин. Ең заманауи анықтамаларға жатады билікті жүзеге асырумен байланысты мәселелер. Бұл тұрғыда бұл термин ұжымдық мәселелерді шешуге де байланысты, ол өз кезегінде билік пен мемлекеттік шығындарды күнделікті өмірмен байланыстырады. Егер біз де «көпшілікті» ортақ кеңістік деп түсінсек, онда жанжалдар да, шешімдер де жасалады«Мемлекеттік саясат» - бұл белгілі бір контексте басымдыққа ие болып саналатын мәселелерді шешу үшін үкімет жүзеге асыратын мақсаттар, шешімдер мен әрекеттер жиынтығы деп айтуға болады (Tamayo, 1997). Мемлекеттік саясаттың кейбір мысалдары денсаулық сақтау, білім беру, мәдениет, спортты басқару бойынша жүзеге асырылатын шаралардың жиынтығы және басқалары, сонымен бірге шығындар мен пайда әкеледі. Сөйтіп, мемлекеттік шешімдер мен мемлекеттік саясат өзара байланысты элементтер, бірақ олар бірдей процеске сілтеме жасамайды. Екіншісі - әлдеқайда кеңейтілген механизм және ол әртүрлі шешімдерден тұрады. Тақырып аясы 3: Авторитарлық саяси жүйенің өзіндік ерекшеліктері Авторитаризм - (гр. 'autoritas' - билік, ықпал ету) - саяси тәртіп түрі. Авторитарлылық - біржақты билеу, басқарушылардың бағынушыларға жүргізетін үстемдігі. Түрлері: абсолютті монархия, диктатура, теократиялық және посттоталитарлық тәртіптер. Әртүрлі саяси мәселелерді шешу тәсілдері (реформалар, қоғамды қайта құру), сондай-ақ төңкерістер мен соғыстар авторитаризмге әкеліп соқтыруы мүмкін. Тоталитарлы тәртіптен елеулі түрде ерекшеленеді: оларда шектеулер едәуір дәрежеде аз және жеке адамның еркіндіктері мен құқықтары емес, саяси еркіндіктер мен құқықтар шектеледі; тәртіп саяси партиялар мен идеологияға сүйенбей, әскер күші мен дәстүрлі діндерді арқа тұтады; қоғамға жаңа құндылықтар жүйесін құрып, енгізуге талпынбайды; азаматтық қоғам құруды мақсат етпейді.[ жүктеу/скачать 5,63 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|