Гиперплазия (грекше hyper – артық; plaseo - түземін) деп – торшалар санының немесе оның ішіндегі ультрақұрылымдар санының көбеюінен белгілі бір мүшенің (ұлпаның) үлкеюін айтады

Гиперплазия (грекше hyper – артық; plaseo - түземін) деп – торшалар санының немесе оның ішіндегі ультрақұрылымдар санының көбеюінен белгілі бір мүшенің (ұлпаның) үлкеюін айтады.

• Гиперплазия (грекше hyper – артық; plaseo - түземін) деп – торшалар санының немесе оның ішіндегі ультрақұрылымдар санының көбеюінен белгілі бір мүшенің (ұлпаның) үлкеюін айтады.

• Атрофия (сему) –организмнің тірі кезінде торша, ұлпа, мүше көлемінің кішірейіп, оның қызметінің төмендеп не тоқтауымен сипатталатын процесс.
• Макрокөрінісі: мүше көлемі кішірейген, беті тегіс немесе ұсақ түйірлі болады. Гидронефроз бен гидроцефалияда мүше жиналған сұйықтық есебінен ұлғаяды, паренхимасы семіп, кішірейеді.

• Кез-келген мүше көлемінің кішіреюін атрофия деп атауға болмайды. Мыс.: мүшелердің онтогенез барысында толық жойылып кетуі - агнезия, мүшелердің даму сатысында қалып қоюы - аплазия, мүшенің толық дамып өспеуі - гипоплазия д.а.

• Атрофия

• Патологиялық

• Физиологиялық

• Қанмен қамтамассыз етілудің жетімсіздігінен туындаған атрофия

• Артериосклероздық нефрозосклероз

• Гидроцефалия салдарынан ми қарыншасының ұлғаюы

• Қысым салдарынан туындаған атрофия (гидронефроз)

• Қаңқа бұлшық етінің нейротрофикалық атрофиясы (полиомиелит кезінде)

• Физикалық факторлар әсерінен туындаған сүйек кемігінің атрофиясы

• Метаплазия – (гр. metaplasso – айналу) бір ұлпа түрінің сыртқы түрі жағынан ұқсас басқа ұлпа түріне айналуы, яғни дифференцияцияланбаған торшалардың пролиферациясы салдарынан туындайды.
• Эпителий ұлпасының метаплазиясы жиі тіркеледі.
• Дәнекер ұлпасының метаплазиясы оның шеміршек немесе сүйек ұлпасына айналуына әкеліп соқтырады.

• Бронхтың кілегейлі қабығы эпителиінің метаплазиясы

• Дәнекер ұлпаның сүйек ұлпасына метаплазиялануы

• Бақылау сұрақтары:
• Орын толтыру және бейімделу процесстері
• Регенерацияның анықтамасы
• Регенрацияның морфогенезі
• Регенерацияның жіктелуі
• Гипертрофия, гиперплазия мәні
• Гипертрофияның жіктелуі
• Атрофия, атрофияның түрлері
• Метаплазия
• Инкапсуляция

• Әдебиеттер тізімі:
• Ө.Ығылманұлы. Малдың ветеринариялық патологиялық анатомиясы. Алматы, 2017, 2 том
• Ө.Ығылманұлы. Малдың ветеринариялық патологиялық анатомиясы. Алматы, 2010
• Патологическая анатомия сельскохозяйственных животных //Под редакцией акад. В.П.Шишкова и проф. Н.А.Налетова. – М., Колос, 1980.
• Патологическая анатомия сельскохозяйственных животных //Под редакцией проф. А.В.Жарова. – М., Колос, 2003.
• А.В.Жаров, И.В.Иванов, А.П.Стрельников. Вскрытие и патологическая диагностика болезней животных. М., Колос, 2003.
• В.А.Салимов. Практикум по патологической анатомии животных. М., Колос, 2003.

8 дәріс

• Тақырыбы: ІСІКТЕР

• Қарастырылатын сұрақтар:

• Анықтамасы, мәні, себебі;
• Сыртқы құрылысы және көрінісі;
• Қасиеті, клиникалық-морфологиялық көрінісі; Түрлері;
• Ісіктердің клиникалық және морфологиялық жіктелуі
• Қатерсіз ісіктер түрлеріне морфологиялық сипаттама