Егер процесс кезінде системаның көлемі өзгермесе, жұмыс атқарылмайды:
dV = 0 болса, А=-pdV = 0, осыдан термодинамиканың 1-заңынан
q = dU
Интегралдағаннан кейін U = qv; qv = dU
qv –көлем тұрақты болғанды процестің жылу энергиясы. Ол ішкі энергияның өзгеруіне тең, олай болса қарастырылып отырған системаның ішкі энергиясының азаюы жылуға кетеді, немесе керісінше, жұтылған жылу ішкі энергияны өсіруге жұмсалады.
Изохоралық процесс
Изотермиялық процесс температураның тұрақтылығымен сипатталады.
Егер газ идеал десек Р = RT/V. Интеграл астына Р- ның мәнін қойып, тұрақты температурада алатынымыз:
Идеал газдардың заңы бойынша тұрақты температура үшін мына теңдеуге эквивалентті болады:
Температура тұрақты болғандықтан U = 0, q + А = 0 немесе
q=-Ам
(Ам – максималдық жұмыс)
Жылусыйымдылық
Меншікті жылусыйымдылық
Мольдік жылусыйымдылық
Меншiктi жылу сыйымдылығы деп температурасы 1oК-ге өзгергендегi массасы 1 кг дененiң алған немесе берген жылу мөлшерiн айтамыз.
Жылусыйымдылық поцесстің түріне тәуелді
Тұрақты көлемдегі мольдік жылусыйымдылық
Тұрақты қысымдағы мольдік жылусыйымдылық
Мольдік жылусыйымдылық арасындағы байланыс (Майер теңдеуі)
Пуассон коэффициенті (адиабата көрсеткіші)
Адиабаталық процесс
Адиабаталық процесс кезінде газдың берілген массасы үшін оның дәрежедегі көлемніңкөбейтіндісі тұрақты, газдың істеген жұмысы газ температурасының өзгеруіне пропорционал болады.
Қоршаған ортамен жылу алмасуы болмайтын жағдайда өтетiн жүйедегi изопроцесс адиабаталық процесс деп аталады.
Термодинамиканың екiншi заңы энергетикалық түрленулердiң бар болу мүмкiндiгiнiң бағытын көрсетедi. Салқынырақ денеден ыстығырақ денеге жылуды тасымалдау, екi жүйеде де немесе қоршаған ортада бiр мезгiлде басқа өзгерiстер жасамайынша, мүмкiн емес.
Жылу двигателi. Iс-әрекетi жұмыс атқарушы дененiң механикалық
энергиясын iшкi энергияға түрлендiруге негiзделген двигательдер жылу
двигателдерi деп аталады.
Кез-келген дененiң (қыздырғыштың) iшкi энергиясын, қыздырғыштың жылуын басқа температурасы төменiрек денеге(тоңазтқышқа) бергенде ғана, яғни тек жылу алмасу процесi кезiнде ғана, iшiнара механикалық энергияға айналдыруға болады.
Карно циклі дегеніміз екі изотермиялық және екі адиабаттық (изентроптық) бөліктен тұратын қайтымды цикл.
Энтропия
Карно циклы үшін
Энтропия де аталатын мәнді Клаузиус енгізді:
немесе
Энтропия (гр. еntropіa – бұрылыс, айналу) – тұйық термодинамикалық жүйедегі өздігінен жүретін процестің өту бағытын сипаттайтын күй функциясы. Энтропияның күй функциясы екендігі термодинамиканың екінші бастамасында тұжырымдалады. Энтропия ұғымын термодинамикаға 1865 ж. Р.Клаузиус енгізген.
