Уразбаева К. Т., Мақамбаев М. Б. Компьютерлік модельдеу элементтері физика пәнінде



бет13/18
Дата20.06.2018
өлшемі0,85 Mb.
#43509
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18

3.7 Орам саны. Индуктивтілігі L=0,001 Гн болуы үшін өзегінің диаметрі Dk=8 мм және ұзындығы Lk=42 мм тең катушка каркасына диаметрі Dp=0,6 мм болатын сымнан қанша орам орау керек? (5 суретті қараңыз).

5 сурет. Катушка кескіні


Цилиндрлік катушканың орам санын оның индуктивтілігін жуықтап есептейтін


формуланы пайдаланып табамыз. Мұнда, μo=1,26∙10-6 В∙с/(А∙м) – магниттік тұрақты, n– орам саны. Ол үшін, орам санын 1–ден бастап арттыра отырып катушканың индуктивтілігін есептеп, берілген мәнімен салыстырып отыру жеткілікті. Catushca программасы катушканың орам санын және орау қалыңдығын тауып кескіндейді.
Program Catushca;

uses Crt, Graph;

const Mi=1.26E-6; mas=10000;

var Dk, Lk, Dp, L: real;

Gd,Gm,x0,y0,x1,y1,n,H,Lki,Dki,i,j,nh,nl,k: integer;

p: boolean; s: string;

Function Ind: real;

begin Ind:=Mi*sqr((Lk*Dk+n*sqr(Dp))*n)/(Lk*(3*Lk*Dk+9*sqr(Lk)+13*n*sqr(Dp)));

end;

begin


{*******************************************}

Dk:=0.008; Lk:=0.042; Dp:=0.0006; L:=0.001;

{*******************************************}

n:=0; p:=false;

Repeat

if Ind>=L then p:=true;



inc(n);

until p or keypressed;

if p then

begin


Gd:=detect; InitGraph(Gd, Gm,''); H:=Round(n*sqr(Dp)/Lk*mas);

Lki:=Trunc(Lk*mas); Dki:=Trunc(Dk*mas);

x0:=40; y0:=(GetMaxY-Dki) div 2; SetColor(13); SetTextStyle(7,0,4);

OutTextXY(30,4,'Raschet inductivnosti catuschci');

SetColor(8); SetFillStyle(9,8); Bar(x0,y0,Round(x0+Lki),Round(y0+Dki));

SetLineStyle(0,0,3); SetColor(6); Line(x0-1,y0-H-40,x0-1,y0+H+Dki+40);

Line(x0+Lki,y0-H-40,x0+Lki,y0+Dki+H+40);

Line(x0,y0,x0+Lki,y0); Line(x0,y0+Dki,x0+Lki,y0+Dki);

SetColor(8); SetFillStyle(1,1); SetLineStyle(0,0,1);

nh:=Trunc(n*sqr(Dp)/Lk/Dp); nl:=Trunc(Lk/Dp);

k:=0; if nh*nl

for i:=1 to nh do

begin

y1:=Round(y0-(i-1)*Dp*mas-Dp*mas/2)-2;



for j:=1 to nl do

begin


x1:=Round(x0+(j-1)*Dp*mas+Dp*mas/2)+2;

FillEllipse(x1,y1,Round(Dp/2*mas),Round(Dp/2*mas));

inc(k); if k>=n then Break;

end;


end;

k:=0;


for i:=1 to nh do

begin


y1:=Round(y0+Dki+(i-1)*Dp*mas+Dp*mas/2)+2;

for j:=1 to nl do

begin

x1:=Round(x0+(j-1)*Dp*mas+Dp*mas/2)+2;



FillEllipse(x1,y1,Round(Dp/2*mas),Round(Dp/2*mas));

inc(k); if k>=n then Break;

end;

end;


end;

SetTextStyle(0,0,1); SetColor(11); OutTextXY(20,y0-H div 2-6,'H');

OutTextXY(16,y0+Dki div 2-6,'Dk'); OutTextXY(x0+Lki div 2-8,y0+6,'Lk');

str(L:5:3,s); OutTextXY(530,180,'L = '+s+' Гн');

str(Dk*1000:4:1,s); OutTextXY(530,200,'Dk = '+s+' мм');

str(Lk*1000:4:1,s); OutTextXY(530,220,'Lk = '+s+' мм');

str(Dp*1000:4:1,s); OutTextXY(530,240,'Dp = '+s+' мм');

OutTextXY(520,260,'-----------------');

str(nh*Dp*1000:4:1,s); OutTextXY(530,280,'H = '+s+' мм');

str(n,s); OutTextXY(530,300,'n = '+s); Readln; CloseGraph;



end.

3.8 Тербелмелі контур. Тербелмелі контурдағы конденсатор сыйымдылығы C=1 мкф. 1) Индуктивтіліктің L1 =10-3 Гн; L2 =2∙10-3 Гн; L3 =3∙10-3 Гн; L4=4∙10-3 Гн мәндерінде R(0; 150) Ом аралығында өзгергенде f(R) тәуелділігі үшін; 2) Кедергінің R1 =20 Ом; R2 =30 Ом; R3 =40 Ом; R4 =50 Ом; R5 =60 Ом; R6 =70 Ом мәндерінде L(0; 3∙10-3) Гн аралығында өзгергенде f(L) тәуелділігі үшін контурдағы өшетін тербелістің меншікті жиілігінің белсенді кедеріге және индуктивтілікке тәуелділігінің графиктерін сызыңдар (6 суретті қараңыз).

6 сурет. Тербелмелі контур


Контурдағы өшетін тербелістің меншікті жиілігі

формуласымен есептеледі. Colebatelnii_contur программасы осы тәуелділік-тердің графиктерін сызады.


Program Colebatelnii_contur;

uses Crt, Graph;

const C=1E-6; x0=26; y0=462;

var Gd,Gm,x1,y1,cl,i,j,a,b,sL,sC,sR,sa,sb,ss,ro: integer;

L,dL,R,dR,F,d: real; s,s1: string;

begin


Gd:=Detect; InitGraph(Gd,Gm,''); SetTextStyle(7,0,4); SetColor(12);

OutTextXY(180,10,'Colebatelnii contur');

x1:=100; y1:=180; a:=300; b:=200; ro:=10; sL:=6*ro; sC:=12; sR:=80;

SetColor(11); SetTextStyle(7,0,1); OutTextXY(x1,y1+sR div 3,'U');

OutTextXY(x1+14,y1+sR div 2-4,'~'); SetColor(7);

MoveTo(x1,y1); LineRel(10,-3); MoveTo(x1,y1); LineRel(10,3);

MoveTo(x1,y1); LineRel(sR,0);

sa:=(a-sL) div 2; sb:=(b-sR) div 2; LineRel(0,-sb);

LineRel(sa,0); ss:=x1+sR+sa; Ellipse(ss+ro,y1-sb,0,180,ro,ro);

Ellipse(ss+3*ro,y1-sb,0,180,ro,ro); Ellipse(ss+5*ro,y1-sb,0,180,ro,ro);

SetColor(11); OutTextXY(ss+3*ro-6,y1-sb-36,'L'); SetColor(7);

MoveTo(ss+sL,y1-sb); LineRel(sa,0); LineRel(0,sb);

MoveTo(x1,y1+sR); LineRel(10,-3); MoveTo(x1,y1+sR); LineRel(10,3);

MoveTo(x1,y1+sR); LineRel(sR,0); LineRel(0,sb);

sa:=(a-sC) div 2; LineRel(sa,0); ss:=x1+sR+sa;

MoveTo(ss,y1+sR+sb); LineRel(0,-20); MoveTo(ss,y1+sR+sb); LineRel(0,20);

SetColor(11); OutTextXY(ss+2,y1+sR+sb-46,'C'); ss:=ss+sC; SetColor(7);

MoveTo(ss,y1+sR+sb); LineRel(0,-20); MoveTo(ss,y1+sR+sb); LineRel(0,20);

MoveTo(ss,y1+sR+sb); LineRel(sa,0); LineRel(0,-sb);

ss:=ss+sa; Rectangle(ss-10,y1+sR,ss+10,y1);

SetColor(11); OutTextXY(ss+18,y1+sR div 3,'R');

OutTextXY(254,380,' 1 1 R2');

OutTextXY(200,400,'f = -');

OutTextXY(250,420,'2π LC 4L2');

Line(248,413,286,413); Line(330,413,368,413);

Line(396,413,434,413); Line(300,404,310,438);

Line(310,438,328,370); Line(328,370,440,370);

Readln; ClearDevice;

{*******************************************************}

SetColor(7); Line(0,y0,640,y0); Line(x0,0,x0,480);

Line(640,y0,630,y0-4); Line(640,y0,630,y0+4);

Line(x0,0,x0-4,10); Line(x0,0,x0+4,10); SetTextStyle(0,0,1);

SetColor(14); OutTextXY(590,y0-10,'R(Oм)');

OutTextXY(x0+8,0,'f(103 Гн)'); OutTextXY(16,y0+8,'0'); SetColor(8);

For j:=1 to 6 do

begin


str(2*j:3,s); line(x0-5,y0-100*j,640,y0-100*j);

OutTextXY(0,y0-100*j-8,s);

str(25*j:2,s); line(x0+100*j,0,x0+100*j,y0+5);

OutTextXY(100*j+16,y0+8,s);

end;

SetTextStyle(7,0,2); SetColor(6); OutTextXY(230,28,'Colebatelnii contur');



SetTextStyle(0,0,1); SetColor(13);

Str(C*1E6:4:2,s); OutTextXY(440,100,'C = '+s+'E-6 Ф');

L:=1E-3; dL:=1E-3; dR:=0.1; i:=0;

while L<=4E-3 do

begin

R:=0; cl:=i+9;



While R<=150 do

begin


d:=1/(L*C)-sqr(R)/(4*sqr(L));

if d>=0 then

begin

F:=sqrt(d)/(2*Pi); x1:=Round(x0+R*3.2); y1:=Round(y0-F/20);



PutPixel(x1,y1,cl); Delay(100);

end;


R:=R+dR;

end;


SetColor(cl); Str(L*1E3:3:1,s); Str(i+1,s1);

OutTextXY(440,120+i*20,'L'+s1+' = '+s+'∙10-3 Гн');

OutTextXY(x1+4,y1-14,'L'+s1); L:=L+dL; i:=i+1;

end;


Readln; ClearDevice; SetColor(7); Line(0,y0,640,y0); Line(x0,0,x0,480);

Line(640,y0,630,y0-4); Line(640,y0,630,y0+4);

Line(x0,0,x0-4,10); Line(x0,0,x0+4,10);

SetColor(14); OutTextXY(550,y0-14,'L(10-3 Гн)');

OutTextXY(x0+8,0,'f(∙10-3 Гн)'); OutTextXY(16,y0+8,'0'); SetColor(8);

For j:=1 to 6 do

begin

str(2*j:3,s); line(x0-5,y0-100*j,640,y0-100*j);



OutTextXY(0,y0-100*j-8,s);

str(0.5*j:3:1,s); line(x0+100*j,0,x0+100*j,y0+5);

OutTextXY(100*j+16,y0+8,s);

end;


SetTextStyle(7,0,2); SetColor(15); OutTextXY(230,28,'Colebatelnii contur');

SetTextStyle(0,0,1); SetColor(15);

Str(C*1E6:4:2,s); OutTextXY(440,100,'C = '+s+'10-6 Ф');

R:=20; dL:=1E-7; dR:=10; i:=0;

while R<=70 do

begin


L:=0.01E-3; cl:=i+9;

While L<=3E-3 do

begin

d:=1/(L*C)-sqr(R)/(4*sqr(L));



if d>=0 then

begin


F:=sqrt(d)/(2*Pi); x1:=Round(x0+L*2E5); y1:=Round(y0-F/20);

PutPixel(x1,y1,cl); Delay(2);

end;

L:=L+dL;


end;

SetColor(cl); Str(R:3:1,s); Str(i+1,s1);

OutTextXY(440,120+i*20,'R'+s1+' = '+s+' Oм');

OutTextXY(x1-4,y1-3,'R'+s1); R:=R+dR; i:=i+1;



end;

Readln; CloseGraph;



end.
Каталог: ebook
ebook -> Мамандығына арналған Сұлтанмахмұттану ПӘнінің ОҚУ-Әдістемелік кешені
ebook -> Қазақстан Республикасының
ebook -> Қазақстан Республикасының
ebook -> Студенттерге арналған оқу әдістемелік кешені
ebook -> ПӘннің ОҚУ Әдістемелік кешені 5В011700 «Қазақ тілі мен әдебиеті» мамандығына арналған «Ұлы отан соғысы және соғыстан кейінгі жылдардағы қазақ әдебиетінің тарихы (1941-1960)» пәнінен ОҚытушыға арналған пән бағдарламасы
ebook -> ПОӘК 042-18-29 8/03-2013 №1 басылым 05. 09. 2013
ebook -> «Балалар әдебиеті» пәніне арналған оқу-әдістемелік материалдар 2013 жылғы №3 басылым 5 в 050117 «Қазақ тілі мен әдебиеті»
ebook -> ПӘннің ОҚУ-Әдістемелік кешенінің
ebook -> 5 в 011700- Қазақ тілі мен әдебиеті
ebook -> 5 в 011700- Қазақ тілі мен әдебиеті


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет