Саяси конфликттердіњ шешілуі
жүктеу/скачать 123 Kb.
|
Конфликтіні шешудің психотехнологялары
| 1.2. Конфликтті шешу жолдары.
Конфликттің пайда болу ағымы және шешілу жолдары. Конфликт ағымы туралы айтқанда, конфликт қатысушылыадан басқа мінездемелерден жеке сыртқы жағдайлармен анықталады. Ол сол ортада пайда болып, дамиды. Конфликт процесінің шарттары: уақытша кеңістігі (кикілжіңнің шешілу мекені, уақыты, жағдайы) әлеуметтік – психологиялық (кикілжің топтың климаты және олардың өзара қатынасы, конфронтация деңгейі сонымен қатар крнфликт мүшелерінің қал - жағдайы). Әлеуметтік (түрлі әлеуметтік топтардың: жыныстық, отбасылық, кәсібилік, этникалық) және т.б. мүшелердің қатысы. Конфликті жағдайдың көрінісі- бұл конфликт мүшелерінің қарама- қарсы жақ пен конфликт ортасына деген жеке өзіндік көзқарасы. Конфликт мүшелерінің мүмкін іс- әрекеттері: мінез- құлықтың «с- әрекеті (шабуыл, қорғану, бейтараптық) іске асуының деңгейі (активті – пассивті, ынталылығы т. б.). Конфликттің шығу мүмкіндігі: біреудің толық немесе жартылай бағынуы ымыраға келуі (компрамисс) конфликтті іс- әрекеттің үзілуі интеграция және т.б. Конфликтті шешу мынандай жағдайда мүмкін: Конфликтінің объективті жағдайының өзгерісі Конфликтті жағдайдың үзіліп барып, жалғасын тап кезде Конфликтінің «Томас торы» бойынша шектеу жолдары. К. Томастың айтуы бойынша конфликтіні бақылау мен басқарудың 5 негізгі әдісі: 1. Жарысу (бәсекелестік); 2. Бейімделу; 3. Компромисс (ымыраға келу); 4. Қашу; 5. Одақтасу. Аталғандардың әрқайсысын жеке қарастырайық. Жарысу – жылдам шешім қабылдауды және өзндік жол таңдауды қажет етеді. Ол мынадай жағдайда пайдалы: конфликтіден кету өте қажет еткенде; өзіңіздің беделіңіз жоғары және билігіңіз болғанда өте қиын тұғырыққа тап болғанда; ешқандай амал- тәсіл болмағанда. Бейімделу мынандай жағдайларда тиімді: біреуге жол бере тұра, өзіңіздің ештеңе жоғалтпайтыныңызды білгенде; қалыптасқан жағдайды жұмсарту керек кезде; шығатын қорытындының өзіңізден гөрі басқа тұлғаға қажеттігін түсінде; шындық сіздің жағыңызда болмағанда. Компромисс – бұл өзіңіз бен екінші тұлғаның қажеттіліктері ескерілгенде болады. екі жақтыңда билігі тең және олардың белгілі бір мақсатқа жетудегі өзара ортақ шешім қабылдауы; уақытша немесе тез арада шешім шығаруда; басқа амалдар тиімсіз болғанда; өзара қатынасты сақтап қалу үшін ымыраға келу. Қашу мынандай жағдайларда тиімді: - қозғалған мәселенің сіз үшін маңызды емес кезінде; өзіңіздің кінәлі немесе кінәсіз екеніңізді түсінгенде; әлсіз әріптесіңізбен сөйлескенде; белгілі бір шешім тапқыңыз келіп тұрады, дегенмен таба алмаған жағдайда; қозғалған мәселе бойынша мәлімет жеткіліксіз болғанда. Одақтасу немесе бірігу мынандай сәттерде тиімді: мәселенің шешілуінің екі жаққа да өте қажет болғанда; өзара өте тығыз қарым – қатынста болсаңыз; мәселені шешуге уақытыңыз болғанда; екі жақтың билігі болғанда. Конфликт ол қарама –қарсы бағытталған қақтығыс, бір –бірімен сәйкес келмейтін тенденциялар, ой –пікірлер, жеке алған индивидтің саласындағы қатынастардың қақтығыстары болып табылады. жүктеу/скачать 123 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|