Занятие № Топ группа Тақырып

шығыс, шектеседі, ұлт, ұлыс өкілдері, батыс, ұлттық, мемлекеттік, мәртебе, заң, шілде, қабылданды, тұңғыш, бап, нышандар, ту, , көгілдір, күн, қыран, бейбітшілік, тыныштық, байлық, еркіндік, пырақ, жұлдыз, алтын.

Қазақстан

 Қазақстан Республикасы – Еуразия деп аталатын құрлықтар кеңістігінің дәл ортаңғы бөлігінде орналасқан ел. Жерінің аумағы жөнінен ол бүкіл дүниежүзінде 9-орында тұр. Мұндай жерге Франция сияқты 5 мемлекетті сыйғызып жіберуге болады. 2008  жылғы  ресми санақ бойынша Қазақстанда 17 миллион  шамасында халық тұрады

. Ел басшысы – Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев 2011 жылы бүкілхалықтық сайлау нәтижесінде сайланған Президент.

Қазақстан Республикасында 14 облыс, 159 аудан, 85 қала, 195 кент, 2150 ауылдық және селолық округтер бар. Азаттық үшін болған екі жарым ғасырдан астам уақыт күрестен кейін қазақ халқы тәуелсіздікке 1991 жылдың 16 желтоқсанында қол жеткізді.

   Мемлекетіміздің ең қымбат қазынасы - адам және адамның өмірі, құқықтары мен бостандықтары. Республикамызда мемлекеттік билік біртұтас. Қазақстан мемлекеті - демократиялық, тәуелсіз мемлекет. Қазақстанның жер көлемі 2,7 шаршы шақырым. Қазір елдің астанасы - Астана қаласы.Астанаға дейін Орынбор, Қызылорда, Алматы қалалары астана болды. Астана 1997 ж. 10 желтоқсаннан бастап астана болды.Қазақстан бес мемлекетпен солтүстігінде Ресеймен, оңтүстігінде Түрікменстан , Өзбекстан  және Қырғызстан, ал шығысында  Қытаймен  шектеседі. Республикада 131 ұлт пен ұлыстың өкiлдерi тұрады Ұлттық валютасы - теңге, 1993 жылы 15 қарашада енгiзiлген.Мемлекеттік тіл- қазақ тілі. Қазақ тілі түркі тілдер тобына жатады. Қазақ тілі мемлекеттік мәртебесін 1989 жылы алды.ҚР «Тілдер туралы Заңы» 1989 жылы  22 кыркүйекте, екінші рет 1997 жылы 11 шілдеде қабылданды.

1993 жылы 28 қаңтарда Қазақстан Республикасының тұңғыш конституциясы қабылданды. Ал, 1995 жылғы 30 тамызда жаңа  Конституция қабылданды. Ата Заң 9 бөлімнен, 98 баптан тұрады.

 Мағынаны тану

Топтық жұмыс Топта «Қазақстан» туралы барлық мәліметтерді талқылап, кластер құрастыру және  қорғау

 Білімдерін бекіту; Қазақ тіліне ғана тән дыбыстары бар сөзді анықтаңыз Қазына, адам, мемлекет, астана,  алтын

Ұсынылған сөздерден сөйлем құрастырып , оған синтиксистік талдау жасаңдар.

 
3.Рефлексия бақылау блогы

Нәтижелерді жинақтап, қортындылау

Рефлексия

Үйтапсырмасы: «Менің Отаным-Қазақстан» тақырыбына эссе жазу

қолы ___________________

Жаңа материалды мазмұндау (баяндау) «Сергіту сәті»

.  Менің туған өлкем Қазақстан. Қазақстанның табиғаты өте тамаша. Мұнда көк аспанмен таласқан әсем таулар,  тап– таза бұлақтар мен өзендер, ну ормандар, жидек бұталары, сан алуан өсімдіктер бар.

Бұл ғажап өлкенің аң  – құстары мен қоса жер қойнауындағы қазба байлықтарын айтсаңызшы. Бұл - туған жерімізге деген терең сүйіспеншілік. Өсімдіктер мен жануарлар әлемін қадірлеп құрметтеуден туындаған.

Халқымыздың өз ұрпағын, табиғатты аялап, сақтауға тәрбиелейтін алуан түрлі кұралдары бар. Солардың бірі - тыйым салатын сөздер: «Көк шөпті жұлма, таптама», «Көктемде жан-жануарға тиіспе», «Үйге кірген жыланға ақ құйып шығар», т.б.Дүние  жүзі  көлемі  және  жекелеген   мемлекеттер  ішінде  жануарлар  мен  өсімдіктерді  қорғау  туралы  комиссиялар  құрылып ,сирек  кездесетін  және  құрып  бара  жатқан  түрлер  тізімі  жасалды.Сонан  кейін  Халықаралық  және  жеке  мемлекеттер Қызыл  кітаптары  жазылды.Жойылып  бара  жатқан  өсімдіктер,өсіп  тұрған  табиғат  жиынтығын  шама  келсе  толықтай  қорғағанда  ғана  сақтау  мүмкін  шығар.Себебі:қазағым  айтады  ғой «Жалғыз  ағаш  орман  емес,жалғыз  үй  қорған  емес»деп,сол  айтқандай  өсіп  тұрған  өсімдіктеріміз  келер  ұрпаққа  да  қызмет  етуі  керек.

«Қызыл кітап» сирек кездесетін және жойылып кету қаупі бар өсімдіктер мен жануарлар түрлерін қорғау мақсатымен жазылған. Қазақстанда «Қызыл кітап» тұңғыш рет 1978 жылы шықты. Онда омыртқалы жануарлардың сиреп бара жатқан түрлері тіркелді. Екінші басылымы 1991 жылы, үшінші басылымы 1996 жылы шығарылды. Мұнда балықтардың 16 түрі, бақалардың 3 түрі, жорғалаушылардың 40 түрі енгізілген. Өсімдіктерге арналған Қазакстанның «Қызыл кітабы» 1981 жылы жарық көрді. Бұл кітапта гүлді өсімдіктердің 304 түрі сипатталған.Әр  азаматтың  міндеті-өз  өлкесінің  сирек  кездесетін   өсімдіктерді  біліп ,оларды  қорғауға   жағдай  жасау  керек.

Бұлардан баска өсімдіктер мен жануарлардың жекелеген түрлерін қорғау мақсатында 62 қорықша, 5 ұлттық саябақ (Алтынемел, Баянауыл, Көкшетау, Іле Алатауы, Қарқаралы) және табиғат ескерткіштері ұйымдастырылған. Табиғат қазынасы сарқылмас кор емес. Адам игілігіне пайдалану, қайта қалпына келтіру ісі адамның камқорлығының арқасында жүзеге асады.

Нәтижелерді жинақтап, қорытындылау

Рефлексия

Үйтапсырмасы Ата заң туралы әңгімелеу

, заң, шілде, қабылданды, тұңғыш, бап, нышандар, ту, , көгілдір, күн, қыран, бейбітшілік, тыныштық, байлық, еркіндік, пырақ, жұлдыз, алтын.

Қазақстан

    Мемлекетіміздің ең қымбат қазынасы - адам және адамның өмірі, құқықтары мен бостандықтары. Республикамызда мемлекеттік билік біртұтас. Қазақстан мемлекеті - демократиялық, тәуелсіз мемлекет. Қазақстанның жер көлемі 2,7 шаршы шақырым. Қазір елдің астанасы - Астана қаласы.Астанаға дейін Орынбор, Қызылорда, Алматы қалалары астана болды. Астана 1997 ж. 10 желтоқсаннан бастап астана болды.Қазақстан бес мемлекетпен солтүстігінде Ресеймен, оңтүстігінде Түрікменстан , Өзбекстан  және Қырғызстан, ал шығысында  Қытаймен  шектеседі. Республикада 131 ұлт пен ұлыстың өкiлдерi тұрады. Елімізде 14 облыс бар. Ұлттық валютасы - теңге, 1993 жылы 15 қарашада енгiзiлген.Мемлекеттік тіл- қазақ тілі. Қазақ тілі түркі тілдер тобына жатады. Қазақ тілі мемлекеттік мәртебесін 1989 жылы алды.ҚР «Тілдер туралы Заңы» 1989 жылы  22 кыркүйекте, екінші рет 1997 жылы 11 шілдеде қабылданды.

1993 жылы 28 қаңтарда Қазақстан Республикасының тұңғыш конституциясы қабылданды. Ал, 1995 жылғы 30 тамызда жаңа  Конституция қабылданды. Ата Заң 9 бөлімнен, 98 баптан тұрады.

Нәтижелерді жинақтап, қортындылау

Рефлексия

Үйтапсырмасы

Үйтапсырмасы

1.Анализ предложения.      

- Выделите грамматические основы, составьте схему предложения.

- Сделайте вывод о способе связи предложений

[       ] ; [    , (где…   ) ,     ].

Части этого предложения соединяются при помощи бессоюзной и союзной подчинительной связи. /

- Сложные предложения могут состоять из частей, связанных различными видами связи. Подумайте, о чем же пойдет речь сегодня на уроке,  какие цели мы должны поставить перед собой в начале урока.

/Уч-ся формулируют тему и цели урока./

- Итак, тема нашего урока: «Сложные предложения с различными видами союзной и бессоюзной связи».                                                       

Сложные предложения могут включать в свой состав предложения, соединенные между собой разными видами связи: сочинительной, подчинительной и бессоюзной. Такие конструкции называются сложными предложениями с различными видами союзной и бессоюзной связи.

        В зависимости от разных сочетаний видов связи в таких сложных предложениях выделяются следующие группы:

I. Сочинение + подчинение.

II. Сочинение + бессоюзная связь.

III.Подчинение + бессоюзная связь.

IV. Сочинение + подчинение + бессоюзная связь.
Записать предложение, сделать пунктуационный разбор:

Есть дерево о четыре дела: первое дело – мир  освещать,  другое  дело – крик утишать, третье дело – больных исцелять, четвертое дело – чистоту соблюдать.

– Дайте характеристику предложению.

– Объясните постановку двоеточия и тире.

– Назовите орфограммы, представленные в данном предложении.

– О каком же дереве говорится в загадке?

– Действительно, это береза. Издревле любима и почитаема она на Руси. Образ ее опоэтизирован в народных песнях и сказках, воспет музыкантами и художниками, писателями и поэтами. И сейчас с их помощью мы повторим виды сложных предложений.

2. Этап организации совместной деятельности по освоению материала урока.

Фронтальный опрос.– Какие виды сложных предложений вам известны?– Чем отличаются сложноподчиненные предложения от сложносочиненных предложений?

3. Этап первичной проверки понимания изученного.· Определить вид сложного предложения.  а) В глуши на почве раскаленной  Береза старая стоит; В ее вершине обнаженной Зеленый лист не шелестит. И. Никитин

б) Я полюбил тебя в янтарный день,Когда лазурью светозарной Рожденная сочилась лень Из каждой ветки благодарной.С. Городецкий в) Я люблю, когда шумят березы, Когда листья падают с берез. Н. Рубцов

г) Кора березы находит применение при изготовлении различных поделок, а как бумагу бересту использовали не только в древности, но и в Великую Отечественную войну в партизанских отрядах.

– Определите тип подчинения придаточных в предложении в).· Синтаксический разбор предложения.   Без березы не мыслю России – Так светла по-славянски она,Что, быть может, в столетья иные От березы вся Русь рождена О. Шестинский

[ = ] – [ = – ], (что, + + +, – =). – Какова тема и идея данного четверостишия?– Какой тип связи простых предложений в составе сложного встречается в предложении?

– Такой тип предложения называется сложным предложением с разными видами связи.

IV. Закрепление 1. Анализ предложений.                                                        -Рассмотрим примеры предложений с разными сочетаниями видов связи. (Анализ  предложений. Составление  схем.)1) Комната, в которую мы вошли, была разделена барьером, и я не видел с кем говорила и кому униженно кланялась моя мать. (В. Каверин) (Предложение сложное, с разными  видами связи: сочинительной  и подчинительной;  повествовательное).

2) Река тоже присмирела; немного погодя и в ней кто-то плеснул еще в последний раз, и она стала неподвижна. (И. Гончаров)

(Предложение сложное, с разными видами связи: сочинительной и  бессоюзной; повествовательное).

 Работа  с  учебником.

Закрепление пунктуационных  правил (упр. 245 устно, упр.246)

3. Конструирование предложений. Работа в группах.                        

Из трех простых предложений составить СП с разными видами связи, построить их схемы  (на доске).

• 
  Было уже поздно. Мы читали книгу. Спать совсем не хотелось.
  
• 
  Наступила весна. Река разлилась. Возникла угроза наводнения.
  
• 
  Я посмотрел на часы. Было уже девять. На улице никого не было.
  

 Подведение итогов урока. Рефлексия. Сегодня я узнал…

Было интересно…Было трудно…

Домашнее задание. § , упр.