Агротехникалық әдіс



бет11/15
Дата13.09.2022
өлшемі68,55 Kb.
#149433
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15
Байланысты:
ӨсҚ Ж Материал (Автосохраненный)

Антиметаболиттер-организмнің табиғи метаболиттеріне құрылымдық жағынан өте жақын және оған түскен кезде оларды алмасу реакциялары процесінде ығыстыратын заттар. Оларға фолий қышқылының антиметаболиттері-метотрексат және аминоптерин жатады.
Алкилдеуші агенттер-бұл кез-келген заттың молекуласындағы сутегі атомын алкил тобына алмастыратын қосылыстар. Оларға дәрі-дәрмектер жатады: тефа, метэфа, гиотэфа, третамин, афолат. Бұл әдіс токсикологиялық проблемаларына байланысты (жоғарыда аталған химостери-ланттардың көпшілігі спецификалық емес және жылы қанды адамдар үшін аз немесе аз мутагендік, онкогендік, тератогендік заттар) практикалық қолдануды таппады. Генетикалық әдістің басқа теориялық тәсілдері-интрасецификациялық үйлесімсіздікті қолдану (мысалы, жәндіктердің кейбір түрлерінің аллопатикалық популяциялары ұрпақтарын кесіп өту кезінде бермейді) немесе тиісті климаттық жағдайлары бар аймақтарда тіршілік етпейтін диапаузсыз жәндіктер популяциясын шығару.


ФИЗИКАЛЫҚ ӘДІС

Физикалық әдіс жоғары және төмен температураны, ультрадыбысты, күн сәулесін және жасанды жарық көздерін, соның ішінде ультракүлгін (ультракүлгін) және радиациялық сәулеленуді қолдануды қамтиды.


Өсімдіктерді интеграцияланған қорғауда физикалық әдісті келесі бағыттарда қолдануға болады:
1. Егінді және оны өңдеу өнімдерін сақтау кезінде зиянкестермен күресу үшін нөлдік емес температураны пайдалану. Мысалы, бұршақ дақылдарының түрлерімен күресу үшін тұқымдар -10 дейін салқындатылады...—11 °C.
2. Топырақты зиянды организмдерден жылыту арқылы топырақты зарарсыздандыру. Топырақты жылыту арқылы арамшөптердің тұқымдарын, вирустарды, бактерияларды, саңырауқұлақтарды, нематодтарды жоюға болады.
Зиянды организмдердегі жоғары температураға сезімталдық әртүрлі. 50-ден 60 °C-қа дейінгі температураға 30 минуттық әсер еткенде, топырақ түзетін нематодтар, Pythium, Phytophthora, Botrytis, Sclerotinia, Rhizoctonia, Verticillium тұқымдас саңырауқұлақтар, мысалы, Fusarium oxysporum саңырауқұлақтары өледі.
3. Жоғары жиілікті токтарды қолдану, мысалы, зиянкестер мекендейтін астықты дезинфекциялау үшін. АҚШ-та (Калифорния) арамшөптерге қарсы осы әдісті қолдану бойынша зерттеулер жүргізілуде (бірақ, өкінішке орай, құрттар мен энтомофагтар жиі өледі).
4. Ауруларға төзімділікті арттыру үшін иондаушы сәулелерді қолдану. Сонымен, бидай өсімдіктерінде бағаналы тот пен қатты қарға, қызанақтарда кеш құрғауға төзімділіктің жоғарылауы байқалады.
Сонымен қатар, Қор зиянкестерін жою үшін Иондаушы сәулеленуді қолдануға болады.
5. Астық және астық өнімдерін кептіру. Бұл бағыт сарай кенелеріне, арамшөптерге, сондай-ақ тұқым бетінде сақталатын ауруларға қарсы профилактикалық және жойғыш болып табылады.
6. Жарық ұстағыштарды қолдану. Ауыл шаруашылығы алқаптарының әртүрлі жерлерінде күшті жарық көздері орнатылады, олар жәндіктерді есепке алу және өңдеу мерзімдері мен қажеттілігін анықтау мақсатында оларды аулауға арналған арнайы құрылғылармен жабдықталған. Өнеркәсіптік Бақтарда көбелектерді аулау үшін қолданылады. Жарық ұстағыш-бұл жарық көзі және жабысқақ қағаз.
7. Термиялық зарарсыздандыру (екі фазалы және бір фазалы), негізінен арпа мен бидай тұқымдарын шаңды қоқыстан (көбінесе тұқым өсірудің алғашқы кезеңдерінде қолданы-лады). Екі фазалы дезинфекцияның мәні тұқымдарды 28-52 °C температурада 3-5 сағат ішінде суға, содан кейін 52 °C 8 минут немесе 53 °c 7 минут ыстық суға батыру болып табылады. Бір фазалы зарарсыздандыру тұқымдарды 45 °C температурада суда 3-4 сағат немесе 47 °C температурада 2 сағат қыздырудан тұрады.
8. Жылыжайларда, жылыжайларда топырақты кем дегенде 100 °C температурада ыстық бумен зарарсыздандыру 46 минуттан кейін топырақ зиянды микроорганизмдерден босатылады.
9. Жүгерінің кейбір будандарын қызыл жарықпен сәулелендіру, бұл оның зиянды заттарға төзімділігін арттырады және дақылдың 10,6—16,5% - ға өсуін қамтамасыз етеді. Осы мақсаттар үшін лазерлік жарық пайдаланылуы мүмкін. Сонымен, 0,5—1,5 сағат экспозициясы мен тығыздығы 1 мВт/см болатын арпа тұқымдарының сәулеленуі жалпы бұталарды арттырды, өсімдіктер дамуының жекелеген кезеңдерінің өтуіне оң әсер етті және оларды нығайтты.
10. 3-7 күн бойы егу алдында дәнді дақылдар тұқымдарының көктемгі күн сәулесі. Өсімдіктердің шаңды қоқысымен зақымдануын күрт төмендетеді. Тамыр мен түйнектерге күн сәулесінің әсерінен биохимиялық процестер белсендіріледі, қоздырғыштардың дамуы баяулайды.
11. Топырақ бетіне алюминий фольга жолақтарын орналастыру. Бұл әдіс зиянкестерден қызанақ, қияр, бұршақтарды қорғау үшін қолданылады. Фольгадан шағылысқан ультрафиолет сәулелері ақ шыбындар мен вирус тасымалдаушыларын қорқытады. Нәтижесінде өсімдіктердің зақымдануы 11% төмендейді.
12. Ультракүлгін сәулелермен қоректік ерітіндіні озондау немесе сәулелендіру. Бұл вирустар мен зиянды организмдерді жоя алады, бірақ бұл жабдық өте қымбат.
13. Жеке түстердің ерекше әсері. Жабысқақ жолақтармен жабдықталған түрлі-түсті шыныаяқтар немесе тұзақ тақталары түрінде зиянкестердің дамуын болжау үшін қолданы-лады. Сары желім тұзақтары жаздың басталуын анықтау үшін қолданылады крест тәрізді бүргелер, рапс гүл жегіштері, қырыққабат және пияз шыбындары. темекі аққанаты. Олардың жеткілікті мөлшерімен популяцияның өсуін азайтуға болады. Бірақ мұндай жабысқақ тақталар бір уақытта энтомофагтардың санын азайтады (мысалы, жылыжайларда энкарзия).
Жылыжайларда сары желім тақталарын жылыжайдың ақ шыбынының зақымдануының басталуын анықтау үшін қолдануға болады,

МЕХАНИКАЛЫҚ ӘДІС
Механикалық әдісті қолданудың ерекшеліктері оның күрделілігін қамтиды, бұл оны қолдануды шектейді, сонымен қатар оны басқа, жетілдірілген әдістерді қолдану мүмкін болмаған кезде негізінен бір салада (жеміс өсіру) қолдану мүмкіндігін қамтиды. Механикалық әдісті қолданудың негізгі бағыттары:
1. Кедергілер құрылғысы. Кедергілер зиянкестердің толып кетуіне және олардың қоныс аударуына жол бермейді. Қызылша арамшөптерінен өрістің шеттерінде тосқауыл ойықтары орналастырылған. Сіз жанармаймен толтыра аласыз, содан кейін күйдіре аласыз. Бақшаларда ағаш бұтақтарына арнайы желім сақиналары қолданылады. Олар ағаштарды ашылмаған жібек құртының жолдарынан қорғайды. Жалаңаш сілекейлер, ұлулармен күресте сіз тосқауыл ойықтарын да қолдана аласыз. Шағын учаскелерде (Бақтарда, егістерде, жылыжайларда, жылыжайларда, селекциялық және коллекциялық егістерде) 15-30 см тереңдікке жыралар салу, оларды сілекейдің қозғалысын қиындататын материалмен (үгінділер, инелер, құм) толтыру практикасы қолданылады.
2. Зиянкестерді жинау және жою. Алма гүл қоңызы алма ағаштарының сандықтарын жұмсақ балғамен (жұмсақ маталармен оралған) немесе таңертең температураның төмендеуінен жабысқан кезде ұсақтау арқылы жиналады. Брезент алма ағашының астына қойылады, содан кейін осылайша жиналған арамшөптер өртеніп немесе басқа жолмен жойылады.
3. Ауру қашуды, жеміс ағаштарының бұтақтарын кесу. Мысалы, алма мен алмұрттың тоттануына қарсы күресте зардап шеккен қашу мен қаңқа бұтақтарын кесу ұсынылады, олар зардап шеккен жерден 5-10 см төмен түседі (эцидиальды кезеңнің пайда болуының мүмкін көзі) немесе Калифорниядан зардап шеккен және масштабты жәндіктермен жабылған бұтақтарды кесу және жағу ұсынылады.
4. сорттық егістерді жекелеген ауру өсімдіктерден механикалық тазарту. Қара аяғымен күресте картопта әсіресе маңызды.
5. Дәнді Дат қоздырғыштарының аралық хосттарын жою (өрістердің жанында шырғанақ, бөріқарақат). Шырғанақ-бұл шырғанақ тли қоректенетін өсімдік.
6. Тұқымдарды арамшөптерден және механикалық зақымдалған өсімдіктерден тазарту.
7. Арамшөптерді арамшөптерден қолмен егу.
8. Скарификатор-машиналар арқылы өту арқылы қалың қабығы бар тұқымдарды скарификациялау. Ол көбінесе жеміс, орман немесе сәндік дақылдардың тұқымына қатысты қолданылады. Тұқымдарды дөрекі құммен сүртуге болады, бірақ мұқият.

ӨСІМДІКТЕР КАРАНТИНІ
"Карантин" ұғымы 600 жыл бұрын пайда болды. Бұл сөз итальяндық quaranta giorni (40 күн) сөздерінен шыққан. Рейдте көптеген күндер басқа елдерден келген Италия жағалауындағы кемелер болды. Бұл шара оба індетінің пайда болуына байланысты енгізілді. Мұндай шешім Италияда 1374 жылы жұқпалы аурулардың әкелінуі мен таралуының алдын алу үшін енгізілді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет