«Жалпы білім беру ұйымдарына арналған жалпы білім беретін пәндердің, таңдау курстарының және факультативтердің үлгілік оқу бағдарламаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2013 жылғы 3 сәуірдегі № 115 бұйрығына өзгеріс пен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің «_____»__________ 2021 ж № _____ бұйрығының жобасына
САЛЫСТЫРМАЛЫ КЕСТЕСІ
№
Құрылымдық элемент
Қолданыстағы редакция
Ұсынылатын редакция
Негіздеме
1
Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы «3 » сәуірдегі «Жалпы білім беру ұйымдарына арналған жалпы білім беретін пәндердің, таңдау курстарының және факультативтердің үлгілік оқу бағдарламаларын бекіту туралы»
№ 115 бұйрығына 715 жаңа қосымша
жоқ
Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы « » ___________
№ ___бұйрығына 78-қосымша
Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы «3 » сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 715-қосымша
Есту қабілеті бұзылған (естімейтін) білім алушыларға арналған бастауыш білім беру деңгейінің 3-4 - сыныптары үшін «Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы
1 - тарау. Жалпы ережелер
1. Есту қабілеті бұзылған (естімейтін) білім алушыларға арналған бастауыш білім беру деңгейінің 3-4 - сыныптары үшін «Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы (бұдан әрі – Бағдарлама) «Білім туралы» 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабы 6) тармақшасына сәйкес әзірленген.
2. Бағдарлама мақсаты – заманауи ақпараттық технологияларды практикада тиімді пайдалану үшін білім алушыларда компьютерлік құрылғы, ақпаратты ұсыну және өңдеу, Интернет желісінде жұмыс істеу, есептеу ойлауы, робототехника мәселелері бойынша базалық білім, іскерлік және дағдыларды қалыптастыру.
3. Бағдарлама міндеттері:
1) естімейтін білім алушыларға компьютер және қазіргі заманғы ақпараттық-коммуникациялық технологиялар туралы бастапқы мәліметтерді беру және оларда компьютерде жұмыс істеудің бастапқы дағдыларын қалыптастыру;
2) естімейтін білім алушыларда ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалана отырып, логикалық, алгоритмдік, сондай-ақ есептеу тұрғысынан ойлау, роботтарды жинау және бағдарламалау, ақпаратты іздеу, жинау, өңдеу, сақтау және әртүрлі қалыптарда беру дағдыларын қалыптастыру;
3) естімейтін білім алушыларда өздерінің шығармашылық идеяларын ұсыну үшін түрлі қолданбалы бағдарламаларды пайдалану дағдыларын қалыптастыру;
4) естімейтін білім алушыларды бағдарламалаудың ойын ортасында күрделі емес алгоритмдік міндеттерді шешу үшін бағдарламалар жасауға және орындауға үйретуге ықпал ету;
5) расталған және пайдалы ақпарат алуға таңдамалы және мақсатты көзқарасты тәрбиелеуге ықпал ету;
6) естімейтін білім алушылардың қарым-қатынас жасау, ақпарат алмасу және ынтымақтастық үшін қоғамның ақпараттық ресурстарын және коммуникация құралдарын пайдалануда жеке тәжірибе алуы үшін жағдайларды қамтамасыз ету;
7) естімейтін білім алушыларға компьютермен жұмыс істеу кезінде қауіпсіздік пен гигиена талаптарын сақтай білуге баулу.
4. Түзете – дамыту міндеттері:
1) естіп қабылдауды қалыптастыру және дамыту, дыбыстарды дұрыс айтуын қалыптастыру, белсенді және пассивті сөздігін кеңейту;
2) ақпараттық-коммуникативтік технологиялар саласында практикалық білімді қолдануға қабілетті, естімейтін білім алушының тұлғасын дамыту;
3) сөйлеу мәдениетін, қарым-қатынастың әртүрлі тәсілдерін, білімді функционалды қолдануды, проблемаларды шешуді және шешім қабылдауды дамыту;
4) естімейтін білім алушыларды арнайы оқытуды сапалы дараландыру мүмкіндіктерін кеңейту.
2 - тарау. Оқу процесін ұйымдастырудағы педагогикалық тәсілдер
5. Естімейтін білім алушыларды оқыту процесінде бірқатар маңызды ерекшеліктерді ескеру қажет:
1) оқушының есту қабілетінің күрт бұзылуы немесе боламауы;
2) абстрактілі-аналитикалық ойлау формаларына ауысудың қиындықтары;
3) механикалық жадтың абстрактілі - логикалық жадтан басым болуы, жанама жадтан тікелей есте сақтау, қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді жад көлемінің төмендеуі, еріксіз есте сақтау қабілетінің айтарлықтай төмендеуі;
4) шектеулі сөздік қор, сөйлеу тілінің грамматикалық құрылымын баяу меңгеру, дыбыс айту кемшіліктері.
6. Естімейтін білім алушыларды оқытудың негізгі тәсілдері: қол жетімділік, тұлғаға бағытталған тәсіл, көрнекілік және қарым-қатынас, теория мен практиканың байланысы.
7. Оқытудағы қолжетімділік материалдың естімейтін білім алушылардың кабылдауы мен түсінуіне лайықты беруден, ғылыми ұғымдарды оңтайлы амалмен жеткізіп баяндаудан, мәтіндерді қажетті иллюстрациялармен және дидактикалық материалдармен қамтамасыз етуден тұрады.
8. Тұлғаға бағытталған тәсіл-бұл тұлғаның үйлесімді қалыптасуы мен жан-жақты дамуы, компьютерлік бағдарламалармен жұмыс жасауда шығармашылық қабілеттерін ашу және «Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар» сабақтарында тұлғаның әлеуметтік маңызды қасиеттерін тәрбиелеу, эмоционалды-ерік саласын, психикалық процестерді түзету.
9. Көрнекілік тәсілі оқушылардың танымдық тәжірибесін байыту, коммуникативті технологиялар саласындағы ұғымдарды меңгеру үшін қажет тақырыпты немесе практикалық әрекеттерді қабылдау негізінде білім, білік және дағдыларды қалыптастыру қажеттілігінен көрінеді.
10. «Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар» пәнін оқытудағы қарым-қатынас тәсілі ақппаратты тасымалдаудың ұғым мен терминдерін, амалдары мен құралдарын, оларды қолдану тәсілдерін вербалды және вербалды емес коммуникацияны іске асыру үшін меңгеруді көздейді және білім алушыларды әртүрлі тілдік жағдайларда еркін бағдарлануға үйретуге арналған.
11. Теория мен практиканың байланыс тәсілі презентация жасау, алгритмдер құрастыру, мәтінмен, графикалық редактормен жұмыс істеу нәтижелерін зерттеу және тексеру, бағдарламаның немесе ортаның іс жүзіндегі әрекеті туралы гипотезаны тексеру арқылы көрінеді, логикалық ойлауды дамытуға, сөйлеу ортасын құруға, өзіндік жұмысты ұйымдастыруға ықпал етеді.
12. Осы тәсілдерді жүзеге асыруға қажет:
1) ақпараттық технологиялар туралы білімді кеңейту негізінде танымдық қызметпен тығыз байланыста естімейтін білім алушылардың ауызша, жазбаша, диалогтік сөйлеу дағдыларын дамыту;
2) «Ақпараттық-коммуникативтік технологияларды" оқу процесінде жаңа формалар мен әдістерді қолдану,
3) естімейтін білім алушыларға таныс емес жаңа терминологияны түсіндіру жағдайларында ымдау және дактильді сөйлеуді көмекші құрал ретінде пайдалану;
4) естімейтін білім алушыларды пәнді оқыту процесінде дидактикалық ережелерді сақтау қажет: зерттелетін материалдың аз мөлшері, қайталануы, байқалуы және жаңа тақырыпқа біртіндеп енуі, өткен материалды жаңарту, практикалық бекіту;
5) "Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар" пәнінің басқа пәндермен, соның ішінде иннвариативті және түзету компоненттерімен пәнаралық байланысы білім беру технологиясының кең әлеміндегі негізгі білім мен дағдыларды қамтамасыз етеді.
13. Бағдарламаны іске асыру үшін сыныптар келесі құрал-жабдықтармен жабдықталады:
1) фронтальды оқу қызметін қамтамасыз етуге арналған стационарлық дыбыс күшейткіш жабдық;
2) Интернет желісіне кең жолақты қолжетімділікпен мұғалімдер мен білім алушылардың құрылғылары мен коммуникациялары арасындағы деректермен алмасуды қамтамасыз етуге арналған ашық қолжетімділік желісі;
3) мультимедиялық компьютерлік сынып;
4) жеке есту аппараттары, айтылу экраны.
14. Кітап қорының сақталуын қамтамасыз ететін оқу залдарымен және кітап қоймаларымен жабдықталған жұмыс аймақтары, медиатекасы бар ақпараттық-кітапхана қоры.
3-тарау. «Ақпараттық-коммуникациялық технология» пәнінің мазмұнын ұйымдастыру
15. «Ақпараттық-коммуникациялық технология» оқу пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:
1. 3 сыныпта – аптасына 1 сағат, оқу жылына 34 сағат;
2. 4 сыныпта – аптасына 1 сағат, оқу жылына 34 сағат;
9. Оқу пәнінің мазмұны 4 бөлімді қамтиды:
1) «Компьютер» бөлімі;
2) «Ақпаратты өңдеу және ұсыну» бөлімі;
3) «Интернет желісіндегі жұмыс» бөлімі;
4) «Есептік ойлау» бөлімі.
16. «Компьютер» бөлімі келесідей бөлімшелерді қамтиды
1) компьютер құрылғысы;
2) бағдарламалық қамтамасыз ету;
3) қауіпсіздік техникасы.
17. «Ақпаратты өңдеу және ұсыну» бөлімі келесідей бөлімшелерді қамтиды:
1) ақпаратты ұсыну;
2) мәтіндер;
3) презентация құру.
19. «Интернет желісіндегі жұмыс» бөлімі келесідей бөлімшелерді қамтиды:
1) ақпаратты іздеу;
2) ақпаратпен алмасу;
3) Интернет желісіндегі қауіпсіздік.
20. «Есептік ойлау» бөлімі келесідей бөлімшелерді қамтиды
1) алгоритмдер;
2) моделдеу;
3) графика.
21. 3-сыныпқа арналған «Ақпараттық-коммуникациялық технология» оқу пәнінің базалық мазмұны:
1) "Компьютер" бөлімі: кіріспе. Компьютердің негізгі құрылғыларымен танысу: жүйелік блок, монитор, пернетақта, сканер, динамиктер, тінтуір. Енгізу және шығару құрылғылары. Бағдарламалық жасақтама: компьютерлік бағдарламалардың мақсаты (Explorer, суреттерді қарау бағдарламасы), Бағдарлама мәзірі, мәзір командаларын, файлдар мен қалталарды пайдалану, файлдарды компьютерде ашу және сақтау. Қауіпсіздік техникасы: компьютерде жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік техникасы ережелері;
2) " Ақпаратты өңдеу және ұсыну" бөлімі: ақпарат туралы түсінік. Мәтіндік, графикалық ақпаратты іздеу және өңдеу. Мәтіндер: мәтіндік редактордың мақсаты, Бағдарлама мәзірі, мәтінді теру және өңдеу, таңбалар мен абзацтарды пішімдеу, мәтін фрагментімен операциялар, таңбаларды кірістіру. Графика: графикалық редактордың мақсаты, сызбаларды ашу және сақтау, редактор құралдарын қолдана отырып кескіндер жасау, түстер палитрасы, суретті өңдеу, суретті кесу, бұру және өлшемін өзгерту, суреттің үзіндісін көшіру. Презентация жасау: презентация жасау бағдарламасының мақсаты, Бағдарлама мәзірі, презентацияларды ашу және сақтау, слайдқа мәтін мен суреттерді орналастыру, слайдтар арасындағы ауысулар, презентация дизайны, дыбыс енгізу. Мультимедиа: дыбыстық ақпаратты енгізу және шығару құрылғылары, дыбыстық редактордың мақсаты, дыбыстарды жазу, өңдеу және ойнату, дыбыстық эффектілерді қолдану;
3) "Интернет желісіндегі жұмыс" бөлімі: желіде орналастырылатын ақпараттың қауіпсіздігі, сенімділігі және пайдасы. Ақпаратты іздеу: веб-шолғыштың мақсаты, іздеу жүйелері, кілт сөздер туралы ақпаратты іздеу. Ақпарат алмасу: ақпарат алмасу тәсілдері, таңдалған мәтін мен суретті құжатқа көшіру. Интернет желісінде қауіпсіз жұмыс істеу қағидалары.
4) "Есептік ойлау" бөлімі: Алгоритмдер. Орындаушы, Орындаушы командаларының жүйесі. Модельдеу. Графика.
22. 4-сыныпқа арналған «Ақпараттық-коммуникациялық технология» оқу пәнінің базалық мазмұны:
1) "Компьютер" бөлімі: компьютер құрылғылары. Енгізу құрылғылары (тінтуір, пернетақта, микрофон) және шығару (монитор, принтер, динамиктер/құлаққаптар). Бағдарламалық жасақтама: файл және қалта түсінігі, файлдар мен қалталарды құру, көшіру, жылжыту және жою, контекстік мәзір командаларын пайдалану. Компьютерде жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік техникасы ережесі (компьютер залында жұмыс істеу ережесі, компьютердегі авариялық жағдай);
2) " Ақпаратты өңдеу және ұсыну" бөлімі: ақпарат туралы түсінік. Мәтіндер: MsWord мәтіндік редакторында теру ережелері, таңбаланған және нөмірленген тізімдер, мәтінді өңдеу, қаріп пен абзацты пішімдеу (сызу, түс, туралау), таңдалған мәтінді құжатқа кесу, көшіру, қою, мәтінге сурет салу және айналуды баптау. Графика: суретті өңдеу, кесу, бұру және суреттің өлшемін өзгерту, сурет фрагментін Paint графикалық редакторында көшіру және көрсету. Мультимедиа: дыбысты жазу және ойнату, дыбыстық файлдарды өңдеу. PowerPoint-те презентация жасау: презентация дизайнері, бағдарлама мәзірі, презентацияларды ашу және сақтау, слайдқа мәтін мен суреттерді орналастыру, слайдтар арасындағы ауысулар, презентация дизайны, объект анимациясы;
3) "Интернет желісінде жұмыс" бөлімі: ақпаратты іздеу: берілген тақырып бойынша ақпаратты іздеу үшін браузерді пайдалану. Ақпарат алмасу: желіде ақпарат алмасу тәсілдері. Электрондық пошта: хабарламаларды, тіркелген файлдары бар хабарламаларды қабылдау және жіберу. Интернет желісінде қауіпсіз жұмыс істеу қағидалары;
4) "Есептеуіш ойлау" бөлімі: Алгоритмдер. Орындаушы. Орындаушының командалық жүйесі. Цикл. Тармақталу алгоритмі. Алгоритмді жазудың ауызша формасы. Логикалық операторлар. Салыстыру операторлары.
4-тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі
23. Бағдарламада, оқыту мақсаттары кодтық белгімен берілген. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сан бөлім мен бөлімше ретін, төртінші сан оқыту мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. Мысалы, 1.1.2.4: «1» – сынып, «2.1» бөлім, бөлімше, «4» – оқыту мақсатының реттік саны.
25. Оқыту мақсаты бойынша күтілетін нәтижелер:
1) «Компьютер» бөлімі:
1-кесте
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
3-сынып
4-сынып
1.1 Компьютер құрылғысы
3.1.1.1 компьютер құрылғылары мен олардың мақсатын білу
3.1.2.1 файл және қалта ұғымдарын түсіндіру;
3.1.2.2 компьютерлік бағдарламаларда файлдарды ашу және сақтау пәрмендерін пайдалану;
3.1.2.3 компьютерлік бағдарламада мәзір командаларын пайдалану
4.1.2.1 «бағдарлама», «бағдарламалық қамтамасыз етілу» ұғымын түсіну; 4.1.2.2 файл және қалталарды құру, көшіру, алмастыру және жою;
4.1.2.3 өз жұмысында контекстік мәзірді пайдалану
1.3 Қауіпсіздік техникасы
3.1.3.1 қауіпсіздік техниканы және жұмыс орнын ұйымдастыруды білу;
3.1.3.2 информатика кабинетінде өзін-өзі ұстау ережесін сақтау
4.1.3.1 цифрлық құрылғылармен жұмыс жасау барысында негізгі қауіпсіздік техниканы білу;
4.1.3.2 қауіпсіздік техниканың ережесін бұзудың салдарын талқылау
2) «Ақпаратты өңдеу және ұсыну» бөлімі:
2-кесте
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
3-сынып
4-сынып
2.1 Ақпаратты ұсыну
3.2.1.1 ақпарат деген не және мысалдар келтіре білу
4.2.1.1 мазмұны бойынша қандай ақпарат бар екенін түсіндіру
2.2 Мәтіндер
3.2.2.1 MsWord мәтіндік редакторының мақсатын білу және түсіну; 3.2.2.2 мәтіндік редакторларда сөйлемді теруді жүзеге асыру;
3.2.2.3 таңдалған мәтінді көшіру, қою, қиып ала білу;
3.2.2.4 қаріп пен абзацты пішімдей білу
4.2.2.1 MsWord мәтіндік редакторында мәтіндер теру;
4.2.2.2 қаріпті пішімдеу (стиль, түс, туралау);
4.2.2.3 таңбаланған, нөмірленген тізімдерді жасай білу;
4.2.2.4 суреттерді мәтінге салу және оның айналуын реттеу
2.3 Презентация құру
3.2.3.1 мәтіні суреттен және мәтінен тұратын қарапайым презентация құра білу;
3.2.3.2 слайд ішіндегі алмасуды қолдана білу;
3.2.3.3 презентацияны безендіру үшін дайын дизайнды қолдану
4.2.3.1 презентация үшін ақпарат іздестіре алу;
4.2.3.2 слайд үшін макет таңдай алу;
4.2.3.3 презентацияда нысан анимациясын құрастыра білу;
4.2.3.4 презентацияға дыбыс пен бейнені енгізе білу
3) «Интернет желісіндегі жұмыс» бөлімі:
3 -кесте
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
3-сынып
4-сынып
3.1 Ақпаратты іздеу
3.3.1.1 ақпарат туралы түсініктерінің болуы;
3.3.1.2 берілген тақырып бойынша ақпаратты іздеу үшін браузерді қолдана білу
4.3.3.1 ақпаратты іздеуді жүзеге асыру (құжаттағы мәтін фрагменті)
4.3.3.2 нақты сұрақтарға жауап табу үшін Интернет іздеу жүйелерін пайдалану
3.2 Ақпаратпен алмасу
3.3.2.1 желіде ақпарат алмасу тәсілдерін түсіндіру;
3.3.2.2 жоба бойынша бірлесіп жұмыс істеу үшін мессенджерлерді пайдалану
4.3.2.1 шолғыш (браузер) параметрлерін қолдану (бетбелгілер жасаңыз, тарихты және жүктеулерді қарау);
4.3.2.2. тіркелген файлдары бар хабарламаларды алу және электрондық пошта арқылы жіберу
3.3 Интернет желісіндегі қауіпсіздік
3.3.3.1 желідегі қажетсіз контактілердің қауіптері туралы қарапайым түсініктерді білу және көрсету
4.3.3.1 біреудің жұмысын көшірудің заңсыздығы туралы айту;
4.3.3.2 құжаттарға құпия сөз орната білу;
4) «Есептік ойлау» бөлімі:
4-кесте
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
3-сынып
4-сынып
4.1 Алгоритмдер
3.4.1.1 алгоритм ұғымын түсіндіру;
3.4.1.2 ауызша түрде берілген алгоритмді іске асыру
3.4.1.3. есепті шешу алгоритмін құру
4.4.1.1 есепті шешу алгоритмін құру;
4.4.1.2 логикалық операторларды қолдану;
4.4.1.3. салыстыру операторларды қолдану;
4.2 Моделдеу
3.4.2.1 "модель", "модельдеу" ұғымдарын білу және түсіну»;
3.4.2.2 негізгі құралдар жиынтығын пайдалану компьютерде сурет салу;
3.4.2.3 қарапайым графикалық композициялар жасай білу
4.4.2.1 объектінің моделін ұсына білу;
4.4.2.2 геометриялық фигуралардың моделін білу;
4.4.2.3 геометриялық фигураларды қолдана отырып, өз композицияларын жасай білу суретті өңдей білу (кесу, бұру, өлшемін өзгерту);
4.3 Графика
3.4.3.1 Paint графикалық редакторының мақсатын білу және түсіну;
3.4.3.2 қарапайым графикалық редактордың құралдарын қолдану;
3.4.3.3 нысанның сыртқы түрін өзгерту (сурет, айналым, өлшемін өзгерту)
4.4.3.1 суретті өңдей білу (кесу, бұру, өлшемін өзгерту);
4.4.3.2 фотосуреттерді өңдеуге арналған бағдарламаларды пайдалану (жарықтық, контраст, жақтау);
4.4.3.3 суреттің үзіндісін көшіру және көрсете білу
26. Есту қабілеті зақымдалған (естімейтін) оқушыларға арналған негізгі орта білім беру деңгейінің 3-4 сыныптары үшін «Ақпараттық-коммуникациялық технология» оқу пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасының ұзақ мерзімді жоспары негізінде осы Бағдарламаның қосымшасына сәйкес жүзеге асырылады. Ұзақ мерзімді жоспарда барлық сынып бойынша әр бөлімде қамтылатын оқу мақсаттарының көлемі белгіленген.
27. Бөлімдер және ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.
Есту қабілеті зақымдалған (естімейтін) оқушыларға арналған негізгі орта білім беру деңгейінің 3-4-сыныптары үшін «Ақпараттық-коммуникациялық технология» оқу пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасына қосымша
Есту қабілеті зақымдалған (естімейтін) оқушыларға арналған негізгі орта білім беру деңгейінің 3-4 сыныптары үшің «Ақпараттық-коммуникациялық технология» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша
ұзақ мерзімді жоспар
1) 3-сынып:
1-кесте
3.1.3.1 қауіпсіздік техниканы және жұмыс орнын ұйымдастыруды білу;
3.1.3.2 информатика кабинетінде өзін-өзі ұстау ережесін сақтау
Компьютер құрылғысы
3.1.1.1 компьютер құрылғылары мен олардың мақсатын білу
Файлы және қалта
3.1.2.1 файл және қалта ұғымдарын түсіндіру
Бағдарлама терезесі
3.1.2.2 компьютерлік бағдарламаларда файлдарды ашу және сақтау пәрмендерін пайдалану;
Бағдарламалық қамтамасыз ету
3.1.2.3 компьютерлік бағдарламада мәзір командаларын пайдалану
2-тоқсан
Ақпаратты ұсыну және өңдеу
Бізді қоршаған ортадағы ақпарат
3.2.1.1 ақпарат деген не және мысалдар келтіре білу
Мәтінді теру және түзеу
3.2.2.1 знать и понимать назначение текстового редактора MsWord;
3.2.2.2 мәтіндік редакторларда сөйлемді теруді жүзеге асыру;
3.2.2.3 таңдалған мәтінді көшіру, қою, қиып ала білу;
3.2.2.4 қаріп пен абзацты пішімдей білу
Презентация құру және безендіру
3.2.4.1 мәтіні суреттен және мәтінен тұратын қарапайым презентация құра білу;
3.2.4.2 слайд ішіндегі алмасуды қолдана білу;
3.2.4.3 презентацияны безендіру үшін дайын дизайнды қолдану
3-тоқсан
Интернет желісіндегі жұмыс
Интернет – жақсы ма алде жаман ба?
3.3.1.1 ақпарат туралы түсініктерінің болуы;
Ақпаратты іздеу
3.3.1.1 берілген тақырып бойынша ақпаратты іздеу үшін браузерді қолдана білу
Ақпаратпен алмасу
3.3.2.1 желіде ақпарат алмасу тәсілдерін түсіндіру;
3.3.2.2 жоба бойынша бірлесіп жұмыс істеу үшін мессенджерлерді пайдалану
Интернет желісіндегі қауіпсіздік
3.3.3.1 желідегі қажетсіз контактілердің қауіптері туралы қарапайым түсініктерді білу және көрсету
4-тоқсан
Есептік ойлау
Біздің өміріміздегі алгоритм
3.4.1.1 алгоритм ұғымын түсіндіру;
3.4.1.2 ауызша түрде берілген алгоритмді іске асыру
3.4.1.3. есепті шешу алгоритмін құру
Модельдеу. Paint графикалық редакторында компьютерлік модель құру
3.4.2.1 "модель", "модельдеу" ұғымдарын білу және түсіну»;
3.4.3.1 Paint графикалық редакторының мақсатын білу және түсіну
Графикалық редактор құралдары
3.4.2.2негізгі құралдар жиынтығын пайдалану компьютерде сурет салу;
3.4.3.2 қарапайым графикалық композициялар жасай білу
Сурет құру және түзету
3.4.3.3 нысанның сыртқы түрін өзгерту (сурет, айналым, өлшемін өзгерту)
3.4.2.3 қарапайым графикалық композициялар жасай білу
2) 4-сынып
2-кесте
Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері
Тақырып/ Мазмұны
Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
Компьютер
Компьютерде жұмыс істеу кезінде өзіңізге қалай зиян тигізбеуге болады?
4.1.3.1 цифрлық құрылғылармен жұмыс жасау барысында негізгі қауіпсіздік техниканы білу;
4.1.3.2 қауіпсіздік техниканың ережесін бұзудың салдарын талқылау
4.3.3.1 ақпаратты іздеуді жүзеге асыру (құжаттағы мәтін фрагменті)
4.3.3.2 нақты сұрақтарға жауап табу үшін Интернет іздеу жүйелерін пайдалану
Интернет арқылы ақпаратпен алмасу
4.3.2.1шолғыш (браузер) параметрлерін қолдану (бетбелгілер жасаңыз, тарихты және жүктеулерді қарау);
4.3.2.2. тіркелген файлдары бар хабарламаларды алу және электрондық пошта арқылы жіберу
Құпия сөздің беріктігі
4.3.3.1 біреудің жұмысын көшірудің заңсыздығы туралы айту;
4.3.3.2 құжаттарға құпия сөз орната білу;
4-тоқсан
Есептік ойлау
Алгоритм ұғымы
4.4.1.1есепті шешу алгоритмін құру;
4.4.1.2 логикалық операторларды қолдану;
4.4.1.3. салыстыру операторларды қолдану;
Модельдеу. Paint графикалық редакторында компьютерлік модель құру
4.4.2.1 объектінің моделін ұсына білу;
4.4.2.2 геометриялық фигуралардың моделін білу;
4.4.2.3геометриялық фигураларды қолдана отырып, өз композицияларын жасай білу суретті өңдей білу (кесу, бұру, өлшемін өзгерту);
Суреттер құру және түзеу
4.4.3.1 суретті өңдей білу (кесу, бұру, өлшемін өзгерту);
4.4.3.2 фотосуреттерді өңдеуге арналған бағдарламаларды пайдалану (жарықтық, контраст, жақтау);
4.4.3.3 суреттің үзіндісін көшіру және көрсете білу
«Білім туралы» 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабы 6) тармақшасына және Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығымен бекітілген білім берудің барлық деңгейінің Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына сәйкес
2
Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы «3 » сәуірдегі «Жалпы білім беру ұйымдарына арналған жалпы білім беретін пәндердің, таңдау курстарының және факультативтердің үлгілік оқу бағдарламаларын бекіту туралы»
№ 115 бұйрығына 716 жаңа қосымша
жоқ
Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
20 жылғы « » ___________
№ ____ бұйрығына 79-қосымша
Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013жылғы «3» сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 716-қосымша
Есту қабілеті бұзылған (естімейтін) білім алушыларға арналған бастауыш білім беру деңгейінің 0-4 - сыныптары үшін «Жаратылыстану» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы
1 - тарау. Жалпы ережелер
1. Есту қабілеті бұзылған (естімейтін) білім алушыларға арналған негізгі бастауыш білім беру деңгейінің 0-4 - сыныптары үшін «Жаратылыстану» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы (бұдан әрі – Бағдарлама) «Білім туралы» 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабы 6) тармақшасына сәйкес әзірленген.
2. Бағдарлама мақсаты - естімейтін білім алушыларда табиғат пен қоғамның өзара байланысы, заңдылықтар туралы жаратылыстану-ғылыми білімді, ұғымдар мен тұтас түсінікті қалыптастыру, күнделікті өмірде байқалатын табиғи құбылыстар мен процестерді түсіндіру, сипаттау, болжау үшін алған білімдерін қолдана білуді дамыту.
3. Бағдарлама міндеттері:
1) әлемнің қазіргі заманғы жаратылыстану-ғылыми бейнесі және жаратылыстану ғылымдарында қолданылатын әдістер туралы білім негіздерін қалыптастыру; ғылымның, техниканың және технологияның дамуына әсер еткен жаратылыстанудың ең маңызды идеяларымен және жетістіктерімен танысу;
2) алынған білімді қоршаған әлемнің құбылыстарын түсіндіру, бұқаралық ақпарат құралдарынан, интернет ресурстарынан, ғылыми және танымал ғылыми әдебиеттерден алынған жаратылыстану және өмірлік маңызды мазмұндағы ақпаратты қабылдау үшін қолдану дағдыларын игеру;
3) қарапайым зерттеулер жүргізу, құбылыстарды талдау, жаратылыстану туралы ақпаратты қабылдау және түсіндіру үшін зияткерлік, шығармашылық қабілеттерін және сыни ойлауын дамыту;
4) тіршілік қауіпсіздігін қамтамасыз ету, заманауи технологияларды сауатты пайдалану, денсаулық пен қоршаған ортаны қорғау үшін күнделікті өмірде жаратылыстану-ғылыми білімді қолдану дағдыларын дамыту.
4. Түзете – дамыту міндеттері:
1) естіп қабылдауды қалыптастыру және дамыту;
2) білімді функционалды қолдану, қарым-қатынастың әртүрлі әдістері, проблемаларды шешу және шешім қабылдау, сөйлеу мәдениетін дамыту;
3) естімейтін білім алушыларды арнайы оқытуды сапалы дараландыру мүмкіндіктерін кеңейту;
4) жеке қасиеттерді дамыту (жауапкершілік, табандылық, бастамашылдық, шыдамдылық және төзімділік, өз бетінше жұмыс істеу және топта жұмыс істеу үшін қажетті).
2 - тарау. Оқу процесін ұйымдастырудағы педагогикалық тәсілдер
5. Естімейтін білім алушыларды оқыту процесінде бірқатар маңызды ерекшеліктерді ескеру қажет:
1) есту қабілетінің болмауы немесе қалдығы;
2) абстрактілі-аналитикалық ойлау формаларына ауысудың қиындықтары;
3) механикалық жадтың абстрактілі - логикалық жадтан басым болуы, жанама жадтан тікелей есте сақтау, қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді жад көлемінің төмендеуі, еріксіз есте сақтау қабілетінің айтарлықтай төмендеуі;
4) шектеулі сөздік қор, сөйлеу тілінің грамматикалық құрылымын баяу меңгеру, дыбыс айту кемшіліктері.
6. Естімейтін білім алушыларды «Жаратылыстану» пәнін оқытудың негізгі тәсілдері: қол жетімділік, тұлғаға бағытталған тәсіл, көрнекілік және қарым-қатынас.
7. Оқытудағы қолжетімділік материалдың қолжетімділігінен және оны естімейтін білім алушылармен түсінуден, ғылыми ұғымдарды оңтайлы жеткізумен баяндаудан, мәтіндерді иллюстрациялармен және дидактикалық материалдармен қамтамасыз етуден тұрады.
8. Тұлғаға бағытталған тәсіл-бұл тұлғаның үйлесімді қалыптасуы мен жан-жақты дамуы, шығармашылық қабілеттерін толық ашу және «Жаратылыстану» сабақтарында тұлғаның әлеуметтік маңызды қасиеттерін тәрбиелеу, эмоционалды-ерік саласын, психикалық процестерді түзету.
9. Көрнекілік тәсіл оқушылардың танымдық тәжірибесін байыту, қоршаған әлемді табиғи-ғылыми түсіну саласындағы ұғымдарды меңгеру үшін қажет тақырыпты немесе практикалық әрекеттерді қабылдау негізінде білім, білік және дағдыларды қалыптастыру қажеттілігінен көрінеді.
10. «Жаратылыстану» пәнін оқытудағы қарым-қатынас тәсілі қарым-қатынас құралы ретінде тілді меңгеруден тұрады және білім алушыларды арнайы терминологияны пайдалана отырып, әртүрлі тілдік жағдайларда еркін бағдарлануға үйретуге арналған.
11. Осы тәсілдерді жүзеге асыруға қажет:
1) қоршаған ортамен танысу арқылы естімейтін білім алушылардың ауызша, диалогтық және жазбаша сөйлеуін дамыту;
2) сабақтарда барлық психикалық процестердің дамуына ықпал ететін әдістер мен тәсілдерді қолдану;
3) дидактикалық қағидаларды сақтау: өткен материалды қайталау, материал көлемінің қол жетімді болуы;
4) жаңа материал мен терминологияны түсіндіруде көмекші құрал ретінде дактильді және ымдау тілін қолдану.
12. Бағдарламаны іске асыру процесінде мектепті жарақтандыруды, ақпараттық – коммуникациялық технологияларды көздейтін арнайы құрал-жабдықтар мен оқытудың қосалқы құралдары пайдаланылады:
1) интерактивті және проекциялық жабдықтар (проектор, интерактивті тақта);
2) оқытудың арнайы техникалық және компенсаторлық құралдары (фронтальды оқу қызметін қамтамасыз етуге арналған стационарлық дыбыс күшейткіш жабдық, айтылу экраны, жеке есту аппараттары, мультимедиялық компьютерлік сынып);
3) интернет желісінің ақпараттық-білім беру ресурстарына шектеусіз қолжетімділік.
13. Кітап қорының сақталуын қамтамасыз ететін оқу залдарымен және кітап қоймаларымен жабдықталған жұмыс аймақтары, медиатекасы бар ақпараттық-кітапхана қоры.
3 - тарау. «Жаратылыстану» пәнінің мазмұнын ұйымдастыру
14. «Жаратылыстану» пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:
1) 0 -сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағатты;
2) 1 -сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағатты;
3) 2 -сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағатты;
4) 3 -сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағатты;
5) 4 сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағатты құрайды.
15. Бағдарлама 5 бөлімді қамтиды:
1) «Мен – зерттеушімін» бөлімі;
2) «Тірі табиғат» бөлімі;
3) «Заттар және олардың қасиеттері» бөлімі;
4) «Жер және ғарыш» бөлімі;
5) «Табиғат физикасы» бөлімі.
16. «Мен – зерттеушімін» бөлімі келесідей бөлімшелерді қамтиды:
1) ғылым мен зерттеушілердің рөлі;
2) табиғатты тану әдістері;
17. «Тірі табиғат» бөлімі келесідей бөлімшелерді қамтиды:
1) өсімдіктер;
2) жануарлар;
3) адам.
18. «Заттар және олардың қасиеттері» бөлімі келесідей бөлімшелерді қамтиды:
1) заттардың түрлері;
2) ауа;
3) су;
4) табиғи ресурстар.
19. «Жер және ғарыш» бөлімі келесідей бөлімшелерді қамтиды:
1) жер;
2) ғарыш:
3) кеңістік және уақыт.
20. «Табиғат физикасы» бөлімі келесідей бөлімшелерді қамтиды:
1) күш және қозғалыс;
2) жарық;
3) дыбыс;
4) жылу;
5) электр;
6) магнетизм.
21. 0-сыныпқа арналған «Жаратылыстану» пәнінің базалық мазмұны:
1) «Мен – зерттеушімін» бөлімі: ғылым ұғымы; зерттеушілер ұғымы;
2) «Тірі табиғат» бөлімі: тірі организмдер, өсімдіктер және олардың алуан түрлілігі, ағаштар, бұталар, шөптер; Өсімдіктердің өмір сүру жағдайлары (су, жарық, жылу, қоректік заттар); жануарлар, жабайы және үй жануарлары; адам, адам денесінің бөліктері;
3) «Заттар және олардың қасиеттері» бөлімі: зат ұғымы; ауа; су; табиғи ресурстар;
4) «Жер және ғарыш» бөлімі: Жер; ғарыш туралы алғашқы білім; зымырандар, телескоптар, уақыт, сағат, күнтізбе;
5) «Табиғат физикасы» бөлімі: қозғалыс; жарық және қараңғылық; дыбыс; күнделікті өмірдегі электр, магнит.
22. 1-сыныпқа арналған «Жаратылыстану» пәнінің базалық мазмұны:
1) «Мен – зерттеушімін» бөлімі: қоршаған әлем құбылыстарын бақылау, бақылау кезеңдері, эксперимент;
2) «Тірі табиғат» бөлімі: тірі организмдер, өсімдіктер және олардың алуан түрлілігі, ағаштар, бұталар, шөптер; өсімдіктердің негізгі бөліктері: тамыр, сабақ, жапырақ, гүл, жеміс, тұқым; жабайы және мәдени өсімдіктер; мәдени өсімдіктерге күтім жасау (суару, тыңайтқыш, топырақты күту); Өсімдіктердің өмір сүру жағдайлары (су, жарық, жылу, қоректік заттар); жануарлар, жабайы және үй жануарлары, үй жануарларына күтім жасау, үй жануарларының пайдасы, жануарлардың жыл мезгілдерінің өзгеруіне бейімделуі: құстардың ұшуы, қыста жем беру, ұйықтау; адам, адам денесінің бөліктері, адам өмірінің кезеңдері, тамақтану, демалыс;
3) «Заттар және олардың қасиеттері» бөлімі: зат ұғымы; ауа қасиеттері; су қасиеттері; табиғи ресурстар;
4) «Жер және ғарыш» бөлімі: жер пішіні, глобус-жер моделі; ғарыш, ғарыштық денелер; зымырандар, телескоптар, уақытты өлшеу құралдары, сағаттар, күнтізбе;
5) «Табиғат физикасы» бөлімі: әр түрлі денелердің қозғалысы, табиғаттағы қозғалыс, адамдардың қозғалысы, қозғалыс траекториясы, сурет түріндегі қозғалыс траекториясын белгілеу, жарық пен қараңғылық, табиғи және жасанды жарық көздері, жарықтандыру, дыбыс және оның таралу ерекшеліктері, табиғи және жасанды дыбыс көздері, жылу шығаратын құрылғылар, күнделікті өмірдегі электр энергиясы, магниттердің қасиеттері, магниттік қасиеттері бар заттар.
23. 2 - сыныпқа арналған «Жаратылыстану» пәнінің базалық мазмұны:
1) «Мен – зерттеушімін» бөлімі: қоршаған әлем, құбылыстар, процестер, объектілер, зерттеушінің жеке қасиеттері, бақылау ғылыми таным әдісі ретінде, бақылау белгілері: мақсат, объект, жоспар, уақыт, нәтиже; бақылау нәтижелерін шартты белгілер арқылы белгілеу, бақылау жоспары, тұжырымдарды тұжырымдау, эксперимент белгілері: мақсат, гипотеза, ресурстар, жоспар, уақыт, нәтиже; эксперимент жүргізу және нәтижелерді кестеде белгілеу, ақпарат көздері;
2) «Тірі табиғат» бөлімі: өсімдіктердің өсу жағдайлары, өсімдіктердегі маусымдық өзгерістер, өсімдіктердің негізгі бөліктерінің функциялары, тіршілік ету ортасы және өсімдіктер топтарының бейімделу әдістері, өсімдіктер топтары (өз аймағындағы өсімдіктер мысалында), топыраққа күтім жасау, өсімдіктерге ұқыпты қарау, Жануарлар топтары: жәндіктер, балықтар, қосмекенділер, бауырымен жорғалаушылар, құстар мен сүтқоректілер; жануарлардың тіршілік ету ортасына бейімделуі, жануарлардың көбеюі, жұмыртқа салатын және вивипарлы жануарлар, жануарларды қорғау, адам, қаңқа және дене бұлшықеттерінің қызметі, қозғалыстағы бұлшықет жиырылуының рөлі, дұрыс қалып, тістер мен оларға күтім жасау, жеке гигиена, оның денсаулықты сақтаудағы рөлі;
3) «Заттар және олардың қасиеттері»: ауа, адам, өсімдіктер мен жануарлар үшін ауаның мәні, ауаның қасиеттері (түсі, иісі), ауаның агрегаттық жай-күйі, жылу өткізгіштігі, ауаның кеңістікті толтыру қасиеті, су және оның физикалық қасиеттері, судың агрегаттық жай-күйі: қатты, сұйық, газ тәрізді: табиғи су көздері, табиғи ресурстар және олардың мақсаты, табиғи ресурстардың шығу тегі бойынша жіктелуі;
4) «Жер және ғарыш»: жер планетасы үшін күннің рөлі, жердің табиғи спутнигі – Ай, Күн жүйесінің планеталары, олардың орналасуы мен сипаттамалары, жер тобының планеталары-алып планеталар, уақыт бірліктері: жыл, ай, апта, күн, сағат, минут; ғарыштағы қашықтық пен уақыттың ерекшеліктері;
5) «Табиғат физикасы»: денелердің әртүрлі жылдамдықтағы қозғалысы, жылдамдық сипаттамалары: жылдам, баяу; қозғалысты тудыратын күштер: итеру және тарту; заттардың массасы, заттардың массасын анықтау, материалдардың жарық беру қабілеті (мөлдір, мөлдір емес, мөлдір материалдар), қатты және тыныш дыбыстардың көздері, температура, температураны өлшеу, термометрлер, температураны өлшеу бірлігі – градус, магниттерді қолдану саласы.
24. 3- сыныпқа арналған «Жаратылыстану» пәнінің базалық мазмұны:
1) «Мен – зерттеушімін» бөлімі: ғылыми жаңалықтар және олардың күнделікті өмірге әсері, ақпарат көздерінің түрлері, ақпарат көздерінің артықшылықтары мен кемшіліктері, экспериментті жоспарлау және жүргізу, эксперимент нәтижелерін диаграмма түрінде белгілеу, қорытындыларды тұжырымдау;
2) «Тірі табиғат»: фотосинтез процесі туралы алғашқы ұғымдар, өсімдіктердің бейімделуі, термофильді, аязға төзімді, көлеңке сүйетін, фотофильді, құрғақшылыққа төзімді, ылғал сүйгіш өсімдіктер; табиғи қауымдастықтар-тірі және жансыз табиғаттың бірлігі, өз аймағының табиғи қауымдастықтары, адам қызметінің өсімдіктердің алуан түрлілігіне әсері, өсімдіктердің табиғаттағы және адам өміріндегі рөлі, сирек кездесетін және құрып кету қаупі төнген өсімдік түрлері (өз аймағының өсімдіктері мысалында), сирек кездесетін және құрып кету қаупі төнген өсімдіктерді сақтаудағы Қызыл кітаптың маңызы, жануарлар, омыртқалы және омыртқасыз жануарлар, жануарлар қарым-қатынасының түрлері, өсімдіктер мен жануарлар арасындағы байланыс, тіршілік ету ортасының өзгеруінен санның өзгеруі, жануарлар санының азаюына әкелетін адам қызметі, адамның ішкі мүшелері, ас қорыту жүйесі, оның адам өміріндегі рөлі, тыныс алу жүйесі және оның мүшелері, адам ағзасындағы тыныс алу рөлі, қан айналымы жүйесі және оның адам ағзасындағы рөлі, жүрек, импульс, адам ағзасын аурулар мен инфекциялардан қорғау;
3) «Заттар және олардың қасиеттері»: заттар мен денелер, заттардың шығу тегі бойынша жіктелуі, табиғи және жасанды заттар, заттардың агрегаттық күйі бойынша жіктелуі (қатты, сұйық және газ тәрізді); ауа және оның құрамы (көмірқышқыл газы, оттегі, азот); ауаның жануға әсері, тірі организмдер мен жансыз табиғаттағы су, негізгі табиғи су көздері; мұхиттар, теңіздер, өзендер, көлдер; тұзды және тұщы су, ауыз суды ұқыпты пайдалану, суды тазарту тәсілдері, сүзгілермен тазарту, судың өмір сүру; топырақ, топырақ құрамы (құм, саз, өсімдіктер мен жануарлардың қалдықтары, су, ауа), топырақ түрлері, топырақ қасиеттері, құнарлылығы, топырақтың кейбір организмдердің тіршілігіндегі рөлі, топырақты қорғау;
4) «Жер және ғарыш»: жер салалары туралы бастапқы ұғымдар (литосфера, гидросфера, атмосфера, биосфера), жер салаларының графикалық бейнесі, ғарышты игерудегі маңызды оқиғалар, жердің алғашқы жасанды спутнигін ұшыру, бірінші адамның ғарышқа ұшуы, адамның айға қонуы, адамзаттың дамуындағы ғарыштың маңызы, Қазақстан ғарышты игеруде, жердің өз осінің айналасында айналуы, күн мен түннің өзгеруі;
5) «Табиғат физикасы» бөлімі: серпімділік күші, серпімді және пластикалық денелер, ауырлық күші, табиғаттағы ауырлық күші, үйкеліс күші, табиғаттағы үйкеліс күші, күш бағыты, көлеңке, оның пайда болу себептері, көлеңке ерекшеліктері, заттардың жарықты, дыбыстарды, дыбыс көздері мен қабылдағыштарды көрсету қабілеті, дыбыс көлемінің дыбыс көзі мен дыбыс қабылдағыштың арасындағы қашықтыққа тәуелділігі, электр энергиясы, электр энергиясын талапкерлер, электр тізбегінің элементтері, қарапайым электр тізбегінің құрылымдық схемасы, әртүрлі металдардың магниттелуі.
25. 4 - сыныпқа арналған «Жаратылыстану» пәнінің базалық мазмұны:
1) «Мен – зерттеушімін» бөлімі: жеке рефлексия негізінде зерттеудің әртүрлі бағыттары, зерттеу әдісін таңдау, бақылау мен эксперименттің артықшылықтары мен кемшіліктері, нәтижелерді ұсыну;
2) «Тірі табиғат» бөлімі: азық-түлік тізбегі, өсімдік-азық-түлік тізбегіндегі маңызды буын, өсімдіктердің өмірлік циклі, тозаңдану нәтижесінде тұқымның пайда болуы, тұқымдардың таралу тәсілдері жоғары және төмен өсімдіктер, өсімдіктерді қорғау тәсілдері; өз жеріндегі жануарлар, жәндіктердің өмірлік циклі: жануарларды тамақтандыру ерекшеліктері, шөптесін өсімдіктер мен жыртқыш жануарлар, азық-түлік тізбегінің құрылымы, тіршілік ету ортасына байланысты тамақ тізбегінің модельдері, жойылу қаупіндегі жануарлар, Қазақстанның Қызыл кітабы, қорықтар мен парктер құру мақсаттары, Қазақстанның ұлттық парктері мен қорықтары, адам, шығару жүйесі және оның адам ағзасындағы рөлі, жүйке жүйесі, оның адам ағзасындағы рөлі;
3) «Заттар және олардың қасиеттері»: заттардың қасиеттері, олардың қасиеттеріне сәйкес заттарды қолдану, эксперимент жоспарына сәйкес жаңа зат алу, адам өмірі саласындағы ауа, ауаның ластануы, ауаның ластануының табиғи және жасанды көздері, ауаның тазалығын сақтау, ауаны тазарту шаралары, ауаның қозғалысы, желдің пайдасы мен зияны, табиғаттағы су айналымы, атмосфералық жауын-шашынның пайда болуы, судың ластану көздері (тұрмыстық, өнеркәсіптік, ауылшаруашылық), судың ластануының салдары әр түрлі организмдер үшін, судағы әртүрлі заттардың ерігіштігі, пайдалы қазбалар (бор, тұз, әктас, саз, мұнай, гранит, көмір, табиғи газ), пайдалы қазбаларды қолдану, Қазақстанның негізгі пайдалы қазбаларының кен орындары, пайдалы қазбаларды сақтау және ұқыпты пайдалану;
4) «Жер және ғарыш» бөлімі: жер бетінің ірі элементтері, ғарыштық денелер (астероидтар, кометалар, метеориттер, жұлдыздар, галактикалар), ғарыштың жер бетіндегі тіршілікке әсері, жердің орбитадағы қозғалысы, жыл мезгілдерінің ауысуы, жыл мезгілдерінің сипаттамасы;
5) «Табиғат физикасы» бөлімі: Архимед күші, оның көрінісі мысалдары, Архимед күшін болжау, Архимед күшінің судағы заттарға әсері, көлеңкенің кедергі мөлшеріне және көзден кедергіге дейінгі қашықтыққа тәуелділігі, жарық қасиеттері, шағылысу, сіңіру, кедергілердің дыбыс деңгейі мен таралуына әсері, әртүрлі материалдардың жылу өткізгіштігі, әртүрлі материалдардың электр өткізгіштігі.
4-тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі
26.Бағдарламада оқыту мақсаттары әр сыныпқа кодтық белгімен берілген. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сан бөлім мен бөлімше ретін, төртінші сан оқыту мақсатының реттік нөмірін көрсетеді.
27. Күтілетін нәтижелер бойынша оқыту мақсаттарының жүйесі:
1) «Мен зерттеушімін» бөлімі:
1-кесте
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
0 – сынып
1 - сынып
2 - сынып
3 - сынып
4 - сынып
1.1 Ғылым мен зерттеушілер дің рөлі
0.1.1.1 «ғылым» ұғымы туралы түсініктің болуы; 0.1.1.2 "зерттеушілер" ұғымы туралы түсініктің болуы
1.1.1.1 қоршаған әлемнің құбылыстарын, процестері мен объектілерін зерттеу қажеттілігін түсіндіру;
1.1.1.2 стационарлық және дыбыс күшейткіш аппаратураның көмегімен оқу қызметіне қатысты есту-көру сөздік материалын қабылдау
2.1.1.1 қоршаған әлемнің құбылыстарын, процестері мен объектілерін зерттеу үшін қажетті жағдайлар мен жеке қасиеттерді анықтау;
2.1.1.2 стационарлық және дыбыс күшейткіш аппаратураның көмегімен оқу қызметіне қатысты есту-көру сөздік материалын қабылдау
3.1.1.1
ең маңызды ғылыми жаңалықтар және олардың адамның күнделікті өміріне әсері туралы айту;
3.1.1.2 стационарлық және дыбыс күшейткіш аппаратураның көмегімен оқу қызметіне қатысты есту-көру сөздік материалын қабылдау
4.1.1.1
өз қалауы мен ойлары негізінде зерттеудің өзекті бағыттарын анықтау
1.2 Таным әдістері
0.1.2.1 таным әдістері туралы түсінік беру;
0.1.2.2 "эксперимент" ұғымын білу
1.1.2.1 "бақылау" ұғымын білу; 1.1.2.2 қоршаған әлем құбылыстарына бақылау жүргізу; 1.1.2.3 қарапайым эксперименттер жүргізу
2.1.2.1 "ақпарат көзі" ұғымын түсіндіру ; 2.1.2.2 бақылаудың жетекші белгілерін анықтау 2.1.2.3 шартты белгілердің көмегімен бақылау нәтижелерін белгілей білу
3.1.2.1 ақпарат көздерінің түрлерін білу;
3.1.2.2 ақпарат көздердің артықшылықтары мен кемшіліктерін анықтау ; 3.1.2.3 эксперимент жүргізу жоспарын құру
4.1.2.1 зерттелген зерттеу әдістерінің артықшылықтары мен кемшіліктерін анықтау: бақылау, эксперимент;
4.1.2.2 зерттеу жоспарын құру, зерттеу әдісін таңдауды дәлелді түрде түсіндіру, нәтижелерді тиісті түрде ұсыну
2) «Тірі табиғат» бөлімі:
2-кесте
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
0 - сынып
1 - сынып
2 - сынып
3 - сынып
4 - сынып
2.1 Өсімдіктер
0.2.1.1
тірі организмдер туралы түсінікке ие болу
1.2.1.1 өсімдіктердің негізгі сипаттамаларын атау; 1.2.1.2 өсімдіктердің негізгі бөліктерін және олардың функцияларын атау; 1.2.1.3 өсімдіктердің өмір сүру жағдайларын зерттеу; 1.2.1.4 өсімдіктердің өсуі кезінде болатын сыртқы өзгерістерді сипаттау; 1.2.1.5 жабайы өсетін және мәдени өсімдіктерді ажырату; 1.2.1.6
бөлме және мәдени өсімдіктерге күтім жасау тәсілдерін білу
2.2.1.1 өсімдіктер топтарын салыстыру және олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын көрсету; 2.2.1.2 ағзалардың құрылысы мен орналасу ерекшеліктерін көрсете отырып, өсімдіктерді сипаттау;
2.2.1.3 сабақ, жапырақ, гүл, тамырдың қызметтерінанықтау; 2.2.1.4 топырақты күту ережелерін білу;
2.2.1.5 әр түрлі жағдайларда өсу ерекшеліктерін зерттеу; 2.2.1.6 өсімдіктердегі өзгерістерді маусымның өзгеруімен сипаттау; 2.2.1.7 өз аймағындағы өсімдіктерді атау;
2.2.1.8 өсімдіктерге ұқыпты қарау
3.2.1.1 өсімдіктерді белгілері бойынша жіктеу; 3.2.1.2 өсімдік жапырақтарынан оттегінің шығарылу процесін білу және түсіндіру; 3.2.1.3 фотосинтез процесін білу және түсіну; 3.2.1.4 әр түрлі тіршілік ету ортасының ұқсас және ерекше белгілерін анықтау; 3.2.1.5 өсімдіктердің тірі организмдерге шығаратын оттегінің рөлін түсіну; 3.2.1.6 өсімдіктердің қауымдастық құру қабілетін түсіндіру; 3.2.1.7 адам қызметінің кейбір түрлерінің өсімдіктердің саны мен алуан түрлілігіне теріс әсерін түсіндіру
4.2.1.1 балдырлар, саңырауқұлақтар, қыналар, қырыққұлақтар мен гүлді өсімдіктерді ажырату және сипаттау; 4.2.1.2 өсімдіктердің өмірлік циклін сипаттау; 4.2.1.3 тозаңдану нәтижесінде тұқымның пайда болуын сипаттау; 4.2.1.4 тұқымның таралу тәсілдерін зерттеу; 4.2.1.5 азық-түлік тізбегіндегі тірі организмдердің өзара әрекеттесуін түсіндіру; 4.2.1.6 өсімдіктердің өсуіне әсер ететін факторларды зерттеу; 4.2.1.7 өсімдіктерді қорғау тәсілдерін білу
2.2 Жануарлар
0.2.2.1. жануарлардың негізгі сипаттамаларын атау; 0.2.2.2 жабайы және үй жануарларын ажырату
1.2.2.1 жануарлар мен өсімдіктерді салыстыру, олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтау; 1.2.2.2 жыл мезгілдерінің өзгеруіне жануарлардың дайындауын түсіндіру
2.2.2.1 жануарларды омыртқалы және омыртқасыздарға жіктеу; 2.2.2.2 жануарлар топтарының өкілдерін атаңыз: жәндіктер, балықтар, қосмекенділер, бауырымен жорғалаушылар, құстар мен сүтқоректілер;
2.2.2.3 жануарлардың белгілі бір өмір сүру жағдайларына бейімделуін сипаттау;
2.2.2.4 жануарлардың қалай дамып, көбейетінін білу;
2.2.2.5 қоршаған ортада тіршілік етудегі жануарлардың түсі мен мінез-құлқының рөлін түсіну; 2.2.2.6 жануарлардың ұйықтау, құстардың маусымдық ұшуы, қыста жем қорын дайындау себептерін түсіндіру; 2.2.2.7 жануарлардың алуан түрлілігін сақтаудың маңыздылығын түсіну
3.2.2.1 жануарлар тобының ұқсастықтары мен ерекшеліктерін анықтай отырып сипаттау; 3.2.2.2 паразиттер мен улы жануарлар туралы түсінік беру;
3.2.2.3 өз аймағындағы құстарды бақылау негізінде олардың мінез-құлқының ерекшеліктерін көрсету;
3.2.2.4 өсімдіктер мен жануарлар арасындағы байланысты зерттеу;
3.2.2.5 жануарлардың мінез-құлқының тіршілік ету ортасының сипаттамасымен шарттылығын түсіндіру; 3.2.2.6 мекендеу ортасы жағдайларының өзгеруінен санның өзгеруін түсіндіру; 3.2.2.7 жануарлар санының азаюына әкелетін адам қызметінің түрлерін анықтау
4.2.2.1 өз жеріндегі жануарларды анықтай білу; 4.2.2.2 шөпті және жыртқыш аңдарды ажырату; 4.2.2.3 жәндіктердің өмірлік циклін зерттеу;
4.2.2.4 жануарлардың табиғи ортасын анықтау;
4.2.2.5 симбиотикалық қатынастарға мысалдар келтіру;
4.2.2.6 азық-түлік тізбегінің модельдерін белгілі бір ортада қалдыруды түсіну;
4.2.2.7 жойылу қаупінде тұрған жануарларға мысалдар келтіру;
4.2.2.8 ұлттық парктер мен қорықтарды құру мақсаттарын түсіндіру
2.3 Адам
0.2.3.1 адам денесінің негізгі бөліктерін және олардың функцияларын атау
1.2.3.1 адам өмірінің кезеңдерін білу;
1.2.3.2 адамның өсуі мен дамуы үшін қажетті қажеттіліктерді анықтау;
2.2.3.1 тірек-қимыл жүйесін (бас сүйек, омыртқа, қабырғалар, иық, бұғана, жамбас және аяқ-қолдар) атау және сипаттау, қаңқа қызметін білу;
2.2.3.2 дұрыс қалыпта болудың маңыздылығы;
2.2.3.3 қозғалыс кезінде бұлшықет жиырылуының рөлін түсіну;
2.2.3.4 жеке гигиена cақтау;
2.2.3.5 тістердің қызметі мен оларды күту ережелерін білу
3.2.3.1 адамның ішкі ағзаларының орналасуын анықтау; 3.2.3.2 тіршілік үшін энергия алудағы ас қорыту жүйесінің рөлін сипаттау; 3.2.3.3
ас қорыту, қан айналымы, тыныс алу жүйелерін құрайтын мүшелерді атау және сипаттау; 3.2.3.4 қанайналым жүйесінің рөлін анықтау;
3.2.3.5 тыныс алу жүйесінің рөлі;
3.2.3.6 адам ағзасы аурулар мен инфекциялардан қалай қорғалатынын түсіну
4.2.3.1 шығару және жүйке жүйесінің құрамына кіретін органдарды анықтау; 4.2.3.2 жүйке жүйесінің рөлін анықтау; 4.2.3.3 жүйке жүйесінің рөлін түсіну; 4.2.3.4 денені тазартудағы шығару жүйесінің рөлін түсіну
3) «Тірі табиғат» бөлімі:
3-кесте
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
0 - сынып
1 - сынып
2 - сынып
3 - сынып
4 - сынып
3.1 Заттардың түрлері
0.3.1.1
зат ұғымын білу
1.3.1.1
зат ұғымын түсіну, мұғалімнің көмегімен түсіндіру
2.3.1.1 заттардың кейбір агрегаттық күйлерін жіктеу;
2.3.1.2 кейбір заттарды сипаттау
3.3.1.1 заттарды шығу тегі мен агрегаттық күйі бойынша жіктеу; 3.1.1.2 заттың агрегаттық күйіне сәйкес сипаттама беру
4.3.1.1 заттардың қолдану аясын олардың қасиеттеріне сәйкес анықтау; 4.3.1.2 жасалған эксперимент жоспарына сәйкес жаңа зат алу
3.2 Ауа
0.3.2.1 ауа ұғымын білу;
1.3.2.1 ауаның қасиеттерін білу;
2.3.2.1 біздің планетамыз үшін ауаның мәнін және ауаның тазалығын сақтаудың маңыздылығын түсіну; 2.3.2.2 кеңістікті, жылу өткізгіштікті толтыру үшін ауаның қасиетін зерттеу
3.3.2.1 ауа құрамын білу;
3.3.2.2 ауаның жану қасиетін білу;
4.3.2.1 адам өмірінің әртүрлі салаларында ауаны қолдану туралы білу; 4.3.2.2 ауаның ластану көздерін білу; 4.3.2.3 ауаның тазалығын сақтау тәсілдерін (көгалдандыру) және оны тазарту шараларын білу; 4.3.2.4 табиғаттағы ауаның қозғалу процесін түсіну; 4.3.2.5 желдің пайдасы мен зияны
3.3 Су
0.3.3.1. су ұғымын білу
1.3.3.1. судың қасиеттерін білу
2.3.3.1 судың физикалық қасиеттерін анықтау; 2.3.3.2 судың агрегаттық күйінің өзгеру процестерін білу
3.3.3.1 тірі ағзаларда және өлі табиғатта судың болуы туралы білу;
3.3.3.2 ауыз суды ұқыпты пайдалану;
3.3.3.3 суды тазартудың әртүрлі тәсілдерін атау;
3.3.3.4 суды тазартуға арналған сүзгінің өзіндік моделін ойлап табу;
3.3.3.5 судың маңыздылығын біліп, түсіндіре білу
4.3.3.1 табиғаттағы су айналымымен таныстыру;
4.3.3.2 атмосфералық жауын-шашынның (жаңбыр, қар, бұршақ, шық, аяз) түзілу процесін түсіну;
4.3.3.3 су буы мен бұлттардың пайда болу процесін түсіндіру;
4.3.3.4 табиғаттағы судың ластануына мысалдар келтіру, қауіпті қалдықтардың әртүрлі организмдерге әсерін түсіндіру, судағы әртүрлі заттардың ерігіштігін зерттеу
3.4 Табиғи ресурстар
0.3.4.1. «табиғи ресурстар» ұғымын білу; мұғалімнің көмегімен түсіндіру
1.3.4.1. табиғи ресурстарды анықтай білу
2.3.4.1 табиғи ресурстарды әртүрлі сипаттамаларға сәйкес жіктеу;
3.3.4.1 топырақтың организмдер тіршілігіндегі рөлін түсіндіру; 3.3.4.2 топырақтың негізгі құрамын зерттеу (құм, саз, өсімдіктер мен жануарлардың қалдықтары, су, ауа); 3.3.4.3 топырақтың негізгі қасиеттерін атау;
3.3.4.4 мұғалімнің қолдауымен топырақ құнарлылығын құрамына қарай зерттеу
4.3.4.1 пайдалы қазбаларды қолдану саласын анықтау; 4.3.4.2 Қазақстанның негізгі пайдалы қазбаларының кен орындарын білу; 4.3.4.3 пайдалы қазбалар қорларының таусылатынын түсіну және пайдалы қазбаларды сақтау және ұқыпты пайдалану жолдарын ұсыну
4) «Жер және ғарыш» бөлімі:
4-кесте
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
0 - сынып
1 - сынып
2 - сынып
3 - сынып
4 - сынып
4.1 Жер
0.4.1.1 жер туралы түсініктің болуы;
1.4.1.1 жердің пішінін білу;
1.4.1.2 жер моделі ретінде глобус туралы түсініктің болуы
2.4.1.1 жер мен күн арасындағы байланысты түсіндіру; 2.4.1.2 жердің табиғи серігін атау;
3.4.1.1 жер сфераларын түсіндіру және графикалық түрде бейнелеу;
4.4.1.1 жер бетінің элементтерін атау және сипаттау
4.2 Ғарыш
0.4.2.1 «ғарыш» ұғымын түсіндіру
1.4.2.1 астрономияны ғарыш ғылымы ретінде сипаттау; 1.4.2.2 ғарышты зерттеуге арналған құрылғылар, құралдар мен ұшу аппараттарын атау; 1.4.2.3 жеке ғарыштық денелерді атау және сипаттау
2.4.2.1 күн жүйесінің планеталарының орналасу ретін атау; 2.4.2.2 күн жүйесінің планеталарын сипаттау
3.4.2.1 ғарышты игерудегі маңызды оқиғалар туралы айту;
3.4.2.2 адамзаттың дамуындағы ғарыштың маңыздылығын түсіндіру
4.4.2.1 жер бетіндегі тіршілікке әсер ететін ғарыштық күштер мен құбылыстар туралы түсініктердің болуы
4.3 Кеңістік және уақыт
1.4.3.1 «уақыт», «сағат», «күнтізбе» ұғымдарын қалыптастыру
1.4.3.1 уақыттың маңыздылығын түсіндіру; 1.4.3.2 уақытты анықтайтын құралдар мен құрылғыларды атау
2.4.3.1 уақытты өлшеу бірліктерін білу; 2.4.3.2 ғарыштағы қашықтық пен уақыттың ерекшеліктерін түсіндіру
3.4.3.1 жердің айналуы туралы түсініктің болуы
4.4.3.1 жердің айналуы туралы білу; 4.4.3.2 жыл мезгілдерін сипаттау
5) «Табиғат физикасы» бөлімі:
5-кесте
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
0 - сынып
1 - сынып
2 - сынып
3 - сынып
4 - сынып
5.1 Күштер мен қозғалыс
0.5.1.1 «қозғалыс» ұғымын түсіндіру;
1.5.1.1 әр түрлі денелердің қозғалысына мысалдар келтіру; 1.5.1.2 табиғаттағы және адам өміріндегі қозғалыстың маңыздылығын анықтау; 1.5.1.3 «траектория» ұғымын түсіндіру; 1.5.1.4 әр түрлі қозғалыс траекторияларын зерттеу, оларды сурет түрінде көрсету
2.5.1.1 «жылдамдық» ұғымын түсіндіру; 2.5.1.2 әр түрлі жылдамдықпен әртүрлі денелердің қозғалысына мысалдар келтіру; 2.5.1.3 түсіндіру кезінде жылдамдықтың сапалық сипаттамаларын қолдану; 2.5.1.4 қозғалыс тудыратын күштерді зерттеу; 2.5.1.5 «күш» ұғымын түсіндіру 2.5.1.6 массаны анықтау үшін құрылғыларды таңдау және пайдалану
3.5.1.1 серпімділік күшін, ауырлық күшін, үйкеліс күшін, Архимед күшін ажырату; 3.5.1.2 табиғаттағы серпімділік күші, ауырлық күші, үйкеліс күші, Архимед күшінің көріністеріне мысалдар келтіру; 3.5.1.3 табиғаттағы және адам өміріндегі әрбір күштің маңыздылығын анықтау 3.5.1.4 динамометр құралының көмегімен күшті өлшеу және оның әрекет ету бағытын анықтау 3.5.1.5 серпімділік күшінің дене пішініне әсерін зерттеу; 3.5.1.6 ауырлық күшінің денеге әсерін зерттеу
4.5.1.1 «үйкеліс» ұғымын білу; 4.5.1.2 табиғатта және адамдар өмірінде үйкеліс көріністеріне мысалдар келтіру; 4.5.1.4 үйкеліс процесіне бақылау жүргізу; 4.5.1.5 дененің қозғалысына қатысты үйкеліс күшінің бағытын түсіндіру; 4.5.1.6 үйкеліс күшінің қозғалыс жылдамдығына әсерін анықтау; 4.5.1.7 судағы әртүрлі заттарға әсер ететін күшті (Архимед күші) бақылау және болжау
5.2 Жарық
0.5.2.1 «жарық», «қараңғылық» ұғымдарын білу, түсінік беру;
1.5.2.1 табиғи және жасанды жарық көздерін ажырату; 1.5.2.2 жасанды жарықтандыру қажеттілігін және оның көздерін анықтау; 1.5.2.3 қараңғылық жарықтың болмауы екенін түсіну;
2.5.2.1 кейбір денелердің жарық беру қабілетін зерттеу және тұжырымдау
3.5.2.1 көлеңкенің пайда болу себептерін түсіндіру; 3.5.2.2 заттардың жарықты шағылыстыру қабілетін түсіндіру
4.5.2.1 көлеңкенің кедергі мөлшеріне және көзден кедергіге дейінгі қашықтыққа тәуелділігін зерттеу және түсіндіру; 4.5.2.2 жарықтың түзу сызықты таралуы, шағылысуы, жұтылуы сияқты қасиеттерін зерттеу және түсіндіру
5.3 Дыбыс
0.5.3.1 «дыбыс» туралы түсінігін білу
1.5.3.1 дыбыстың таралу ерекшеліктерін түсіндіру; 1.5.3.2 дыбыстың табиғи және жасанды көздерін ажырату
2.5.3.1 дыбыс көздерін дыбыс деңгейі бойынша жіктеу
3.5.3.1 дыбыс көлемінің дыбыс көзі мен дыбыс қабылдағышы арасындағы қашықтыққа тәуелділігін түсіндіру
4.5.3.1 белгілі бір кедергілердің дыбыс деңгейі мен таралуына әсерін зерттеу және түсіндіру
5.4 Жылу
0.5.4.1 «жылу» ұғымын түсіну;
1.5.4.1 жылыту құрылғылары мен жабдықтарын атау;
2.5.4.1 белгілі бір денелердің температурасын өлшеуге арналған құралдарды қолдана білу
3.5.4.1 аспаптарды пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы;
4.5.4.1 әр түрлі материалдардың жылуды қалай әр түрлі өткізетінін және сақтайтынын зерттеу және түсіндіру
5.5 Электр
0.5.5.1 «электр энергиясы» ұғымын түсіну
1.5.5.1 электр энергиясының адамдардың күнделікті өміріндегі маңыздылығын түсіндіру
2.5.5.1 электр энергиясын пайдалану туралы білу
3.5.5.1 электр энергиясының көздерін атау;
3.5.5.2 қарапайым электр тізбегінің құрылымдық сызбасын білу;
3.5.5.3 қарапайым электр тізбектерін олардың элементтерін схемалар түрінде көрсете білу
4.5.5.1 әр түрлі материалдардың электр өткізгіштігін зерттеу және түсіндіру
5.6.Магнетизм
0.5.6.1 «магнетизм» ұғымын түсіну, білу
1.5.6.1 магниттік қасиеттері бар жеке денелерді білу;
1.5.6.2 магниттің қасиеттерін зерттеу
2.5.6.1 магнитті қолдану туралы білу
3.5.6.1 магнит көмегімен әртүрлі металдардың магниттелуін зерттеу және түсіндіру;
4.5.6.1 экскурсияларда компастың қолданылуын бақылау және түсіндіру
28. Осы Бағдарлама есту қабілеті бұзылған (естімейтін) білім алушыларға арналған бастауыш білім беру деңгейінің 0-4 - сыныптары үшін «Жаратылыстану» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасының ұзақ мерзімді жоспары негізінде осы Бағдарламаның қосымшасына сәйкес жүзеге асырылады.
29. Бөлімдер мен тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.
Есту қабілеті бұзылған (естімейтін) білім алушыларға арналған негізгі бастауыш білім беру деңгейінің 0-4 - сыныптары үшін «Жаратылыстану» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасын қосымша
Есту қабілеті бұзылған (естімейтін) білім алушыларға арналған
негізгі бастауыш білім беру деңгейінің 0-4 - сыныптары үшін «Жаратылыстану» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша
ұзақ мерзімді жоспар
1) 0-сынып
1-кесте
Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімі
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімінің мазмұны
Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
0.1 Мен зерттеушімін
Зерттеудегі ғылымның ролі
0.1.1.1 «ғылым» ұғымы туралы түсініктің болуы;
0.1.1.2 "зерттеушілер" ұғымы туралы түсініктің болуы
Табиғатты тану әдістері
0.1.2.1 таным әдістері туралы түсінік беру;
0.1.2.2 "эксперимент" ұғымын білу
0.2 Тірі табиғат
Өсімдіктер
0.2.1.1. тірі организмдер туралы түсінік беру
2 – тоқсан
0.2 Тірі табиғат
Жануарлар
0.2.2.1.жануарлардың негізгі сипаттамаларын атау;
0.2.2.2 жабайы және үй жануарларын ажырату
Адам
0.2.3.1 адам денесінің негізгі бөліктерін және олардың функцияларын мұғалімнің көмегімен атау
0.3 Заттар және олардың қасиеттері
Заттардың түрлері
0.3.1.1 зат ұғымын білу;
3 –тоқсан
0.3 Заттар және олардың қасиеттері
Ауа
0.3.2.1 ауа ұғымын білу
Су
0.3.3.1 су ұғымын білу;
0.3.3.2 стационарлық және дыбыс күшейткіш аппаратураның көмегімен оқу қызметіне қатысты есту-көру сөздік материалын қабылдау
Табиғи ресурстар
0.3.4.1 мұғалімнің көмегімен «Табиғи ресурстар» ұғымын білу
0.4 Жер және ғарыш
Жер
0.4.1.1 жер туралы түсініктің болуы
Ғарыш
0.4.2.1 «ғарыш» ұғымын түсіндіру
Кеңістік және уақыт
1.4.3.1 мұғалімнің көмегімен «уақыт», «сағат», «күнтізбе» ұғымдарын түсіну
4- тоқсан
0.5 Табиғат физикасы
Күштер мен қозғалыс
0.5.1.1 «қозғалыс» ұғымын білу
Жарық
0.5.2.1 «Жарық», «қараңғылық» ұғымдарын беру;
0.5.2.2. оқылған материал негізінде сөздік қорын байыту
Дыбыс
0.5.3.1 «дыбыс» түсінігін қалыптастыру»
Жылу
0.5.4.1 "жылу" ұғымы туралы түсініктің болуы
Электр
0.5.4.1 «электр» ұғымын түсіну
Магнетизм
0.5.4.1 «магнетизм» ұғымын түсіндіру
2) 1 - сынып
2-кесте
Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімі
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімінің мазмұны
Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
1.1 Мен зерттеушімін
Зерттеудегі ғылымның ролі
1.1.1.1 қоршаған әлемнің құбылыстарын, процестерін және объектілерін зерттеу қажеттілігін түсіндіру
Табиғатты тану әдістері
1.1.2.1 "бақылау" ұғымын білу;
1.1.2.2 мұғалімнің көмегімен қоршаған орта құбылыстарына бақылау жүргізу;
1.1.2.3 қарапайым эксперименттер жүргізу
1.2 Тірі табиғат
Өсімдіктер
1.2.1.1 өсімдіктердің негізгі сипаттамаларын атау;
1.2.1.2 өсімдіктердің негізгі бөліктерін және олардың функцияларын атау;
1.2.1.3 өсімдіктердің өмір сүру жағдайларын зерттеу;
1.2.1.4 өсімдіктердің өсуімен болатын сыртқы өзгерістерді сипаттау;
1.2.1.5 жабайы және мәдени өсімдіктерді ажырату;
1.2.1.6 мұғалімнің көмегімен бөлме және мәдени өсімдіктерге күтім жасау тәсілдерін білу;
1.2.1.7оқылған материал негізінде сөздік қорын байыту
2 – тоқсан
1.2 Тірі табиғат
Жануарлар
1.2.2.1 жануарлар мен өсімдіктерді салыстыру, олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын мұғалімнің көмегімен анықтау;
1.2.2.2 мұғалімнің көмегімен жыл мезгілдерінің өзгеруіне жануарлардың дайындауын түсіндіру;
Адам
1.2.3.1 адам өмірінің кезеңдерін білу;
1.2.3.2 адамның өсуі мен дамуы үшін қажетті қажеттіліктерді анықтау
1.3 Заттар және олардың қасиеттері
Заттардың түрлері
1.3.1.1 зат ұғымын түсіну, мұғалімнің көмегімен түсіндіру
3 –тоқсан
1.3 Заттар және олардың қасиеттері
Ауа
1.3.2.1 мұғалімнің көмегімен ауаның қасиеттерін білу
Су
1.3.3.1. мұғалімнің көмегімен судың қасиеттерін білу;
1.3.3.1. оқылған материал негізінде сөздік қорын байыту
Табиғи ресурстар
1.3.4.1 табиғи ресурстарды анықтай білу
1.4 Жер және ғарыш
Жер
1.4.1.1 жердің пішінін білу;
1.4.1.2 жер моделі ретінде глобус туралы түсініктің болуы;
1.4.1.3 оқылған материал негізінде сөздік қорын байыту
Ғарыш
1.4.2.1 астрономияны ғарыш ғылымы ретінде сипаттау;
1.4.2.2 ғарышты зерттеуге арналған құрылғылар, құралдар мен ұшу аппараттарын атау;
1.4.2.3 жеке ғарыштық денелерді атау және сипаттау
Кеңістік және уақыт
1.4.3.1 уақыттың маңыздылығын түсіндіру;
1.4.3.2 уақытты анықтайтын құралдар мен құрылғыларды атау
4-тоқсан
1.5 Табиғат физикасы
Күштер мен қозғалыс
1.5.1.1 әр түрлі денелердің қозғалысына мұғалімнің көмегімен мысалдар келтіру;
1.5.1.2 табиғаттағы және адам өміріндегі қозғалыстың маңыздылығын анықтау;
1.5.1.3 мұғалімнің көмегімен «траектория» ұғымын түсіндіру;
1.5.1.4 әр түрлі қозғалыс траекторияларын зерттеу, оларды сурет түрінде көрсету
Жарық
1.5.2.1 табиғи және жасанды жарық көздерін ажырату;
1.5.2.2 жасанды жарықтандыру қажеттілігін және оның көздерін анықтау;
1.5.2.3 қараңғылық жарықтың болмауы екенін түсіну
Дыбыс
1.5.3.1 дыбыстың таралу ерекшеліктерін түсіндіру;
1.5.3.2 дыбыстың табиғи және жасанды көздерін ажырату
Жылу
1.5.4.1 жылыту құрылғылары мен жабдықтарын атау
Электр
1.5.5.1 электр энергиясының адамдардың күнделікті өміріндегі маңыздылығын түсіндіру
Магнетизм
1.5.6.1 магниттік қасиеттері бар жеке денелерді білу;
1.5.6.2 магниттің қасиеттерін зерттеу
3) 2 - сынып
3-кесте
Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімі
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімінің мазмұны
Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
2.1 Мен зерттеушімін
Зерттеудегі ғылымның ролі
2.1.1.1 қоршаған әлемнің құбылыстарын, процестері мен объектілерін зерттеу үшін қажетті жағдайлар мен жеке қасиеттерді анықтау
Табиғатты тану әдістері
2.1.2.1 "ақпарат көзі" ұғымын түсіндіру;
2.1.2.2 бақылаудың жетекші белгілерін анықтау;
2.1.2.3 мұғалімнің көмегімен шартты белгілердің көмегімен бақылау нәтижелерін белгілей білу
2.2 Тірі табиғат
Өсімдіктер
2.2.1.1 өсімдіктер топтарын салыстыру және олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын мұғалімнің көмегімен көрсету;
2.2.1.2 ағзалардың құрылысы мен орналасу ерекшеліктерін көрсете отырып, өсімдіктерді сипаттау;
2.2.1.3 сабақ, жапырақ, гүл, тамырдың қызметтерінанықтау;
2.2.1.4 мұғалімнің көмегімен топыраққа күтім жасау ережелерін білу;
2.2.1.5 әр түрлі жағдайларда өсу ерекшеліктерін зерттеу;
2.2.1.6 өсімдіктердегі өзгерістерді маусымның өзгеруімен сипаттау;
2.2.1.7 өз аймағыңыздағы өсімдіктерді атау;
2.2.1.8 өсімдіктерге ұқыпты қарау
2 – тоқсан
2.2 Тірі табиғат
Жануарлар
2.2.2.1 жануарларды омыртқалы және омыртқасыздарға жіктеу;
2.2.2.2 жануарлар топтарының өкілдерін атаңыз: жәндіктер, балықтар, қосмекенділер, бауырымен жорғалаушылар, құстар мен сүтқоректілер;
2.2.2.3 жануарлардың белгілі бір өмір сүру жағдайларына бейімделуін сипаттау;
2.2.2.4 жануарлардың қалай дамып, көбейетінін білу;
2.2.2.5 қоршаған ортада тіршілік етудегі жануарлардың түсі мен мінез-құлқының рөлін түсіну;
2.2.2.6 жануарлардың ұйықтау, құстардың маусымдық ұшуы, қыста жем қорын дайындау себептерін түсіндіру;
2.2.2.7 жануарлардың алуан түрлілігін сақтаудың маңыздылығын түсіну
Адам
2.2.3.1 тірек-қимыл жүйесін (бас сүйек, омыртқа, қабырғалар, иық, бұғана, жамбас және аяқ-қолдар) атау және сипаттау, қаңқа қызметін білу;
2.2.3.2 дұрыс қалыпта болудың маңыздылығы;
2.2.3.3 қозғалыс кезінде бұлшықет жиырылуының рөлін түсіну;
2.2.3.4 жеке гигиена;
2.2.3.5 тістердің қызметі мен оларды күту ережелерін білу
2.3 Заттар және олардың қасиеттері
Заттардың түрлері
2.3.3.1 заттардың кейбір агрегаттық күйлерін жіктеу;
2.3.3.2 кейбір заттарды сипаттау
3 –тоқсан
2.3 Заттар және олардың қасиеттері
Ауа
2.3.2.1 біздің планетамыз үшін ауаның және ауаның тазалығын сақтаудың маңыздылығын түсіну;
2.3.2.2 кеңістікті, жылу өткізгіштікті толтыру үшін ауаның қасиеттерін зерттеу
Су
2.3.3.1 өз бетімен судың физикалық қасиеттерін анықтау;
2.3.3.2 судың агрегаттық күйінің өзгеру процестерін білу
Табиғи ресурстар
2.3.4.1 табиғи ресурстарды әртүрлі сипаттамаларға сәйкес жіктеу
2.4 Жер және ғарыш
Жер
2.4.1.1 жер мен күн арасындағы байланысты түсіндіру;
2.4.1.2 жердің табиғи серігін атау
Ғарыш
2.4.2.1 күн жүйесінің планеталарының орналасу ретін атау;
2.4.2.2 Күн жүйесінің планеталарын сипаттау
Кеңістік және уақыт
2.4.3.1 уақытты өлшеу бірліктерін білу;
2.4.3.2 ғарыштағы қашықтық пен уақыттың ерекшеліктерін түсіндіру
4-тоқсан
2.5 Табиғат физикасы
Күштер мен қозғалыс
2.5.1.1 «жылдамдық» ұғымын түсіндіру;
2.5.1.2 әр түрлі жылдамдықпен әртүрлі денелердің қозғалысына мысалдар келтіру;
2.5.1.3 түсіндіру кезінде жылдамдықтың сапалық сипаттамаларын қолдану;
2.5.1.4 қозғалыс тудыратын күштерді мұғалімнің көмегімен зерттеу;
2.5.1.5 «күш» ұғымын түсіндіру;
2.5.1.6 массаны анықтау үшін құрылғыларды таңдау және пайдалану
Жарық
2.5.2.1 кейбір денелердің жарық өткізу қабілетін зерттеу және өз бетінше қорытынды жасау
Дыбыс
2.5.3.1 дыбыс көздерін дыбыс деңгейі бойынша өздігінен және мұғалімнің көмегімен жіктеу
Жылу
2.5.4.1 белгілі бір денелердің температурасын өлшеуге арналған құралдарды мұғалімнің көмегімен қолдана білу
Электр
2.5.5.1 электр қуатын пайдалану туралы білу
Магнетизм
2.5.6.1 магнитті қолдану туралы білу
4) 3 - сынып
4- кесте
Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімі
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімінің мазмұны
Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
3.1 Мен зерттеушімін
Зерттеудегі ғылымның ролі
3.1.1.1 ең маңызды ғылыми жаңалықтар және олардың адамның күнделікті өміріне әсері туралы айту
Табиғатты тану әдістері
3.1.2.1 ақпарат көздерінің түрлерін білу;
3.1.2.2 ақпарат көздерінің артықшылықтары мен кемшіліктерін анықтау;
3.1.2.3 эксперимент жүргізу жоспарын құру
3.2 Тірі табиғат
Өсімдіктер
3.2.1.1 өсімдіктерді белгілері бойынша жіктеу;
3.2.1.2 өсімдік жапырақтарынан оттегінің шығарылу процесін білу және түсіндіру;
3.2.1.3 фотосинтез процесін білу және түсіну;
3.2.1.4 әр түрлі тіршілік ету ортасының ұқсас және ерекше белгілерін анықтау;
3.2.1.5 өсімдіктердің тірі организмдерге шығаратын оттегінің рөлін түсіну;
3.2.1.6 өсімдіктердің қауымдастық құру қабілетін түсіндіру;
3.2.1.7 адам қызметінің кейбір түрлерінің өсімдіктердің саны мен алуан түрлілігіне теріс әсерін түсіндіру
2 – тоқсан
3.2 Тірі табиғат
Жануарлар
3.2.2.1 жануарлар тобының ұқсастықтары мен ерекшеліктерін анықтай отырып сипаттау;
3.2.2.2 паразиттер мен улы жануарлар туралы түсінік беру;
3.2.2.3 өз аймағындағы құстарды бақылау негізінде олардың мінез-құлқының ерекшеліктерін көрсету;
3.2.2.4 өсімдіктер мен жануарлар арасындағы байланысты зерттеу;
3.2.2.5 жануарлардың мінез-құлқының тіршілік ету ортасының сипаттамасымен шарттылығын түсіндіру;
3.2.2.6 мекендеу ортасы жағдайларының өзгеруінен санның өзгеруін түсіндіру;
3.2.2.7 жануарлар санының азаюына әкелетін адамның әрекет түрлерін анықтау
Адам
3.2.3.1 адамның ішкі ағзаларының орналасуын өз бетінше анықтау;
3.2.3.2 тіршілік үшін энергия алудағы ас қорыту жүйесінің рөлін сипаттау;
3.2.3.3 ас қорыту, қан айналымы, тыныс алу жүйелерін құрайтын мүшелерді атау және сипаттау;
3.2.3.4 қанайналым жүйесінің рөлін анықтау;
3.2.3.5 тыныс алу жүйесінің рөлі;
3.2.3.6 адам ағзасы аурулар мен инфекциялардан қалай қорғалатынын түсіну
3.3 Заттар және олардың қасиеттері
Заттардың түрлері
3.3.1.1 заттарды шығу тегі мен агрегаттық күйі бойынша жіктеу;
3.1.1.2 заттың агрегаттық күйіне сәйкес сипаттама беру
3 –тоқсан
3.3 Заттар және олардың қасиеттері
Ауа
3.2.2.1 ауа құрамын білу;
3.3.2.2 ауаның жану қасиетін білу
Су
3.3.3.1 тірі ағзаларда және өлі табиғатта судың болуы туралы білу;
3.3.3.2 ауыз суды ұқыпты пайдалануға үйрету;
3.3.3.3 суды тазартудың әртүрлі тәсілдерін атау;
3.3.3.4 суды тазартуға арналған сүзгінің өзіндік моделін ойлап табу;
3.3.3.5 судың маңыздылығын білу
Табиғи ресурстар
3.3.4.1 топырақтың организмдер тіршілігіндегі рөлін түсіндіру;
3.3.4.2 топырақтың негізгі құрамын зерттеу (құм, саз, өсімдіктер мен жануарлардың қалдықтары, су, ауа);
3.3.4.3 топырақтың негізгі қасиеттерін атау;
3.3.4.4 құрамына байланысты топырақ құнарлылығын мұғалімнің көмегімен зерттеу
3.4 Жер және ғарыш
Жер
3.4.1.1 жер сфераларын түсіндіру және графикалық түрде бейнелеу
Ғарыш
3.4.2.1 ғарышты игерудегі маңызды оқиғалар туралы айту;
3.4.2.2 адамзаттың дамуындағы ғарыштың маңыздылығын түсіндіру
Кеңістік және уақыт
3.4.3.1 жердің айналуы туралы түсініктің болуы
4- тоқсан
3.5 Табиғат физикасы
Күштер мен қозғалыс
3.5.1.1 серпімділік күші, ауырлық күші, үйкеліс күші, Архимед күшін ажырату;
3.5.1.2 табиғаттағы серпімділік күші, ауырлық күші, үйкеліс күші, Архимед күшінің көріністеріне мысалдар келтіру;
3.5.1.3 табиғаттағы және адам өміріндегі әрбір күштің маңыздылығын анықтау;
3.5.1.4 динамометр құралының көмегімен күшті өлшеу және оның әрекет ету бағытын анықтау;
3.5.1.5 серпімділік күшінің дене пішініне әсерін зерттеу;
3.5.1.6 ауырлық күшінің денеге әсерін зерттеу
Жарық
3.5.2.1 көлеңкенің пайда болу себептерін түсіндіру;
3.5.2.2 заттардың жарықты шағылыстыру қабілетін түсіндіру
Дыбыс
3.5.3.1 дыбыс көлемінің дыбыс көзі мен дыбыс қабылдағышы арасындағы қашықтыққа тәуелділігін түсіндіру
Жылу
3.5.4.1 аспаптарды пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы
Электр
3.5.5.1 электр энергиясының көздерін атау;
3.5.5.2 қарапайым электр тізбегінің құрылымдық сызбасын білу;
3.5.5.3 қарапайым электр тізбектерін олардың элементтерін схемалар түрінде көрсете білу
Магнетизм
3.5.6.1 магнит көмегімен әртүрлі металдардың магниттелуін зерттеу және түсіндіру;
3.5.6.2 оқылған материал негізінде сөздік қорын қолдану
4) 4 - сынып
5- кесте
Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімі
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімінің мазмұны
Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
4.1 Мен зерттеушімін
Зерттеудегі ғылымның ролі
4.1.1.1 өз қалауы мен ойлары негізінде зерттеудің өзекті бағыттарын анықтау
Табиғатты тану әдістері
4.1.2.1 зерттеудің зерттелген әдістерінің артықшылықтары мен кемшіліктерін анықтау: ;
4.1.2.2 зерттеу жоспарын құру, өзінің зерттеу әдісін таңдауды дәлелді түрде түсіндіру, алынған нәтижелерді тиісті түрде ұсыну
4.2 Тірі табиғат
Өсімдіктер
4.2.1.1 балдырлар, саңырауқұлақтар, қыналар, папоротниктер мен гүлді өсімдіктерді ажырату және сипаттау;
4.2.1.2 өсімдіктердің өмірлік циклын сипаттау;
4.2.1.3 тозаңдану нәтижесінде тұқымның түзілуін сипаттау;
4.2.1.4 тұқымның таралу тәсілдерін зерттеу;
4.2.1.5 азық-түлік тізбегіндегі тірі организмдердің өзара әрекеттесуін түсіндіру;
4.2.1.6 өсімдіктердің өсуіне әсер ететін факторларды зерттеу;
4.2.1.7 өсімдіктерді қорғау тәсілдерін білу
2 – тоқсан
4.2 Тірі табиғат
Жануарлар
4.2.2.1 өз жеріндегі жануарларды анықтай білу;
4.2.2.2 шөптесін және жыртқыш аңдарды ажырату;
4.2.2.3 жәндіктердің тіршілік циклын зерттеу;
4.2.2.4 жануарлардың табиғи мекендеу ортасын анықтау;
4.2.2.5 симбиотикалық қатынастарға мысалдар келтіру;
3.2.2.6 белгілі бір мекендеу ортасындағы азық-түлік тізбектерінің модельдерін түсіну;
4.2.2.7 жойылу қаупінде тұрған жануарларға мысалдар келтіру;
4.2.2.8 ұлттық парктер мен қорықтарды құру мақсаттарын түсіндіру
Адам
4.2.3.1 шығару және жүйке жүйесінің құрамына кіретін органдарды анықтау;
4.2.3.2 жүйке жүйесінің рөлін анықтау;
4.2.3.3 жүйке жүйесінің рөлін түсіну;
4.2.3.4 ағзаны тазартудағы шығару жүйесінің рөлін түсіну
4.3 Заттар және олардың қасиеттері
Заттардың түрлері
4.3.1.1 заттардың қолдану аясын олардың қасиеттеріне сәйкес анықтау;
4.3.1.2 жасалған эксперимент жоспарына сәйкес жаңа зат алу
3 –тоқсан
4.3 Заттар және олардың қасиеттері
Ауа
4.3.2.1 адам өмірінің әртүрлі салаларында ауаны қолдану туралы білу;
4.3.2.2 ауаның ластану көздерін білу;
4.3.2.3 ауаның тазалығын сақтау тәсілдерін (көгалдандыру ) және оны тазарту шараларын білу;
4.3.2.4 табиғатта ауаның қозғалу процесін түсіну;
4.3.2.5 желдің пайдасы мен зиянын түсіну
Су
4.3.3.1 табиғаттағы су айналымымен танысу;
4.3.3.2 атмосфералық жауын-шашынның (жаңбыр, қар, бұршақ, шық, аяз) түзілу процесін түсіну);
4.3.3.3 су буы мен бұлттардың пайда болу процесін түсіндіру;
4.3.3.4 табиғаттағы судың ластануын қабылдағыштар келтіру, әртүрлі ағзаларға қауіпті қалдықтардың таралуын түсіндіру, табиғаттағы әртүрлі заттардың ерігіштігін зерттеу
Табиғи ресурстар
4.3.4.1 пайдалы қазбаларды қолдану саласын анықтау;
4.3.4.2 Қазақстанның негізгі пайдалы қазбаларының кен орындарын білу;
4.3.4.3 пайдалы қазбалар қорларының таусылатынын түсіну және пайдалы қазбаларды сақтау және ұқыпты пайдалану жолдарын ұсыну
4.4 Жер және ғарыш
Жер
4.4.1.1 жер бетінің элементтерін атау және сипаттау
Ғарыш
4.4.2.1 жер бетіндегі тіршілікке әсер ететін ғарыштық күштер мен құбылыстар туралы түсініктердің болуы
Кеңістік және уақыт
4.4.3.1 жердің айналуы туралы білу;
4.4.3.2 жыл мезгілдерін сипаттау
4- тоқсан
4.5 Табиғат физикасы
Күштер мен қозғалыс
4.5.1.1 "үйкеліс" ұғымын білу;
4.5.1.2 табиғатта және адамдардың өмірінде үйкеліс көріністеріне мысалдар келтіру;
4.5.1.3 үйкеліс процесін бақылауға мысалдар келтіру;
4.5.1.4 дене қозғалысына қатысты үйкеліс күшінің бағытын түсіндіру;
4.5.1.5 үйкеліс күшінің қозғалыс жылдамдығына әсерін анықтау;
4.5.1.6 Архимедтің судағы әртүрлі заттарға әсер ететін итергіш Күшін бақылау және болжау
Жарық
4.5.2.1 көлеңке кедергінің көлеміне және көзден кедергіге дейінгі қашықтыққа тәуелділігін зерттеу және түсіндіру;
4.5.2.2 жарықтың түзу сызықты таралуы, жұтылуы сияқты қасиеттерін зерттеу және түсіндіру
Дыбыс
4.5.3.1 белгілі бір кедергілердің дыбыс деңгейі мен таралуына әсерін зерттеу
Жылу
4.5.4.1 әр түрлі материалдардың жылуды қалай әр түрлі өткізетінін және сақтайтынын зерттеу және түсіндіру
Электр
4.5.5.1 әр түрлі материалдардың электр өткізгіштігін зерттеу және түсіндіру
Магнетизм
4.5.6.1 экскурсияларда компастың қолданылуын бақылау және түсіндіру
«Білім туралы» 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабы 6) тармақшасына және Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығымен бекітілген білім берудің барлық деңгейінің Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына сәйкес
3
Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы «3 » сәуірдегі «Жалпы білім беру ұйымдарына арналған жалпы білім беретін пәндердің, таңдау курстарының және факультативтердің үлгілік оқу бағдарламаларын бекіту туралы»
№ 115 бұйрығына 717 жаңа қосымша
жоқ
Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
20____ жылғы « » ___________
№ ____ бұйрығына 80-қосымша
Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы «3» сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 717-қосымша
Есту қабілеті бұзылған (естімейтін) білім алушыларға арналған бастауыш білім беру деңгейінің 0-4 сыныптары үшін «Музыка және ырғақ» оқу пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы
1-тарау. Жалпы ережелер
1. Есту қабілеті бұзылған (естімейтін) білім алушыларға арналған бастауыш білім беру деңгейінің 0-4-сыныптары үшін «Музыка және ырғақ» оқу пәнінен жаңартылған мазмұндағы оқу бағдарламасы (бұдан әрі – Бағдарлама) «Білім туралы» 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабы 6) тармақшасына сәйкес әзірленген.
2. Бағдарламаның мақсаты – естімейтін білім алушылардың жан-жақты дамыған жеке тұлғасын қалыптастыру, оларға эстетикалық және адамгершілік тәрбие беру, әлеуметтік бейімдеу, жалпы және тілдік моторикасын дамыту.
3. Бағдарламаның міндеттері:
1) естімейтін білім алушыларды музыканы қабылдауға, оның сипаты мен музыкалық мәнерліліктің негізгі құралдарын; дыбысталудың қарқынын, реңкін, динамикасын, ырғақтық ерекшеліктерін түсінуге үйрету;
2) музыканың ырғағымен жалпы дамытушы және би қимылдарын, заттармен жаттығуларды орындауға, командаларды орындауға ықпал ету;
3) музыканың алмасуымен қимылдарды өзгертуге және музыкалық бейнеге сәйкес болуға үйрету;
4) дауыстың күші мен биіктігін өзгерте отырып, сипаты мен мазмұны бойынша әртүрлі әндерді орындауға, ән айтуда тыныс алу, дыбысты созу дағдыларын меңгеруге, әндерді сахналауға, хормен ән айтуға үйрету;
5) музыкалық сауаттылықтың қарапайым теориясы бойынша ұғымдарды меңгеруді қамтамасыз ету, музыка жанрларын білу және ажырату, есту арқылы музыкалық аспаптарды ажырата білу.
4. Түзете-дамыту міндеттер:
1) сөйлеу мәдениетін, білімді функционалды қолдануды, коммуникацияның алуан түрлі тәсілдерін дамыту;
2) түсінікті, мәнерлі сөйлеуді және оның интонациялық құрылымын, сөйлеу тыныс алуды қалыптастыру.
3) естімейтін білім алушыларды арнайы оқытуды сапалы дараландыру мүмкіндіктерін кеңейту.
4) тұлғалық сапаларды дамыту (өзіндік жұмыс және топта жұмыс істеу үшін қажетті жауапкершілік, табандылық, бастамашылдық, төзімділік және толеранттылық);
5) координация және тепе-теңдік механизмдерін дамыту бойынша жұмыс жүргізу.
2-тарау. Оқу процесін ұйымдастырудағы педагогикалық тәсілдер
5. Естімейтін білім алушыларды оқыту процесінде бірқатар ерекшеліктерді есепке алу қажет:
1) білім алушылардың әрқайсысында есту арқылы қабылдаудың болмауы немесе оның қалдығы әртүрлі;
2) ең қарапайым ойлау операцияларының басымдылығы;
3) механикалық естің басым болуы;
4) сөздік қордың шектелуі, дыбыстаудағы ақаулар, белсенді сөздіктен пассивті сөздіктің басым болуы;
5) қозғалыс дағдыларының координациясының бұзылуы.
6. «Музыка және ырғақ» пәні бойынша естімейтін білім алушыларды оқытудың негізгі принциптері: қолжетімділік, тұлғалық тәсіл, көрнекілік және коммуникативтілік.
7. Оқытудағы қолжетімділік материалдың қолжетімділігін және оны білім алушылардың түсінуін, негізгі ұғымдарды оңтайлы жеткізумен ұсынуды, мәтіндерді қажетті иллюстрациялармен және дидактикалық материалдармен қамтамасыз етуді қамтиды.
8. Тұлғалық тәсіл естімейтін оқушылардың оқу үдерісін дараландыруды, тұлғаның үйлесімді қалыптасуы мен жан-жақты дамуын, олардың шығармашылық қабілеттерін толыққанды ашуды және музыка мен ритмика сабақтарында тұлғаның әлеуметтік-маңызды сапаларын тәрбиелеуді, эмоционалды-ерікті сферасын және психикалық процестерді түзетуді қамтиды.
9. Көрнекілік принципі оқушылардың танымдық тәжірибесін байыту, абстрактілі ұғымдарды меңгеру үшін қажет шынайы өмірдегі заттарды немесе құбылыстарды сезімдік қабылдау негізінде білім, білік және дағдыларды қалыптастыру қажеттілігінде көрініс табады: суреттер, символдар, сызбалар, схемалар арқылы заттар мен әрекеттерді ұсыну және көрсету.
10. «Музыка және ырғақ» пәнін оқытудағы коммуникативті тәсіл қарым-қатынас құралы ретінде тілді меңгеруді қамтиды және білім алушыларды әртүрлі тілдік жағдайларда еркін бағдарлауды үйретуге бағытталған.
11. Аталған принциптерді жүзеге асыру үшін қажет:
1) музыка және қимыл-қозғалыстарды орындау арқылы естімейтін білім алушылардың ауызша, диалогты және жазбаша сөйлеуін дамыту;
2) сабақтарда барлық психикалық процестерді дамытуға ықпал ететін тәсілдер мен әдістерді қолдану;
3) дидактикалық принциптерді сақтау: материалды оқытудағы қайталанушылық, материалдың қолжетімді көлемі;
4) педагогикалық тәсілдерді сақтау: көркемдік-музыкалық, ойын, дифференциалды, жеке-дара.
5) жаңа материалды және терминологияны түсіндіруде тактильді және ым-ишара арқылы сөйлеуі қосалқы құрал ретінде қолданылады.
12. Бағдарламаны жүзеге асыру үдерісінде мектептің жасақталуын қамтитын оқытудың қосалқы құралдары мен арнайы жабдықтар, ақпараттық-коммуникациялық технологиялар қолданылады:
1) интерактивті және проекциялық жабдықтар (проектор, интерактивті тақта);
2) оқытудың арнайы техникалық және компенсаторлық құралдары (фронтальды оқу іс-әрекетін қамтамасыз етуге арналған стационарлық дыбыс күшейткіш жабдық, дыбыстау экраны, жеке есту аппараттары, мультимедиялық компьютерлік сынып);
3) музыкалық аспаптар;
4) Ғаламтор желісінің ақпараттық-білім беру ресурстарына шектеусіз қолжетімділік.
13.Бағдарламаны жүзеге асыру үшін сыныптар арнайы жабдықтармен жасақталады:
1) фронтальды іс-әрекетке арналған стационарлық дыбыс күшейткіш жабдық;
2) заманауи жасақталған компьютерлік класс;
3) жеке есту аппараттары;
4) дыбыстау экраны.
3 - тарау. «Музыка және ырғақ» пәнінің мазмұны және ұйымдастыру
14. «Музыка және ырғақ» пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:
1) 0-сыныпта - аптасына 2 сағатты, оқу жылында 68 сағатты;
2) 1-сыныпта - аптасына 1 сағатты, оқу жылында 34 сағатты;
3) 2-сыныпта - аптасына 1 сағатты, оқу жылында 34 сағатты;
4) 3-сыныпта - аптасына 1 сағатты, оқу жылында 34 сағатты;
5) 4-сыныпта – аптасына 1 сағатты, оқу жылында 34 сағатты құрайды.
15. Оқу пәнінің мазмұны 4 бөлімді қамтиды:
1) «Қимыл-қозғалыстарды дамыту» бөлімі;
2) «Музыка тыңдау» бөлімі;
3) «Фонетикалық және сөйлеу ырғағы» бөлімі;
4) «Әндерді қабылдау мен орындау» бөлімі.
16. «Қозғалыстарды дамыту» бөлімі келесі бөлімшелерді қамтиды:
1) сапқа тұру және сапқа құрылымын өзгертіп қайта тұру;
2) ырғақтық гимнастиканың элементтері;
3) би қимылдары;
4) музыкалық тапсырмасы бар қозғалыс ойындары.
17. «Музыка тыңдау» бөлімі келесі бөлімшелерді қамтиды:
1) есту арқылы музыканы тану;
2) есту арқылы музыканы ажырату;
3) сипаты бойынша музыкалық шығармаларды анықтау;
4) балалар музыкалық және шулы аспаптарының көмегімен муыкалық ырғақты қайта жаңғырту.
18.«Фонетикалық және сөйлеу ырғағы» бөлімі келесі бөлімшелерді қамтиды:
1) сөйлеу тыныс алуды дұрыс қолдану;
2) сөйлеу материалды түсіну және қайта жаңғырту;
3) сөйлеудің ырғақтық-интонациялық құрылымын есту арқылы қабылдау және қайта жаңғырту;
4) фразаны синтагматикалық тұрғыда бөлу
19.«Әндерді қабылдау және орындау» бөлімі келесі бөлімшелерді қамтиды:
1) музыканың ырғағымен эмоционалды ұжымдық декаламация;
2) ән салу;
3) өзіндік музыкалық шығармашылық іс-әрекет.
20. 0 сыныптың «Музыка және ырғақ» оқу пәнінің базалық мазмұны:
1) қозғалыстарды дамыту: жүрудің қарапайым түрлерін орындау; саусақтармен және жартылай саусақтарымен сапта жеңіл ырғақты жүгіруді орындау; сапқа, қатарға, шеңберге тұруды орындау; өзінің жұбын табу және қимылдарды жұптарымен орындау; ырғақ бойынша қимылды өзгерте білу; мұғалімнің нұсқауы бойынша тоқтау; музыка ырғағымен алға қарай, жан-жаққа қарай еңкеюді орындау; бастың, дененің бұрылыстарын орындау; қолдың түрлі қимылдарын орындау: алға қарай, жан-жаққа, заттармен және заттарсыз жоғары қарай, қолды жазу, жалаушалармен қолды дөңгелете айналдыру; аяқты алға, жан-жаққа қойып жаттығуларды орындау, аяқтың ұшына тұру; отырып-тұру және дененің еңкеюін орындау; жеке және жұптасып, дөңгеленіп билеуде аяқпен тарсылдатуды, айналуды орындау; бүйірлі секірісті орындау; қарапайым халық билерін орындау: «Қаражорға», орыс биі және полька; «Сақина тастау», «Қаздар-аққулар», «Мысық-тышқандар»; «Бір орында қатып қал», «Кім артық»;
2) музыка тыңдау: музыканың басталуының және соңының дыбысталуына жауап қайтару; есту арқылы қатты-жай, жылдам-баяу музыканы ажырату; музыкалық үзінділерді қабылдау және музыканың сипатын анықтау (көңілді-мұңды әуен); есту арқылы музыкалық ырғақты қабылдау;
3) фонетикалық және сөйлеу ырғағы: дауысты және дауыссыз дыбыстарды қайта жаңғырту; тыныс алуға арналған жаттығуларды сөз тіркестерінің ырғағын шапалақтау арқылы орындау (тұрақты немесе өзгеретін дауысты дыбыспен 5-7 буынды біріктіріп қайта жаңғырту (папопу, папопупе);
4) әндерді қабылдау және орындау: сөйлеу материалды эмоционалды тұрғыда, қалыпты биіктігі, күші және бояуы бар дауыспен дыбыстау.
21.1-сыныпқа арналған «Музыка және ырғақ» пәнінің базалық мазмұны:
1) қозғалыстарды дамыту: музыканың ырғағымен жүрудің алуан түрлерін орындау (жылан сияқты, аяқтың ұшымен, арақашықтықты сақтап, өкшемен, кең қадаммен жүру); сапта аяқтың ұшымен ырғақты жүгіруді орындау, музыканың басталуына және аяқталуына бағдарланып, берілген тапсырмаларды өзгерте білу; сапқа тұруды орындау: бір, екі, үш сызықтың бойына, қатарға, шеңберге тұру; өзінің жұбын табу және қимылдарды жұптасып орындай білу, залдың кеңістігін дұрыс қолдана білу; қимылдың қарқынын өзгерту немесе мұғалімнің нұсқауы бойынша тоқтау; гимнастикалық қимылдарды орындау: басты бұру, жартылай отырып-тұру, жартылай саусақтарымен тұру; қолдың алуан түрлі қалыптарын орындау, бірге және кезектесіп иықтардың айналмалы қимылдарын, саусақтарды жұдырық етіп түюді, саусақтарды жазуды орындау; аяқтың бұлшық етіне арналған жаттығуларды орындау: жартылай саусақтарымен отырып-тұру, аяқтың ұшында және өкшемен тұру; бір қолымен тірекке сүйеніп, отырып-тұруды орындау, аяқтарын сермеу, жартылай отыру; дөңгелете қадамды орындау; жеңіл секіріс қадамын, ауыспалы қадамды орындау; аяқпен тарсылдатуды, оң иық арқылы айналуды, қолдың бірқалыпты қимылдарын орындау; көрсету бойынша «Полька», «Медвежата», «Покружись-поклонись»; «Ақ серек-Көк серек (қазақтың халық музыкасы), «Стукалка» (украин халық музыкасы), «Поезд» (Қазақстан халықтарының әуені), «Рыбаки и рыбки» (орыстың халық музыкасы) билерін орындау.
2) музыка тыңдау: әннің қарапайым марш ырғағын есту арқылы қабылдау және қайта жаңғырту, есту арқылы музыканы ажырату; музыкалық пьесалардың сипатын қабылдау және анықтау (көңілді-мұңды пьеса); ырғағы бойынша пьесалардың жанрларын қабылдау және қайта жаңғырту: марш, ән, би; шулы аспаптарда ойнаудың көмегімен, қарапайым марш ырғағын қимылдармен есту арқылы қабылдау және қайта жаңғырту;
3) Фонетикалық және сөйлеу ырғағы: дауысты және дауыссыз дыбыстарды дыбыстау; қатты және дауысты дыбыстардың тіркестерін дыбыстауда тілдік тыныс шығаруды ұтымды пайдалану (7-8 буын); сөйлеу материалды үлгі бойынша және өз бетімен түсіну және қолдану; қалыпты биіктіктігі, күші және бояуы бар дауысты ажырата білу; күші бойынша дауысты өзгерте білу: қалыпты, қатты, жай; еліктеу және үлгі бойынша буындар қатарында екпінді дауысты дыбысты бөліп көрсету (4-6 күрделі сөздердегі екпін);
4) әндерді қабылдау және орындау: ырғақтық суреті бойынша күрделі емес музыкалық пьесаларды дирижерлеу; қолдың қимылымен бірінші октаваның ішіндегі екі және одан да көп дыбыстардың биіктік қалпын анықтау; музыканың ырғағымен әндерді эмоционалды түрде декламациялау (ұжымдық түрде); қазақ және орыс әндерін, әртүрлі музыкалық тондағы, белгілі музыкалық тондағы 6-дан кем емес дыбыстарды бір тыныс шығаруда созып орындау; «Баспалдақ» дыбыс қатарын – қолмен көрсетіп жоғары және төмен қарай орындау; төрттік, сегіздік және жартылық ұзақтығы бар дыбыстардан тұратын ырғақты суретті бірқалыпты және баяу қарқында қайта жаңғырту.
22. 2-сыныпқа арналған «Музыка және ырғақ» пәнінің базалық мазмұны:
1) қозғалыстарды дамыту: музыканың ырғағымен жүрудің алуан түрлерін орындау (үлкен және ұсақ, сырғымалы және серіппелі қадаммен, қолдың айқын екпінімен, тізені жоғары көтерумен байланысты қадам); топтың қимылдарымен қозғалыстарды бір мезгілде орындау; музыкалық сүйемелдеумен бірге қимылды жалғастырып және тоқтап, негізгі қимылдардың жүгіруін орындау; нұсқау бойынша сапқа тұруды орындау: сапқа тұрулар және қайта сапқа тұрулар; жалаулармен, гүлдермен марш екпінінде жүру, қолдың алуан түрлі қалпымен жетекші жұптардың артынан жүру; бағдарламалық гимнастикалық және би қимылдарын орындау; мойынның, бастың, иық белдеуінің бұлшық еттеріне арналған жаттығуларды орындау, бұрылулар, баспен бірқалыпты айналу, алға, солға, оңға қарай еңкеюлер, отыру қалпында еңкею; қолға және қолдың білезіктеріне арналған жаттығуларды орындау: қолдарды тербелту, айқастыру, айналдыру, сілку, білезікті сілку, саусақтарды қысу және жазу; аяқтың бұлшық етіне арналған жаттығуларды орындау: аяқтың ұшын алға және жан-жаққа қарай созу, аяқтың ұшымен жартылай отыру; тепкілеген қадам орындау, айналмалы үш тепкілеу қадам орындау, секірумен аяқты өкшеге қою; жолақтармен айналуды орындау; «Қамажай» қазақ биінің қимылын орындау: ауыспалы қадам, толқын, «Айгөлек» кесесі, «Орамалдармен айналма би», «Мишка с куклой» полькасы;
2) музыка тыңдау: 4-6 музыкалық шығарманың арасынан таңдауда музыкалық үзінділерді есту арқылы ажырату; есту арқылы ажырату: музыкадағы екі үлесті, үш үлесті, төрт үлесті метр; қимылдағы өзгерістерді бөлімдердің алмасуымен байланысты ажырату; графикалық жазбаларға сүйеніп, әндердің әуенін есту арқылы ажырату (2-4 әнді таңдауда); музыкалық пьесалардың сипатын қабылдау және анықтау (көңілді, көңілсіз, бірқалыпты); ырғағы бойынша музыкалық пьесаларды қабылдау және анықтау: марш, ән, бесік жыры; жеке және хормен ән орындауды қабылдау және ажырату; металлофонда, румбада, бубенде қарапайым әуендерді орындау: «Курочка и цыплята» (Е. Тиличееваның музыкасы), «Полька» (М.Глинканың музыкасы), «Марш» (Е.Брусиловскийдің музыкасы).
3) фонетикалық және сөйлеу ырғағы: дыбыстарды айта білу; сөздерді және 8-10 буыннан тұратын қысқа сөйлемдерді үйлесімді қайта жаңғырту; сабақта білім алушылардың оқу іс-әрекетін ұйымдастырумен байланысты сөйлеу материалды есту арқылы қабылдау және түсіну; дауысты бірте-біртен күшейте білу: жай-қатты-қаттырақ; қимылдармен және қимылсыз дауысты өзгерте білу; әртүрлі сөйлеу материалда екпіндерді есту арқылы қайта жаңғырта білу; ұзақ фразаларды үзілістер арқылы синтагмаларға бөле білу; әуендік контуарды мүмкіндігіне қарай сақтап, логикалық екпінді ажырату.
4) әндерді қабылдау және орындау: ырғақтық суреті бойынша күрделі емес музыкалық пьесаларды дирижерлеу; бірінші-екінші октаваның ішіндегі екі және одан да көп дыбыстардың биіктік қалпын қолдың қимылымен анықтау; әндерді «бірінші октаваның ДО-екінші октаваның ЛЯ» диапазонында бірқалыпты қаттылықта табиғи созылмалы дауыспен орындау; әртүрлі дауыспен бірінші октаваның диапазонында әндерді орындау (бірқалыпты, жай); «Колобок» музыкалық ертегісінің қысқаша мазмұнын білу, образдарды, олардың қозғалысының сипатын анықтау.
23. 3 сыныптың «Музыка және ырғақ» оқу пәнінің базалық мазмұны:
1) қозғалыстарды дамыту: топтарды қайта құруды, мәнерлі (фигуралық) маршпен жүруді орындау; жылан сияқты ирелеңдеп жүруді, жиналуды және шашырауды үйлесімді орындау; музыкалық сүйемелдеумен бірге қозғалысты жалғастыра және сақтай отырып, жүрудің негізгі қимылдарын орындау; нұсқау бойынша сапқа тұруды орындау: сапқа, қатарға тұру; баспен дөңгеленген айналма қимылдарды орындау, иық белдеуін айналдыру; «қолды жан-жаққа» қалпымен алға қарай еңкеюді орындау; жұдырық болып түйілген қолдарды ырғақтық түрде лақтыру; дене мүсінін қалыптастыруға арналған жаттығуларды орындау: тізерлеп тұру қалпынан еденге жіліншіктің сол жағына қарай отыру, бастапқы қалыпқа оралу; созылған аяқтармен отыру қалпында денемен алға төмен қарай еңкеюлерді орындау; әртүрлі топтық қайта құрулармен еркін және қысымсыз жүру, жүгіру, қозғалу; күрделі емес би қимылдарын орындау: вальс биі, билегендей аяқты тапырлату, жартылай башпайда сырғымалы жүру, аяқты ақсатумен бүйірлік жүру, «арқан», «отыру»; би қимылдарын орындау: па-де-баск, плие, балансе, үлкен және ұсақ батман, тарсылдатумен шұқылау, вальс қадамы; «Қазақ биін» орындау (Ш.Қалдаяқовтың музыкасы), «Матрос биі» («Яблочко» халық әуені); күрделі емес би композицияларының қимылдарын үйрену (орыс биі «Дробушечка», «Ковырялочка»; «Зайцы и охотники» (Н. Раухвергердің музыкасы);
2) музыка тыңдау: әуеннің ырғақтық суретін (шапалақтаумен) қолмен орындау (бір мезгілде аккомпанементпен); есту арқылы ажырату: әртүрлі музыкалық формалар; есту арқылы музыканың қарқынын, регистрін ажырату; есту арқылы алуан түрлі аспаптардың дыбысталуын қабылдау және табу: фортепиано, баян, сыбызғы, челеста, маракас, румба; әуендердің бірінен үзінділерді қабылдау және анықтау (шумақ, қайырма);
3) Фонетикалық және сөйлеу ырғағы: дауыссыз және саңылаулы дауыссыз дыбыстарды ұтымды дауыс берумен саралау және дыбыстап айту; сөйлеу материалды ұтымды қарқынмен және дауыс берумен бірге үйлесімді біріктіріп дыбыстап айту; буын тіркестерін біртіндеп 10-12 буынға дейін көбейте отырып, үйлесімді қайта жаңғырту; сабақта өзін-өзі ұйымдастыру формуласын түсінікті, үйлесімді дыбыстап айту; тонды жоғары деңгейден орташа деңгейге дейін біртіндеп көтере және төмендете білу; әртүрлі типтегі және түрдегі фразаларда логикалық және синтагматикалық екпінді сақтау; әуендік контурды сақтай отырып, мүмкіндігіне қарай логикалық және синтагматикалық екпінді ажырату;
4) әндерді қабылдау және орындау: ырғақтық суреті бойынша күрделі емес музыкалық пьесаларды дирижерлеу; қолдың қимылымен тактінің күшті үлесін айқындап белгілеу; әндерді аккомпанементтің және мұғалімнің басқаруымен ұжымдық эмоционалды түрде декламациялау; әннің әрбір шумағына сәйкес эмоционалды реңктерімен орындау; әндердің, әуендердің үзінділерін контрастілі динамикада орындау; бір тыныс шығаруда 12-16 буыннан кем емес үшдыбыстық бойынша бірінші-екінші октаваның диапазонында әндерді орындау; әндердің сипатын анықтау; «Теремок» музыкалық-драмалық қойылымы.
24. 4 сыныптың «Музыка және ырғақ» оқу пәнінің базалық мазмұны:
1) қозғалыстарды дамыту: топтарды қайта құруды, мәнерлі (фигуралық) маршпен жүруді орындау; топтарда алуан түрлі қалыптарды орындау: шеңберді тарылту және кеңейту; нұсқау бойынша сап түзуді орындау: сап құру, қатар және шеңбер құру; екі шоғырланған шеңберді құруды орындау, шеңберді тарылту және кеңейту; музыка ырғағымен буындардың, мойынның, иық белдеуінің, омыртқаның икемділігін, серпімділігін және қозғалмалылығын дамытуға арналған жаттығуларды орындау; дене мүсінін түзетуге және тепе-теңдікті қалыптастыруға арналған жаттығуларды орындау: «Мысық», «Қайың», «Әткеншек» жаттығуларын келесі элементтерді енгізу арқылы орындау: көпір, қарлығаш, жартылай шпагат; заманауи музыканың ырғағымен ырғақтық-гимнастикалық жаттығулар кешенін орындау; босаңсытушы жаттығуларды орындау: шеңберде тұрып, қол ұстасып шайқалу; дене мүсінін қалыптастыруға арналған жаттығуларды орындау: отыру қалпында тізелерді кеудеге қарай жинап, жату қалпына өту; тізерлеп отыру қалпында арқаны түзету және бүгу; композициядағы би қимылдарын ырғақты, эмоционалды түрде, бидің суретін және бағытын сақтап орындау; өз бетімен қазақ, орыс билерінінің және әлем халықтарының билерінің негізгі элементтерін білу және орындай алу (бес биден кем емес); «Кімнің үйірмесі?» («Ақсақ құлан» қазақ халық күйінің музыкасы).
2) музыка тыңдау: есту арқылы симфониялық музыканы халық музыкасынан ажырата білу; есту арқылы халық аспаптарының дыбысталуын ажырату; есту арқылы музыканың қарқынын, регистрін ажырату; есту арқылы вокальды, аспаптық және вокальды-аспаптық орындауларды қазақ және орыс халық әндері материалында ажырату; есту арқылы музыкалық пьесалардың және әндердің әртүрлі бөлімдерін ажырату (шумақ, қайырма, қысқа әуен, жеке және ұжымдықтың кезектесуі); шығарманың сипатын қабылдау және анықтау; есту арқылы симфониялық оркестрдің аспаптарының дыбысталуын қабылдау және ажырату; өз бетімен аспапты мотивировкамен таңдай білу.
3) Фонетикалық және сөйлеу ырғағы: сөйлеу материалды қалыпты биіктіктігі, күші бар дауыспен дыбыстай білу; ұзын фразаларды (10-12 буынға дейін) дыбыстауда тыныс алу паузаларын өз бетімен бөле отырып, фразаларды үйлесімді, біріккен түрде дыбыстап айту; буын тіркестерін 12-14 ке дейін біртіндеп көбейтумен бірге, үйлесімді, біріккен түрде қайта жаңғырту; қабылданатын және қайта жаңғыртылатын сөйлеу материалды түсіну; фразаның әуендік құрылымын сақтай білу; фразаның әуендік құрылымын сақтай отырып, фразаларды есту арқылы қабылдау және қайта жаңғырту; екпіннің барлық түрлерін сөйлеуде жеткізу білу (фразалардың әуендік құрылымы); фразадағы логикалық және синтагматикалық екпінді ажыратып көрсету; фразадағы, синтагмадағы өтпелі акцентті ажырата білу.
4) әндерді қабылдау және орындау: есту арқылы қабылданған музыкалық үзіндінің ырғақтық суретін қолдың қимылымен қайта жаңғырту; аккомпанементтің және мұғалімнің басқаруымен әндерді ұжымдық эмоционалды түрде декламациялау; әндердің әуендерінің ырғақтық суретін бірқалыпты және бірқалыпты-жылдам қарқында қайта жаңғырту; білім алушылардың дирижерлеуімен шулы және музыкалық аспаптардың сүйемелдеумен әндердің өз бетімен орындай білу; әуендердің, динамикалық реңктердің дыбыстық-биіктік және ырғақтық құрылымын талдай білу; «Мысықтың үйі» музыкалық-драмалық қойылымы.
4-тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі
25. Бағдарламадағы оқыту мақсаттарын қолдануға қолайлы болу үшін кодтық белгі енгізілген. Кодтағы бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сандар – бағдарламаның бөлімдері мен бөлімшелерін, төртінші сан оқу мақсатының реттік нөмірін көрсетеді.
26. Оқыту мақсаттары бойынша күтілетін нәтижелер:
1) «Қозғалыстарды дамыту» бөлімі:
кесте 1
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
0 сынып
1 сынып
2 сынып
3 сынып
4 сынып
1.1 Сапқа тұру және сапқа құрылымын өзгертіп қайта тұру
0.1.1.1 жүрудің қарапайым түрлерін музыка ырғағымен орындау;
0.1.1.2 саусақтармен және жартылай саусақтарымен сапта жеңіл ырғақты жүгіруді орындау;
0.1.1.3 сапқа, қатарға, шеңберге тұруды орындау;
0.1.1.4 өзінің жұбын табу және қимылдарды жұптарымен орындау;
0.1.1.5 ырғақ бойынша қимылды өзгерте білу, мұғалімнің нұсқауы бойынша тоқтау.
1.1.1.1 жүрудің алуан түрлерін музыка ырғағымен орындау (жылан тәрізді, аяқтың ұшымен, арақашықтықты сақтап, өкшемен, кең қадам жасау);
1.1.1.2 сапта аяқтың ұшымен ырғақты жүгіруді орындау, музыканың басталуына және аяқталуына бағдарланып, берілген тапсырмаларды өзгерте білу;
1.1.1.3 сапқа тұруды орындау: бір, екі, үш сызықтың бойына, қатарға, шеңберге тұру;
1.1.1.4 өзінің жұбын табу және қимылдарды жұптасып орындай білу, залдың кеңістігін дұрыс қолдана білу;
1.1.1.5 қимылдың қарқынын өзгерту немесе мұғалімнің нұсқауы бойынша тоқтау.
2.1.1.1 жүрудің алуан түрлерін музыка ырғағымен орындау (үлкен және ұсақ, сырғымалы және серпімді қадаммен, қолды айқын сілкумен, тізені жоғары көтерумен)
2.1.1.2 топтың қимылдары мен қозғалыстарды бір мезгілде үйлесімді орындау;
2.1.1.3 музыкалық сүйемелдеумен бірге қимылды жалғастырып және тоқтап, негізгі қимылдардың жүгіруін орындау;
2.1.1.4 нұсқау бойынша сапқа тұруды орындау: сапқа тұрулар және қайта сапқа тұрулар;
2.1.1.5 жалаулармен, гүлдермен марш екпінінде жүру, қолдың алуан түрлі қалпымен жетекші жұптардың артынан жүру
3.1.1.1 топтардың қайта құруын, фигуралық марштық жүруді орындау;
3.1.1.2 жылан сияқты ирелеңдеп жүруді, жиналуды және шашырауды үйлесімді орындау;
3.1.1.3 музыкалық сүйемелдеумен бірге қозғалысты жалғастыра және сақтай отырып, жүрудің негізгі қимылдарын орындау;
3.1.1.4 нұсқау бойынша сапқа тұруды орындау: сапқа, қатарға тұру;
3.1.1.5 музыкадағы акцентке қимылмен жауап қайтару.
4.1.1.1 топтардың қайта құруын, фигуралық марштық жүруді орындау;
4.1.1.2 топтарда алуан түрлі қалыптарды орындау: шеңберді тарылту және кеңейту;
4.1.1.3 музыкалық сүйемелдеумен айқастырылған қадаммен, өкшеден аяқтың ұшына қадам жасаумен тізбектелген саптарды құруды орындау;
4.1.1.4 нұсқау бойынша сап түзуді орындау: сап құру, қатар және шеңбер құру;
4.1.1.5 екі шоғырланған шеңберді құруды орындау, шеңберді тарылту және кеңейту.
1.2 Ырғақтық гимнастика элементтері
0.1.2.1 музыка ырғағымен алға қарай, жан-жаққа қарай еңкеюді орындау; бастың, дененің бұрылуы; 0.1.2.2 қолдың әртүрлі қалыптарын орындау: алға қарай, жан-жаққа, заттармен және заттарсыз жоғары қарай, қолдарды бүгу, жалаушалармен қолдың дөңгелете айналдыру;
0.1.2.3 аяқты алға, жан-жаққа қойып жаттығуларды орындау, аяқтың ұшымен тұру;
0.1.2.4 отырып-тұру және дененің еңкеюін орындау.
1.1.2.1 гимнастикалық қимылдарды орындау: басты бұру, жартылай отырып-тұру, жартылай саусақтарымен тұру;
1.1.2.2 қолдың алуан түрлі қалыптарын орындау, бірге және кезектесіп иықтардың айналмалы қимылдарын, саусақтарды жұдырық етіп түюді, саусақтарды жазуды орындау;
1.1.2.3 аяқтың бұлшық етіне арналған жаттығуларды орындау: жартылай саусақтарымен отырып-тұру, аяқтың ұшында және өкшемен тұру;
1.1.2.4 бір қолымен тірекке сүйеніп, отырып-тұруды орындау, аяқтарын сермеу, жартылай отыру.
2.1.2.1 бағдарламалық гимнастикалық және би қимылдарын орындау;
2.1.2.2 мойынның, бастың, иық белдеуінің бұлшық еттеріне арналған жаттығуларды орындау, бұрылулар, баспен бірқалыпты айналу, алға, солға, оңға қарай еңкеюлер, отыру қалпында еңкею;
2.1.2.3 аяқтың бұлшық етіне арналған жаттығуларды орындау: аяқтың ұшын алға және жан-жаққа қарай созу, аяқтың ұшымен жартылай отыру;
2.1.2.4 қолға және қолдың білезіктеріне арналған жаттығуларды орындау: қолдарды тербелту, айқастыру, айналдыру, сілку, білезікті сілку, саусақтарды қысу және жазу.
3.1.2.1 баспен дөңгеленген айналма қимылдарды орындау, иық белдеуін айналдыру;
3.1.2.2 «қолды жан-жаққа» қалпымен алға қарай еңкеюді орындау; жұдырық болып түйілген қолдарды ырғақтық түрде лақтыру;
3.1.2.3 дене мүсінін қалыптастыруға арналған жаттығуларды орындау: тізерлеп тұру қалпынан еденге жіліншіктің сол жағына қарай отыру, бастапқы қалыпқа оралу;
3.1.2.4 созылған аяқтармен отыру қалпында денемен алға төмен қарай еңкеюлерді орындау; 3.1.2.5 әртүрлі топтық қайта құрулармен еркін және қысымсыз жүру, жүгіру, қозғалу.
4.1.2.1 музыка ырғағымен буындардың, мойынның, иық белдеуінің, омыртқаның икемділігін, серпімділігін және қозғалмалылығын дамытуға арналған жаттығуларды орындау;
4.1.2.2 дене мүсінін түзетуге және тепе-теңдікті қалыптастыруға арналған жаттығуларды орындау: «Мысық», «Қайың», «Әткеншек» жаттығуларын келесі элементтерді енгізу арқылы орындау: көпір, қарлығаш, жартылай шпагат;
4.1.2.3 заманауи музыканың ырғағымен ырғақтық-гимнастикалық жаттығулар кешенін орындау;
4.1.2.4 босаңсытушы жаттығуларды орындау: шеңберде тұрып, қол ұстасып шайқалу;
4.1.2.5 дене мүсінін қалыптастыруға арналған жаттығуларды орындау: отыру қалпында тізелерді кеудеге қарай жинап, жату қалпына өту; тізерлеп отыру қалпында арқаны түзету және бүгу;
1.3 Би қимылдары
0.1.3.1 жеке және жұптасып, дөңгеленіп билеуде аяқпен тарсылдатуды, айналуды орындау;
0.1.3.2 шеңберлі биде жүруді орындау;
0.1.3.3 бүйірлі секірісті орындау;
0.1.3.4 күрделі емес халық билерін орындау:«Қаражорға», орыс биі және полька
1.1.3.1 қазақ және орыс билерінде қабылданған қимылдарды орындау;
1.1.3.2 шеңберде айналу қадамын орындау;
1.1.3.3 жеңіл секіріс қадамын, ауыспалы қадамды орындау;
1.1.3.4 аяқпен тарсылдатуды, оң иық арқылы айналуды, қолдың бірқалыпты қимылдарын орындау;
көрсету бойынша «Полька», «Медвежата», «Покружись-поклонись» билерін орындау
3.1.3.1 күрделі емес би қимылдарын орындау: вальс биі, билегендей аяқты тапырлату, жартылай башпайда сырғымалы жүру, аяқты ақсатумен бүйірлік жүру, «арқан», «отыру»;
3.1.3.2 би қимылдарын орындау: па-де-баск, плие, балансе, үлкен және ұсақ батман, тарсылдатумен шұқылау, вальс қадамы; 3.1.3.3 «Қазақ биін» орындау (Ш.Қалдаяқовтың музыкасы), «Матрос биі» («Яблочко» халық әуені); «Яблочко»);
3.1.3.4 күрделі емес би композицияларының қимылдарын үйрену (орыс биі «Дробушечка», «Ковырялочка»
4.1.3.1 композициядағы би қимылдарын ырғақты, эмоционалды түрде, бидің суретін және бағытын сақтап орындау;
4.1.3.2 өз бетімен қазақ билерінінің негізгі элементтерін білу және орындай алу (бес биден кем емес);
4.1.3.3 өз бетімен орыс билерінің негізгі элементтерін білу және орындай алу (бес биден кем емес);
4.1.3.4 өз бетімен әлем халықтарының билерінің негізгі элементтерін білу және орындай алу (бес биден кем емес)
1.1.4.1 «Ақ серек-Көк серек» (қазақ халық музыкасы), «Стукалка» (украин халық музыкасы), «Поезд» (Қазақстан халықтарының әуендері), «Рыбаки и рыбки» (орыс халық музыкасы) ойындарға қатысу
2.1.4.1 «Передай мяч» (М. Глинканың музыкасы), «Кот и мыши» (Т.Ломованың музыкасы) ойындарын ойнау
3.1.4.1 «Зайцы и охотники» (Н. Раухвергердің музыкасы) ойындарын ойнау
4.1.4.1 «Кімнің үйірмесі?»(«Ақсақ құлан» қазақтың халық күйі) ойындарын ойнау
2) «Музыка тыңдау» бөлімі:
кесте 2
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
0 сынып
1 сынып
2 сынып
3 сынып
4 сынып
2.1 Есту арқылы музыканы тану
0.2.1.1 музыканың дыбысталуының басына және соңынаа жауап қайтару;
1.2.1.1 әннің қарапайым марш ырғағын есту арқылы қабылдау және қайта жаңғырту;
2.2.1.1 есту арқылы 4-6 шығармадан таңдауда музыкалық үзінділерді ажырату;
2.2.1.2 есту арқылы ажырату: музыкадағы екіүлесті, үшүлесті, төрт үлесті метр.
3.2.1.1 әуеннің ырғақтық суретін қолмен (шапалақтау) орындау (аккомпанементпен бір уақытта);
3.2.1.2 есту арқылы ажырату: әртүрлі музыкалық формалар.
4.2.1.1 есту арқылы симфониялық музыканы халық музыкасынан ажырату; 4.2.1.2 есту арқылы халық аспаптарының дыбысталуын ажырату.
2.2 Есту арқылы музыканы ажырату
0.2.2.1 есту арқылы қатты-жай, жылдам-баяу музыканы ажырату;
1.2.2.1 есту арқылы музыканы ажырату (қатты, жай, қатты емес);
2.2.2.1 бөлімнің ауысуымен байланысты қимылдардың өзгерістерін ажырату;
2.2.2.2 есту арқылы графикалық жазбаға сүйеніп әндердің әуендерін ажырату (2-4 әнді таңдауда);
3.2.2.1 есту арқылы музыканың қарқынын, регистрді ажырату; 3.2.2.2 есту арқылы алуан түрлі аспаптардың дыбысталуын қабылдау және табу: фортепиано, баян, сыбызғы, челеста, маракас, румба;
4.2.2.1 есту арқылы музыканың қарқынын, регистрді ажырату;
4.2.2.2 есту арқылы вокальды, аспаптық және вокальды-аспаптық орындауларды қазақ және орыс халық әндері материалында ажырату;
2.3 Сипаты бойынша музыкалық пьесаларды анықтау
0.2.3.1 музыкалық үзінділерді қабылдау және музыканың сипатын анықтау (көңілді-мұңды әуен);
1.2.3.1 музыкалық пьесалардың сипатын қабылдау және анықтау (көңілді-мұңды пьеса);
1.2.3.2 ырғағы бойынша пьесалардың жанрларын қабылдау және қайта жаңғырту: марш, ән, би;
2.2.3.1 музыкалық пьесалардың сипатын қабылдау және анықтау (көңілді, көңілсіз, бірқалыпты);
2.2.3.2 ырғағы бойынша музыкалық пьесаларды қабылдау және анықтау: марш, ән, бесік жыры;
2.2.2.3 жеке және хормен ән орындауды қабылдау және ажырату;
3.2.3.1 әуеннің бірінен үзінділерді қабылдау және анықтау (шумақ, қайырма);
3.2.3.2 шығарманың сипатын қабылдау және анықтау;
3.2.3.3 жеке ән салатын дауысты және хормен дауыстып айтуда вокальды-аспаптық музыканы тыңдауда қабылдау және ажырата білу;
4.2.3.1 есту арқылы музыкалық пьесалардың әртүрлі бөліктерін ажырату (шумақ, қайырма, музыкалық үзік, жеке және ұжымдық ән салудың кезектестігі);
4.2.3.2 шығарманың сипатын қабылдау және анықтау;
4.2.3.3 есту арқылы симфониялық оркестрдің аспаптарының дыбысталуын қабылдау және ажырату.
2.4 Балалардың шулы музыкалық аспаптарының көмегімен музыкалық ырғақты қайта жаңғырту
0.2.4.1 есту арқылы музыкалық ырғақты қабылдау; Музыкалық аспаптарда қабылданған ырғақты орындай білу.
1.2.4.1 шулы аспаптарды ойнаудың көмегімен, қимылдармен қарапайым марш ырғағын есту арқылы қабылдау және қайта жаңғырту;
2.2.4.1 металлофонда румбада, бубенде қарапайым әуендерді орындау: «Курочка и цыплята» (Е. Тиличееваның музыкасы), «Полька» (М.Глинканың музыкасы), «Марш» (Е.Брусиловскийдің музыкасы)
3.2.4.1 мұғалімнің сүйемелдеуімен әртүрлі ырғақтағы күрделі емес пьесаларды орындау: «Балдырған әні» (Н.Жанаев, Б. Дәлден-баев); «Как под горкой» (сөзі мен әні – халықтыкі)
4.2.4.1 мотивировкасы бар аспаптарды өз бетімен таңдай білу
3) «Фонетикалық және сөйлеу ырғағы» бөлімі:
кесте 3
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
0 сынып
1 сынып
2 сынып
3 сынып
4 сынып
3.1 Сөйлеу тыныс алуды дұрыс қолдану
0.3.1.1 қимылдармен бір тыныс алуда дауысты дыбыстарды қайта жаңғырту (а, о, у, ы, э, и);
0.3.1.2 дауыссыз дыбыстарды қайта жаңғырту (п, т, к, ф, м, б);
0.3.1.3 тыныс алуға арналған жаттығуларды сөз тіркестерінің ырғағын шапалақтау арқылы орындау (тұрақты немесе өзгеретін дауысты дыбыспен 5-7 буынды біріктіріп қайта жаңғырту (папопу, папопупе);
1.3.1.1 қысқа және ұзақ түрде дауысты дыбыстарды (а, о, у, ы, э, и) және дифтонгтарды (я,е,ё,ю) дауыстап айту;
1.3.1.2 дауыссыз дыбыстарды (п,т,с,к,ш,в,ф,б,г,д,з,ж,ц,ч,л,м,н,р,х,щ) мұрынмен және ауызбен айтылатын, шулы және ызың, ұяң және үнді дауыссыз дыбыстарды саралап, оларды дұрыс дыбыстап айту;
1.3.1.3 үзілмелі және дауысты дыбыстардың (7-8 буын) үйлесімін дыбыстауда тілдік тыныс шығаруды ұтымды қоллану
2.3.1.1 үзілмелі дауыссыз дыбыстарды 8-10-ға дейін санау арқылы созылмалы, дұрыс дыбыстап үйрену, дауысты дыбыстарды әндете білу;
2.3.1.2 сөздер мен фразалардағы дауыссыз дыбыстарды саралап дыбыстап айту: мұрынмен және ауызбен айтылатын дыбыстар (б-м, д-н, п-м, т-н);
2.3.1.3 8-10 буыннан тұратын сөздер мен қысқа фразаларды үйлесімді, бірге қайта жаңғырту
3.3.1.1 дауыссыз және саңылаулы дауыссыз дыбыстарды ұтымды дауыс берумен саралау және дыбыстап айту;
3.3.1.2 сөйлеу материалды ұтымды қарқынмен және дауыс берумен бірге үйлесімді біріктіріп дыбыстап айту;
3.3.1.3 буын тіркестерін біртіндеп 10-12 буынға дейін көбейте отырып, үйлесімді қайта жаңғырту;
4.3.1.1 сөйлеу материалды қалыпты биіктіктігі, күші бар дауыспен дыбыстай білу;
4.3.1.2 ұзақ фразаларды (10-12 буынға дейін) дыбыстауда тыныс алу паузаларын өз бетімен бөле отырып, фразаларды үйлесімді, біріккен түрде дыбыстап айту;
4.3.1.3 буын тіркестерін 12-14 ке дейін біртіндеп көбейтумен бірге, үйлесімді, біріккен түрде қайта жаңғырту;
3.2 Сөйлеу материалды түсіну және қайта жаңғырту
0.3.2.1 сөйлеу материалды эмоционалды тұрғыда, қалыпты биіктігі, күші және бояуы бар дауыспен дыбыстау.
1.3.2.1 үлгі бойынша және өз бетімен сөйлеу материалды түсіну және қолдану
2.3.2.1 сабақта білім алушылардың оқу іс-әрекетін ұйымдастырумен байланысты сөйлеу материалды есту арқылы қабылдау және түсіну
3.3.2.1 сабақта өзін-өзі ұйымдастыру формуласын түсінікті, үйлесімді дыбыстап айту
4.3.2.1 қабылданатын және қайта жаңғыртылатын сөйлеу материалды түсіну
3.3 Тілдің ырғақтық-екпіндік құрылымын есту арқылы қабылдау және қайта жаңғырту
0.3.3.1 сөздерді, сөз тіркестерін есту арқылы біріккен және бөлек түрде қабылдау және қайта жаңғырту
1.3.3.1 қалыпты биіктігі, күші және бояуы бар дауысты ажырату;
1.3.3.2 дауысты күші бойынша өзгерте білу: қалыпты, қатты, жай;
2.3.3.1 дауысты біртіндеп күшейте білу: жай-қатты-қаттырақ;
2.3.3.2 қимылдар мен қимылсыз дауысты өзгерте білу;
2.3.3.3 әртүрлі сөйлеу материалда екпіндерді қабылдай және қайта жаңғырта білу
3.3.3.1 тонды жоғары деңгейден орташа деңгейге дейін біртіндеп көтере және төмендете білу және керісінше;
3.3.3.2 тілдің ырғақтық-интонациялық құрылымының элементтерін есту арқылы қабылдау және қайта жаңғырту: сөйлеудің қарқынын өзгерту, баяулату, жылдамдату;
3.3.3.3 екі-бес күрделі құрылымдағы екпінді сақтау
4.3.3.1 фразаның әуендік құрылымын сақтай білу;
4.3.3.2 фразаның әуендік құрылымын сақтап, фразаларды есту арқылы қабылдау және қайта жаңғырту; 4.3.3.3 сөйлеуде интонациялардың барлық түрлерін жеткізу білу (фразаның әуендік құрылымдары)
3.4 Фразаны синтагматикалық тұрғыда бөлу
0.3.4.1 буындар қатарындағы екпінді дауысты дыбысты ажыратып бөлу (2-3 күрделі сөхдегі екпін);
0.3.4.2 фразадағы логикалық екпінді ажыратып көрсету (еліктеу немесе үлгі бойынша)
1.3.4.1 фразадағы логикалық және синтагматикалық екпінді қою арқылы фразадағы логикалық екпінді ажыратып көрсету
2.3.4.1 ұзақ фразаларды үзілістер арқылы синтагмаларға бөле білу
3.3.4.1 әртүрлі типтегі және түрдегі фразаларда логикалық және синтагматикалық екпінді сақтау;
4.3.4.1 әуендік контурды мүмкіндігіне қарай сақтай отырып, логикалық және синтагматикалық екпінді ажырату
4) «Әндерді қабылдау және орындау» бөлімі:
кесте 4
Бөлімше лер
Білім алушылар білуге тиісті:
0 сынып
1 сынып
2 сынып
3 с ынып
4 сынып
4.1 Негізгі дирижерлік қимылдарды түсіну
0.4.1.1 бірқалыпты қарқында төрттік, сегіздік, жартылық ұзақтықтардан тұратын ырғақтық суретті қайта жаңғырту
1.4.1.1 ырғақтық суреті бойынша күрделі емес музыкалық пьесаларды дирижерлеу;
1.4.1.2 қолдың қимылымен бірінші октаваның ішіндегі екі және одан да көп дыбыстардың биіктік қалпын анықтау
2.4.1.1 ырғақтық суреті бойынша күрделі емес музыкалық пьесаларды дирижерлеу;
2.4.1.2 қолдың қимылымен бірінші октаваның ішіндегі екі және одан да көп дыбыстардың биіктік қалпын анықтау
3.4.1.1 ырғақтық суреті бойынша күрделі емес музыкалық пьесаларды дирижерлеу;
3.4.1.2 Қолдың қимылымен тактінің күшті үлесін айқындап белгілеу
4.4.1.1 есту арқылы қабылданған музыкалық үзіндінің ырғақтық суретін қолдың қимылымен қайта жаңғырту;
4.4.1.2 әндердің әуендерін жақындатып интонациялау, хормен дирижерлеу
4.2 Музыканың ырғағымен эмоционалды ұжымдық декламация
0.4.2.1 музыканың ырғағымен әндерді эмоционалды түрде декламациялау (ұжымдық);
1.4.2.1 музыканың ырғағымен әндерді эмоционалды түрде декламациялау (ұжымдық))
2.4.2.1 музыканың ырғағымен әндерді эмоционалды түрде декламациялау (бірқалыпты, сергек, мұңды)
3.4.2.1 сүйемелдеумен және мұғалімнің басқаруымен әндерді эмоционалды ұжымдық түрде декламациялау;
3.4.2.2 әннің әрбір шумағын сәйкес эмоционалды реңктерімен орындау
4.4.2.1 сүйемелдеумен және мұғалімнің басқаруымен әндерді эмоционалды ұжымдық түрде декламациялау;
4.4.2.2 бірқалыпты және бірқалыпты-жылдам қарқында әндердің әуендерінің ырғақтық суретін қайта жаңғырту
4.3 Ән айту
0.4.3.1 қазақтың және орыстың халық әндерін, әуендерін орындау
1.4.3.1 қазақ және орыс әндерін, әртүрлі музыкалық тондағы, белгілі музыкалық тондағы 6-дан кем емес дыбыстарды бір тыныс шығаруда созылыңқы түрде орындау;
1.4.3.2 «Баспалдақ» дыбыс қатарын – қолмен көрсетіп жоғары және төмен қарай орындай білу
2.4.3.1 әндерді «бірінші октаваның ДО-екінші октаваның ЛЯ» диапазонында бірқалыпты қаттылықта табиғи созылмалы дауыспен орындау;
2.4.3.2 әртүрлі дауыспен бірінші октаваның диапазонында әндерді орындау (бірқалыпты, жай, сыбырлап)
3.4.3.1 әндердің, әуендердің үзінділерін контрастілі динамикада орындау (қатты-жай);
3.4.3.2 бір тыныс шығаруда 12-16 буыннан кем емес үшдыбыстық бойынша бірінші-екінші октаваның диапазонында әндерді орындау, әннің сипатын анықтау
4.4.3.1 білім алушылардың дирижерлеуімен шулы және музыкалық аспаптардың сүйемелдеумен әндерді өз бетімен орындай білу;
4.4.3.2 әуендердің, динамикалық реңктердің дыбыстық-биіктік және ырғақтық құрылымын талдай білу
4.4 Өзіндік музыкалық шығармашылық іс-әрекет
1.4.4.1 бірқалыпты және баяу қарқында төрттік, сегіздік, жартылық ұзақтықтардан тұратын ырғақтық суретті қайта жаңғырту
2.4.4.1 «Колобок» музыкалық ертегісінің қысқаша мазмұнын білу, образдарды, олардың қозғалысының сипатын анықтау
27. Бағдарлама есту қабілеті бұзылған (естімейтін) білім алушыларға арналған бастауыш білім беру деңгейінің 0-4 сыныптары үшін «Музыка және ырғақ» оқу пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасының Ұзақ мерзімді жоспарының негізінде осы Бағдарламаның қосымшасына сәйкес жүзеге асырылады. Ұзақ мерзімді жоспарда барлық сынып бойынша әр бөлімде қамтылатын оқу мақсаттарының көлемі белгіленген.
28. Бөлім мен тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.
Есту қабілеті бұзылған (естімейтін) білім алушыларға арналған бастауыш білім беру деңгейінің 0-4 сыныптары үшін «Музыка және ырғақ» оқу пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасына
Қосымша
Есту қабілеті бұзылған (естімейтін) білім алушыларға арналған
бастауыш білім беру деңгейінің 0-4 сыныптары үшін «Музыка және ырғақ» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша ұзақ мерзімді жоспар
1) 0 сынып
кесте 1
Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері
Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімінің мазмұны
Оқыту мақсаттары
1 тоқсан
«Қозғалыстарды дамыту»
1.1 Сапқа тұру және сапқа құрылымын өзгертіп қайта тұру
0.1.1.1 музыка ырғағымен жүрудің қарапайым түрлерін мұғалімнің көмегімен орындау;
0.1.1.2 саусақтармен және жартылай саусақтарымен сапта жеңіл ырғақты жүгіруді орындау
1.2 Ырғақтық гимнастика элементтері
0.1.2.1 музыка ырғағымен алға қарай, жан-жаққа қарай еңкеюді орындау; дененің, бастың бұрылуы
1.3 Би қимылдары
0.1.3.1 аяқпен тепкілеуді, бірден және жұптасып айналуды орындау
1.4Музыкалық тапсырмасы бар қозғалыс ойындары
0.1.4.1 «Сақина тастау» ойынына қатысу;
«Музыка тыңдау»
2.1Есту арқылы музыканы тану
0.2.1.1музыканың басталуының және соңының дыбысталуына жауап қайтару;
«Фонетикалық және сөйлеу ырғағы»
3.1Сөйлеу тыныс алуды дұрыс қолдану
0.3.1.1 дауысты дыбыстарды (а, о, у, ы, э, и) қимылмен бір тыныс шығаруда қайта жаңғырту;
0.3.1.2 дауыссыз дыбыстарды қайта жаңғырту (п, т, к, ф, м, б)
3.2 Сөйлеу материалды түсіну және қайта жаңғырту
0.3.2.1 сөйлеу материалды эмоционалды тұрғыда, қалыпты биіктігі, күші және бояуы бар дауыспен дыбыстап айту
3.3 Тілдің ырғақтық-интонациялық құрылымын есту арқылы қабылдау және қайта жаңғырту
0.3.3.1 сөздерді, сөз тіркестерін мұғалімнің көмегімен есту арқылы біріктіріп және бөлек қабылдау және қайта жаңғырту
«Әндерді қабылдау және орындау»
4.1 Негізгі дирижерлік қимылдарды түсіну
0.4.1.1 төрттік, сегіздік және жартылық ұзақтығы бар дыбыстардан тұратын ырғақты суретті бірқалыпты қарқында қайта жаңғырту
2 тоқсан
«Қозғалыстарды дамыту»
1.1 Сапқа тұру және сапқа құрылымын өзгертіп қайта тұру
0.1.1.2 саусақтармен және жартылай саусақтарымен сапта жеңіл ырғақты жүгіруді орындау;
0.1.1.3 сапқа, қатарға, шеңберге тұруды орындау
1.2 Ырғақтық гимнастика элементтері
0.1.2.2 қолдың түрлі қимылдарын орындау: алға қарай, жан-жаққа, заттармен және заттарсыз жоғары қарай, қолды жазу, жалаушалармен қолды дөңгелете айналдыру
1.3 Би қимылдары
0.1.3.2 мұғалімнің көмегімен дөңгеленіп билеуде жүруді орындау
1.4 Музыкалық тапсырмасы бар қозғалыс ойындары
0.1.4.1 «Аққу-қаздар» ойынына қатысу;
«Музыка тыңдау»
2.2Есту арқылы музыканы ажырату
0.2.2.1 есту арқылы қатты-жай, жылдам-баяу музыканы ажырату
2.4 Балалар музыкалық және шулы аспаптардың көмегімен музыкалық ырғақты қайта жаңғырту
1.2.4.1 музыкалық ырғақты есту арқылы қабылдау. Қабылданған ырғақты музыкалық аспаптарды орындай білу
«Фонетикалық және сөйлеу ырғағы»
3.1 Сөйлеу тыныс алуды дұрыс қолдану
0.3.1.3 тыныс алуға арналған жаттығуларды сөз тіркестерінің ырғағын шапалақтау арқылы орындау (тұрақты немесе өзгеретін дауысты дыбыспен 5-7 буынды біріктіріп қайта жаңғырту (папопу, папопупе)
3.2 Сөйлеу материалды түсіну және қайта жаңғырту
0.3.2.1 сөйлеу материалды эмоционалды тұрғыда, қалыпты биіктігі, күші және бояуы бар дауыспен дыбыстап айту;
3.3 Тілдің ырғақтық-интонациялық құрылымын есту арқылы қабылдау және қайта жаңғырту
0.3.3.1сөздерді, сөз тіркестерін мұғалімнің көмегімен есту арқылы біріктіріп және бөлек қабылдау және қайта жаңғырту
4.1Негізгі дирижерлік қимылдарды түсіну
0.4.1.1 төрттік, сегіздік және жартылық ұзақтығы бар дыбыстардан тұратын ырғақты суретті бірқалыпты қарқында қайта жаңғырту
3 тоқсан
«Қозғалыстарды дамыту»
1.1 Сапқа тұру және сапқа құрылымын өзгертіп қайта тұру
0.1.1.3 сапқа, қатарға, шеңберге тұруды орындау;
0.1.1.4 өзінің жұбын табу және қимылдарды жұптарымен орындау
0.2.3.1 музыкалық үзінділерді қабылдау және музыканың сипатын анықтау (көңілді-мұңды әуен)
2.4 Балалардың музыкалық және шулы аспаптарының көмегімен музыкалық ырғақты қайта жаңғырту
0.2.4.1 музыкалық ырғақты есту арқылы қабылдау, қабылданған ырғақты музыкалық аспаптарда орындай білу
«Фонетикалық және сөйлеу ырғағы»
3.2 Сөйлеу материалды түсіну және қайта жаңғырту
0.3.2.1 сөйлеу материалды эмоционалды тұрғыда, қалыпты биіктігі, күші және бояуы бар дауыспен дыбыстап айту
3.4 Фразаны синтагматикалық тұрғыда бөлу
0.3.4.1 буындар қатарындағы екпінді дауысты дыбысты ажыратып бөлу (2-3 күрделі сөхдегі екпін)
«Әндерді қабылдау және орындау»
4.2 Музыка ырғағымен эмоционалды ұжымдық декламация
0.4.2.1 музыка ырғағымен әндерді эмоционалды түрде декламациялау (ұжымдық)
4 тоқсан
«Қозғалыстарды дамыту»
1.1 Сапқа тұру және сапқа құрылымын өзгертіп қайта тұру
0.1.1.4 өзінің жұбын табу және қимылдарды жұптарымен орындау;
0.1.1.5ырғақ бойынша қимылды өзгерте білу; мұғалімнің нұсқауы бойынша тоқтау
1.2 Ырғақтық гимнастика элементтері
0.1.2.3 аяқты алға, жан-жаққа қойып жаттығуларды орындау, аяқтың ұшына тұру;
0.1.2.4 отырып-тұру және дененің еңкеюін орындау
1.3 Би қимылдары
0.1.3.3 бүйірлі секірісті орындау;
0.1.3.4 қарапайым халық билерін орындау: «Қаражорға», орыс биі және полька
«Музыка тыңдау»
2.3 Сипаты бойынша музыкалық пьесаларды анықтау
0.2.3.1музыкалық үзінділерді қабылдау және музыканың сипатын анықтау (көңілді-мұңды әуен)
2.4 Балалардың музыкалық және шулы аспаптарының көмегімен музыкалық ырғақты қайта жаңғырту
0.2.4.1 музыкалық ырғақты есту арқылы қабылдау. Қабылданған ырғақты музыкалық аспаптарды орындай білу
«Фонетикалық және сөйлеу ырғағы»
3.4Фразаны синтагматикалық тұрғыда бөлу
0.3.4.1буындар қатарындағы екпінді дауысты дыбысты ажыратып бөлу (2-3 күрделі сөздегі екпін);
0.3.4.2 фразадағы логикалық екпінді ажыратып көрсету (еліктеу немесе үлгі бойынша)
«Әндерді қабылдау және орындау»
4.3 Ән айту
0.4.3.1 қазақ және орыс халық әндерін орындау
2) 1 сынып:
кесте 2
Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері
Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімінің мазмұны
Оқыту мақсаттары
1 тоқсан
«Қозғалыстарды дамыту»
1.1 Сапқа тұру және сапқа құрылымын өзгертіп қайта тұру
1.1.1.1музыканың ырғағымен жүрудің алуан түрлерін орындау (жылан сияқты, аяқтың ұшымен, арақашықтықты сақтап, өкшемен, кең қадаммен жүру);
1.1.1.2сапта аяқтың ұшымен ырғақты жүгіруді орындау, музыканың басталуына және аяқталуына бағдарланып, берілген тапсырмаларды өзгерте білу
1.2 Ырғақтық гимнастика элементтері
1.2.1.1 гимнастикалық қимылдарды орындау: басты бұру, жартылай отырып-тұру, жартылай саусақтарымен тұру
1.3 Би қимылдары
1.1.3.1 қазақ және орыс билерінде қабылданған қозғалыстарды орындау
1.4 Музыкалық тапсырмасы бар қозғалыс ойындары
1.1.4.1 «Ақ серек-Көк серек (қазақтың халық музыкасы), «Стукалка» (украин халық музыкасы) ойындарына қатысу
«Музыка тыңдау»
2.1 Есту арқылы музыканы тану
1.2.1.1 әннің қарапайым марш ырғағын мұғалімнің көмегімен есту арқылы қабылдау және қайта жаңғырту
«Фонетикалық және сөйлеу ырғағы»
3.1 Сөйлеу тыныс алуды дұрыс қолдану
1.3.1.1 қысқа және ұзақ дайысты дыбыстарды (а, о, у, ы, э, и) және дифтонгтарды (я,е,ё, ю) дыбыстап айту;
1.3.1.2 дауыссыз дыбыстарды (п,т,с,к,ш,в,ф,б,г,д,з,ж,ц,ч,л,м,н,р,х,щ) мұрынмен және ауызбен айтылатын, шулы және ызың, ұяң және үнді дауыссыз дыбыстарды саралап, оларды дұрыс дыбыстап айту
3.2 Сөйлеу материалды түсіну және қайта жаңғырту
1.3.2.1 сөйлеу материалды үлгі бойынша және өз бетімен түсіну және қолдану
3.3 Сөйлеудің ырғақтық-интонациялық құрылымын есту арқылы қабылдау және қайта жаңғырту
1.3.3.1 қалыпты биіктіктігі, күші және бояуы бар дауысты ажырату
«Әндерді қабылдау және орындау»
4.1 Негізгі дирижерлік қимылдарды түсіну
1.4.1.1 ырғақтық суреті бойынша күрделі емес музыкалық пьесаларды дирижерлеу
2 тоқсан
«Қозғалыстарды дамыту»
1.1 Сапқа тұру және сапқа құрылымын өзгертіп қайта тұру
1.1.1.2сапта аяқтың ұшымен ырғақты жүгіруді орындау, музыканың басталуына және аяқталуына бағдарланып, берілген тапсырмаларды өзгерте білу;
1.1.1.3 сапқа тұруды орындау: бір, екі, үш сызықтың бойына, қатарға, шеңберге тұру
1.2 Ырғақтық гимнастика элементтері
1.1.2.2 қолдың алуан түрлі қалыптарын орындау, бірге және кезектесіп иықтардың айналмалы қимылдарын, саусақтарды жұдырық етіп түюді, саусақтарды жазуды орындау
1.3 Би қимылдары
1.1.3.2 дөңгеленген қадамды орындау
1.4Музыкалық тапсырмасы бар қозғалыс ойындары
1.1.4.1 «Поезд» (Қазақстан халықтарының әуені), «Балықшылар мен балықтар» (орыс халық музыкасы) ойындарына қатысу
«Музыка тыңдау»
2.2Есту арқылы музыканы ажырату
1.2.2.1 есту арқылы музыканы ажырату (қатты, жай, қатты емес)
2.3 Сипаты бойынша музыкалық пьесаларды анықтау
1.2.3.1 музыкалық пьесалардың сипатын қабылдау және анықтау (көңілді-мұңды пьеса)
«Фонетикалық және сөйлеу ырғағы»
3.1 Сөйлеу тыныс алуды дұрыс қолдану
1.3.1.1 қысқа және ұзақ дайысты дыбыстарды (а, о, у, ы, э, и) және дифтонгтарды (я,е,ё,ю) дыбыстап айту
3.2 Сөйлеу материалды түсіну және қайта жаңғырту
1.3.2.1 сөйлеу материалды үлгі бойынша және өз бетімен түсіну және қолдану
3.3 Сөйлеудің ырғақтық-интонациялық құрылымын есту арқылы қабылдау және қайта жаңғырту
1.3.3.1 қалыпты биіктіктігі, күші және бояуы бар дауысты ажырату;
«Әндерді қабылдау және орындау»
4.1 Негізгі дирижерлік қимылдарды түсіну
1.4.1.1 ырғақтық суреті бойынша күрделі емес музыкалық пьесаларды дирижерлеу
3 тоқсан
«Қозғалыстарды дамыту»
1.1 Сапқа тұру және сапқа құрылымын өзгертіп қайта тұру
1.1.1.3сапқа тұруды орындау: бір, екі, үш сызықтың бойына, қатарға, шеңберге тұру;
1.1.1.4 өзінің жұбын табу және қимылдарды жұптасып орындай білу, залдың кеңістігін дұрыс қолдана білу
1.2 Ырғақтық гимнастика элементтері
1.1.2.3 аяқтың бұлшық етіне арналған жаттығуларды орындау: жартылай саусақтарымен отырып-тұру, аяқтың ұшында және өкшемен тұру
1.3 Би қимылдары
1.1.3.3 жеңіл секіріс қадамын, ауыспалы қадамды орындау
«Музыка тыңдау»
2.3 Сипаты бойынша музыкалық пьесаларды анықтау
1.2.3.2 ырғағы бойынша пьесалардың жанрларын қабылдау және қайта жаңғырту: марш, ән, би
2.4 Балалардың музыкалық және шулы аспаптарының көмегімен музыкалық ырғақты қайта жаңғырту
1.2.4.1 шулы аспаптарда ойнаудың көмегімен, қарапайым марш ырғағын қимылдармен есту арқылы қабылдау және қайта жаңғырту
«Фонетикалық және сөйлеу ырғағы»
3.3 Сөйлеудің ырғақтық-интонациялық құрылымын есту арқылы қабылдау және қайта жаңғырту
1.3.3.1 қалыпты биіктіктігі, күші және бояуы бар дауысты ажырату
3.4 Фразаны синтагматикалық тұрғыда бөлу
1.3.4.2 фразадағы логикалық және синтагматикалық екпінді қою арқылы фразадағы логикалық екпінді ажыратып көрсету
«Әндерді қабылдау және орындау»
4.2 Музыка ырғағымен эмоционалды ұжымдық декламация
1.4.2.1музыканың ырғағымен әндерді эмоционалды түрде декламациялау (ұжымдық түрде)
4.3 Ән айту
1.4.3.1 қазақ және орыс әндерін, әртүрлі музыкалық тондағы, белгілі музыкалық тондағы 6-дан кем емес дыбыстарды бір тыныс шығаруда созып орындау
4 тоқсан
«Қозғалыстарды дамыту»
1.1 Сапқа тұру және сапқа құрылымын өзгертіп қайта тұру
1.1.1.4 өзінің жұбын табу және қимылдарды жұптасып орындай білу, залдың кеңістігін дұрыс қолдана білу;
1.1.1.5 қимылдың қарқынын өзгерту немесе мұғалімнің нұсқауы бойынша тоқтау
1.2 Ырғақтық гимнастика элементтері
1.1.2.4 бір қолымен тірекке сүйеніп, отырып-тұруды орындау, аяқтарын сермеу, жартылай отыру
1.3 Би қимылдары
1.1.3.4 аяқпен тарсылдатуды, оң иық арқылы айналуды, қолдың бірқалыпты қимылдарын орындау
«Музыка тыңдау»
2.3 Сипаты бойынша музыкалық пьесаларды анықтау
1.2.3.2 ырғағы бойынша пьесалардың жанрларын қабылдау және қайта жаңғырту: марш, ән, би
2.4 Балалардың музыкалық және шулы аспаптарының көмегімен музыкалық ырғақты қайта жаңғырту
1.2.4.1 шулы аспаптарда ойнаудың көмегімен, қарапайым марш ырғағын қимылдармен есту арқылы қабылдау және қайта жаңғырту
«Фонетикалық және сөйлеу ырғағы»
3.4 Фразаны синтагматикалық тұрғыда бөлу
1.3.4.1 фразадағы логикалық және синтагматикалық екпінді қою арқылы фразадағы логикалық екпінді ажыратып көрсету
«Әндерді қабылдау және орындау»
4.3 Ән айту
1.4.3.2 «Баспалдақ» дыбыс қатарын – қолмен көрсетіп жоғары және төмен қарай орындай білу
4.4 Өзіндік музыкалық шығармашылық іс-әрекет
1.4.4.1 төрттік, сегіздік және жартылық ұзақтығы бар дыбыстардан тұратын ырғақты суретті бірқалыпты және баяу қарқында қайта жаңғырту
3) 2 сынып
кесте 3
Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері
Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімінің мазмұны
Оқыту мақсаттары
1 тоқсан
«Қозғалыстарды дамыту»
1.1 Сапқа тұру және сапқа құрылымын өзгертіп қайта тұру
2.1.1.1музыканың ырғағымен жүрудің алуан түрлерін орындау (үлкен және ұсақ, сырғымалы және серіппелі қадаммен, қолдың айқын екпінімен, тізені жоғары көтерумен байланысты қадам);
2.1.1.2топтың қимылдарымен қозғалыстарды бір мезгілде орындау
1.2 Ырғақтық гимнастика элементтері
1.1.2.1 гимнастикалық қозғалыстарды орындау: бастың бұрулары, жартылай отырып-тұрулар, жартылай саусақтарға тұру
1.3 Би қимылдары
2.1.3.1 тепкілеген қадам орындау, айналмалы үш тепкілеу қадам орындау, секірумен аяқты өкшеге қою
1.4 Музыкалық тапсырмасы бар қозғалыс ойындары
2.1.4.1 «Мысық пен тышқандар» (Т.Ломованың музыкасы) ойнау
«Музыка тыңдау»
2.1 Есту арқылы музыканы тану
2.2.1.1 4-6 музыкалық шығарманы таңдауда музыкалық үзінділерді есту арқылы ажырату
«Фонетикалық және сөйлеу ырғағы»
3.1 Сөйлеу тыныс алуды дұрыс қолдану
2.3.1.1 8-10 ға дейін санау арқылы дауысты дыбыстарды айта білу, ызың дауыссыз дыбыстарды созып, дұрыс дыбыстай білу;
2.3.1.2сөздерде және фразаларда дауыссыз дыбыстарды сараланған түрде дыбыстау: мұрынмен және ауызбен айтылатын
(б-м, д-н, п-м, т-н)
3.2 Сөйлеу материалды түсіну және қайта жаңғырту
2.3.2.1 сабақта білім алушылардың оқу іс-әрекетін ұйымдастырумен байланысты сөйлеу материалды есту арқылы қабылдау және түсіну
3.3 Сөйлеудің ырғақтық-интонациялық құрылымын есту арқылы қабылдау және қайта жаңғырту
2.3.3.1 дауысты бірте-бірте күшейте білу: жай-қатты-қаттырақ
«Әндерді қабылдау және орындау»
4.1 Негізгі дирижерлік қимылдарды түсіну
2.4.1.1ырғақтық суреті бойынша күрделі емес музыкалық пьесаларды дирижерлеу
2 тоқсан
«Қозғалыстарды дамыту»
1.1 Сапқа тұру және сапқа құрылымын өзгертіп қайта тұру
2.1.1.2топтың қимылдарымен қозғалыстарды бір мезгілде орындау;
2.1.1.3 музыкалық сүйемелдеумен бірге қимылды жалғастырып және тоқтап, негізгі қимылдардың жүгіруін орындау
1.2 Ырғақты гимнастика элементтері
2.1.2.2 мойынның, бастың, иық белдеуінің бұлшық еттеріне арналған жаттығуларды орындау, бұрылулар, баспен бірқалыпты айналу, алға, солға, оңға қарай еңкеюлер, отыру қалпында еңкею
1.3 Би қимылдары
2.1.3.1 тепкілеген қадам орындау, айналмалы үш тепкілеу қадам орындау, секірумен аяқты өкшеге қою
1.4 Музыкалық тапсырмасы бар қозғалыс ойындары
2.1.4.1«Допты бер» (муз.М. Глинка) ойынды ойнау
«Музыка тыңдау»
2.2 Есту арқылы музыканы ажырату
2.2.2.1 қимылдағы өзгерістерді бөлімдердің алмасуымен байланысты ажырату
2.3 Сипаты бойынша музыкалық пьесаларды анықтау
2.2.3.1 музыкалық пьесалардың сипатын қабылдау және анықтау (көңілді, көңілсіз, бірқалыпты)
2.4 Балалардың музыкалық және шулы аспаптарының көмегімен музыкалық ырғақты қайта жаңғырту
2.2.4.1 металлофонда, румбада, бубенде қарапайым әуендерді орындау: «Курочка и цыплята» (Е.Тиличееваның музыкасы)
«Фонетикалық және сөйлеу ырғағы»
3.1 Сөйлеу тыныс алуды дұрыс қолдану
2.3.1.2 сөздерде және фразаларда дауыссыз дыбыстарды сараланған түрде дыбыстау: мұрынмен және ауызбен айтылатын (б-м, д-н, п-м, т-н)
3.2 Сөйлеу материалды түсіну және қайта жаңғырту
2.3.2.1 сабақта білім алушылардың оқу іс-әрекетін ұйымдастырумен байланысты сөйлеу материалды есту арқылы қабылдау және түсіну
3.3 Сөйлеудің ырғақтық-интонациялық құрылымын есту арқылы қабылдау және қайта жаңғырту
2.3.3.1 дауысты бірте-бірте күшейте білу: жай-қатты-қаттырақ;
2.3.3.2 қимылдармен және қимылсыз дауысты өзгерте білу
«Әндерді қабылдау және орындау»
4.1 Негізгі дирижерлік қимылдарды түсіну
2.4.1.1 ырғақтық суреті бойынша күрделі емес музыкалық пьесаларды дирижерлеу
3 тоқсан
«Қозғалыстарды дамыту»
1.1 Сапқа тұру және сапқа құрылымын өзгертіп қайта тұру
2.1.1.4 нұсқау бойынша сапқа тұруды орындау: мұғалімнің көмегімен сапқа тұрулар және қайта сапқа тұрулар;
2.1.1.5жалаулармен, гүлдермен марш екпінінде жүру, қолдың алуан түрлі қалпымен жетекші жұптардың артынан жүру
1.2 Ырғақтық гимнастика элементтері
2.1.2.3 аяқтың бұлшық етіне арналған жаттығуларды орындау: аяқтың ұшын алға және жан-жаққа қарай созу, аяқтың ұшымен жартылай отыру
2.2.3.2 ырғағы бойынша музыкалық пьесаларды қабылдау және анықтау: марш, ән, бесік жыры
2.4 Балалардың музыкалық және шулы аспаптарының көмегімен музыкалық ырғақты қайта жаңғырту
2.2.4.1металлофонда, румбада, бубенде қарапайым әуендерді орындау: «Полька» (М.Глинканың музыкасы)
«Фонетикалық және сөйлеу ырғағы»
3.3 Сөйлеудің ырғақтық-интонациялық құрылымын есту арқылы қабылдау және қайта жаңғырту
2.3.3.3 әртүрлі сөйлеу материалда екпіндерді есту арқылы қайта жаңғырта білу
3.4 Фразаны синтагматикалық тұрғыда бөлу
2.3.4.1 ұзақ фразаларды үзілістер арқылы синтагмаларға бөле білу
«Әндерді қабылдау және орындау»
4.1 Негізгі дирижерлік қимылдарды түсіну
2.4.1.2 бірінші-екінші октаваның арасындағы екі және одан да көп дыбыстардың биіктік қалпын қолдың қимылымен анықтау
4.2 Музыка ырғағымен эмоционалды ұжымдық декламация
2.4.2.1 музыка ырғағымен әндерді ұжымдық эмоционалды түрде декламациялау (бірқалыпты, сергек, мұңды)
4.3 Ән айту
2.4.3.1 әндерді «бірінші октаваның ДО-екінші октаваның ЛЯ» диапазонында бірқалыпты қаттылықта табиғи созылмалы дауыспен орындау
4 тоқсан
«Қозғалыстарды дамыту»
1.1 Сапқа тұру және сапқа құрылымын өзгертіп қайта тұру
2.1.1.2топтың қимылдарымен қозғалыстарды бір мезгілде орындау;
2.1.1.3 музыкалық сүйемелдеумен бірге қимылды жалғастырып және тоқтап, негізгі қимылдардың жүгіруін орындау
1.2 Ырғақтық гимнастика элементтері
2.1.2.4 қолға және қолдың білезіктеріне арналған жаттығуларды орындау: қолдарды тербелту, айқастыру, айналдыру, сілку, білезікті сілку, саусақтарды қысу және жазу
1.3 Би қимылдары
2.1.3.4 «Қамажай» қазақ биінің қимылдарын орындау: қазақ биі «Айгөлек», орыс биі «Орамалдармен айналма би», полька «Мишка с куклой»
«Музыка тыңдау»
2.3 Сипаты бойынша музыкалық пьесаларды анықтау
2.2.3.3 жеке және хормен ән орындауды қабылдау және ажырату
2.4 Балалардың музыкалық және шулы аспаптарының көмегімен музыкалық ырғақты қайта жаңғырту
2.2.4.1металлофонда, румбада, бубенде қарапайым әуендерді орындау: «Курочка и цыплята» (Е. Тиличееваның музыкасы), «Марш» (Е.Брусиловскийдің музыкасы)
«Фонетикалық және сөйлеу ырғағы»
3.4 Фразаны синтагматикалық тұрғыда бөлу
2.3.4.2 әуендік контурды мүмкіндігіне қарай сақтап, логикалық екпінді ажырату
4.3 Ән айту
2.4.3.2 әртүрлі дауыспен бірінші октаваның диапазонында әндерді орындау (бірқалыпты, жай, сыбырлап)
«Әндерді қабылдау және орындау»
4.4 Өзіндік музыкалық шығармашылық іс-әрекет
2.4.4.1«Колобок» музыкалық ертегісінің қысқаша мазмұнын білу, образдарды, олардың қозғалысының сипатын анықтау
4) 3 сынып
кесте 4
Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері
Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімінің мазмұны
Оқыту мақсаттары
1 тоқсан
«Қозғалыстарды дамыту»
1.1 Сапқа тұру және сапқа құрылымын өзгертіп қайта тұру
3.1.1.1топтарды қайта құруды, мәнерлі (фигуралық) маршпен жүруді орындау;
3.1.1.2 жылан сияқты ирелеңдеп жүруді, жиналуды және шашырауды үйлесімді орындау
3.1.3.1 күрделі емес би қимылдарын орындау: вальс биі, билегендей аяқты тапырлату, жартылай башпайда сырғымалы жүру, аяқты ақсатумен бүйірлік жүру, «арқан», «отыру»
1.4 Музыкалық тапсырмасы бар қозғалыс ойындары
3.1.4.1«Қояндар мен аңшылар» (муз.Н. Раухвергер) ойынды ойнау
«Музыка тыңдау»
2.1 Есту арқылы музыканы тану
3.2.1.1 әуеннің ырғақтық суретін (шапалақтаумен) қолмен орындау (бір мезгілде аккомпанементпен)
«Фонетикалық және сөйлеу ырғағы»
3.1 Сөйлеу тыныс алуды дұрыс қолдану
3.3.1.1 дауыссыз және саңылаулы дауыссыз дыбыстарды ұтымды дауыс берумен саралау және дыбыстап айту;
3.3.1.2 сөйлеу материалды ұтымды қарқынмен және дауыс берумен бірге үйлесімді біріктіріп дыбыстап айту
3.2 Сөйлеу материалды түсіну және қайта жаңғырту
3.3.2.1 сабақта өзін-өзі ұйымдастыру формуласын түсінікті, үйлесімді дыбыстап айту
3.3 Сөйлеудің ырғақтық-интонациялық құрылымын есту арқылы қабылдау және қайта жаңғырту
3.3.3.1 тонды жоғары деңгейден орташа деңгейге дейін біртіндеп көтере және төмендете білу
3.4 Фразаны синтагматикалық тұрғыда бөлу
3.3.4.1 әртүрлі типтегі және түрдегі фразаларда логикалық және синтагматикалық екпінді сақтау
«Әндерді қабылдау және орындау»
4.1 Негізгі дирижерлік қимылдарды түсіну
3.4.1.1ырғақтық суреті бойынша күрделі емес музыкалық пьесаларды дирижерлеу;
2 тоқсан
«Қозғалыстарды дамыту»
1.1 Сапқа тұру және сапқа құрылымын өзгертіп қайта тұру
3.1.1.3музыкалық сүйемелдеумен бірге қозғалысты жалғастыра және сақтай отырып, жүрудің негізгі қимылдарын орындау;
3.1.1.4 нұсқау бойынша сапқа тұруды орындау: сапқа тұру
1.2 Ырғақтық гимнастика элементтері
3.1.2.2 «қолды жан-жаққа» қалпымен алға қарай еңкеюді орындау, жұдырық болып түйілген қолдарды ырғақтық түрде лақтыру
1.3 Би қимылдары
3.1.3.2 би қимылдарын орындау: па-де-баск, плие, балансе, үлкен және ұсақ батман, тарсылдатумен шұқылау, вальс қадамы;
«Музыка тыңдау»
2.2 Есту арқылы музыканы ажырату
3.2.2.1есту арқылы музыканың қарқынын, регистрін ажырату
2.3 Сипаты бойынша музыкалық пьесаларды анықтау
3.2.3.1 әуендердің бірінен үзінділерді қабылдау және анықтау (шумақ, қайырма)
2.4 Балалардың музыкалық және шулы аспаптарының көмегімен музыкалық ырғақты қайта жаңғырту
3.2.4.1мұғалімнің сүйемелдеуімен әртүрлі ырғақтарды, күрделі емес пьесаларды орындау: «Как под горкой» (сөзі мен әні – халықтыкі)
«Фонетикалық және сөйлеу ырғағы»
3.1 Сөйлеу тыныс алуды дұрыс қолдану
3.3.1.2 сөйлеу материалды ұтымды қарқынмен және дауыс берумен бірге үйлесімді біріктіріп дыбыстап айту
3.2 Сөйлеу материалды түсіну және қайта жаңғырту
3.3.2.1 сабақта өзін-өзі ұйымдастыру формуласын түсінікті, үйлесімді дыбыстап айту
3.3 Сөйлеудің ырғақтық-интонациялық құрылымын есту арқылы қабылдау және қайта жаңғырту
3.3.3.1 тонды жоғары деңгейден орташа деңгейге дейін біртіндеп көтере және төмендете білу және керісінше;
3.3.3.2сөйлеудің ырғақтық-интонациялық құрылымын есту арқылы қабылдау және қайта жаңғырту: сқйлеудің қарқынын өзгерту, баяулату, жылдамдату
«Әндерді қабылдау және орындау»
4.1 Негізгі дирижерлік қимылдарды түсіну
3.4.1.1 ырғақтық суреті бойынша күрделі емес музыкалық пьесаларды дирижерлеу;
3.4.1.2 қолдың қимылымен тактінің күшті үлесін айқындап белгілеу
3 тоқсан
«Қозғалыстарды дамыту»
1.1 Сапқа тұру және сапқа құрылымын өзгертіп қайта тұру
3.1.1.3 музыкалық сүйемелдеумен бірге қозғалысты жалғастыра және сақтай отырып, жүрудің негізгі қимылдарын орындау;
3.1.1.4нұсқау бойынша сапқа тұруды орындау: сапқа тұру
1.2 Ырғақтық гимнастика элементтері
3.1.2.3 дене мүсінін қалыптастыруға арналған жаттығуларды орындау: тізерлеп тұру қалпынан еденге жіліншіктің сол жағына қарай отыру, бастапқы қалыпқа оралу;
3.1.2.4 созылған аяқтармен отыру қалпында денемен алға төмен қарай еңкеюлерді орындау
1.3 Би қимылдары
3.1.3.3 «Қазақ биін» орындау (Ш.Қалдаяқовтың музыкасы), «Матрос биі» («Яблочко» халық әуені)
«Музыка тыңдау»
2.3 Сипаты бойынша музыкалық пьесаларды анықтау
3.2.3.2 шығарманың сипатын қабылдау және анықтау
2.4 Балалардың музыкалық және шулы аспаптарының көмегімен музыкалық ырғақты қайта жаңғырту
3.2.4.1мұғалімнің сүйемелдеуімен әртүрлі ырғақтарды, күрделі емес пьесаларды орындау: «Как под горкой» (сөзі мен әні – халықтыкі)
«Фонетикалық және сөйлеу ырғағы»
3.3 Сөйлеудің ырғақтық-интонациялық құрылымын есту арқылы қабылдау және қайта жаңғырту
3.3.3.3 екі-бес күрделі құрылымдағы екпінді сақтау
«Әндерді қабылдау және орындау»
4.2 Музыка ырғағымен эмоционалды ұжымдық декламация
3.4.2.1әндерді аккомпанементтің және мұғалімнің басқаруымен ұжымдық эмоционалды түрде декламациялау
4.3 Ән айту
3.4.3.1әндердің, әуендердің үзінділерін контрастілі динамикада орындау (қатты-жай)
4.4 Өзіндік музыкалық шығармашылық іс-әрекет
3.4.4.1«Үйшік» музыкалық-драмалық қойылым
4 тоқсан
«Қозғалыстарды дамыту»
1.1 Сапқа тұру және сапқа құрылымын өзгертіп қайта тұру
3.1.1.4 нұсқау бойынша сапқа тұруды орындау: сапқа тұр;
3.1.1.5музыкадағы акцентке қозғалыспен жауап қайтару
«Музыка тыңдау»
1.2 Ырғақтық гимнастика элементтері
3.1.2.5 әртүрлі топтық қайта құрулармен еркін және қысымсыз жүру, жүгіру, қозғалу
1.3 Би қимылдары
2.1.3.4 күрделі емес би композицияларын үйрену. «Дробушечка», «Ковырялочка» орыс билерінің қимылдары.
«Музыка тыңдау»
2.3 Сипаты бойынша музыкалық пьесаларды анықтау
3.2.3.3 вокальды-аспаптық музыканы тыңдауда жеке дауысты және хормен дыбыстауды қабылдау және ажырату
2.4 Балалардың музыкалық және шулы аспаптарының көмегімен музыкалық ырғақты қайта жаңғырту
3.2.4.1мұғалімнің сүйемелдеуімен әртүрлі ырғақтарды, күрделі емес пьесаларды орындау: «Балдырған әні» (Н. Жанаев,
Б. Дәлденбаев)
«Фонетикалық және сөйлеу ырғағы»
3.4 Фразаны синтагматикалық тұрғыда бөлу
3.3.4.1 әртүрлі типтегі және түрдегі фразаларда логикалық және синтагматикалық екпінді сақтау
«Әндерді қабылдау және орындау»
4.3 Ән айту
3.4.3.2 бір тыныс шығаруда 12-16 буыннан кем емес үшдыбыстық бойынша бірінші-екінші октаваның диапазонында әндерді орындау, әндердің сипатын анықтау
5) 4 сынып
кесте 5
Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері
Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімінің мазмұны
Оқыту мақсаттары
1 тоқсан
«Қозғалыстарды дамыту»
1.1 Сапқа тұру және сапқа құрылымын өзгертіп қайта тұру
4.1.1.1топтарды қайта құруды, мәнерлі (фигуралық) маршпен жүруді орындау;
4.1.1.2топтарда алуан түрлі қалыптарды орындау: шеңберді тарылту және кеңейту
1.2 Ырғақтық гимнастика элементтері
4.1.2.1 музыка ырғағымен буындардың, мойынның, иық белдеуінің, омыртқаның икемділігін, серпімділігін және қозғалмалылығын дамытуға арналған жаттығуларды орындау
1.3 Би қимылдары
4.1.3.1 композициядағы би қимылдарын ырғақты, эмоционалды түрде, бидің суретін және бағытын сақтап орындау
1.4 Музыкалық тапсырмасы бар қозғалыс ойындары
4.1.4.1 «Кімнің үйірмесі?» (қазақтың халық күйі «Ақсақ құлан»)
«Музыка тыңдау»
2.1 Есту арқылы музыканы тану
4.2.1.1 есту арқылы симфониялық музыканы халық музыкасынан ажырата білу
«Фонетикалық және сөйлеу ырғағы»
3.1 Сөйлеу тыныс алуды дұрыс қолдану
4.3.1.1 сөйлеу материалды қалыпты биіктіктігі, күші бар дауыспен дыбыстай білу;
4.3.1.2 ұзақ фразаларды (10-12 буынға дейін) дыбыстауда тыныс алу паузаларын өз бетімен бөле отырып, фразаларды үйлесімді, біріккен түрде дыбыстап айту
3.2 Сөйлеу материалды түсіну және қайта жаңғырту
4.3.2.1 қабылданатын және қайта жаңғыртылатын сөйлеу материалды түсіну;
3.3 Сөйлеудің ырғақтық-интонациялық құрылымын есту арқылы қабылдау және қайта жаңғырту
4.3.3.1 фразаның әуендік құрылымын сақтай білу
«Әндерді қабылдау және орындау»
4.1 Негізгі дирижерлік қимылдарды түсіну
4.4.1.1 есту арқылы қабылданған музыкалық үзіндінің ырғақтық суретін қолдың қимылымен қайта жаңғырту
2 тоқсан
«Қозғалыстарды дамыту»
1.1 Сапқа тұру және сапқа құрылымын өзгертіп қайта тұру
4.1.1.2 топтарда алуан түрлі қалыптарды орындау: шеңберді тарылту және кеңейту;
4.1.1.3музыкалық сүйемелдеумен қиылысушы қадаммен, өкшеден аяқтың ұшына қарай қадаммен тізбектелген сап құруды орындау
1.2 Ырғақтық гимнастика элементтері
4.1.2.1 музыка ырғағымен буындардың, мойынның, иық белдеуінің, омыртқаның икемділігін, серпімділігін және қозғалмалылығын дамытуға арналған жаттығуларды орындау
1.3 Би қимылдары
4.1.3.1 композициядағы би қимылдарын ырғақты, эмоционалды түрде, бидің суретін және бағытын сақтап орындау
«Музыка тыңдау»
2.2 Есту арқылы музыканы ажырату
4.2.2.1 есту арқылы музыканың қарқынын, регистрін ажырату
2.3 Сипаты бойынша музыкалық пьесаларды анықтау
4.2.3.1есту арқылы музыкалық пьесалардың және әндердің әртүрлі бөлімдерін ажырату (шумақ, қайырма, қысқа әуен, жеке және ұжымдықтың кезектесуі)
2.4 Балалардың музыкалық және шулы аспаптарының көмегімен музыкалық ырғақты қайта жаңғырту
4.2.4.1 өз бетімен аспапты мотивировкамен таңдай білу
«Фонетикалық және сөйлеу ырғағы»
3.1 Сөйлеу тыныс алуды дұрыс қолдану
4.3.1.2 ұзақ фразаларды (10-12 буынға дейін) дыбыстауда тыныс алу паузаларын өз бетімен бөле отырып, фразаларды үйлесімді, біріккен түрде дыбыстап айту
3.2 Сөйлеу материалды түсіну және қайта жаңғырту
4.3.2.1 қабылданатын және қайта жаңғыртылатын сөйлеу материалды түсіну
3.3 Сөйлеудің ырғақтық-интонациялық құрылымын есту арқылы қабылдау және қайта жаңғырту
1.1 Сапқа тұру және сапқа құрылымын өзгертіп қайта тұру
4.1.1.3музыкалық сүйемелдеумен қиылысушы қадаммен, өкшеден аяқтың ұшына қарай қадаммен тізбектелген сап құруды орындау;
4.1.1.4 нұсқау бойынша сап түзуді орындау: сап құру, қатар және шеңбер құру
1.2 Ырғақтық гимнастика элементтері
4.1.2.2 дене мүсінін түзетуге және тепе-теңдікті қалыптастыруға арналған жаттығуларды орындау: «Мысық», «Қайың», «Әткеншек» жаттығуларын келесі элементтерді енгізу арқылы орындау: көпір, қарлығаш, жартылай шпагат;
4.1.2.4босаңсытушы жаттығуларды орындау: шеңберде тұрып, қол ұстасып шайқалу
1.3 Би қимылдары
4.1.3.3 өз бетімен орыс биінің негізгі элементтерін білу және орындай алу (бес биден кем емес)
«Музыка тыңдау»
2.2 Есту арқылы музыканы ажырату
4.2.2.2 есту арқылы вокальды, аспаптық және вокальды-аспаптық орындауларды қазақ және орыс халық әндері материалында ажырату
2.3 Сипаты бойынша музыкалық пьесаларды анықтау
4.2.3.1 есту арқылы музыкалық пьесалардың және әндердің әртүрлі бөлімдерін ажырату (шумақ, қайырма, қысқа әуен, жеке және ұжымдықтың кезектесуі);
4.2.3.2 шығарманың сипатын қабылдау және анықтау
«Фонетикалық және сөйлеу ырғағы»
3.3 Сөйлеудің ырғақтық-интонациялық құрылымын есту арқылы қабылдау және қайта жаңғырту
4.3.3.3 сөйлеуде интонацияның барлық түрлерін жеткізу білу (фразаның әуендік құрылымы)
3.4 Фразаны синтагматикалық тұрғыда бөлу
4.3.4.1 әуендік контурды сақтай отырып, мүмкіндігіне қарай логикалық және синтагматикалық екпінді ажырату
«Әндерді қабылдау және орындау»
4.2 Музыка ырғағымен эмоционалды ұжымдық декламация
4.4.2.1 аккомпанементтің және мұғалімнің басқаруымен әндерді ұжымдық эмоционалды түрде декламациялау
4.3 Ән айту
4.4.3.1 білім алушылардың дирижерлеуімен шулы және музыкалық аспаптардың сүйемелдеумен әндерді өз бетімен орындай білу
1.1 Сапқа тұру және сапқа құрылымын өзгертіп қайта тұру
4.1.1.4 нұсқау бойынша сап түзуді орындау: сап құру, қатар және шеңбер құр;
4.1.1.5 екі шоғырланған шеңберді құруды орындау, шеңберді тарылту және кеңейту
1.2 Ырғақтық гимнастика элементтері
4.1.2.3 заманауи музыканың ырғағымен ырғақтық-гимнастикалық жаттығулар кешенін орындау;
4.1.2.5 дене мүсінін қалыптастыруға арналған жаттығуларды орындау: отыру қалпында тізелерді кеудеге қарай жинап, жату қалпына өту; тізерлеп отыру қалпында арқаны түзету және бүгу
1.3 Би қимылдары
4.1.3.4 әлем халықтарының билерінің негізгі элементтерін білу және орындай алу (бес биден кем емес)
«Музыка тыңдау»
2.2 Есту арқылы музыканы ажырату
4.2.2.2 есту арқылы вокальды, аспаптық және вокальды-аспаптық орындауларды қазақ және орыс халық әндері материалында ажырату
2.3 Сипаты бойынша музыкалық пьесаларды анықтау
4.2.3.2 шығарманың сипатын қабылдау және анықтау;
4.2.3.3 есту арқылы симфониялық оркестрдің аспаптарының дыбысталуын қабылдау және ажырату
«Әндерді қабылдау және орындау»
4.2 Музыка ырғағымен эмоционалды ұжымдық декламация
4.4.2.2 әндердің әуендерінің ырғақтық суретін бірқалыпты және бірқалыпты-жылдам қарқында қайта жаңғырту
4.3 Ән айту
4.4.3.1 білім алушылардың дирижерлеуімен шулы және музыкалық аспаптардың сүйемелдеумен әндерді өз бетімен орындай білу;
4.4.3.2 әуендердің, динамикалық реңктердің дыбыстық-биіктік және ырғақтық құрылымын талдай білу
«Білім туралы» 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабы 6) тармақшасына және Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығымен бекітілген білім берудің барлық деңгейінің Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына сәйкес
4
Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы «3 » сәуірдегі «Жалпы білім беру ұйымдарына арналған жалпы білім беретін пәндердің, таңдау курстарының және факультативтердің үлгілік оқу бағдарламаларын бекіту туралы»
№ 115 бұйрығына 718 жаңа қосымша
жоқ
Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы « » ___________
№ ___бұйрығына 81-қосымша
Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы «3» сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 718-қосымша
Есту қабілеті бұзылған (естімейтін) білім алушыларға бастауыш білім беру деңгейінің 0-4 - сыныптары үшін «Көркем еңбек» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы
1 - тарау. Жалпы ережелер
1. Есту қабілеті бұзылған (естімейтін) білім алушыларға арналған бастауыш білім беру деңгейінің 0-4 сыныптары үшін «Көркем еңбек» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы (бұдан әрі – Бағдарлама) «Білім туралы» 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабы 6) тармақшасына сәйкес әзірленген.
2. Бағдарлама мақсаты – естімейтін білім алушыларда көркемдік-технологиялық білім негіздерін, іскерліктер мен дағдыларды, кеңістіктік-бейнелі, шығармашылық ойлауды қалыптастыру, рухани-адамгершілік мәдениетті, эстетикалық талғамды, шығармашылық қабілеттерді дамыту.
3.Бағдарлама міндеттері:
1) ұлттық және әлемдік мәдениет өнер туындыларымен танысу арқылы құндылық бағдарларын қалыптастыру;
2) шығармашылық жұмыстарды орындау арқылы зерттеушілік білімін, іскерлігін және дағдыларын дамыту;
3) шығармашылық жұмыстарды орындау үшін материалдар мен құралдарды қолдану дағдыларын дамыту;
4) алған білімдері мен дағдыларын әр түрлі әрекет түрлерінде практикада қолдану;
5) әр түрлі материалдар мен құралдарды пайдалану кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау;
6) эстетикалық, көркемдік талғамды қалыптастыру.
4. Түзете – дамыту міндеттері:
1) білімді, қарым-қатынастың әртүрлі әдістерін, проблемаларды шешу және шешім қабылдауды функционалды қолдану, сөйлеу мәдениетін дамыту;
2) естімейтін білім алушыларды арнайы оқытуды сапалы дараландыру мүмкіндіктерін кеңейту;
3) жеке қасиеттерді дамыту (жауапкершілік, табандылық, бастамашылдық, шыдамдылық және төзімділік, өз бетінше жұмыс істеу және топта жұмыс істеу үшін қажетті қасиеттер).
2 - тарау. Оқу процесін ұйымдастырудағы педагогикалық тәсілдер
5. Естімейтін білім алушыларды оқыту процесінде бірқатар маңызды ерекшеліктерді ескеру қажет:
1) әр оқушының есту қабілетінің болмауы немесе қалдық есту қабілеті әр түрлі;
2) қарапайым ойлау операцияларын меңгеру;
3) есту қабілетінің төмен деңгейінің салдарынан, қиял дамуының төмен деңгейі;
4) механикалық есте сақтаудың басым болуы;
5) сөздік қорының аздығы, дыбыс айту кемшіліктері, енжар сөздіктің белсенді сөздік қорынан басым болуы.
6. "Көркем еңбек" пәнінде естімейтін білім алушыларды оқытудың негізгі қағидалары: қолжетімділік, тұлғалық, көрнекілік және қарым-қатынас, білім берудің бейімділігі, әрекеттік тәсіл.
7. Оқытудағы қолжетімділік материалдың қолжетімділігі және оны білім алушылардың түсінуі, ғылыми ұғымдарды оңтайлы жеткізумен баяндаудан, сабақтарды қажетті иллюстрациялар және дидактикалық материалдармен қамтамасыз етуден тұрады.
8. Тұлғалық -бұл естімейтін білім алушының оқу процесін дараландыру, жеке тұлғаны үйлесімді қалыптастыру және жан-жақты дамыту, шығармашылық қабілеттерін толық ашу және еңбек сабақтарында тұлғаның әлеуметтік маңызды қасиеттерін тәрбиелеу, эмоционалды-еріктік саланы, психикалық процестерді дамыту.
9. Көрнекілік -оқушылардың танымдық тәжірибесін байыту, абстрактілі ұғымдарды игеру үшін қажет нақты өмірде объектіні немесе құбылысты сенсорлық қабылдау негізінде білім, білік және дағдыларды қалыптастыру қажеттілігімен көрінеді: заттар мен әрекеттерді көрсету; суреттер, символдар, сызбалар арқылы.
10. Білім берудің бейімділік принципі әртүрлі білім беру қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған; естімейтін білім алушылар үшін әртүрлі құралдар мен әдістерді қолданады.
11. Әрекеттік тәсіл қазіргі заманғы оқыту жүйесінің негізгі бағытын көрсетеді, онда іс-әрекет білім, білік пен дағдыны қалыптастыру процесі ретінде және естімейтін білім алушының тұлғасын қалыптастырудың түзету-дамыту бағытын қамтамасыз ететін шарт ретінде қарастырылады.
12. Осы тәсілдерді жүзеге асыруға қажет:
1) шығармашылық тапсырмаларды орындау арқылы естімейтін білім алушылардың ауызша, диалогтық және жазбаша сөйлеуін дамыту;
2) сабақтарда барлық психикалық процестердің дамуына ықпал ететін әдістер мен тәсілдерді қолдану;
3) дидактикалық қағидаларды сақтау: өткен материалды қайталау, материал көлемінің қол жетімді болуы;
4) жаңа материал мен терминологияны түсіндіруде көмекші құрал ретінде дактильді және ымдау тілін қолдану.
12. Бағдарламаны іске асыру процесінде мектепті жарақтандыруды, ақпараттық – коммуникациялық технологияларды көздейтін арнайы құрал-жабдықтар мен оқытудың қосалқы құралдары пайдаланылады:
1) интерактивті және проекциялық жабдықтар (проектор, интерактивті тақта);
2) оқытудың арнайы техникалық және компенсаторлық құралдары (фронтальды оқу қызметін қамтамасыз етуге арналған стационарлық дыбыс күшейткіш жабдық, айтылу экраны, жеке есту аппараттары, мультимедиялық компьютерлік сынып, индукциялық ілмектер);
3) интернет желісінің ақпараттық-білім беру ресурстарына шектеусіз қолжетімділік.
13. Бағдарламаны іске асыру үшін сыныптар арнайы жабдықпен жарақтандырылады:
1) фронтальды қызметке арналған стационарлық дыбыс күшейткіш жабдық;
2) заманауи жабдықтары бар компьютерлік сынып;
3) жеке есту аппараттары;
4) айтылу экраны;
5) индукциялық ілмек.
3 - тарау. «Көркем еңбек» пәнінің мазмұнын ұйымдастыру
14. «Көркем еңбек» пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:
1) 0-сыныпта – аптасына 1 сағат, оқу жылында 32 сағатты;
2) 1-сыныпта – аптасына1 сағат, оқу жылында 33 сағатты;
3) 2-сыныпта – аптасына1 сағат, оқу жылында 34 сағатты;
4) 3-сыныпта – аптасына1 сағат, оқу жылында 34 сағатты;
5) 4-сыныпта – аптасына1 сағат, оқу жылында 34 сағатты құрайды.
15. Бағдарлама келесідей бөлімдерді қамтиды:
1) «Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту» бөлімі;
2) «Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау» бөлімі;
3) «Талдау және бағалау, презентация» бөлімі.
16.«Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту» бөлімі келесідей бөлімшелерді қамтиды:
1) қоршаған ортаны түсіну және білу;
2) мәдениет пен дәстүрді, тарихты түсіну және білу;
3) шығармашылық идеяларды дамыту;
4) жоспарлау.
17. «Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау» бөлімі келесідей бөлімшелерді қамтиды:
1) қоршаған әлемнің бейнесі;
2) шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары;
3) дайындау технологиясы;
4) қауіпсіздік техникасын сақтау.
18. «Талдау және бағалау, презентация» бөлімі келесідей бөлімшелерді қамтиды:
1) презентация;
2) өнердегі тәсілдемелерді талдау;
3) шығармашылық жұмыстарды талқылау және бағалау.
19. 0 - сыныпқа арналған «Көркем еңбек» пәнінің базалық мазмұны:
1) шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту: қоршаған ортаны түсіну және білу: қоршаған ортанының кейбір ерекшеліктерін түсіну, таныс кескіндер мен пішіндер (түсі, пішіні, өлшемі, сипаты); мәдениет пен дәстүрді, тарихты түсіну және білу: ұлттық және әлемдік мәдениет өнерінің түрлі шығармаларына пікір білдіру; шығармашылық идеяларды дамыту: қолжетімді белгілі тәсілдермен сезімін білдіру және шығармашылық идеяны ұсыну;
2) шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау: қоршаған әлемнің бейнесі: қарапайым қолжетімді тәсілдермен қоршаған ортаның кейбір визуальды элементтерін бейнелеу; шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары: қарапайым және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды және көркемдік) материалдар мен құрал-саймандарды қолдану; дайындау технологиясы: қарапайым қолжетімді тәсілдермен белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, материалдар мен компоненттерді біріктіру; қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз) қарапайым көлемді формаларды жасау; шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану; қауіпсіздік техникасын сақтау: қауіпсіздік техникасын сақтай отырып, көмекші құралдардың көмегімен материалдар мен құрал-саймандарды қолдану;
3) талдау және бағалау, презентация: презентация: өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) қолжетімді оңай тәсілдермен таныстыру; шығармашылық жұмыстарды талқылау және бағалау: шығармашылық жұмысқа пікір білдіру.
20. 1 - сыныпқа арналған «Көркем еңбек» пәнінің базалық мазмұны:
1) шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту:қоршаған ортаны түсіну және білу: қоршаған ортамен танысу кезінде нысандар мен құбылыстардың (түсі, пішіні, өлшемі, сипаты) визуальды сипаттамасын баяндау; мәдениет пен дәстүрді, тарихты түсіну және білу: бейнелеу өнерінің негізгі түрлері мен жанрларын анықтау; қазақ халқының қолданбалы өнерінің негізгі элементтерін анықтау (ою-өрнек, түсі, материалын); шығармашылық идеяларды дамыту: қолжетімді тәсілдермен, өнердің айқын құралдарымен сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну;
2) шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау: қарапайым қолжетімді тәсілдермен қоршаған ортаның кейбір визуальды элементтерін бейнелеу; шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары: қарапайым және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды және көркемдік) материалдар мен құрал-саймандарды қолдану; дайындау технологиясы: қарапайым қолжетімді тәсілдермен белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, материалдар мен компоненттерді біріктіру; қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз) қарапайым көлемді формаларды жасау; шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану; қауіпсіздік техникасын сақтау: қауіпсіздік техникасын сақтай отырып, көмекші құралдардың көмегімен материалдар мен құрал-саймандарды қолдану;
3) талдау және бағалау, презентация: презентация: өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) қолжетімді оңай тәсілдермен таныстыру; шығармашылық жұмыстарды талқылау және бағалау: шығармашылық жұмысқа түсінік беру.
21. 2 - сыныпқа арналған «Көркем еңбек» пәнінің базалық мазмұны:
1) шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту: қоршаған ортаны түсіну және білу: қоршаған ортамен танысу кезінде нысандар мен құбылыстардың (түсі, пішіні, өлшемі, сипаты) визуальды сипаттамасын анықтау және түсіндіру; мәдениет пен дәстүрді, тарихты түсіну және білу: ұлттық және әлемдік мәдениет өнерінің түрлі шығармаларын сипаттау; қазақстан халықтарының қолданбалы өнерінің негізгі элементтерін анықтау (ою-өрнек, түсі, материалын); шығармашылық идеяларды дамыту: қолжетімді тәсілдермен, өнердің айқын құралдарымен сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну; шығармашылық идеяларды дамыту үшін ақпарат жинау; жоспарлау: шығармашылық жұмысты орындаудың кезектілігін анықтау;
2) шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау: қоршаған әлемнің бейнесі: түрлі қолжетімді тәсілдер мен құралдар арқылы қоршаған ортаға тән визуальды элементтерді бейнелеу; шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары: түрлі және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды және көркемдік) материалдар мен құрал-саймандарды қолдану; дайындау технологиясы: түрлі қолжетімді тәсілдермен белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, материалдар мен компоненттерді біріктіру; қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз) қарапайым көлемді формаларды жасау; шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану; қауіпсіздік техникасын сақтау: қауіпсіздік техникасын сақтай отырып, көмекші құралдардың көмегімен материалдар мен құрал-саймандарды қолдану;
3) талдау және бағалау, презентация: презентация: қолжетімді тәсілдермен негізгі идея мен процесті айта отырып өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) таныстыру; өнердегі тәсілдемелерді талдау: әртүрлі өнер туындыларын орындаудың негізгі айқын құралдары мен материалдарын анықтау; шығармашылық жұмыстарды талқылау және бағалау: шығармашылық жұмысқа түсінік беру және оны жетілдіру бойынша бастамаларды енгізу.
22. 3 - сыныпқа арналған «Көркем еңбек» пәнінің базалық мазмұны:
1) шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту: қоршаған ортаны түсіну және білу: табиғи пішіндерді, декоративті өрнектерді (ою-өрнек) тану және анықтау, өз жұмыстарында оларды қолдану; мәдениет пен дәстүрді, тарихты түсіну және білу: ұлттық және әлемдік мәдениет өнерінің әр түрлі шығармаларын білу және олардың ерекшеліктерін түсіндіру (жанры, жасау техникасы, көңіл-күйі); қазақ халқының және әлем халықтарының қолданбалы өнерінің ұлттық ерекшеліктерін анықтау және сипаттау; шығармашылық идеяларды дамыту: қолжетімді тәсілдермен, жұмыс техникасын негізді түрде таңдап сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну; шығармашылық идеяларды дамыту үшін түрлі көздерден ақпарат жинау; жоспарлау: жұмыс орнын дұрыс ұйымдастыру және жұмыс процесін жоспарлау;
2) шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау: қоршаған әлемнің бейнесі: қолжетімді түрлі құралдар мен техникаларды байланыстырып қоршаған ортаның визуальды элементтерін бейнелеу; шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары: күрделі және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды және көркемдік) материалдар мен құрал-саймандарды қолдану; дайындау технологиясы: қолжетімді тәсілдермен өлшеу, белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, түрлі материалдар мен компоненттерді жалғау, біріктіру; қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз) көлемді формаларды жасау; шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану; қауіпсіздік техникасын сақтау; қауіпсіздік техникасын сақтай отырып, көмекші құралдардың көмегімен материалдар мен құрал-саймандарды қолдану;
3) талдау және бағалау, презентация: презентация: қолжетімді тәсілдермен арнайы терминдерді қолданып, негізгі идея мен процесті айта отырып шығармашылық тәсілмен өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) таныстыру; өнердегі тәсілдемелерді талдау: әртүрлі өнер туындыларын орындаудың негізгі айқын құралдары мен материалдарын арнайы терминдерді қолданып анықтау және салыстыру; шығармашылық жұмыстарды талқылау және бағалау: шығармашылық жұмысқа түсінік беру және бағалау, оны жетілдіру бойынша бастамаларды енгізу.
23. 4 - сыныпқа арналған «Көркем еңбек» пәнінің базалық мазмұны:
1) шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту: қоршаған ортаны түсіну және білу: табиғи пішіндерді, декоративті өрнектерді (ою-өрнек) тану және анықтау, өз жұмыстарында оларды қолдану; мәдениет пен дәстүрді, тарихты түсіну және білу: ұлттық және әлемдік мәдениет өнерінің әр түрлі шығармаларын білу және олардың ерекшеліктерін түсіндіру (жанры, жасау техникасы, көңіл-күйі); қазақ халқының және әлем халықтарының қолданбалы өнерінің ұлттық ерекшеліктерін анықтау және сипаттау; шығармашылық идеяларды дамыту: қолжетімді тәсілдерменжұмыстың түрлі техникасын үйлестіріп, сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну; шығармашылық идеяларды дамыту үшін түрлі көздерден ақпаратты іріктеу (ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қоса); жоспарлау: жұмыс орнын дұрыс ұйымдастыру және жұмыс процесін жоспарлау;
2) шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау: қоршаған әлемнің бейнесі: қолжетімді түрлі құралдар мен техникаларды үйлестіріп қоршаған ортаның визуальды элементтерін бейнелеу; шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары: күрделі және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды және көркемдік) құрал-саймандар мен материалдармен эксперимент жасау және қолдану; дайындау технологиясы: қолжетімді тәсілдермен өлшеу, белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, белгілі бір қатардағы материалдар мен компоненттерді жалғау, біріктіру; қолжетімді тәсілдермен түрлі материалдарды (ермексаз, қалдық, қағаз) және техникаларды үйлестіру арқылы түрлі көлемді формаларды жасау; шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану; қауіпсіздік техникасын сақтау: қауіпсіздік техникасын сақтай отырып, көмекші құралдардың көмегімен материалдар мен құрал-саймандарды қолдану;
3) талдау және бағалау, презентация: презентация: қолжетімді тәсілдермен арнайы терминдерді қолданып, негізгі идея мен процесті айта отырып шығармашылық тәсілмен өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) таныстыру; өнердегі тәсілдемелерді талдау: әртүрлі өнер туындыларын орындаудың негізгі айқын құралдары мен материалдарын арнайы терминдерді қолданып салыстыру және сәйкестендіру; шығармашылық жұмыстарды талқылау және бағалау:критерилерге сәйкес шығармашылық жұмыстарды бағалау, оны жетілдіру бойынша бастамаларды енгізу.
4 - тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі
24. Бағдарламада, оқыту мақсаттары кодтық белгімен берілген. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сандар бөлім мен бөлімше ретін, төртінші сан оқыту мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. Мысалы, 1.2.1.4: кодында «1» - сынып, «2.1» - бөлімше, «4» - оқыту мақсатының реттік саны.
25. Оқыту мақсаттарының жүйесі бойынша күтілетін нәтижелер:
1) «Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту» бөлімі:
1-кесте
0.1.1.1 қоршаған ортанының кейбір ерекшеліктерін түсіну, таныс кескіндер мен пішіндер (түсі, пішіні, өлшемі, сипаты)
1.1.1.1 қоршаған ортамен танысу кезінде нысандар мен құбылыстардың (түсі, пішіні, өлшемі, сипаты) визуальды сипаттамасын баяндау
2.1.1.1 қоршаған ортамен танысу кезінде нысандар мен құбылыстардың (түсі, пішіні, өлшемі, сипаты) визуальды сипаттамасын анықтау және түсіндіру
3.1.1.1 табиғи пішіндерді, декоративті өрнектерді (ою-өрнек) тану және анықтау, өз жұмыстарында оларды қолдану
4.1.1.1 табиғи пішіндерді, декоративті өрнектерді (ою-өрнек) тану және анықтау, өз жұмыстарында оларды қолдану
1.2 Мәдениет пен дәстүрді, тарихты түсіну және білу
0.1.2.1 ұлттық және әлемдік мәдениет өнерінің түрлі шығармаларына пікір білдіру
1.1.2.1 бейнелеу өнерінің негізгі түрлері мен жанрларын анықтау;
1.1.2.2 қазақ халқының қолданбалы өнерінің негізгі элементтерін анықтау (ою-өрнек, түсі, материалын)
2.1.2.1 ұлттық және әлемдік мәдениет өнерінің түрлі шығармаларын сипаттау;
2.1.2.2 Қазақстан халықтарының қолданбалы өнерінің негізгі элементтерін анықтау (ою-өрнек, түсі, материалын)
3.1.2.1 ұлттық және әлемдік мәдениет өнерінің әр түрлі шығармаларын білу және олардың ерекшеліктерін түсіндіру (жанры, жасау техникасы, көңіл-күйі); 3.1.2.2 қазақ халқының және әлем халықтарының қолданбалы өнерінің ұлттық ерекшеліктерін анықтау және сипаттау
4.1.2.1 ұлттық және әлемдік мәдениет өнерінің әр түрлі шығармаларын білу және олардың ерекшеліктерін түсіндіру (жанры, жасау техникасы, көңіл-күйі); 4.1.2.2 қазақ халқының және әлем халықтарының қолданбалы өнерінің ұлттық ерекшеліктерін анықтау және сипаттау
1.3 Шығармашылық идеяларды дамыту
0.1.3.1 қолжетімді белгілі тәсілдермен сезімін білдіру және шығармашылық идеяны ұсыну
1.1.3.1 қолжетімді тәсілдермен, өнердің айқын құралдарымен сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну
2.1.3.1 қолжетімді тәсілдермен, өнердің айқын құралдарымен сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну;
2.1.3.2 шығармашылық идеяларды дамыту үшін ақпарат жинау
3.1.3.1 қолжетімді тәсілдермен, жұмыс техникасын негізді түрде таңдап сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну; 3.1.3.2 шығармашылық идеяларды дамыту үшін түрлі көздерден ақпарат жинау
4.1.3.1 қолжетімді тәсілдерменжұмыстың түрлі техникасын үйлестіріп, сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну; 4.1.3.2 шығармашылық идеяларды дамыту үшін түрлі көздерден ақпаратты іріктеу (Ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қоса)
1.4 Жоспарлау
2.1.4.1 шығармашылық жұмысты орындаудың кезектілігін анықтау
3.1.4.1 жұмыс орнын дұрыс ұйымдастыру және жұмыс процесін жоспарлау
4.1.4.1 жұмыс орнын дұрыс ұйымдастыру және жұмыс процесін жоспарлау
2) «Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау» бөлімі:
2 кесте
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
0-сынып
1-сынып
2-сынып
3-сынып
4-сынып
2.1 Қоршаған әлемнің бейнесі
0.2.1.1 қарапайым қолжетімді тәсілдермен қоршаған ортаның кейбір визуальды элементтерін бейнелеу
1.2.1.1 қарапайым қолжетімді тәсілдермен қоршаған ортаның кейбір визуальды элементтерін бейнелеу
2.2.1.1 түрлі қолжетімді тәсілдер мен құралдар арқылы қоршаған ортаға тән визуальды элементтерді бейнелеу
3.2.1.1 қолжетімді түрлі құралдар мен техникаларды байланыстырып қоршаған ортаның визуальды элементтерін бейнелеу
4.2.1.1 қолжетімді түрлі құралдар мен техникаларды үйлестіріп қоршаған ортаның визуальды элементтерін бейнелеу
2.2 Шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары
0.2.2.1 қарапайым және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды, көркемдік) материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
1.2.2.1 қарапайым және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды және көркемдік) материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
2.2.2.1 түрлі және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды және көркемдік) материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
3.2.2.1 күрделі және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды және көркемдік) материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
4.2.2.1 күрделі және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды және көркемдік) құрал-саймандар мен материалдармен эксперимент жасау және қолдану
2.3 Дайындау технологиясы
0.2.3.1 қарапайым қолжетімді тәсілдермен белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, материалдар мен компоненттерді біріктіру; 0.2.3.2 қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз) қарапайым көлемді формаларды жасау;
0.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
1.2.3.1 қарапайым қолжетімді тәсілдермен белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, материалдар мен компоненттерді біріктіру; 1.2.3.2 қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз) қарапайым көлемді формаларды жасау; 1.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
2.2.3.1 түрлі қолжетімді тәсілдермен белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, материалдар мен компоненттерді біріктіру; 2.2.3.2 қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз) қарапайым көлемді формаларды жасау;
2.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
3.2.3.1 қолжетімді тәсілдермен өлшеу, белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, түрлі материалдар мен компоненттерді жалғау, біріктіру;
3.2.3.2 қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз) қарапайым көлемді формаларды жасау; 3.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
4.2.3.1 қолжетімді тәсілдермен өлшеу, белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, белгілі бір қатардағы материалдар мен компоненттерді жалғау, біріктіру ; 4.2.3.2 қолжетімді тәсілдермен түрлі материалдарды (ермексаз, қалдық, қағаз) және техникаларды үйлестіру арқылы түрлі көлемді формаларды жасау; 4.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
2.4 Қауіпсіздік техникасын сақтау
0.2.4.1 қауіпсіздік техникасын сақтай отырып, көмекші құралдардың көмегімен материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
1.2.4.1 қауіпсіздік техникасын сақтай отырып, көмекші құралдардың көмегімен материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
2.2.4.1 қауіпсіздік техникасын сақтай отырып, көмекші құралдардың көмегімен материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
3.2.4.1 қауіпсіздік техникасын сақтай отырып, көмекші құралдардың көмегімен материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
4.2.4.1 қауіпсіздік техникасын сақтай отырып, көмекші құралдардың көмегімен материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
3) «Талдау және бағалау, презентация» бөлімі:
3-кесте
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
0-сынып
1-сынып
2-сынып
3-сынып
4-сынып
3.1 Презентация
0.3.1.1 өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) қолжетімді оңай тәсілдермен таныстыру
1.3.1.1 өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) қолжетімді оңай тәсілдермен таныстыру
2.3.1.1 қолжетімді тәсілдермен негізгі идея мен процесті айта отырып өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) таныстыру
3.3.1.1 қолжетімді тәсілдермен арнайы терминдерді қолданып, негізгі идея мен процесті айта отырып шығармашылық тәсілмен өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) таныстыру
4.3.1.1 қолжетімді тәсілдермен арнайы терминдерді қолданып, негізгі идея мен процесті айта отырып шығармашылық тәсілмен өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) таныстыру
3.2 Өнердегі тәсілдемелерді талдау
2.3.2.1 әртүрлі өнер туындыларын орындаудың негізгі айқын құралдары мен материалдарын анықтау
3.3.2.1 әртүрлі өнер туындыларын орындаудың негізгі айқын құралдары мен материалдарын арнайы терминдерді қолданып анықтау және салыстыру
4.3.2.1 әртүрлі өнер туындыларын орындаудың негізгі айқын құралдары мен материалдарын арнайы терминдерді қолданып салыстыру және сәйкестендіру
3.3 Шығармашылық жұмыстарды талқылау және бағалау
0.3.3.1 шығармашылық жұмысқа түсінік беру
1.3.3.1 шығармашылық жұмысқа түсінік беру
2.3.3.1 шығармашылық жұмысқа түсінік беру және оны жетілдіру бойынша бастамаларды енгізу
3.3.3.1 шығармашылық жұмыстарды бағалау және түсіндіру, оны жетілдіру бойынша бастамаларды енгізу
4.3.3.1 критерилерге сәйкес шығармашылық жұмыстарды бағалау, оны жетілдіру бойынша бастамаларды енгізу
26. Бағдарлама есту қабілеті бұзылған (естімейтін) білім алушыларға арналған бастауыш білім беру деңгейінің 0-4 сыныптары үшін «Көркем еңбек» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасының ұзақ мерзімді жоспары негізінде осы Бағдарламаның қосымшасына сәйкес жүзеге асырылады. Ұзақ мерзімді жоспарда барлық сынып бойынша әр бөлімде қамтылатын оқу мақсаттарының көлемі белгіленген.
29. Бөлімдер мен тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.
Есту қабілеті бұзылған (естімейтін) білім алушыларға арналған бастауыш білім беру деңгейінің 0-4 сыныптары үшін «Көркем еңбек» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасына қосымша
Есту қабілеті бұзылған (естімейтін) білім алушыларға арналған
бастауыш білім беру деңгейінің 0-4 сыныптары үшін «Көркем еңбек» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша ұзақмерзімді жоспар
1) 0-сынып:
1-кесте
Ортақ тақырыптар
Бөлімдер
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
Өзім туралы
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.1 Қоршаған ортаны түсіну және білу
0.1.1.1 қоршаған ортанының кейбір ерекшеліктерін түсіну, таныс кескіндер мен пішіндер (түсі, пішіні, өлшемі, сипаты)
1.3 Шығармашылық идеяларды дамыту
0.1.3.1 қолжетімді белгілі тәсілдермен сезімін білдіру және шығармашылық идеяны ұсыну
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.2 Шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары
0.2.2.1 қарапайым және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды, көркемдік) материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
2.1 Қоршаған әлемнің бейнесі
0.2.1.1 қарапайым қолжетімді тәсілдермен қоршаған ортаның кейбір визуальды элементтерін бейнелеу
0.3.1.1 өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) қолжетімді оңай тәсілдермен таныстыру
Менің мектебім
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.1 Қоршаған ортаны түсіну және білу
0.1.1.1 қоршаған ортанының кейбір ерекшеліктерін түсіну, таныс кескіндер мен пішіндер (түсі, пішіні, өлшемі, сипаты)
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.1 Қоршаған әлем бейнесі
0.2.1.1 қарапайым қолжетімді тәсілдермен қоршаған ортаның кейбір визуальды элементтерін бейнелеу
2.2 Шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары
0.2.2.1 қарапайым және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды, көркемдік) материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
2.3 Дайындау технологиясы
0.2.3.1 қарапайым қолжетімді тәсілдермен белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, материалдар мен компоненттерді біріктіру
2-тоқсан
Менің отбасым және достарым
Бізді қоршаған әлем
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.2 Мәдениет пен дәстүрді, тарихты түсіну және білу
0.1.2.1 ұлттық және әлемдік мәдениет өнерінің түрлі шығармаларына пікір білдіру
1.3 Шығармашылық идеяларды дамыту
0.1.3.1 қолжетімді белгілі тәсілдермен сезімін білдіру және шығармашылық идеяны ұсыну
2.1 Қоршаған әлемнің бейнесі
0.2.1.1 қарапайым қолжетімді тәсілдермен қоршаған ортаның кейбір визуальды элементтерін бейнелеу
2. Жасау және дайындау
2.2 Шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары
0.2.2.1 қарапайым және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды, көркемдік) материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
3-тоқсан
Саяхат
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.1 Қоршаған ортаны түсіну және білу
0.1.1.1 қоршаған ортанының кейбір ерекшеліктерін түсіну, таныс кескіндер мен пішіндер (түсі, пішіні, өлшемі, сипаты)
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.1 Қоршаған әлемнің бейнесі
0.2.1.1 қарапайым қолжетімді тәсілдермен қоршаған ортаның кейбір визуальды элементтерін бейнелеу
2.2 Шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары
0.2.2.1 қарапайым және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды, көркемдік) материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
2.3 Дайындау технологиясы
0.2.3.2 қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз) қарапайым көлемді формаларды жасау
0.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану материалдарды және компоненттерді қарапайым қолжетімді тәсілдермен белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, біріктіру
2.4 Қауіпсіздік техникасын сақтау
0.2.4.1 қауіпсіздік техникасын сақтай отырып, көмекші құралдардың көмегімен материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.1 Презентация
0.3.1.1 өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) қолжетімді оңай тәсілдермен таныстыру
3.3 Шығармашылық жұмыстарды талқылау және бағалау
0.3.3.1 шығармашылық жұмысқа түсінік беру
Салт-дәстүр және ауыз әдебиеті
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.2 Мәдениет пен дәстүрді, тарихты түсіну және білу
0.1.2.1 ұлттық және әлемдік мәдениет өнерінің түрлі шығармаларына пікір білдіру
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.3 Дайындау технологиясы
0.2.3.1 қарапайым қолжетімді тәсілдермен белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, материалдар мен компоненттерді біріктіру;
0.2.3.2 қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз) қарапайым көлемді формаларды жасау
0.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
2.4 Қауіпсіздік техникасын сақтау
0.2.4.1 қауіпсіздік техникасын сақтай отырып, көмекші құралдардың көмегімен материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.1 Презентация
0.3.1.1 өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) қолжетімді оңай тәсілдермен таныстыру
4-тоқсан
Тағам және сусын
Дені саудың - жаны сау
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.2 Мәдениет пен дәстүрді, тарихты түсіну және білу
0.1.2.1 ұлттық және әлемдік мәдениет өнерінің түрлі шығармаларына пікір білдіру
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.3 Дайындау технологиясы
0.2.3.2 қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз материалдардан) қарапайым көлемді формаларды жасау
2.4 Қауіпсіздік техникасын сақтау
0.2.4.1 қауіпсіздік техникасын сақтай отырып, көмекші құралдардың көмегімен материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.1 Презентация
0.3.1.1 өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) қолжетімді оңай тәсілдермен таныстыру
3.3 Шығармашылық жұмыстарды талқылау және бағалау
0.3.3.1 шығармашылық жұмысқа түсінік беру
2) 1-сынып:
2-кесте
Ортақ тақырыптар
Бөлімдер
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
Өзім туралы
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.1 Қоршаған ортаны түсіну және білу
1.1.1.1 қоршаған ортамен танысу кезінде нысандар мен құбылыстардың (түсі, пішіні, өлшемі, сипаты) визуальды сипаттамасын баяндау
1.3 Шығармашылық идеяларды дамыту
1.1.3.1 қолжетімді тәсілдермен, өнердің айқын құралдарымен сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.2 Шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары
1.2.2.1 қарапайым және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды және көркемдік) материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
2.1 Қоршаған әлемнің бейнесі
1.2.1.1қарапайым қолжетімді тәсілдермен шығармашылық идеяларды білдіру ушін қоршаған ортаның кейбір визуальды элементтерін қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.1 Презентация
1.3.1.1 өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) қолжетімді оңай тәсілдермен таныстыру
Менің мектебім
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.1 Қоршаған ортаны түсіну және білу
1.1.1.1 қоршаған ортамен танысу кезінде нысандар мен құбылыстардың (түсі, пішіні, өлшемі, сипаты) визуальды сипаттамасын баяндау
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.1 Қоршаған әлемнің бейнесі
1.2.1.1 шығармашылық идеяларды білдірудің қарапайым тәсілдерін анықтай отырып, қоршаған ортаның кейбір визуальды элементтерін пайдалану
2.2 Шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары
1.2.2.1 қарапайым және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды және көркемдік) материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
2.3 Дайындау технологиясы
1.2.3.1 қарапайым қолжетімді тәсілдермен белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, материалдар мен компоненттерді біріктіру;
1.2.3.2 қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз) қарапайым көлемді формаларды жасау;
1.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
2-тоқсан
Менің отбасым және достарым
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.2 Мәдениет пен дәстүрді, тарихты түсіну және білу
1.1.2.1 бейнелеу өнерінің негізгі түрлері мен жанрларын анықтау;
1.1.2.2 қазақ халқының қолданбалы өнерінің негізгі элементтерін анықтау (ою-өрнек, түсі, материалын)
1.3 Шығармашылық идеяларды дамыту
1.1.3.1 қолжетімді тәсілдермен, өнердің айқын құралдарымен сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну
2.1 Қоршаған әлемнің бейнесі
1.2.1.1 қарапайым қолжетімді тәсілдермен шығармашылық идеяларды білдіру ушін қоршаған ортаның кейбір визуальды элементтерін қолдану
2. Жасау және дайындау
2.2 Шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары
1.2.2.1 қарапайым және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды және көркемдік) материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
Бізді қоршаған әлем
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.1. Қоршаған ортаны түсіну және білу
1.1.1.1 қоршаған ортамен танысу кезінде нысандар мен құбылыстардың (түсі, пішіні, өлшемі, сипаты) визуальды сипаттамасын баяндау
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.1 Қоршаған әлемнің бейнесі
1.2.1.1 қарапайым қолжетімді тәсілдермен шығармашылық идеяларды білдіру ушін қоршаған ортаның кейбір визуальды элементтерін қолдану
2.2 Шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары
1.2.2.1 қарапайым және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды және көркемдік) материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
2.3 Дайындау технологиясы
1.2.3.1 қарапайым қолжетімді тәсілдермен белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, материалдар мен компоненттерді біріктіру;
1.2.3.2 қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз) қарапайым көлемді формаларды жасау;
1.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
2.4 Қауіпсіздік техникасын сақтау
1.2.4.1 қауіпсіздік техникасын сақтай отырып, көмекші құралдардың көмегімен материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.3 Шығармашылық жұмыстарды талқылау және бағалау
1.3.3.1 шығармашылық жұмысқа түсінік беру
3-тоқсан
Саяхат
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.3 Шығармашылық идеяларды дамыту
1.1.3.1 қолжетімді тәсілдермен, өнердің айқын құралдарымен сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну
2. Жасау және дайындау
2.2 Шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары
1.2.2.1 қарапайым және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды және көркемдік) материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
2.3 Дайындау технологиясы
1.2.3.1 қарапайым қолжетімді тәсілдермен белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, материалдар мен компоненттерді біріктіру;
1.2.3.2 қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз) қарапайым көлемді формаларды жасау;
1.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
Салт-дәстүр және ауыз әдебиеті
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.2 Мәдениет пен дәстүрді, тарихты түсіну және білу
1.1.2.1 бейнелеу өнерінің негізгі түрлері мен жанрларын анықтау;
1.1.2.2 қазақ халқының қолданбалы өнерінің негізгі элементтерін анықтау (ою-өрнек, түсі, материалын)
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.3 Дайындау технологиясы
1.2.3.1 қарапайым қолжетімді тәсілдермен белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, материалдар мен компоненттерді біріктіру;
1.2.3.2 қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз) қарапайым көлемді формаларды жасау;
1.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
2.4 Қауіпсіздік техникасын сақтау
1.2.4.1 қауіпсіздік техникасын сақтай отырып, көмекші құралдардың көмегімен материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.1 Презентация
1.3.1.1 өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) қолжетімді оңай тәсілдермен таныстыру
4-тоқсан
Тағам және сусын
Дені саудың - жаны сау
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.2 Мәдениет пен дәстүрді, тарихты түсіну және білу
1.1.2.1 бейнелеу өнерінің негізгі түрлері мен жанрларын анықтау;
1.1.2.2 қазақ халқының қолданбалы өнерінің негізгі элементтерін анықтау (ою-өрнек, түсі, материалын)
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.3 Дайындау технологиясы
1.2.3.1 қарапайым қолжетімді тәсілдермен белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, материалдар мен компоненттерді біріктіру;
1.2.3.2 қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз) қарапайым көлемді формаларды жасау;
1.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
2.4 Қауіпсіздік техникасын сақтау
1.2.4.1 қауіпсіздік техникасын сақтай отырып, көмекші құралдардың көмегімен материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.1 Презентация
1.3.1.1 өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) қолжетімді оңай тәсілдермен таныстыру
3) 2-сынып:
3-кесте
Ортақ тақырыптар
Бөлімдер
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
Өзім туралы
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.1 Қоршаған ортаны түсіну және білу
2.1.1.1 қоршаған ортамен танысу кезінде нысандар мен құбылыстардың (түсі, пішіні, өлшемі, сипаты) визуальды сипаттамасын анықтау және түсіндіру
1.3 Шығармашылық идеяларды дамыту
2.1.3.1 қолжетімді тәсілдермен, өнердің айқын құралдарымен сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну;
2.1.3.2 шығармашылық идеяларды дамыту үшін ақпарат жинау
1.4 Жоспарлау
2.1.4.1 шығармашылық жұмысты орындаудың кезектілігін анықтау
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.3 Дайындау технологиясы
2.2.3.1 түрлі қолжетімді тәсілдермен белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, материалдар мен компоненттерді біріктіру;
2.2.3.2 қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз) қарапайым көлемді формаларды жасау;
2.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.3 Шығармашылық жұмыстарды талқылау және бағалау
2.3.3.1 шығармашылық жұмысқа түсінік беру және оны жетілдіру бойынша бастамаларды енгізу
Менің отбасым және достарым
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.1 Қоршаған ортаны түсіну және білу
2.1.1.1 қоршаған ортамен танысу кезінде нысандар мен құбылыстардың (түсі, пішіні, өлшемі, сипаты) визуальды сипаттамасын анықтау және түсіндіру
1.2 Мәдениет пен дәстүрді, тарихты түсіну және білу
2.1.2.1 ұлттық және әлемдік мәдениет өнерінің түрлі шығармаларын сипаттау және өзінің идеясын дамыту үшін қолдану
1.3 Шығармашылық идеяларды дамыту
2.1.3.1 қолжетімді тәсілдермен, өнердің айқын құралдарымен сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну
2.1.3.2 шығармашылық идеяларды дамыту үшін ақпарат жинау
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.2 Шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары
2.2.2.1 түрлі және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды және көркемдік) материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
2.4 Қауіпсіздік техникасын сақтау
2.2.4.1 қауіпсіздік техникасын сақтай отырып, көмекші құралдардың көмегімен материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.2 Өнердегі тәсілдемелерді талдау
2.3.2.1 әртүрлі өнер туындыларын орындаудың негізгі айқын құралдары мен материалдарын анықтау
2-тоқсан
Менің мектебім
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.3 Шығармашылық идеяларды дамыту
2.1.3.1 қолжетімді тәсілдермен, өнердің айқын құралдарымен сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну
2.1.3.2 шығармашылық идеяларды дамыту үшін ақпарат жинау
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.3 Дайындау технологиясы
2.2.3.1 түрлі қолжетімді тәсілдермен белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, материалдар мен компоненттерді біріктіру
2.2.3.2 қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз) қарапайым көлемді формаларды жасау
2.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.3 Шығармашылық жұмыстарды талқылау және бағалау
2.3.3.1 шығармашылық жұмысқа түсінік беру және оны жетілдіру бойынша бастамаларды енгізу
Менің туған өлкем
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.1 Қоршаған ортаны түсіну және білу
2.1.1.1 қоршаған ортамен танысу кезінде нысандар мен құбылыстардың (түсі, пішіні, өлшемі, сипаты) визуальды сипаттамасын анықтау және түсіндіру
1.3 Шығармашылық идеяларды дамыту
2.1.3.1 қолжетімді тәсілдермен, өнердің айқын құралдарымен сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну;
2.1.3.2 шығармашылық идеяларды дамыту үшін ақпарат жинау
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.2 Шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары
2.2.2.1 түрлі және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды және көркемдік) материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
2.3 Дайындау технологиясы
2.2.3.1 түрлі қолжетімді тәсілдермен белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, материалдар мен компоненттерді біріктіру;
2.2.3.2. қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз) қарапайым көлемді формаларды жасау;
2.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.1 Презентация
2.3.1.1 қолжетімді тәсілдермен негізгі идея мен процесті айта отырып өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) таныстыру
3-тоқсан
Дені саудың – жаны сау!
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.1 Қоршаған ортаны түсіну және білу
2.1.1.1 қоршаған ортамен танысу кезінде нысандар мен құбылыстардың (түсі, пішіні, өлшемі, сипаты) визуальды сипаттамасын анықтау және түсіндіру
1.2 Мәдениет пен дәстүрді, тарихты түсіну және білу
2.1.2.1 ұлттық және әлемдік мәдениет өнерінің түрлі шығармаларын сипаттау және өзінің идеясын дамыту үшін қолдану
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.3 Дайындау технологиясы
2.2.3.1 түрлі қолжетімді тәсілдермен белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, материалдар мен компоненттерді біріктіру;
2.2.3.2. қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз) қарапайым көлемді формаларды жасау
2.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.1 Презентация
2.3.1.1 қолжетімді тәсілдермен негізгі идея мен процесті айта отырып өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) таныстыру
3.2 Өнердегі тәсілдемелерді талдау
2.3.2.1 әртүрлі өнер туындыларын орындаудың негізгі айқын құралдары мен материалдарын анықтау
Салт-дәстүр және ауыз әдебиеті
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.2 Мәдениет пен дәстүрді, тарихты түсіну және білу
2.1.2.1 ұлттық және әлемдік мәдениет өнерінің түрлі шығармаларын сипаттау және өзінің идеясын дамыту үшін қолдану
1.3 Шығармашылық идеяларды дамыту
2.1.3.1 қолжетімді тәсілдермен, өнердің айқын құралдарымен сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну;
2.1.3.2 шығармашылық идеяларды дамыту үшін ақпарат жинау
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.2 Шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары
2.2.2.1 түрлі және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды және көркемдік) материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
2.3 Дайындау технологиясы
2.2.3.1 түрлі қолжетімді тәсілдермен белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, материалдар мен компоненттерді біріктіру;
2.2.3.2. қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз) қарапайым көлемді формаларды жасау;
2.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.1 Презентация
2.3.1.1 қолжетімді тәсілдермен негізгі идея мен процесті айта отырып өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) таныстыру
4-тоқсан
Қоршаған орта
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.1 Қоршаған ортаны түсіну және білу
2.1.1.1 қоршаған ортамен танысу кезінде нысандар мен құбылыстардың (түсі, пішіні, өлшемі, сипаты) визуальды сипаттамасын анықтау және түсіндіру
1.3 Шығармашылық идеяларды дамыту
2.1.3.1 қолжетімді тәсілдермен, өнердің айқын құралдарымен сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну;
2.1.3.2 шығармашылық идеяларды дамыту үшін ақпарат жинау
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.1 Қоршаған әлемнің бейнесі
2.2.1.1 түрлі қолжетімді тәсілдермен шығармашылық идеяларды білдіру үшін белгілі бір қоршаған ортаның визуальды элементтерін қолдану
2.2 Шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары
2.2.2.1 түрлі және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды және көркемдік) материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
2.3 Дайындау технологиясы
2.2.3.1 түрлі қолжетімді тәсілдермен белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, материалдар мен компоненттерді біріктіру;
2.2.3.2. қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз) қарапайым көлемді формаларды жасау;
2.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
2.4 Қауіпсіздік техникасын сақтау
2.2.4.1 қауіпсіздік техникасын сақтай отырып, көмекші құралдардың көмегімен материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.3 Шығармашылық жұмыстарды талқылау және бағалау
2.3.3.1 шығармашылық жұмысқа түсінік беру және оны жетілдіру бойынша бастамаларды енгізу
Саяхат
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.3 Шығармашылық идеяларды дамыту
2.1.3.1 қолжетімді тәсілдермен, өнердің айқын құралдарымен сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну;
2.1.3.2 шығармашылық идеяларды дамыту үшін ақпарат жинау
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.2 Шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары
2.2.2.1 түрлі және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды және көркемдік) материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
2.3 Дайындау технологиясы
2.2.3.1 түрлі қолжетімді тәсілдермен белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, материалдар мен компоненттерді біріктіру;
2.2.3.2. қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз) қарапайым көлемді формаларды жасау;
2.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.1 Презентация
2.3.1.1 қолжетімді тәсілдермен негізгі идея мен процесті айта отырып өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) таныстыру
4) 3-сынып:
4-кесте
Ортақ тақырыптар
Бөлімдер
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
Тірі табиғат
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.1 Қоршаған ортаны түсіну және білу
3.1.1.1 табиғи пішіндерді, декоративті өрнектерді (ою-өрнек) тану және анықтау, өз жұмыстарында оларды қолдану
1.3 Шығармашылық идеяларды дамыту
3.1.3.1 қолжетімді тәсілдермен, жұмыс техникасын негізді түрде таңдап сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну;
3.1.3.2 шығармашылық идеяларды дамыту үшін түрлі көздерден ақпарат жинау
1.4 Жоспарлау
3.1.4.1 жұмыс орнын дұрыс ұйымдастыру және жұмыс процесін жоспарлау
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.1 Қоршаған әлемнің бейнесі
3.2.1.1 қолжетімді түрлі құралдар мен техникаларды байланыстырып қоршаған ортаның визуальды элементтерін бейнелеу
2.3 Дайындау технологиясы
3.2.3.1 қолжетімді тәсілдермен өлшеу, белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, түрлі материалдар мен компоненттерді жалғау, біріктіру;
3.2.3.2 қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз) қарапайым көлемді формаларды жасау
3.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.3 Шығармашылық жұмыстарды талқылау және бағалау
3.3.3.1 шығармашылық жұмыстарды бағалау және түсіндіру, оны жетілдіру бойынша бастамаларды енгізу
Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен (жарық пен қараңғы)
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.1 Қоршаған ортаны түсіну және білу
3.1.1.1 табиғи пішіндерді, декоративті өрнектерді (ою-өрнек) тану және анықтау, өз жұмыстарында оларды қолдану
1.2 Мәдениет пен дәстүрді, тарихты түсіну және білу
3.1.2.1 ұлттық және әлемдік мәдениет өнерінің әр түрлі шығармаларын білу және олардың ерекшеліктерін түсіндіру (жанры, жасау техникасы, көңіл-күйі);
3.1.2.2 қазақ халқының және әлем халықтарының қолданбалы өнерінің ұлттық ерекшеліктерін анықтау және сипаттау
1.3 Шығармашылық идеяларды дамыту
3.1.3.1 қолжетімді тәсілдермен, жұмыс техникасын негізді түрде таңдап сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну;
3.1.3.2 шығармашылық идеяларды дамыту үшін түрлі көздерден ақпарат жинау
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.2 Шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары
3.2.2.1 күрделі және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды және көркемдік) материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
2.4 Қауіпсіздік техникасын сақтау
3.2.4.1 қауіпсіздік техникасын сақтай отырып, көмекші құралдардың көмегімен материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.2 Өнердегі тәсілдемелерді талдау
3.3.2.1 әртүрлі өнер туындыларын орындаудың негізгі айқын құралдары мен материалдарын арнайы терминдерді қолданып анықтау және салыстыру
2-тоқсан
Уақыт
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.3 Шығармашылық идеяларды дамыту
3.1.3.1 қолжетімді тәсілдермен, жұмыс техникасын негізді түрде таңдап сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну;
3.1.3.2 шығармашылық идеяларды дамыту үшін түрлі көздерден ақпарат жинау
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.3 Дайындау технологиясы
3.2.3.1 қолжетімді тәсілдермен өлшеу, белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, түрлі материалдар мен компоненттерді жалғау, біріктіру;
3.2.3.2 қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз) қарапайым көлемді формаларды жасау;
3.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.3 Шығармашылық жұмыстарды талқылау және бағалау
3.3.3.1 шығармашылық жұмыстарды бағалау және түсіндіру, оны жетілдіру бойынша бастамаларды енгізу
Сәулет
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.1 Қоршаған ортаны түсіну және білу
3.1.1.1 табиғи пішіндерді, декоративті өрнектерді (ою-өрнек) тану және анықтау, өз жұмыстарында оларды қолдану
1.3 Шығармашылық идеяларды дамыту
3.1.3.1 қолжетімді тәсілдермен, жұмыс техникасын негізді түрде таңдап сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну;
3.1.3.2 шығармашылық идеяларды дамыту үшін түрлі көздерден ақпарат жинау
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.2 Шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары
3.2.2.1 күрделі және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды және көркемдік) материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
2.3 Дайындау технологиясы
3.2.3.1 қолжетімді тәсілдермен өлшеу, белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, түрлі материалдар мен компоненттерді жалғау, біріктіру;
3.2.3.2 қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз) қарапайым көлемді формаларды жасау;
3.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.1 Презентация
3.3.1.1 қолжетімді тәсілдермен арнайы терминдерді қолданып, негізгі идея мен процесті айта отырып шығармашылық тәсілмен өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) таныстыру
3-тоқсан
Өнер
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.1 Қоршаған ортаны түсіну және білу
3.1.1.1 табиғи пішіндерді, декоративті өрнектерді (ою-өрнек) тану және анықтау, өз жұмыстарында оларды қолдану
1.2 Мәдениет пен дәстүрді, тарихты түсіну және білу
3.1.2.1 ұлттық және әлемдік мәдениет өнерінің әр түрлі шығармаларын білу және олардың ерекшеліктерін түсіндіру (жанры, жасау техникасы, көңіл-күйі);
3.1.2.2 қазақ халқының және әлем халықтарының қолданбалы өнерінің ұлттық ерекшеліктерін анықтау және сипаттау
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.3 Дайындау технологиясы
3.2.3.1 қолжетімді тәсілдермен өлшеу, белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, түрлі материалдар мен компоненттерді жалғау, біріктіру;
3.2.3.2 қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз) қарапайым көлемді формаларды жасау;
3.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.1 Презентация
3.3.1.1 қолжетімді тәсілдермен арнайы терминдерді қолданып, негізгі идея мен процесті айта отырып шығармашылық тәсілмен өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) таныстыру
3.2 Өнердегі тәсілдемелерді талдау
3.3.2.1 әртүрлі өнер туындыларын орындаудың негізгі айқын құралдары мен материалдарын арнайы терминдерді қолданып анықтау және салыстыру
3.3 Шығармашылық жұмыстарды талқылау және бағалау
3.3.3.1 шығармашылық жұмыстарды бағалау және түсіндіру, оны жетілдіру бойынша бастамаларды енгізу
Атақты тұлғалар
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.2 Мәдениет пен дәстүрді, тарихты түсіну және білу
3.1.2.1 ұлттық және әлемдік мәдениет өнерінің әр түрлі шығармаларын білу және олардың ерекшеліктерін түсіндіру (жанры, жасау техникасы, көңіл-күйі);
3.1.2.2 қазақ халқының және әлем халықтарының қолданбалы өнерінің ұлттық ерекшеліктерін анықтау және сипаттау
2.2 Шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары
3.2.2.1 күрделі және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды және көркемдік) материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
2.3 Дайындау технологиясы
3.2.3.1 қолжетімді тәсілдермен өлшеу, белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, түрлі материалдар мен компоненттерді жалғау, біріктіру;
3.2.3.2 қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз) қарапайым көлемді формаларды жасау;
3.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.1 Презентация
3.3.1.1 қолжетімді тәсілдермен арнайы терминдерді қолданып, негізгі идея мен процесті айта отырып шығармашылық тәсілмен өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) таныстыру
4-тоқсан
Су - тіршілік көзі
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.1 Қоршаған ортаны түсіну және білу
3.1.1.1 табиғи пішіндерді, декоративті өрнектерді (ою-өрнек) тану және анықтау, өз жұмыстарында оларды қолдану
1.3 Шығармашылық идеяларды дамыту
3.1.3.1 қолжетімді тәсілдермен, жұмыс техникасын негізді түрде таңдап сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну;
3.1.3.2 шығармашылық идеяларды дамыту үшін түрлі көздерден ақпарат жинау
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.1 Қоршаған әлемнің бейнесі
3.2.1.1 қолжетімді түрлі құралдар мен техникаларды байланыстырып қоршаған ортаның визуальды элементтерін бейнелеу
2.2 Шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары
3.2.2.1 күрделі және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды және көркемдік) материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
2.3 Дайындау технологиясы
3.2.3.1 қолжетімді тәсілдермен өлшеу, белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, түрлі материалдар мен компоненттерді жалғау, біріктіру;
3.2.3.2 қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз) қарапайым көлемді формаларды жасау;
3.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану доступными способами
2.4 Қауіпсіздік техникасын сақтау
3.2.4.1 қауіпсіздік техникасын сақтай отырып, көмекші құралдардың көмегімен материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.3 Шығармашылық жұмыстарды талқылау және бағалау
3.3.3.1 шығармашылық жұмыстарды бағалау және түсіндіру, оны жетілдіру бойынша бастамаларды енгізу
Демалыс мәдениеті. Мерекелер
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.3 Шығармашылық идеяларды дамыту
3.1.3.1 қолжетімді тәсілдермен, жұмыс техникасын негізді түрде таңдап сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну;
3.1.3.2 шығармашылық идеяларды дамыту үшін түрлі көздерден ақпарат жинау
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.2 Шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары
3.2.2.1 күрделі және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды және көркемдік) материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
2.3 Дайындау технологиясы
3.2.3.1 қолжетімді тәсілдермен өлшеу, белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, түрлі материалдар мен компоненттерді жалғау, біріктіру;
3.2.3.2 қолжетімді тәсілдерді қолдана отырып, белгілі бір материалдардан (ермексаз, қалдық, қағаз) қарапайым көлемді формаларды жасау;
3.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.1 Презентация
3.3.1.1 қолжетімді тәсілдермен арнайы терминдерді қолданып, негізгі идея мен процесті айта отырып шығармашылық тәсілмен өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) таныстыру
5) 4-сынып:
5-кесте
Ортақ тақырыптар
Бөлімдер
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
1-тоқсан
Менің Отаным - Қазақстан
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.1. Қоршаған ортаны түсіну және білу
4.1.1.1 табиғи пішіндерді, декоративті өрнектерді (ою-өрнек) тану және анықтау, өз жұмыстарында оларды қолдану
1.3 Шығармашылық идеяларды дамыту
4.1.3.1 қолжетімді тәсілдермен жұмыстың түрлі техникасын үйлестіріп, сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну;
4.1.3.2 шығармашылық идеяларды дамыту үшін түрлі көздерден ақпаратты іріктеу (АКТ-ны қоса)
1.4 Жоспарлау
4.1.4.1 жұмыс орнын дұрыс ұйымдастыру және жұмыс процесін жоспарлау
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.3 Дайындау технологиясы
4.2.3.1 қолжетімді тәсілдермен өлшеу, белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, белгілі бір қатардағы материалдар мен компоненттерді жалғау, біріктіру;
4.2.3.2. қолжетімді тәсілдермен түрлі материалдарды (ермексаз, қалдық, қағаз) және техникаларды үйлестіру арқылы түрлі көлемді формаларды жасау;
4.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.3 Шығармашылық жұмыстарды талқылау және бағалау
4.3.3.1 критерийлерге сәйкес шығармашылық жұмыстарды бағалау, оны жетілдіру бойынша бастамаларды енгізу
Адами құндылықтар
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.1 Қоршаған ортаны түсіну және білу
4.1.1.1 табиғи пішіндерді, декоративті өрнектерді (ою-өрнек) тану және анықтау, өз жұмыстарында оларды қолдану
1.2 Мәдениет пен дәстүрді, тарихты түсіну және білу
4.1.2.1 ұлттық және әлемдік мәдениет өнерінің әр түрлі шығармаларын білу және олардың ерекшеліктерін түсіндіру (жанры, жасау техникасы, көңіл-күйі);
4.1.2.2 қазақ халқының және әлем халықтарының қолданбалы өнерінің ұлттық ерекшеліктерін анықтау және сипаттау
1.3 Шығармашылық идеяларды дамыту
4.1.3.1 қолжетімді тәсілдерменжұмыстың түрлі техникасын үйлестіріп, сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну;
4.1.3.2 шығармашылық идеяларды дамыту үшін түрлі көздерден ақпаратты іріктеу (АКТ-ны қоса)
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.2 Шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары
4.2.2.1 күрделі және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды және көркемдік) құрал-саймандар мен материалдармен эксперимент жасау және қолдану
2.4 Қауіпсіздік техникасын сақтау
4.2.4.1 қауіпсіздік техникасын сақтай отырып, көмекші құралдардың көмегімен материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.2 Өнердегі тәсілдемелерді талдау
4.3.2.1 әртүрлі өнер туындыларын орындаудың негізгі айқын құралдары мен материалдарын арнайы терминдерді қолданып салыстыру және сәйкестендіру
2-тоқсан
Мәдени мұра
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.3 Шығармашылық идеяларды дамыту
4.1.3.1 қолжетімді тәсілдерменжұмыстың түрлі техникасын үйлестіріп, сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну;
4.1.3.2 шығармашылық идеяларды дамыту үшін түрлі көздерден ақпаратты іріктеу (АКТ-ны қоса)
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.3 Дайындау технологиясы
4.2.3.1 қолжетімді тәсілдермен өлшеу, белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, белгілі бір қатардағы материалдар мен компоненттерді жалғау, біріктіру;
4.2.3.2. қолжетімді тәсілдермен түрлі материалдарды (ермексаз, қалдық, қағаз) және техникаларды үйлестіру арқылы түрлі көлемді формаларды жасау;
4.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.3 Шығармашылық жұмыстарды талқылау және бағалау
4.3.3.1 критерилерге сәйкес шығармашылық жұмыстарды бағалау, оны жетілдіру бойынша бастамаларды енгізу
Мамандықтар әлемі
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.1 Қоршаған ортаны түсіну және білу
4.1.1.1 табиғи пішіндерді, декоративті өрнектерді (ою-өрнек) тану және анықтау, өз жұмыстарында оларды қолдану
1.3 Шығармашылық идеяларды дамыту
4.1.3.1 қолжетімді тәсілдермен жұмыстың түрлі техникасын үйлестіріп, сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну;
4.1.3.2 шығармашылық идеяларды дамыту үшін түрлі көздерден ақпаратты іріктеу (АКТ-ны қоса)
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.2 Шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары
4.2.2.1 күрделі және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды және көркемдік) құрал-саймандар мен материалдармен эксперимент жасау және қолдану
2.3 Дайындау технологиясы
4.2.3.1 қолжетімді тәсілдермен өлшеу, белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, белгілі бір қатардағы материалдар мен компоненттерді жалғау, біріктіру;
4.2.3.2 қолжетімді тәсілдермен түрлі материалдарды (ермексаз, қалдық, қағаз) және техникаларды үйлестіру арқылы түрлі көлемді формаларды жасау;
4.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.1 Презентация
4.3.1.1 қолжетімді тәсілдермен арнайы терминдерді қолданып, негізгі идея мен процесті айта отырып шығармашылық тәсілмен өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) таныстыру
3-тоқсан
Табиғи құбылыстар
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.1 Қоршаған ортаны түсіну және білу
4.1.1.1 табиғи пішіндерді, декоративті өрнектерді (ою-өрнек) тану және анықтау, өз жұмыстарында оларды қолдану
1.2 Мәдениет пен дәстүрді, тарихты түсіну және білу
4.1.2.1 ұлттық және әлемдік мәдениет өнерінің әр түрлі шығармаларын білу және олардың ерекшеліктерін түсіндіру (жанры, жасау техникасы, көңіл-күйі);
4.1.2.2 қазақ халқының және әлем халықтарының қолданбалы өнерінің ұлттық ерекшеліктерін анықтау және сипаттау
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.1 Қоршаған әлемнің бейнесі
4.2.1.1 қолжетімді түрлі құралдар мен техникаларды үйлестіріп қоршаған ортаның визуальды элементтерін бейнелеу
2.3 Дайындау технологиясы
4.2.3.1 қолжетімді тәсілдермен өлшеу, белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, белгілі бір қатардағы материалдар мен компоненттерді жалғау, біріктіру;
4.2.3.2 қолжетімді тәсілдермен түрлі материалдарды (ермексаз, қалдық, қағаз) және техникаларды үйлестіру арқылы түрлі көлемді формаларды жасау;
4.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.1 Презентация
4.3.1.1 қолжетімді тәсілдермен арнайы терминдерді қолданып, негізгі идея мен процесті айта отырып шығармашылық тәсілмен өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) таныстыру
3.2 Өнердегі тәсілдемелерді талдау
4.3.2.1 әртүрлі өнер туындыларын орындаудың негізгі айқын құралдары мен материалдарын арнайы терминдерді қолданып салыстыру және сәйкестендіру
Қоршаған ортаны қорғау
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.2 Мәдениет пен дәстүрді, тарихты түсіну және білу
4.1.2.1 ұлттық және әлемдік мәдениет өнерінің әр түрлі шығармаларын білу және олардың ерекшеліктерін түсіндіру (жанры, жасау техникасы, көңіл-күйі);
4.1.2.2 қазақ халқының және әлем халықтарының қолданбалы өнерінің ұлттық ерекшеліктерін анықтау және сипаттау
1.3 Шығармашылық идеяларды дамыту
4.1.3.1 қолжетімді тәсілдермен жұмыстың түрлі техникасын үйлестіріп, сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну;
4.1.3.2 шығармашылық идеяларды дамыту үшін түрлі көздерден ақпаратты іріктеу (АКТ-ны қоса)
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.1 Қоршаған әлемнің бейнесі
4.2.1.1 қолжетімді түрлі құралдар мен техникаларды үйлестіріп қоршаған ортаның визуальды элементтерін бейнелеу
2.2 Шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары
4.2.2.1 күрделі және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды және көркемдік) құрал-саймандар мен материалдармен эксперимент жасау және қолдану
2.3 Дайындау технологиясы
4.2.3.1 қолжетімді тәсілдермен өлшеу, белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, белгілі бір қатардағы материалдар мен компоненттерді жалғау, біріктіру;
4.2.3.2 қолжетімді тәсілдермен түрлі материалдарды (ермексаз, қалдық, қағаз) және техникаларды үйлестіру арқылы түрлі көлемді формаларды жасау;
4.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.1 Презентация
4.3.1.1 қолжетімді тәсілдермен арнайы терминдерді қолданып, негізгі идея мен процесті айта отырып шығармашылық тәсілмен өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) таныстыру
4-тоқсан
Ғарышқа саяхат
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.1 Қоршаған ортаны түсіну және білу
4.1.1.1 табиғи пішіндерді, декоративті өрнектерді (ою-өрнек) тану және анықтау, өз жұмыстарында оларды қолдану
1.3 Шығармашылық идеяларды дамыту
4.1.3.1 қолжетімді тәсілдерменжұмыстың түрлі техникасын үйлестіріп, сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну;
4.1.3.2 шығармашылық идеяларды дамыту үшін түрлі көздерден ақпаратты іріктеу (АКТ-ны қоса)
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.2 Шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары
4.2.2.1 күрделі және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды және көркемдік) құрал-саймандар мен материалдармен эксперимент жасау және қолдану
2.3 Дайындау технологиясы
4.2.3.1 қолжетімді тәсілдермен өлшеу, белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, белгілі бір қатардағы материалдар мен компоненттерді жалғау, біріктіру;
4.2.3.2 қолжетімді тәсілдермен түрлі материалдарды (ермексаз, қалдық, қағаз) және техникаларды үйлестіру арқылы түрлі көлемді формаларды жасау;
4.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
2.4 Қауіпсіздік техникасын сақтау
4.2.4.1 қауіпсіздік техникасын сақтай отырып, көмекші құралдардың көмегімен материалдар мен құрал-саймандарды қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.3 Шығармашылық жұмыстарды талқылау және бағалау
4.3.3.1 критерилерге сәйкес шығармашылық жұмыстарды бағалау, оны жетілдіру бойынша бастамаларды енгізу
Болашаққа саяхат
1. Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту
1.3 Шығармашылық идеяларды дамыту
4.1.3.1 қолжетімді тәсілдермен жұмыстың түрлі техникасын үйлестіріп, сезімін (эмоциялық күйін, сипатын) және шығармашылық идеяны ұсыну;
4.1.3.2 шығармашылық идеяларды дамыту үшін түрлі көздерден ақпаратты іріктеу (АКТ-ны қоса)
2. Шығармашылық жұмыстарды дайындау және жасау
2.2 Шығармашылық жұмыстарды орындаудың материалдары мен техникалары
4.2.2.1 күрделі және қолжетімді тәсілдер мен техникаларды пайдаланып, көмекші құралдардың көмегімен (табиғи, жасанды және көркемдік) құрал-саймандар мен материалдармен эксперимент жасау және қолдану
2.3 Дайындау технологиясы
4.2.3.1 қолжетімді тәсілдермен өлшеу, белгілеу, кесу, пішіндеу, жинау, белгілі бір қатардағы материалдар мен компоненттерді жалғау, біріктіру;
4.2.3.2 қолжетімді тәсілдермен түрлі материалдарды (ермексаз, қалдық, қағаз) және техникаларды үйлестіру арқылы түрлі көлемді формаларды жасау;
4.2.3.3 шығармашылық жұмыстарды жасау кезінде қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
3. Талдау және бағалау, презентация
3.1 Презентация
4.3.1.1 қолжетімді тәсілдермен арнайы терминдерді қолданып, негізгі идея мен процесті айта отырып шығармашылық тәсілмен өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) таныстыру
«Білім туралы» 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабы 6) тармақшасына және Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығымен бекітілген білім берудің барлық деңгейінің Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына сәйкес
5
Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы «3 » сәуірдегі «Жалпы білім беру ұйымдарына арналған жалпы білім беретін пәндердің, таңдау курстарының және факультативтердің үлгілік оқу бағдарламаларын бекіту туралы»
№ 115 бұйрығына 719 жаңа қосымша
жоқ
Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
20 жылғы « » ___________
№ ____ бұйрығына 82-қосымша
Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы «3» сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 719-қосымша
Есту қабілеті бұзылған (естімейтін) білім алушыларға арналған бастауыш білім беру деңгейінің 0-4 – сыныптары үшін «Бейімделген дене шынықтыру» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы
1 - тарау. Жалпы ережелер
1. Есту қабілеті бұзылған (естімейтін) білім алушыларға арналған бастауыш білім беру деңгейінің 0-4 – сыныптары үшін «Бейімделген дене шынықтыру» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы (бұдан әрі – Бағдарлама) «Білім туралы» 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабы 6 - тармақшасына сәйкес әзірленген.
2. Бағдарламаның мақсаты – есту қабілеті бұзылған білім алушыларда дене шынықтыру негіздерін қалыптастыру, қозғалыс дағдылары мен дене қабілеттерін дамыту, білім алушылар денсаулығының оңтайлы деңгейін қолдау, дене шынықтыру саласындағы білімді меңгеру және игерілген тәсілдер мен дағдыларды пайдалану арқылы сауықтыру қызметін жүзеге асыру.
3. Бағдарламаның міндеттері:
1) білім алушылардың дене және психологиялық денсаулығын нығайту;
2) дене тәрбиесі және спорт саласында теориялық білім мен практикалық дағдыларды қалыптастыру;
3) қозғалыс дағдыларын, төзімділікті, жылдамдықты, күшті, ептілік пен икемділікті дамыту;
4) білім алушыларды салауатты өмір салтына ынталандыру;
4. Түзете-дамыту міндеттері:
1) сөйлеу мәдениетін дамыту, білімді функционалдық қолдану, коммуникацияның әртүрлі тәсілдері, проблемаларды шешу және шешімдер қабылдау;
2) есту қабілеті бұзылған білім алушыларды арнайы оқытудың сапалы дараландыру мүмкіндіктерін кеңейту;
3) жеке тұлғалық қасиеттерді дамыту (жауапкершілік, табандылық, бастамашылдық, шыдамдылық және өз бетінше жұмыс істеу және командада жұмыс істеу үшін қажетті төзімділік).
2 тарау. Оқу процесін ұйымдастырудағы педагогикалық тәсілдер
5. Есту қабілеті бұзылған білім алушыларды оқыту процесінде бірқатар ерекшеліктерді ескеру қажет:
1) әрбір білім алушының қалдық есту қабілеті әртүрлі;
2) кейбір білім алушылардың есту қабілеті жоқ;
3) қозғалыстарды үйлестірудің жеткіліксіздігі және қозғалыстардың белгісіздігі;
4) қозғалыс дағдыларын меңгерудің баяулауы;
5) кеңістіктікті бағдарлаудың төмен деңгейі, статикалық және динамикалық тепе-теңдікті сақтаудың қиындығы;
6) баяу ден қою қабілеті, жекелеген қозғалыстардың орындалу жылдамдығы және қозғалыс белсенділігінің қарқыны.
7) сөздік қорын шектеу, дыбыс айту бұзылысы, пассивті сөздіктің белсендіден басым болуы.
6. «Бейімделген дене шынықтыру» пәнінде есту қабілеті зақымдалған білім алушыларды оқытудың негізгі қағидаттары: қолжетімділік, жеке көзқарас, көрнекілік және коммуникативтілік.
7. Оқытудағы қол жетімділік-бұл материалдың білім алушыларға қол жетімді және түсінікті болуымен, тұжырымдамаларды оңтайлы жеткізумен, мәтіндерді қажетті иллюстрациялармен және дидактикалық материалдармен қамтамасыз етумен бекітіледі.
8. Оқыту процесінде есту қабілеті бұзылған оқушымен жеке жұмыс жасау «Бейімделген дене шынықтыру» сабағында тұлғаның жан-жақты дамуы мен үйлесімді қалыптасуы, тұлғаның шығармашылық қабілеттерін толық ашу және әлеуметтік маңызды қасиеттерін тәрбиелеумен, эмоциялық ерік аясын, психикалық процестерін түзетумен бекітіледі.
9. Көрнекілік принципі оқушылардың танымдық тәжірибесін байыту үшін қажет нақты өмірде объектіні немесе құбылысты сенсорлық қабылдау негізінде білім, білік және дағдыларды қалыптастыру қажеттілігінен көрінеді: суреттер, символдар, сызбалар арқылы заттар мен әрекеттерді көрсету.
10. «Бейімделген дене шынықтыру» пәнін оқытудағы коммуникативтік тәсіл қарым-қатынас құралы ретінде тілді меңгеруден тұрады және білім алушыларды әртүрлі тілдік жағдайларда еркін бағдар жасауға үйретуге арналған.
11. Осы қағидаттарды іске асыру үшін:
1) негізгі қозғалыс дағдыларымен танысу арқылы есту қабілеті бұзылған білім алушылардың ауызша, диалогтық сөйлеуін дамыту;
2) сабақтарда барлық психикалық процестердің дамуына ықпал ететін тәсілдер мен әдістерді қолдану;
3) дидактикалық принциптерді сақтау: материалды зерттеудегі қайталану, материалдың рұқсат етілген көлемі;
4) жаңа материалды, терминологияны және жаттығуларды түсіндіруде көмекші құрал ретінде дактильді және ыммен сөйлеу тілі қолданылады.
12. Бағдарламаны іске асыру процесінде мектепті жарақтандыруды, ақпараттық – коммуникациялық технологияларды көздейтін арнайы жабдық пен оқытудың қосалқы құралдары пайдаланылады:
1) интерактивті және проекциялық жабдықтар (проектор, интерактивті тақта);
2) оқытудың арнайы техникалық және компенсаторлық құралдары (фронтальды оқу қызметін қамтамасыз етуге арналған стационарлық дыбыс күшейткіш жабдық, айтылу экраны, жеке есту аппараттары);
3) Интернет желісінің ақпараттық-білім беру ресурстарына шектеусіз қолжетімділігі.
13. Бағдарламаны іске асыру үшін спорт залы арнайы жабдықтармен қамтамасыз етіледі:
1) фронтальды қызметке арналған стационарлық дыбыс күшейткіш жабдық;
2) индукциялық ілмектер;
3) жеке есту аппараттары;
4) айтылу экраны.
3- тарау. «Бейімделген дене шынықтыру» пәнінің мазмұнын ұйымдастыру
14. «Бейімделген дене шынықтыру» пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:
1) 0 – сыныпта – аптасына 3 сағатты, оқу жылында 96 сағатты;
2) 1 – сыныпта – аптасына 3 сағатты, оқу жылында 99 сағатты;
3) 2 – сыныпта – аптасына 2 сағатты, оқу жылында 102 сағатты;
4) 3 – сыныпта – аптасына 3 сағатты, оқу жылында 102 сағатты;
5) 4 – сыныпта – аптасына 3 сағатты, оқу жылында 102 сағатты құрайды.
15. Бағдарламаның мазмұны келесідей бөлімдерді қамтиды:
1) «Теориялық мәліметтер» бөлімі;
2) «Гимнастика» бөлімі;
3) «Ұлттық және зияткерлік ойындар»;
4) «Қозғалмалы ойындар» бөлімі;
5) «Жеңіл атлетика» бөлімі.
16. «Теориялық мәліметтер» бөлімі келесідей бөлімшелерді қамтиды:
1) бейімделген дене шынықтыру сабақтарындағы тәртіп ережелері және қауіпсіздік техникасы;
2) жеке гигиена және күн тәртібі;
3) паралимпиада ойындары.
17. «Гимнастика» бөлімі келесідей бөлімшелерді қамтиды:
1) сапқа тұру және сапқа құрылымын өзгертіп қайта тұру;
2) жалпы дамыту жаттығулары;
3) дене сымбатын қалыптастыру жаттығулары;
4) заттармен жасалатын жаттығулар;
5) ырғақтық жаттығулар;
6) өрмелеу және асып өту;
7) тепе-теңдік жаттығулары.
18. «Ұлттық және зияткерлік ойындар» бөлімі келесідей бөлімшелерді қамтиды:
1) тоғыз құмалақ;
2) асық;
3) дойбы;
4) шахмат.
19. «Қозғалмалы ойындар» бөлімі келесідей бөлімшелерді қамтиды:
1) кеңістікті бағдарлауды дамыту ойындары;
2) тепе-теңдікті және қимылдардың үйлесімділігін дамытуға арналған ойындар;
3) бағдарлау қабілетін дамытатын ойындары;
4) кедергілерді жеңуге арналған ойындар;
5) тактильді сезімталдықты дамытуға арналған ойындар.
20. «Жеңіл атлетика» бөлімі келесідей бөлімшелерді қамтиды:
1) жүру;
2) жүгіру;
3) лақтыру;
4) секіру.
21. 0-сыныпқа арналған «Бейімделген дене шынықтыру» пәнінің базалық мазмұны:
1) теориялық мәліметтер: спорт залындағы тәртіп ережесі мен қауіпсіздік техникасы; жеке гигиена және күн тәртібі; паралимпиадалық ойындар: паралимпиадалық ойындардың даму тарихы;
2) гимнастика: спорт залы, бағанға, жұптарға сапқа тұру; дене бөліктерін (оң, сол қол және аяқ, алақан, бел, өкше, аяқтың ұшы) бағдарлауды үйрету; қолды жанына, жоғары, алға, артқа қарай қозғалту; денені жанына, алға және артқа қарай еңкейту; гимнастикалық қабырғаның білте тақтайшасынан ұстаған күйде отырып-тұру; қолын тізеге, гимнастикалық орындыққа тіреп, денені алдыға еңкейту; дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта түзу сызықтың бойымен жүру; басына жүк қойып жүру; басына жүк қойып, қолдарын беліне, жанына, қайтадан беліне қойып жүру; басына жүк қойып жартылай жүрелеп жүру; дыбыс сигналы бойынша допты шеңберде, бір-біріне домалату; секіретін доп; допты себетке лақтыру; лақтырған допты табу; санақ бойынша түрлі қарқынмен жүру; 1 санағына, 2,3 санақтарына екпін жасап жүру; музыкаға, әр 1-ші санақ бойынша қарапайым қозғалыстар жасау; гимнастикалық қабырғаға еркін өрмелеу (5-6 білте тақтайшасына); еденде және гимнастикалық орындықта еңбектеп өрмелеп жүру; биіктігі 25-30 см кедергілерден өту; биіктігі 40 см-ден төмен емес кедергілердің астынан еркін тәсілмен еңбектеп шығу; еденде жатқан заттардан (таяқша, секіртпе) аттап өту; 10-15 см биіктікте тартылған арқаннан аттап өту; бір аяқпен тұру; жүру және жүгіру кезінде кенеттен тоқтау;
3) ұлттық және зияткерлік ойындар: «Тоғыз құмалақ» ойынының пайда болу тарихы; «Асық» ойынының пайда болу тарихы; «Дойбы» ойынының пайда болу тарихы; «Шахмат» ойынының пайда болу тарихы;
4) қозғалмалы ойындар: тепе-теңдікті үйлестіру; есту қабілеті арқылы бағдарлау; қозғалмалы ойындар кезіндегі кедергілер, оларды жеңу жолдары;
5) жеңіл атлетика: барлығымен бірге, жалпы қарқынды сақтай отырып, еркін жүру; жылдам жүру; аяқтың ұшымен жүру; бір-бірінің артынан паровоз болып жүру; аяқтың ұшымен жеңіл жүгіру; жүгіру кезінде қол қимылдарын жасау; мұғалім сигналы бойынша бағытты өзгертіп жүгіру; бір орында жүгіру; екі қолмен үлкен допты еденге, қабырғаға, жоғары лақтыру, содан соң секірген допты тез табу; кішкентай доптарды сигнал бағытында лақтыру; құм салынған қапшықтарды лақтыру; шеңбершелерді сырықтарға лақтыру; екі аяқпен еркін секіру; бұлақтан аттап секіру (ені 15-20 см); 10-15 см биіктіктен тереңдікке секіру; еденнен матқа секіру (0-15 см); 10-15 см биіктікте керілген секіртпеден секіру.
22. 1-сыныпқа арналған «Бейімделген дене шынықтыру» пәнінің базалық мазмұны:
1) теориялық мәліметтер: бейімделген дене шынықтыру сабақтарында спорт залындағы қауіпсіздік техникасы бойынша мұғалімнің нұсқаулықтары, гигиена және күн тәртібі туралы алған білімдерін қолдану. Адамның денсаулығын (дене, әлеуметтік және психологиялық) нығайту үшін дене шынықтырудың маңызы туралы, оның адамның дамуына (дене, зияткерлік, эмоциялық, әлеуметтік) тигізетін оң әсері туралы, табысты оқу мен әлеуметтену факторлары ретіндегі дене шынықтыру және денсаулық туралы бастапқы түсініктерді қалыптастыру; адам қозғалысының негізгі тәсілдеріндегі айырмашылықтарды анықтау; паралимпиадалық ойындар: паралимпиадалық ойын түрлері;
2) гимнастика: бір-бірінің артына сапқа тұру; шеңбер жасап тұру; орнында бұрылу; иықты көтеру және түсіру, иықты алға және артқа қозғалту; қолдың негізгі қалыптары: қолдарын белге, арқаға, басына қою, алға, жоғары, жанына, артқа көтеру; басын алға және артқа еңкейту, басты оңға және солға бұру; қол мен аяқтың әр түрлі бастапқы қалпында денені бұру; дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта гимнастикалық қабырғаға арқасымен тұрып, бүгілген аяғын көтеріп, оны қолдарымен денесіне қысу; дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта гимнастикалық қабырғаның жанында тұрып, отыру; дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта гимнастикалық қабырғаның жанында тұрып одан бір қадамға алыстау және қайтадан бастапқы қалыпқа оралу; дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта басына жүк қойып жүру; допты еденге соғу; допты жоғары лақтыру сосын оны тосып алу; допты қабырғаға лақтыру және оны екі қолмен ұстап алу; допты жоғары лақтыру және алақанын соққан соң допты тосып алу; әртүрлі сипатта және әртүрлі қарқынмен санақ бойынша жүру және жүгіру; музыка ырғағы мен сипатына қарай жүру; ырғақтық қозғалыстар, тақ санға қозғалу, ал жұп санға – үзіліс; көлбеу жазықтықпен еңбектеп жүру; гимнастикалық қабырғамен әр түрлі тәсілдермен жоғары және төмен өрмелеу; гимнастикалық қабырғамен жанына өрмелеу; биіктігі 50-60 см артық емес кедергілерден еркін тәсілмен асып өту; сызылған сызықпен алға және бүйірімен жүру; қолдарын жанына көтеріп, белге қойып, қолына доп, таяқ ұстап гимнастикалық орындықта тік және бүйірімен жүру; қолдарын еркін ұстап, бүйіріне, белге қойып, бөрене боймен және көлденең тұру; тақтайдан бөренеге және кері қарай өту;
3) ұлттық және зияткерлік ойындар: Тоғыз құмалақ: ұяшықтарға
9 құмалақтан орналастыру; асық: асықтарды лақтыру; дойбы мен шахмат: шахмат фигураларын түстері бойынша ажырату, барлық фигураларының атаулары;
4) қозғалмалы ойындар: қозғалмалы ойындар кезінде кеңістікті бағдарлау дағдыларын дамыту; қозғалмалы ойындар кезінде тепе-теңдік және үйлестіру дағдыларын дамыту; қозғалмалы ойындар кезінде есту қабілетін дамыту; қозғалмалы ойындар кезінде кедергілерді жеңу дағдыларын дамыту; қозғалмалы ойындар кезінде тактильді сезімталдықты дамыту;
5) жеңіл атлетика: қолдарын еркін қимылдатып шашыраңқы жүру;
бір-бірден қол ұстасып баған жасап жүру және шеңбермен жүру; сигнал бойынша жүру; қабырғадан жарты қадам қашықтықты сақтай отырып залды айналып жүру; қолды дұрыс қимылдатып жүгіру; жүрумен кезектесіп 50 м дейін жүгіру; қапталмен аяқты аяққа қосып адымдап жүгіру; тізені жоғары көтеріп жүгіру; шағын допты нысанаға лақтыру; үлкен допты нысанаға лақтыру; шағын допты дәлдікке лақтыру; үлкен допты дәлдікке лақтыру; гимнастикалық қабырғаның білте тақтайшасынан ұстап тұрып, екі аяқпен секіру; бір аяқпен секіру және екі аяқпен кезек-кезек секіру; аяқтарын бірге қойып және алшақ қойып секіру; секіртпені басынан асырып алға және артқа лақтыру.
23. 2-сыныпқа арналған «Бейімделген дене шынықтыру» пәнінің базалық мазмұны:
1) теориялық мәліметтер: бейімделген дене шынықтыру сабақтарында спорт залындағы тәртіп ережелері мен қауіпсіздік техникасын сақтау; жеке гигиена және күн тәртібін сақтау. Паралимпиадалық ойындар: паралимпиадалық спорт түрлерінің спортшылары;
2) гимнастика: бір орындағы саптық пәрмендер; бір қатарға және бағанға бір-бірден сапқа тұру, қатарда "бірінші" және "екінші" болып саналу, тік және бүгілген қолдарын бір мезгілде және кезекпен негізгі бағыттарда қозғалту; қолдарын алға, артқа және жанына сермеу, топтасуды орындау; аяқты кезекпен және бір мезгілде әр түрлі бастапқы қалыптарда бүгу және жазу; тік аяқты алға, артқа, жанына көтеру; дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта гимнастикалық қабырғаның жанында тұрып, қабырғамен жанасуын жоғалтпай, денесін оңға және солға еңкейту; басына жүк қойып басты оңға және солға бұру, отырып тік тұру; дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта бір аяқпен тұрып, аяқтарының ұшымен тұрып қолдарын әртүрлі қалыпта ұстау; сызылған сызық бойымен қолдарын артына ұстап дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта жүру; допты шеңберде, қатарда, бағанда бір-біріне беру; допты бір және екі қолмен
бір-біріне, қабырғадан серпілу күшіне, сигнал бағытында домалату; допты жоғары, еденге, қабырғаға лақтыру және оны екі қолмен тосып алу; допты әр түрлі тәсілмен жүргізу; 1,2 санағына ырғақты қозғалыс жасап, 3,4 санағында үзіліс жасау; әр шапалақ соққан сайын 180 градусқа бұрыла отырып ырғақты қозғалу; аяқты аяққа қосып алдыға, артқа, жанына адым жасау; еңіс тақтаймен еңбектеп жоғары өрмелеу, гимнастикалық қабырғаға өрмелеп шығу және онымен төмен түсу; гимнастикалық қабырғамен аттас тәсілмен, қиғаш бағытта, бір мезгілде ұстаған қолдарының немесе қойған аяқтарының орнын ауыстырып (секіру арқылы) өрмелеу; арқаннан ұстап ілініп тұру; биіктігі 70 см кедергілерден өту; сызылған сызықпен жүру – қолдарын желкеге қойып, басына доп қойып, кенеттен тоқтап-тоқтап алға қарай жүру; қолдарымен қозғалыс жасап, аялдап, 90 және 180 градусқа бұрылып жүру; гимнастикалық орындықта арқасымен алға қаратып жүру; бөренеде тұрып, отырып, қолдың түрлі қозғалыстарын жасап жүру;
3) ұлттық және зияткерлік ойындар: Тоғыз құмалақ: құмалақтарды бір ұяшықтан екінші ұяшыққа салу. Асықтар: қатарлап қойылған асықтарға тигізу. Дойбы: дойбыларды тақтаға реттеп қою; Шахмат: тақтаға фигураларды реттеп қою;
4) қозғалмалы ойындар: қозғалмалы ойындар кезінде кеңістікті бағдарлау дағдыларын жетілдіру; қозғалмалы ойындар кезінде үйлестіру және тепе-теңдік дағдыларын жетілдіру; қозғалмалы ойындар кезінде есту қабілетін жетілдіру; қозғалмалы ойындар кезінде кедергілерді жеңу дағдыларын жетілдіру; қозғалмалы ойындар кезінде тактильді сезімталдықты дамыту дағдыларын жетілдіру. ;
5) жеңіл атлетика: қол мен аяқты дұрыс жұмыс істете отырып бір орында және алға жылжып жүру; қол қимылдарымен жүру; жылдамдатып және жүгіруге көшумен жүру; өкшеден аяқ ұшына ауысып жүру; жеңіл секірумен алма-кезек жүгіру; 2-3 қарапайым кедергілерден өтіп жүгіру; сирақты артқа лақтырып жүгіру; дыбыстық сигналға қарай жеңіл жүгіру; шағын допты нысанаға лақтыру; үлкен допты нысанаға лақтыру; шағын допты дәлдікке лақтыру; үлкен допты дәлдікке лақтыру; орнынан ұзындыққа секіру; 90 градусқа бұрылыспен орнында секіру; 50 см дейінгі биіктіктен тереңдікке секіру; екпінмен биіктікке секіру; бір аяғынан екінші аяққа секіру.
24. 3-сыныпқа арналған «Бейімделген дене шынықтыру» пәнінің базалық мазмұны:
1) теориялық мәліметтер: бейімделген дене шынықтыру сабақтарында спорт залындағы қауіпсіздік техникасы мен тәртіп ережелері туралы білімді қалыптастыру; күн тәртібінің жеке жоспарын құру. Паралимпиадалық ойындар: паралимпиадалық ойындар ережелері;
2) гимнастика: қатарда ретімен саналу; аяқты аяққа қосып адымдап қатардағы аралықты ашу және жақындату; денені әртүрлі бағытта, әр түрлі бастапқы қалпымен және қол қимылдарымен тұрып, отырып, тізерлеп, гимнастикалық орындықта жатып және гимнастикалық қабырға жанында тұрып еңкейту және бұру; аяқтарын алшақ қойған тұрыстан бір аяқтағы, ал екінші аяғы артында аяқ ұшымен қойылатын тұрысқа 90 градусқа бұрылу; аяқтарын әртүрлі бағытта сермеу; аяқтарын алшақ қойған тұрыстан бір аяқтағы, ал екінші аяғы артында (алдында) аяқ ұшымен қойылатын тұрысқа 90 градусқа бұрылу; дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта гимнастикалық қабырғадан ары тұрғаннан кейін, денесімен және қол-аяқтарымен бірқатар қозғалыстарды орындау; айналып бұрылу, жүрелеп және тізерлеп отыру, бұрылу мен отыруды біріктіру; дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта гимнастикалық қабырға бойымен жоғары және төмен өрмелеу; башпайларына кішкене шарды немесе жіпті қапсыра қысып, өкшемен, табанның сыртқы қырымен жүру; допты жоғары, қабырғаға лақтыру және оны тосып алу; үлкен теннис доптарын алысқа лақтыру; допты бір-біріне лақтыру және оны еденге ұрғаннан кейін ұстап алу; допты баскетбол сақинасына лақтыру; музыка ырғағы мен сипатына қарай жылжу: баяу, жылдам, адымдап, жүгіріп, секіріп; әртүрлі ұзақтықпен жүру: бүтін, жартылай, ширек; алға және артқа шоқырақ қадамдар; көлбеу орындықпен әртүрлі тәсілдермен өрмелеп, гимнастикалық қабырғаға өту; әртүрлі тәсілдермен өрмелеудің әралуан үйлестірілуі: тоқтаумен, бұрылумен, қол-аяқтың, дененің қозғалыстарымен өрмелеу; арқанға тік қолдарымен ілініп тұру; биіктігі 80 см кедергілерден асып өту; қолмен түрлі қозғалыстар жасап бір аяқтың ұшына көтерілу; бөренеге бір аяқпен тұру, екінші аяқты артқа қарай көтеру («қарлығаш»); бөренеде тұрып мұғалім лақтырған допты ұстап алу; бөгеттерден аттап өтіп бөренемен жүру;
3) ұлттық және зияткерлік ойындар: тоғыз құмалақ ойыны ережесі; асық ойындары ережесі; дойбы ойыны ережесі; шахмат ойыны ережесі;
4) қозғалмалы ойындар: қозғалмалы ойындар кезінде кеңістікті бағдарлау дағдыларын қолдану; қозғалмалы ойындар кезінде үйлестіру және тепе-теңдік дағдыларын қолдану; қозғалмалы ойындар кезінде есту қабілетін қолдану; қозғалмалы ойындар кезінде кедергілерді еңсеру дағдыларын қолдану; қозғалмалы ойындар кезінде тактильді сезімталдықты дамыту бойынша дағдыларды қолдану;
5) жеңіл атлетика: тізені жоғары көтеріп жүру; қайшы адыммен жүру; кенеттен тоқтап жүру; 100 м-ге дейін жүру және жүгіру; үдемелі және баяулатып жүгіру; баспалдақпен жоғары жүгіру; 40 м-ге дейін жарысып жүгіру; 4-5 қарапайым кедергілерді еңсере отырып жүгіру; шағын допты нысанаға лақтыру білігін жетілдіру; үлкен допты нысанаға лақтыру білігін жетілдіру; шағын допты дәлдікке лақтыру білігін жетілдіру; үлкен допты дәлдікке лақтыру білігін жетілдіру; екпінмен бір аяқпен итеріліп ұзындыққа секіру; екі және бір аяқпен аяқ-қолдың әртүрлі қалпында, аяқ-қол қимылдарымен, 90 градусқа бұрылумен секіру; екі аяқпен алға, артқа, жанына жылжып секіру; жүрелеп тіренген және отырған қалпынан секіру, гимнастикалық таяқпен секіру.
25. 4-сыныпқа арналған «Бейімделген дене шынықтыру» пәнінің базалық мазмұны:
1) теориялық мәліметтер: бейімделген дене шынықтыру сабақтарындағы спорт залындағы қауіпсіздік техникасы мен тәртіп ережелері туралы білім; өзін-өзі қадағалау және өзін-өзі бақылау. Паралимпиада ойындары: паралимпиада ойындарының тәсілдері;
2) гимнастика: қатарда үш, төртке саналу; айналып бұрылу және жартылай айналып солға және оңға бұрылу; оң және сол жағындағы көршісімен саптағы орнын ауыстырып қайта тұру; аяқтарын алшақ қойып, айқастырып тұрған, отырған қалыпта қолдарымен әртүрлі бағыттағы қимылдарды орындай отырып денені бұру және еңкейту; арқасымен жатқанда аяқтарын барлық бағытта көтеру, бүгу және жазу; ішімен жатып тіренуде – қолдарын жазып және бүгілген аяқтарының ұштарын желкесіне жеткізіп, денені қайыстыру; арқасымен еденге отырып және жатып, аяқтарын тік ұстап, еденге тигізбей олармен әртүрлі қимылдар жасау; басына қойылған жүкті түсірмей
360 градусқа бұрылу; басына жүк қойып гимнастикалық қабырғаның білте тақтайшаларымен жоғары, төмен, жанына қарай қозғалу; басына жүк қойып гимнастикалық орындықпен әртүрлі тәсілдермен жүру; басына жүк қойып өкшемен және аяқтың ұшымен әртүрлі бағытта жүру; қатарда және шеңберде допты солға және оңға беру, бағанада – сол жақтан, оң жақтан, бастың үстінен және аяқтарының арасынан беру; аяқтарын алшақ қойып тұрып, допты екі қолымен тізеден алға – жоғарыға қарай, бастың артынан алға қарай, бастан асыра артқа қарай, аяқтарының арасынан артқа – жоғары қарай лақтыру; допты еденмен 10-12 метр қашықтыққа жылдамдыққа домалату; допты аяқпен
алға - жоғарыға тебу; музыканың әртүрлі екпініне аяқты аяққа қосып адымдайтын би қадамдары; 1,2 санағана – қозғалыс, 3,4 – санағына үзіліс жасалатын қарапайым би қадамдары; сырғымалы қадам және поляк биінің алға қарай қадамы; 1,5-2 м биіктікке еркін тәсілмен арқанның бойымен өрмелеу; көлбеу орындықтың бойымен аяқ табандарымен және бір қолмен қапсырып екінші қолына зат ұстап өрмелеу; арқанның бойымен 2 м-ге дейін биіктікке үш тәсілмен өрмелеу (тек қана көтерілу, ал түсу еркін); биіктігі 90 см-ге дейінгі әртүрлі кедергілерден өту; бір аяқпен тұрып, екінші бүгілген аяқтың тізесімен допты ұстап тұру; бір аяқпен тұрып 90 градусқа бұрылу; аяқ ұштарымен тоқтап, 90 және 180 градусқа бұрылумен орнында секіру; қол қозғалысымен бірге бөренемен аяқты аяққа қосып адымдап және ауыспалы адымдармен алға, бүйірімен және артқа жүру;
3) ұлттық және зияткерлік ойындар: тоғыз құмалақ ойынының әр түрлі тәсілдері; асық ойынының әр түрлі тәсілдері; дойбы ойынының әр түрлі тәсілдері; шахмат ойынының әр түрлі тәсілдері;
4) қозғалмалы ойындар: қозғалмалы ойындар кезінде кеңістікті бағдарлау дағдыларын бекіту; қозғалмалы ойындар кезінде үйлестіру және тепе-теңдік дағдыларын бекіту; қозғалмалы ойындар кезінде есту қабілетін бекіту; қозғалмалы ойындар кезінде кедергілерді жеңу дағдыларын бекіту; қозғалмалы ойындар кезінде тактильді сезімталдықты дамыту дағдыларын бекіту;
5) жеңіл атлетика: жүру кезінде аяқты ауыстырып жүру; тізе бүгпей, аяқтың ұшымен жүру; аялдамалармен және қосымша тапсырмалармен жүру; жүру мен жеңіл секіруді кезектестіру; алдыға қарай арқамен жүгіру; 50 м-ге дейін жылдамдыққа жүгіру; қолындағы затпен жүгіру; 2-3 күрделі кедергілерді еңсере отырып жүгіру; шағын допты нысанаға лақтыру; үлкен допты нысанаға лақтыру; шағын допты дәлдікке лақтыру; үлкен допты дәлдікке лақтыру; биіктікке секіру үшін екпін алып, содан кейін арқаннан аттап өту; қиын емес кедергіден қарғып алға жылжи отырып секіру; бір аяқпен кедергіні басып секіру; айналып жатқан ұзын секіртпеге жүгіріп кіру және жүгіріп шығу; секіртпеден секіру.
26. Бейімделген дене шынықтыру сабақтары көру қабілетінің жағдайына, дене дайындығының деңгейіне және шұғылданушылардың жасына байланысты өзгеріп отырады. 0-2-сыныптарда дайындық және қорытынды бөліктердің ұзақтығы 3-4-сыныптардағыдан артық болады, содан кейін қозғалу және сенсорлық тәжірибе жинауына және ағзаның дене жүктемесіне бейімделуіне қарай сабақтың негізгі бөлігінің ұзақтығы артады, бұл сабақтың негізгі міндеттеріне көбірек уақыт бөлуге мүмкіндік береді.
27. Көру қабілеті бұзылған білім алушылардың дене тәрбиесі процесінің тиімділігінің қажетті шарты:
1) жүйелі медициналық бақылауды қамтамасыз ету және дене шынықтыру сабақтарында және үзіліс кезінде жарақаттанудың алдын алу шараларын жүйелі түрде сақтау;
2) көру қабілеті бұзылған білім алушылар кеңістіктікті бағдарлауда қиындыққа тап болатындығын ескере отырып, дене шынықтыру сабақтарына қойылатын барлық талаптарды және қозғалыстағы ерекше сақтық талаптарын қатаң сақтау;
3) дұрыс дене қалпы мен дене сымбатын қалыптастыруға арналған жаттығуларға ерекше мән беру болып табылады
4 - тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі
28. Бағдарламада оқыту мақсаттары кодтық белгімен берілген. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сандар бөлім мен бөлімше ретін, төртінші сан оқыту мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. Мысалы, 4.3.1.2 кодында «4» - сынып, «3.1» - бөлімше, «2» - оқыту мақсатының реттік саны.
29. Оқыту мақсаттарының жүйесі бойынша күтілетін нәтижелер:
1) «Теориялық мәліметтер» бөлімі:
1-кесте
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
0-сынып
1-сынып
2-сынып
3-сынып
4-сынып
1.1 Бейімделген дене шынықтыру сабақтарындағы тәртіп ережелері және қауіпсіздік техникасы
0.1.1.1
бейімделген дене шынықтыру сабақтарында спорт залындағы тәртіп ережелерін және қауіпсіздік техникасын білу
1.1.1.1
бейімделген дене шынықтыру сабақтарында спорт залындағы қауіпсіздік техникасы бойынша мұғалімнің нұсқаулықтарын орындау
2.1.1.1
бейімделген дене шынықтыру сабақтарында спорт залындағы тәртіп ережелерін және қауіпсіздік техникасын сақтау
3.1.1.1
қозғалыс жылдамдығы мен үйлестірілуіне арналған жаттығуларды орындау кезіндегі тәртіп ережелерін және қауіпсіздік техникасын білу
4.1.1.1
қозғалыс жылдамдығы мен үйлестірілуіне арналған жаттығуларды орындау кезіндегі тәртіп ережелерін және қауіпсіздік техникасы туралы білімін қолдану
1.2 Жеке гигиена және күн тәртібі
0.1.2.1
жеке гигиена және күн тәртібі туралы білу
1.1.2.1
жеке гигиена және күн тәртібі туралы алған білімін қолдану
2.1.2.1
жеке гигиенаны және күн тәртібін сақтау
3.1.2.1
күн тәртібінің жеке жоспарын құру
4.1.2.1
өзін-өзі қадағалаужәне өзін-өзі бақылауды жүргізе алу
1.3 Паралимпиада ойындары
0.1.3.1
паралимпиада ойындарының даму тарихын білу
1.1.3.1
паралимпиада ойындарының түрлерін білу
2.1.3.1
паралимпиада спорт түрлерінің спортшыларын білу
3.1.3.1
паралимпиада ойындарының ережелерін білу
4.1.3.1
паралимпиада ойындарының әдістерін білу
2) «Гимнастика» бөлімі:
2-кесте
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
0-сынып
1-сынып
2-сынып
3-сынып
4-сынып
2.1 Сапқа тұру және құрылымын өзгертіп сапқа қайта тұру
0.2.1.1
спорт залының шекарасын және залдағы жабдықтардың орналасуын зерделеу;
0.2.1.2
спорт залының әртүрлі жерлерінде бір-бірден бағанға тұру;
0.2.1.3 жұптасып сапқа тұру
1.2.1.1
бір-бірінің артына сапқа тұра алу
1.2.1.2
шеңбер жасап тұра алу;
1.2.1.3 орнында бұрылуды орындау
2.2.1.1
бір орындағы саптық пәрмендерді дұрыс орындау;
2.2.1.2
бір қатарға және бағанға бір-бірден сапқа тұруды жылдам орындау;
2.2.1.3
қатарда «бірінші» және «екінші» болып саналуды білу
3.2.1.1
қатарда ретімен саналуды орындау;
3.2.1.2
аяқты аяққа қосып адымдап қатардағы аралықты ашу және жақындатуды білу;
3.2.1.3
баянат тапсыра алу
4.2.1.1
қатарда үш, төртке саналуды білу;
4.2.1.2
айналып бұрылуды және жартылай айналып солға және оңға бұрылуды орындау;
4.2.1.3 оң және сол жағындағы көршісімен саптағы орнын ауыстырып қайта тұру
2.2 Жалпы дамыту жаттығулары
0.2.2.1
дене бөліктерін (оң, сол қол және аяқ, алақан, бел, өкше, аяқтын ұшы) бағдарлау;
0.2.2.2
қолды жанына, жоғары, алға, артқа қарай қозғалтуды орындау;
0.2.2.3
денені жанына, алға және артқа қарай еңкейтуді орындай алу;
0.2.2.4
гимнастикалық қабырғаның білте тақтайшасынан ұстаған күйде отырып-тұруды орындау;
0.2.2.5 қолын тізеге, гимнастикалық орындыққа тіреп, денені алдыға еңкейтуді орындау
1.2.2.1 иықты көтеру және түсіруді, иықты алға және артқа қозғалтуды орындау;
1.2.2.2 қолдың негізгі қалыптарын орындау: қолдарын белге, арқаға, басына қою, алға, жоғары, жанына, артқа көтеру;
1.2.2.3
басын алға және артқа еңкейтуді, басты оңға және солға бұруды орындау;
1.2.2.4
қол мен аяқтың әр түрлі бастапқы қалпында денені бұруды орындау
2.2.2.1
тік және бүгілген қолдарын бір мезгілде және кезекпен негізгі бағыттарда қозғалтуды орындау
2.2.2.2
қолдарын алға, артқа және жанына сермеуді орындау
2.2.2.3
топтасуды орындай алу;
2.2.2.4 аяқты кезекпен және бір мезгілде әр түрлі бастапқы қалыптарда бүгу және жазуды орындау;
2.2.2.5
тік аяқты алға, артқа, жанына көтеруді орындау
3.2.2.1 денені әртүрлі бағытта, әр түрлі бастапқы қалпымен және қол қимылдарымен тұрып, отырып, тізерлеп, гимнастикалық орындықта жатып және гимнастикалық қабырға жанында тұрып еңкейтуді және бұруды орындау;
3.2.2.2
аяқтарын алшақ қойған тұрыстан бір аяқтағы, ал екінші аяғы артында аяқ ұшымен қойылатын тұрысқа 90 градусқа бұрылуды орындау;
3.2.2.3
аяқтарын әртүрлі бағытта сермеуді орындау;
3.2.2.4
аяқтарын алшақ қойған тұрыстан бір аяқтағы, ал екінші аяғы артында (алдында) аяқ ұшымен қойылатын тұрысқа 90 градусқа бұрылуды орындау
4.2.2.1
аяқтарын алшақ қойып, айқастырып тұрған, отырған қалыпта қолдарымен әртүрлі бағыттағы қимылдарды орындай отырып денені бұру және еңкейтуді орындау;
4.2.2.2
арқасымен жатқанда аяқтарын барлық бағытта көтеру, бүгу және жазуды орындау;
4.2.2.3
ішімен жатып тіренуде – қолдарын жазып және бүгілген аяқтарының ұштарын желкесіне жеткізіп, денені қайыстыруды орындау;
4.2.2.4 арқасымен еденге отырып және жатып, аяқтарын тік ұстап, еденге тигізбей олармен әртүрлі қимылдар жасауды орындау
2.3
Дене сымбатын қалыптастыру жаттығулары
0.2.3.1
дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта түзу сызықтың бойымен жүруді орындау;
0.2.3.2
басына жүк қойып жүруді орындау;
0.2.3.3
басына жүк қойып, қолдарын беліне, жанына, қайтадан беліне қойып жүруді орындау;
0.2.3.4
басына жүк қойып жартылай жүрелеп жүруді орындау
1.2.3.1
дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта гимнастикалық қабырғаға арқасымен тұрып, бүгілген аяғын көтеріп, оны қолдарымен денесіне қысуды орындау;
1.2.3.2
дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта гимнастикалық қабырғаның жанында тұрып, отыруды орындау;
1.2.3.3
дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта гимнастикалық қабырғаның жанында тұрып одан бір қадамға алыстау және қайтадан бастапқы қалыпқа оралуды орындау;
1.2.3.4
дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта басына жүк қойып жүруді орындау
2.2.3.1
дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта гимнастикалық қабырғаның жанында тұрып, қабырғамен жанасуын жоғалтпай, денесін оңға және солға еңкейтуді орындау;
2.2.3.2
басына жүк қойып басты оңға және солға бұруды, отырып тік тұруды орындау;
2.2.3.3
дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта бір аяқпен тұрып, аяқтарының ұшымен тұрып қолдарын әртүрлі қалыпта ұстауды орындау;
2.2.3.4
сызылған сызық бойымен қолдарын артына ұстап дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта жүру
3.2.3.1
дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта гимнастикалық қабырғадан ары тұрғаннан кейін, денесімен және қол-аяқтарымен бірқатар қозғалыстарды орындау;
3.2.3.2
дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта басына жүк қойып жасалатын жаттығуларды, айналып бұрылу, жүрелеп және тізерлеп отыру, бұрылу мен отыруды біріктіруді орындау;
3.2.3.3
дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта гимнастикалық қабырға бойымен жоғары және төмен өрмелеуді орындау;
3.2.3.4
башпайларына кішкене шарды немесе жіпті қапсыра қысып, өкшемен, табанның сыртқы қырымен жүруді орындау
4.2.3.1
басына қойылған жүкті түсірмей 360 градусқа бұрылуды орындау;
4.2.3.2
басына жүк қойып гимнастикалық қабырғаның білте тақтайшаларымен жоғары, төмен, жанына қарай қозғалуды орындау;
4.2.3.3
басына жүк қойып гимнастикалық орындықта әртүрлі тәсілдермен жүре алу;
4.2.3.4
басына жүк қойып өкшемен және аяқтың ұшымен әртүрлі бағытта жүруді орындау
2.4 Заттармен жасалатын жаттығулар
0.2.4.1 дыбыс сигналы бойынша допты шеңберде, бір-біріне домалатуды орындау
0.2.4.2
секіретін допты табу және ұстау;
0.2.4.3
допты себетке лақтыруды орындай алу;
0.2.4.4
лақтырған допты табу
1.2.4.1
допты еденге соғуды орындау;
1.2.4.2
допты жоғары лақтыру сосын оны тосып алуды орындау;
1.2.4.3
допты қабырғаға лақтыру және оны екі қолмен ұстап алуды орындай алу;
1.2.4.4
допты жоғары лақтыру және алақанын соққан соң допты тосып алуды орындау
2.2.4.1 допты шеңберде, қатарда, бағанда бір-біріне беруді орындау
2.2.4.2 допты бір және екі қолмен бір-біріне, қабырғадан серпілу күшіне, сигнал бағытында домалатуды орындау;
2.2.4.3
допты жоғары, еденге, қабырғаға лақтыру және оны екі қолмен тосып алуды орындау;
2.2.4.4
допты әр түрлі тәсілмен жүргізуді орындау
3.2.4.1
допты жоғары, қабырғаға лақтыру және оны тосып алуды орындау
3.2.4.2
үлкен теннис доптарын алысқа лақтыруды орындау;
3.2.4.3
допты бір-біріне лақтыру және оны еденге ұрғаннан кейін ұстап алуды орындау;
3.2.4.4
допты баскетбол сақинасына лақтыруды ды орындау
4.2.4.1
қатарда және шеңберде допты солға және оңға беру, бағанада – сол жақтан, оң жақтан, бастың үстінен және аяқтарының арасынан беруді орындау
4.2.4.2
аяқтарын алшақ қойып тұрып, допты екі қолымен тізеден алға – жоғарыға қарай, бастың артынан алға қарай, бастан асыра артқа қарай, аяқтарының арасынан артқа – жоғары қарай лақтыруды орындау;
4.2.4.3
допты еденмен 10-12 метр қашықтыққа жылдамдыққа домалатуды орындау
4.2.4.4 допты аяқпен алға - жоғарыға тебуді орындау
2.5 Ырғақтық жаттығулар
0.2.5.1
санақ бойынша түрлі қарқынмен жүруді орындау;
0.2.5.2
1 санағына, 2,3 санақтарына екпін жасап жүруді орындай алу;
0.2.5.3
музыкаға, әр 1-ші санақ бойынша қарапайым қозғалыстар жасау
1.2.5.1
әртүрлі сипатта және әртүрлі қарқынмен санақ бойынша жүру және жүгіруді орындау;
1.2.5.2
музыка ырғағы мен сипатына қарай жүруді орындау;
1.2.5.3
ырғақтық қозғалыстар, тақ санға қозғалу, ал жұп санға – үзіліс жасауды орындау
2.2.5.1
1,2 санағына ырғақты қозғалыс жасап, 3,4 санағында үзіліс жасауды орындау;
2.2.5.2
әр шапалақ соққан сайын 180 градусқа бұрыла отырып ырғақты қозғалуды орындау;
2.2.5.3
аяқты аяққа қосып алдыға, артқа, жанына адым жасауды орындау
3.2.5.1
музыка ырғағы мен сипатына қарай: баяу, жылдам, адымдап, жүгіріп, секіріп жылжуды орындау;
3.2.5.2
әртүрлі ұзақтықпен: бүтін, жартылай, ширек жүруді орындау;
3.2.5.3
алға және артқа шоқырақ қадамдар орындау
4.2.5.1
музыканың әртүрлі екпініне аяқты аяққа қосып адымдайтын би қадамдарын орындау;
4.2.5.2
1,2 санағана – қозғалыс, 3,4 – санағына үзіліс жасалатын қарапайым би қадамдарын орындау;
4.2.5.3
сырғымалы қадам және поляк биінің алға қарай қадамын орындау
2.6 Өрмелеу және асып өту
0.2.6.1
гимнастикалық қабырғаға еркін өрмелеуді (5-6 білте тақтайшасына) орындау;
0.2.6.2
еденде және гимнастикалық орындықта еңбектеп өрмелеп жүруді орындау;
0.2.6.3
биіктігі 25-30 см кедергілерден өтуді орындау;
0.2.6.4
биіктігі 40 см-ден төмен емес кедергілердің астынан еркін тәсілмен еңбектеп шығуды орындау
1.2.6.1
көлбеу жазықтықпен еңбектеп жүруді орындау;
1.2.6.2
гимнастикалық қабырғамен әр түрлі тәсілдермен жоғары және төмен өрмелеуді орындау;
1.2.6.3
гимнастикалық қабырғамен жанына өрмелеуді орындау;
1.2.6.4
биіктігі 50-60 см артық емес кедергілерден еркін тәсілмен асып өтуді орындау
2.2.6.1
еңіс тақтаймен еңбектеп жоғары өрмелеу, гимнастикалық қабырғаға өрмелеп шығу және онымен төмен түсуді орындау;
2.2.6.2
гимнастикалық қабырғамен аттас тәсілмен, қиғаш бағытта, бір мезгілде ұстаған қолдарының немесе қойған аяқтарының орнын ауыстырып (секіру арқылы) өрмелеуді орындау;
2.2.6.3
арқаннан ұстап ілініп тұруды орындау;
2.2.6.4
биіктігі 70 см кедергілерден өтуді орындай алу
3.2.6.1
көлбеу орындықпен әртүрлі тәсілдермен өрмелеп, гимнастикалық қабырғаға өтуді орындау;
3.2.6.2
әртүрлі тәсілдермен өрмелеудің әралуан үйлестірілуін орындау: тоқтаумен, бұрылумен, қол-аяқтың, дененің қозғалыстарымен өрмелеу;
3.2.6.3
арқанға тік қолдарымен ілініп тұруды орындау;
3.2.6.4
биіктігі 80 см кедергілерден асып өтуді орындау
4.2.6.1
1,5-2 м биіктікке еркін тәсілмен арқанның бойымен өрмелеуді орындау;
4.2.6.2
көлбеу орындықтың бойымен аяқ табандарымен және бір қолмен қапсырып екінші қолына зат ұстап өрмелеуді орындау;
4.2.6.3
арқанның бойымен 2 м-ге дейін биіктікке үш тәсілмен (тек қана көтерілу, еркін түсу) өрмелеуді орындау;
4.2.6.4
биіктігі 90 см-ге дейінгі әртүрлі кедергілерден өтуді орындау
2.7 Тепе-теңдік жаттығулары
0.2.7.1
еденде жатқан заттардан (таяқша, секіртпе) аттап өтуді орындау;
0.2.7.2
10-15 см биіктікте тартылған арқаннан аттап өтуді орындау;
0.2.7.3
бір аяқпен тұруды орындау;
0.2.7.4
жүру және жүгіру кезінде кенеттен тоқтауды орындау
1.2.7.1
сызылған сызықпен алға және бүйірімен жүруді орындау;
1.2.7.2
қолдарын жанына көтеріп, беліге қойып, қолына доп, таяқ ұстап гимнастикалық орындықта тік және бүйірімен жүруді орындау;
1.2.7.3
қолдарын еркін ұстап, бүйіріне, белге қойып, бөрене боймен және көлденең тұруды орындау;
1.2.7.4
тақтайдан бөренеге және кері қарай өтуді орындау
2.2.7.1
сызылған сызықпен жүру – қолдарын желкеге қойып, басына доп қойып, кенеттен тоқтап-тоқтап алға қарай жүруді орындау;
2.2.7.2
қолдарымен қозғалыс жасап, аялдап, 90 және 180 градусқа бұрылып жүруді орындау;
2.2.7.3
гимнастикалық орындықта арқасымен алға қаратып жүру;
2.2.7.4
бөренеде тұрып, отырып, қолдың түрлі қозғалыстарын жасап жүруді орындау
3.2.7.1
қолмен түрлі қозғалыстар жасап бір аяқтың ұшына көтерілуді орындау;
3.2.7.2
бөренеге бір аяқпен тұру, екінші аяқты артқа қарай көтеруді («қарлығаш») орындау;
3.2.7.3
бөренеде тұрып мұғалім лақтырған допты ұстап алуды орындау;
3.2.7.4
бөгеттерден аттап өтіп бөренемен жүруді орындау
4.2.7.1
бір аяқпен тұрып, екінші бүгілген аяқтың тізесімен допты ұстап тұруды орындау;
4.2.7.2
бір аяқпен тұрып 90 градусқа бұрылуды орындау;
4.2.7.3
аяқ ұштарымен тоқтап, 90 және 180 градусқа бұрылумен орнында секіруді орындау;
4.2.7.4 қол қозғалысымен бірге бөренемен аяқты аяққа қосып адымдап және ауыспалы адымдармен алға, бүйірімен және артқа жүруді орындау
3) «Ұлттық және зияткерлік ойындар» бөлімі:
3-кесте
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
0-сынып
1-сынып
2-сынып
3-сынып
4-сынып
3.1 Тоғыз құмалақ
0.3.1.1
тоғыз құмалақ ойынының пайда болу тарихын білу
1.3.1.1
көрмейтін және нашар көретін білім алушылардың ұяшықтарға 9 құмалақтан орналастыруы
2.3.1.1
көру-сипап сезу тәсілімен құмалақтарды бір ұяшықтан екінші ұяшыққа сала алу
3.3.1.1
тоғыз құмалақ ойынының ережесін білу және мұғалімнің көмегімен қолдану
4.3.1.1
тоғыз құмалақ ойынының әр түрлі тәсілдерін білу және өздігінен қолдану
3.2 Асық
0.3.2.1
асық ойынының пайда болу тарихын білу
1.3.2.1
асықтарды лақтыра алу
2.3.2.1
көрмейтін және нашар көретін білім алушылардың қатарлап қойылған асықтарға тигізе алуы және асықтардың нысанаға тигенін есту арқылы анықтай алуы
3.3.2.1
асық ойынының ережелерін білу және қолдана алу
4.3.2.1
көру-сипап сезу тәсілімен асық ойынының әр түрлі әдістерін өздігінен қолдану
3.3 Дойбы
0.3.3.1
дойбы ойынының пайда болу тарихын білу
1.3.3.1
көрмейтін және нашар көретін білім алушылардың дойбыларды түстері бойынша ажырата алуы
2.3.3.1
көру-сипап сезу тәсілімен дойбыларды тақтаға реттеп қоя алу
3.3.3.1
дойбы ойынының ережелері мен тәсілдерін білу және қолдана алу
4.3.3.1
дойбы ойынының жарыстарына қатысу
3.4 Шахмат
0.3.4.1
шахмат ойынының пайда болу тарихын білу
1.3.4.1
шахмат ойынының барлық фигураларының атауларын білу
2.3.4.1
фигураларды тақтаға дұрыс реттеп қоя алу
3.3.4.1
шахмат ойынының ережелерін білу және мұғалімнің көмегімен қолдана алу
4.3.4.1
шахмат ойынының жарыстарына қатысу
4) «Қозғалмалы ойындар» бөлімі:
4-кесте
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
0-сынып
1-сынып
2-сынып
3-сынып
4-сынып
4.1 Кеңістікті бағдарлауды дамыту ойындары
0.4.1.1
қозғалмалы ойындар кезінде кеңістікті бағдарлау ережелерін білу
1.4.1.1
қозғалмалы ойындар кезінде мұғалімнің көмегімен кеңістікті бағдарлау
2.4.1.1
қозғалмалы ойында бағдарлау дағдыларын қолдану
3.4.1.1
қозғалмалы ойындар кезінде өздігінен кеңістікті бағдарлау
4.4.1.1
БДШ сабақтарындағы спорттық ойындар кезінде еркін бағдарлану
4.2 Тепе-теңдікті және қимылдардың үйлесімділігін дамытуға арналған ойындар
0.4.2.1
қозғалмалы ойындар кезінде тепе-теңдікті үйлестіре алу
1.4.2.1
қозғалмалы ойындар кезінде тепе-теңдікті және үйлестіруді ұстап тұра алу
2.4.2.1
спорт залындағы және стадиондағы қозғалмалы ойындар кезінде тепе-теңдікті және үйлестіруді ұстап тұра алу
3.4.2.1
қозғалмалы ойындар кезінде кеңістікті бағдарлауды дамытуға арналған жаттығуларды мұғалімнің көмегімен орындау
4.4.2.1
қозғалмалы ойындар кезінде кеңістікті бағдарлауды дамытуға арналған жаттығуларды өздігінен орындау
4.3 Бағдарлау қабілетін дамытатын ойындары
0.4.3.1
дыбыстық және көру бағдарларын білу
1.4.3.1
бағдарлау дағдыларын мұғалімнің көмегімен қолдану
2.4.3.1
ойын кезінде бағдарлай алу
3.4.3.1
бағдарлау дағдыларын спорттық ойындар кезінде қолдану
4.4.3.1
қозғалмалы ойындар кезінде өздігінен бағдарлану
4.4 Кедергілерді жеңуге арналған ойындар
0.4.4.1
кедергінің не екенін білу
1.4.4.1
мұғалімнің көмегімен кедергілерді жеңе алу
2.4.4.1
ойын кезінде кедергілерді жеңу дағдыларын пайдалану
3.4.4.1
қозғалмалы ойын кезінде кедергілерді жеңу дағдыларын пайдалану
4.4.4.1
спорттық эстафеталарда кедергілерді өздігінен жеңу
4.5 Тактильді сезімталдықты дамытуға арналған ойындар
0.4.5.1
тактильді сезімталдықты дамытуға арналған тәсілдерді білу
1.4.5.1
ойын кезінде тактильді сезімталдық дағдыларын қолдану
2.4.5.1
спорттық ойында сақталған талдағыштардың көмегімен бағдарлану
3.4.5.1
қозғалмалы ойындар кезінде сақталған талдағыштардың көмегімен өздігінен бағдарлану
4.4.5.1
кеңістікте бағдарлану ережелерін қолдана отырып спорттық шараларға қатысу
5) «Жеңіл атлетика» бөлімі:
5-кесте
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
0-сынып
1-сынып
2-сынып
3-сынып
4-сынып
5.1 Жүру
0.5.1.1
барлығымен бірге, жалпы қарқынды сақтай отырып, еркін жүру;
0.5.1.2
жылдам жүруді орындау;
0.5.1.3
аяқтың ұшымен жүруді орындау;
0.5.1.4
бір-бірінің артынан паровоз болып жүру
1.5.1.1
қолдарын еркін қимылдатып шашыраңқы жүру; 1.5.1.2
бір-бірден қол ұстасып баған жасап жүру және шеңбермен жүру;
1.5.1.3
сигнал бойынша жүру;
1.5.1.4
қабырғадан жарты қадам қашықтықты сақтай отырып залды айналып жүруді орындау
2.5.1.1
қол мен аяқты дұрыс жұмыс істете отырып бір орында және алға жылжып жүруді орындау;
2.5.1.2
қол қимылдарымен жүруді орындау;
2.5.1.3
жылдамдатып жүруді және жаймен жүгіруге көшуді орындау;
2.5.1.4
өкшеден аяқ ұшына ауысып жүруді орындау
3.5.1.1
тізені жоғары көтеріп жүруді орындау;
3.5.1.2
қайшы адыммен жүруді орындау;
3.5.1.3
кенеттен тоқтап жүруді орындау;
3.5.1.4
100 м-ге дейін жүгіру мен жүруді кезектестіру
4.5.1.1
жүру кезінде аяқты ауыстырып жүруді орындау;
4.5.1.2
тізе бүгпей, аяқтың ұшымен жүруді орындау;
4.5.1.3
аялдамалармен және қосымша тапсырмалармен жүруді орындау;
4.5.1.4
жүру мен жеңіл секіруді кезектестіруді орындау
5.2 Жүгіру
0.5.2.1
аяқтың ұшымен жеңіл жүгіруді орындау;
0.5.2.2
жүгіру кезінде қол қимылдарын жасау;
0.5.2.3
мұғалім сигналы бойынша бағытты өзгертіп жүгіруді орындау;
0.5.2.4
бір орында жүгіруді орындау
1.5.2.1
қолды дұрыс қимылдатып жүгіруді орындау;
1.5.2.2
жүрумен кезектесіп 50 м дейін жүгіруді орындау;
1.5.2.3
қапталмен аяқты аяққа қосып адымдап жүгіруді орындау;
1.5.2.4
тізені жоғары көтеріп жүгіруді орындау
2.5.2.1
жеңіл секірумен алма-кезек жүгіруді орындау;
2.5.2.2
2-3 қарапайым кедергілерден өтіп жүгіруді орындау;
2.5.2.3
сирақты артқа лақтырып жүгіруді орындау;
2.5.2.4
сигналға қарай жеңіл жүгіруді орындау
3.5.2.1
үдемелі және баяулатып жүгіруді орындау;
3.5.2.2
баспалдақпен жоғары жүгіруді орындау;
3.5.2.3
40 м-ге дейін жарысып жүгіруді орындау;
3.5.2.4
4-5 қарапайым кедергілерді еңсере отырып жүгіруді орындау
4.5.2.1
алдыға қарай арқамен жүгіруді орындау;
4.5.2.2
50 м-ге дейін жылдамдыққа жүгіруді орындау;
4.5.2.3
қолындағы затпен жүгіруді орындай алу;
4.5.2.4
2-3 күрделі кедергілерді еңсере отырып жүгіруді орындау
5.3 Лақтыру
0.5.3.1
екі қолмен үлкен допты еденге, қабырғаға, жоғары лақтыру, содан соң секірген допты тез табуды орындау;
0.5.3.2
кішкентай доптарды сигнал бағытында лақтыруды орындау;
0.5.3.3 құм салынған қапшықтарды лақтыруды орындау;
0.5.3.4
шеңбершелерді сырықтарға лақтыруды орындау
1.5.3.1
шағын допты нысанаға лақтыруды орындау;
1.5.3.2
үлкен допты нысанаға лақтыруды орындау;
1.5.3.3
шағын допты дәлдікке лақтыруды орындай алу;
1.5.3.4
үлкен допты дәлдікке лақтыруды орындау
2.5.3.1
шағын допты нысанаға лақтыруды орындау;
2.5.3.2
үлкен допты нысанаға лақтыруды орындау;
2.5.3.3
шағын допты дәлдікке лақтыруды орындау; 2.5.3.4
үлкен допты дәлдікке лақтыруды орындау
3.5.3.1
шағын допты нысанаға лақтыруды орындау;
3.5.3.2
үлкен допты нысанаға лақтыруды орындау;
3.5.3.3
шағын допты дәлдікке лақтыруды орындау;
3.5.3.4
үлкен допты дәлдікке лақтыруды орындау
4.5.3.1
шағын допты нысанаға лақтыруды орындау
4.5.3.2
үлкен допты нысанаға лақтыруды орындау
4.5.3.3
шағын допты дәлдікке лақтыруды орындау
4.5.3.4
үлкен допты дәлдікке лақтыруды орындау
5.4 Секіру
0.5.4.1 екі аяқпен еркін секіруді орындау;
0.5.4.2
бұлақтан аттап секіруді (ені 15-20 см) орындай алу;
0.5.4.3
10-15 см биіктіктен тереңдікке секіруді орындау;
0.5.4.4
еденнен матқа секіруді (0-15 см) орындау;
0.5.4.5
10-15 см биіктікте керілген секіртпеден секіруді орындай алу
1.5.4.1 гимнастикалық қабырғаның білте тақтайшасынан ұстап тұрып, екі аяқпен секіруді орындау;
1.5.4.2
бір аяқпен секіру және екі аяқпен кезек-кезек секіруді орындау;
1.5.4.3
аяқтарын бірге қойып және алшақ қойып секіруді орындау;
1.5.4.4
секіртпені басынан асырып алға және артқа лақтыруды орындау
2.5.4.1
орнынан ұзындыққа секіруді орындау;
2.5.4.2
90 градусқа бұрылыспен орнында секіруді орындай алу;
2.5.4.3
50 см дейінгі биіктіктен тереңдікке секіруді орындау;
2.5.4.4
екпінмен биіктікке секіруді орындай алу;
2.5.4.5
бір аяғынан екінші аяққа секіруді орындау
3.5.4.1
екпінмен бір аяқпен итеріліп ұзындыққа секіруді орындау;
3.5.4.2
екі және бір аяқпен аяқ-қолдың әртүрлі қалпында, аяқ-қол қимылдарымен, 90 градусқа бұрылумен секіруді орындау;
3.5.4.3
екі аяқпен алға, артқа, жанына жылжып секіруді орындау;
3.5.4.4
жүрелеп тіренген және отырған қалпынан секіру, гимнастикалық таяқпен секіруді орындай алу
4.5.4.1
биіктікке секіру үшін екпін алып, содан кейін арқаннан аттап өтуді орындау;
4.5.4.2
қиын емес кедергіден қарғып алға жылжи отырып секіруді орындау;
4.5.4.3
бір аяқпен кедергіні басып секіруді орындау;
4.5.4.4
айналып жатқан ұзын секіртпеге жүгіріп кіру және жүгіріп шығуды орындау;
4.5.4.5
секіртпеден секіруді орындай алу
30. Бағдарлама есту қабілеті бұзылған (естімейтін) білім алушыларға арналған бастауыш білім беру деңгейінің 0-4 – сыныптары үшін «Бейімделген дене шынықтыру» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы ның Ұзақ мерзімді жоспарының негізінде осы Бағдарламаның қосымшасына сәйкес жүзеге асырылады. Ұзақ мерзімді жоспарда барлық сынып бойынша әр бөлімде қамтылатын оқу мақсаттарының көлемі белгіленген.
31. Бөлім мен тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.
Бастауыш білім беру деңгейінің
0-4 сыныптарына арналған «Бейімделген дене шынықтыру» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасына
қосымша
Есту қабілеті бұзылған (естімейтін) білім алушыларға арналған бастауыш білім беру деңгейінің 0-4 – сыныптары үшін «Бейімделген дене шынықтыру» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы н жүзеге асыру бойынша
ұзақ мерзімді жоспар
1) 0-сынып:
1-кесте
Бөлім
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
1 - тоқсан
1. Теориялық мәліметтер
1.1 Бейімделген дене шынықтыру сабақтарындағы тәртіп ережелері және қауіпсіздік техникасы
0.1.1.1 бейімделген дене шынықтыру сабақтарында спорт залындағы тәртіп ережелерін және қауіпсіздік техникасын білу
1.2 Жеке гигиена және күн тәртібі
0.1.2.1 жеке гигиена және күн тәртібі туралы білу
1.3 Паралимпиада ойындары
0.1.3.1 паралимпиада ойындарының даму тарихын білу
2. Гимнастика
2.1 Сапқа тұру және сапқа құрылымын өзгертіп қайта тұру
0.2.1.1 спорт залының шекарасын және залдағы жабдықтардың орналасуын зерделеу;
0.2.1.2 спорт залының әртүрлі жерлерінде бір-бірден бағанға тұру;
0.2.1.3 жұптасып сапқа тұру
2.2 Жалпы дамыту жаттығулары
0.2.2.1 дене бөліктерін (оң, сол қол және аяқ, алақан, бел, өкше, аяқтың ұшы) бағдарлау;
0.2.2.2 қолды жанына, жоғары, алға, артқа қарай қозғалтуды орындау;
0.2.2.3 денені жанына, алға және артқа қарай еңкейтуді орындай алу;
0.2.2.4 гимнастикалық қабырғаның білте тақтайшасынан ұстаған күйде отырып-тұруды орындау;
0.2.2.5 қолын тізеге, гимнастикалық орындыққа тіреп, денені алдыға еңкейтуді орындау
2.3 Дене сымбатын қалыптастыру жаттығулары
0.2.3.1 дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта түзу сызықтың бойымен жүруді орындау;
0.2.3.2 басына жүк қойып жүруді орындау;
0.2.3.3 басына жүк қойып, қолдарын беліне, жанына, қайтадан беліне қойып жүруді орындау;
0.2.3.4 басына жүк қойып жартылай жүрелеп жүруді орындау
2.4 Заттармен жасалатын жаттығулар
0.2.4.1 дыбыс сигналы бойынша допты шеңберде, бір-біріне домалатуды орындау;
0.2.4.2 секіретін допты табу және ұстау;
0.2.4.3 допты себетке лақтыруды орындай алу;
0.2.4.4 лақтырған допты табу
2.5 Ырғақтық жаттығулар
0.2.5.1 санақ бойынша түрлі қарқынмен жүруді орындау;
0.2.5.2 1 санағына, 2,3 санақтарына екпін жасап жүруді орындай алу;
0.2.5.3 музыкаға, әр 1-ші санақ бойынша қарапайым қозғалыстар жасау
2.6 Өрмелеу және асып өту
0.2.6.1 гимнастикалық қабырғаға еркін өрмелеуді (5-6 білте тақтайшасына) орындау;
0.2.6.2 еденде және гимнастикалық орындықта еңбектеп өрмелеп жүруді орындау;
0.2.6.3 биіктігі 25-30 см кедергілерден өтуді орындау
0.2.6.4 биіктігі 40 см-ден төмен емес кедергілердің астынан еркін тәсілмен еңбектеп шығуды орындау
2.7 Тепе-теңдік жаттығулары
0.2.7.1 еденде жатқан заттардан (таяқша, секіртпе) аттап өтуді орындау;
0.2.7.2 10-15 см биіктікте тартылған арқаннан аттап өтуді орындау;
0.2.7.3 бір аяқпен тұруды орындау;
0.2.7.4 жүру және жүгіру кезінде кенеттен тоқтауды орындау
2 - тоқсан
3. Ұлттық және зияткерлік ойындар
3.1 Тоғыз құмалақ
0.3.1.1 тоғыз құмалақ ойынының пайда болу тарихын білу
3.2 Асық
0.3.2.1 асық ойынының пайда болу тарихын білу
3.3 Дойбы
0.3.3.1 дойбы ойынының пайда болу тарихын білу
3.4 Шахмат
0.3.4.1 шахмат ойынының пайда болу тарихын білу
3 - тоқсан
4. Қозғалмалы ойындар
4.1 Кеңістікті бағдарлауды дамыту ойындары
0.4.1.1 қозғалмалы ойындар кезінде кеңістікті бағдарлау ережелерін білу;
4.2 Тепе-теңдікті және қимылдардың үйлесімділігін дамытуға арналған ойындар
0.4.2.1 қозғалмалы ойындар кезінде тепе-теңдікті үйлестіре алу
4.3 Бағдарлау қабілетін дамытатын ойындары
0.4.3.1 дыбыстық және көру бағдарларын білу
4.4 Кедергілерді жеңуге арналған ойындар
0.4.4.1 кедергінің не екенін білу
4.5 Тактильді сезімталдықты дамытуға арналған ойындар
0.4.5.1 тактильді сезімталдықты дамытуға арналған тәсілдерді білу
4 - тоқсан
5. Жеңіл атлетика
5.1 Жүру
0.5.1.1 барлығымен бірге, жалпы қарқынды сақтай отырып, еркін жүру;
0.5.1.2 жылдам жүруді орындау;
0.5.1.3 аяқтың ұшымен жүруді орындау;
0.5.1.4 бір-бірінің артынан паровоз болып жүру
5.2 Жүгіру
0.5.2.1 аяқтың ұшымен жеңіл жүгіруді орындау;
0.5.2.2 жүгіру кезінде қол қимылдарын жасау;
0.5.2.3 мұғалім сигналы бойынша бағытты өзгертіп жүгіруді орындау;
0.5.2.4 бір орында жүгіруді орындау
5.3 Лақтыру
0.5.3.1 екі қолмен үлкен допты еденге, қабырғаға, жоғары лақтыру, содан соң секірген допты тез табуды орындау;
0.5.3.2 кішкентай доптарды сигнал бағытында лақтыруды орындау;
0.5.3.3 құм салынған қапшықтарды лақтыруды орындау;
0.5.3.4 шеңбершелерді сырықтарға лақтыруды орындау
5.4 Секіру
0.5.4.1 екі аяқпен еркін секіруді орындау;
0.5.4.2 "бұлақтан" аттап секіруді (ені 15-20 см) орындай алу;
0.5.4.3 10-15 см биіктіктен тереңдікке секіруді орындау;
0.5.4.4 еденнен матқа секіруді (0-15 см) орындау;
0.5.4.5 10-15 см биіктікте керілген секіртпеден секіруді орындай алу
2) 1-сынып:
2-кесте
Бөлім
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
1 - тоқсан
1. Теориялық мәліметтер
1.1 Бейімделген дене шынықтыру сабақтарындағы тәртіп ережелері және қауіпсіздік техникасы
1.1.1.1 бейімделген дене шынықтыру сабақтарында спорт залындағы қауіпсіздік техникасы бойынша мұғалімнің нұсқаулықтарын орындау
1.2 Жеке гигиена және күн тәртібі
1.1.2.1 жеке гигиена және күн тәртібі туралы алған білімін қолдану
1.3 Паралимпиада ойындары
1.1.3.1 паралимпиада ойындарының түрлерін білу
2. Гимнастика
2.1 Сапқа тұру және сапқа құрылымын өзгертіп қайта тұру
1.2.1.1 бір-бірінің артына сапқа тұра алу
1.2.1.2 шеңбер жасап тұра алу
1.2.1.3 орнында бұрылуды орындау
2.2 Жалпы дамыту жаттығулары
1.2.2.1 иықты көтеру және түсіруді, иықты алға және артқа қозғалтуды орындау;
1.2.2.2 қолдың негізгі қалыптарын орындау: қолдарын белге, арқаға, басына қою, алға, жоғары, жанына, артқа көтеру;
1.2.2.3 басын алға және артқа еңкейтуді, басты оңға және солға бұруды орындау;
1.2.2.4 қол мен аяқтың әр түрлі бастапқы қалпында денені бұруды орындау
2.3 Дене сымбатын қалыптастыру жаттығулары
1.2.3.1 дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта гимнастикалық қабырғаға арқасымен тұрып, бүгілген аяғын көтеріп, оны қолдарымен денесіне қысуды орындау;
1.2.3.2 дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта гимнастикалық қабырғаның жанында тұрып, отыруды орындау;
1.2.3.3 дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта гимнастикалық қабырғаның жанында тұрып одан бір қадамға алыстау және қайтадан бастапқы қалыпқа оралуды орындау;
1.2.3.4 дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта басына жүк қойып жүруді орындау
2.4 Заттармен жасалатын жаттығулар
1.2.4.1 допты еденге соғуды орындау;
1.2.4.2 допты жоғары лақтыру сосын оны тосып алуды орындау;
1.2.4.3 допты қабырғаға лақтыру және оны екі қолмен ұстап алуды орындай алу;
1.2.4.4 допты жоғары лақтыру және алақанын соққан соң допты тосып алуды орындау
2.5 Ырғақтық жаттығулар
1.2.5.1 әртүрлі сипатта және әртүрлі қарқынмен санақ бойынша жүру және жүгіруді орындау;
1.2.5.2 музыка ырғағы мен сипатына қарай жүруді орындау;
1.2.5.3 ырғақтық қозғалыстар, тақ санға қозғалу, ал жұп санға – үзіліс жасауды орындау
2.6 Өрмелеу және асып өту
1.2.6.1 көлбеу жазықтықпен еңбектеп жүруді орындау;
1.2.6.2 гимнастикалық қабырғамен әр түрлі тәсілдермен жоғары және төмен өрмелеуді орындау;
1.2.6.3 гимнастикалық қабырғамен жанына өрмелеуді орындау;
1.2.6.4 биіктігі 50-60 см артық емес кедергілерден еркін тәсілмен асып өтуді орындау
2.7 Тепе-теңдік жаттығулары
1.2.7.1 сызылған сызықпен алға және бүйірімен жүруді орындау;
1.2.7.2 қолдарын жанына көтеріп, беліге қойып, қолына доп, таяқ ұстап гимнастикалық орындықта тік және бүйірімен жүруді орындау;
1.2.7.3 қолдарын еркін ұстап, бүйіріне, белге қойып, бөрене боймен және көлденең тұруды орындау;
1.2.7.4 тақтайдан бөренеге және кері қарай өтуді орындау
2 - тоқсан
3. Ұлттық және зияткерлік ойындар
3.1 Тоғыз құмалақ
1.3.1.1 көрмейтін және нашар көретін білім алушылардың ұяшықтарға 9 құмалақтан орналастыруы
3.2 Асық
1.3.2.1 асықтарды лақтыра алу
3.3 Дойбы
1.3.3.1 көрмейтін және нашар көретін білім алушылардың дойбыларды түстері бойынша ажырата алуы
3.4 Шахмат
1.3.4.1 шахмат ойынының барлық фигураларының атауларын білу
3 - тоқсан
4. Қозғалмалы ойындар
4.1 Кеңістікті бағдарлауды дамыту ойындары
1.4.1.1 қозғалмалы ойындар кезінде мұғалімнің көмегімен кеңістікті бағдарлау
4.2 Тепе-теңдікті және қимылдардың үйлесімділігін дамытуға арналған ойындар
1.4.2.1 қозғалмалы ойындар кезінде тепе-теңдікті және үйлестіруді ұстап тұра алу
4.3 Бағдарлау қабілетін дамытатын ойындары
1.4.3.1 бағдарлау дағдыларын мұғалімнің көмегімен қолдану
4.4 Кедергілерді жеңуге арналған ойындар
1.4.4.1 мұғалімнің көмегімен кедергілерді жеңе алу
4.5 Тактильді сезімталдықты дамытуға арналған ойындар
1.4.5.1 ойын кезінде тактильді сезімталдық дағдыларын қолдану
4 - тоқсан
5. Жеңіл атлетика
5.1 Жүру
1.5.1.1 қолдарын еркін қимылдатып шашыраңқы жүру;
1.5.1.2 бір-бірден қол ұстасып баған жасап жүру және шеңбермен жүру;
1.5.1.3 сигнал бойынша жүру;
1.5.1.4 қабырғадан жарты қадам қашықтықты сақтай отырып залды айналып жүруді орындау
5.2 Жүгіру
1.5.2.1 қолды дұрыс қимылдатып жүгіруді орындау;
1.5.2.2 жүрумен кезектесіп 50 м дейін жүгіруді орындау;
1.5.2.3 қапталмен аяқты аяққа қосып адымдап жүгіруді орындау;
1.5.2.4 тізені жоғары көтеріп жүгіруді орындау
5.3 Лақтыру
1.5.3.1 шағын допты нысанаға лақтыруды орындау;
1.5.3.2 үлкен допты нысанаға лақтыруды орындау;
1.5.3.3 шағын допты дәлдікке лақтыруды орындай алу;
1.5.3.4 үлкен допты дәлдікке лақтыруды орындау
5.4 Секіру
1.5.4.1 гимнастикалық қабырғаның білте тақтайшасынан ұстап тұрып, екі аяқпен секіруді орындау;
1.5.4.2 бір аяқпен секіру және екі аяқпен кезек-кезек секіруді орындау;
1.5.4.3 аяқтарын бірге қойып және алшақ қойып секіруді орындау;
1.5.4.4 секіртпені басынан асырып алға және артқа лақтыруды орындау
3) 2-сынып:
3-кесте
Бөлім
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
1 - тоқсан
1. Теориялық мәліметтер
1.1 Бейімделген дене шынықтыру сабақтарындағы тәртіп ережелері және қауіпсіздік техникасы
2.1.1.1 бейімделген дене шынықтыру сабақтарында спорт залындағы тәртіп ережелерін және қауіпсіздік техникасын сақтау
1.2 Жеке гигиена және күн тәртібі
2.1.2.1 жеке гигиенаны және күн тәртібін сақтау
1.3 Паралимпиада ойындары
2.1.3.1 паралимпиада спорт түрлерінің спортшыларын білу
2. Гимнастика
2.1 Сапқа тұру және сапқа құрылымын өзгертіп қайта тұру
2.2.1.1 бір орындағы саптық пәрмендерді дұрыс орындау;
2.2.1.2 бір қатарға және бағанға бір-бірден сапқа тұруды жылдам орындау;
2.2.1.3 қатарда "бірінші" және "екінші" болып саналуды білу
2.2 Жалпы дамыту жаттығулары
2.2.2.1 тік және бүгілген қолдарын бір мезгілде және кезекпен негізгі бағыттарда қозғалтуды орындау;
2.2.2.2 қолдарын алға, артқа және жанына сермеуді орындау;
2.2.2.3 топтасуды орындай алу;
2.2.2.4 аяқты кезекпен және бір мезгілде әр түрлі бастапқы қалыптарда бүгу және жазуды орындау;
2.2.2.5 тік аяқты алға, артқа, жанына көтеруді орындау
2.3 Дене сымбатын қалыптастыру жаттығулары
2.2.3.1 дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта гимнастикалық қабырғаның жанында тұрып, қабырғамен жанасуын жоғалтпай, денесін оңға және солға еңкейтуді орындау;
2.2.3.2 басына жүк қойып басты оңға және солға бұруды, отырып тік тұруды орындау;
2.2.3.3 дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта бір аяқпен тұрып, аяқтарының ұшымен тұрып қолдарын әртүрлі қалыпта ұстауды орындау;
2.2.3.4 сызылған сызық бойымен қолдарын артына ұстап дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта жүру
2.4 Заттармен жасалатын жаттығулар
2.2.4.1 допты шеңберде, қатарда, бағанда бір-біріне беруді орындау;
2.2.4.2 допты бір және екі қолмен бір-біріне, қабырғадан серпілу күшіне, сигнал бағытында домалатуды орындау;
2.2.4.3 допты жоғары, еденге, қабырғаға лақтыру және оны екі қолмен тосып алуды орындау;
2.2.4.4 допты әр түрлі тәсілмен жүргізуді орындау
2.5 Ырғақтық жаттығулар
2.2.5.1
1,2 санағына ырғақты қозғалыс жасап, 3,4 санағында үзіліс жасауды орындау;
2.2.5.2 әр шапалақ соққан сайын 180 градусқа бұрыла отырып ырғақты қозғалуды орындау;
2.2.5.3 аяқты аяққа қосып алдыға, артқа, жанына адым жасауды орындау
2.6 Өрмелеу және асып өту
2.2.6.1 еңіс тақтаймен еңбектеп жоғары өрмелеу, гимнастикалық қабырғаға өрмелеп шығу және онымен төмен түсуді орындау;
2.2.6.2 гимнастикалық қабырғамен аттас тәсілмен, қиғаш бағытта, бір мезгілде ұстаған қолдарының немесе қойған аяқтарының орнын ауыстырып (секіру арқылы) өрмелеуді орындау;
2.2.6.3 арқаннан ұстап ілініп тұруды орындау;
2.2.6.4 биіктігі 70 см кедергілерден өтуді орындай алу
2.7 Тепе-теңдік жаттығулары
2.2.7.1 сызылған сызықпен жүру – қолдарын желкеге қойып, басына доп қойып, кенеттен тоқтап-тоқтап алға қарай жүруді орындау;
2.2.7.2 қолдарымен қозғалыс жасап, аялдап, 90 және 180 градусқа бұрылып жүруді орындау;
2.2.7.3 гимнастикалық орындықта арқасымен алға қаратып жүру;
2.2.7.4 бөренеде тұрып, отырып, қолдың түрлі қозғалыстарын жасап жүруді орындау
2 - тоқсан
3. Ұлттық және зияткерлік ойындар
3.1 Тоғыз құмалақ
2.3.1.1 көру-сипап сезу тәсілімен құмалақтарды бір ұяшықтан екінші ұяшыққа сала алу
3.2 Асық
2.3.2.1 көрмейтін және нашар көретін білім алушылардың қатарлап қойылған асықтарға тигізе алуы және асықтардың нысанаға тигенін есту арқылы анықтай алуы
3.3 Дойбы
2.3.3.1 көру-сипап сезу тәсілімен дойбыларды тақтаға реттеп қоя алу
3.4 Шахмат
2.3.4.1 фигураларды тақтаға дұрыс реттеп қоя алу
3 - тоқсан
4. Қозғалмалы ойындар
4.1 Кеңістікті бағдарлауды дамыту ойындары
2.4.1.1 қозғалмалы ойында бағдарлау дағдыларын қолдану
4.2 Тепе-теңдікті және қимылдардың үйлесімділігін дамытуға арналған ойындар
2.4.2.1 спорт залындағы және стадиондағы қозғалмалы ойындар кезінде тепе-теңдікті және үйлестіруді ұстап тұра алу
4.3 Бағдарлау қабілетін дамытатын ойындары
2.4.3.1 ойын кезінде бағдарлай алу
4.4 Кедергілерді жеңуге арналған ойындар
2.4.4.1 ойын кезінде кедергілерді жеңу дағдыларын пайдалану
4.5 Тактильді сезімталдықты дамытуға арналған ойындар
2.4.5.1 спорттық ойында сақталған талдағыштардың көмегімен бағдарлану
4 - тоқсан
5. Жеңіл атлетика
5.1 Жүру
2.5.1.1 қол мен аяқты дұрыс жұмыс істете отырып бір орында және алға жылжып жүруді орындау;
2.5.1.2 қол қимылдарымен жүруді орындау;
2.5.1.3 жылдамдатып жүруді және жаймен жүгіруге көшуді орындау;
2.5.1.4 өкшеден аяқ ұшына ауысып жүруді орындау;
5.2 Жүгіру
2.5.2.1 жеңіл секірумен алма-кезек жүгіруді орындау;
2.5.2.2
2-3 қарапайым кедергілерден өтіп жүгіруді орындау;
2.5.2.3 сирақты артқа лақтырып жүгіруді орындау;
2.5.2.4 сигналға қарай жеңіл жүгіруді орындау
5.3 Лақтыру
2.5.3.1 шағын допты нысанаға лақтыруды орындау;
2.5.3.2 үлкен допты нысанаға лақтыруды орындау;
2.5.3.3 шағын допты дәлдікке лақтыруды орындау;
2.5.3.4 үлкен допты дәлдікке лақтыруды орындау
5.4 Секіру
2.5.4.1 орнынан ұзындыққа секіруді орындау;
2.5.4.2
90 градусқа бұрылыспен орнында секіруді орындай алу;
2.5.4.3
50 см дейінгі биіктіктен тереңдікке секіруді орындау;
2.5.4.4 екпінмен биіктікке секіруді орындай алу;
2.5.4.5 бір аяғынан екінші аяққа секіруді орындау
4) 3-сынып:
4-кесте
Бөлім
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
1 - тоқсан
1. Теориялық мәліметтер
1.1 Бейімделген дене шынықтыру сабақтарындағы тәртіп ережелері және қауіпсіздік техникасы
3.1.1.1 қозғалыс жылдамдығы мен үйлестірілуіне арналған жаттығуларды орындау кезіндегі тәртіп ережелерін және қауіпсіздік техникасын білу
1.2 Жеке гигиена және күн тәртібі
3.1.2.1 күн тәртібінің жеке жоспарын құру
1.3 Паралимпиада ойындары
3.1.3.1 паралимпиада ойындарының ережелерін білу
2. Гимнастика
2.1 Сапқа тұру және сапқа құрылымын өзгертіп қайта тұру
3.2.1.1 қатарда ретімен саналуды орындау;
3.2.1.2 аяқты аяққа қосып адымдап қатардағы аралықты ашу және жақындатуды білу;
3.2.1.3 баянат тапсыра алу
2.2 Жалпы дамыту жаттығулары
3.2.2.1 денені әртүрлі бағытта, әр түрлі бастапқы қалпымен және қол қимылдарымен тұрып, отырып, тізерлеп, гимнастикалық орындықта жатып және гимнастикалық қабырға жанында тұрып еңкейтуді және бұруды орындау;
3.2.2.2 аяқтарын алшақ қойған тұрыстан бір аяқтағы, ал екінші аяғы артында аяқ ұшымен қойылатын тұрысқа 90 градусқа бұрылуды орындау;
3.2.2.3 аяқтарын әртүрлі бағытта сермеуді орындау;
3.2.2.4 аяқтарын алшақ қойған тұрыстан бір аяқтағы, ал екінші аяғы артында (алдында) аяқ ұшымен қойылатын тұрысқа 90 градусқа бұрылуды орындау
2.3 Дене сымбатын қалыптастыру жаттығулары
3.2.3.1 дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта гимнастикалық қабырғадан ары тұрғаннан кейін, денесімен және қол-аяқтарымен бірқатар қозғалыстарды орындау;
3.2.3.2 дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта басына жүк қойып жасалатын жаттығуларды, айналып бұрылу, жүрелеп және тізерлеп отыру, бұрылу мен отыруды біріктіруді орындау;
3.2.3.3 дене сымбатын дұрыс ұстаған қалыпта гимнастикалық қабырға бойымен жоғары және төмен өрмелеуді орындау;
3.2.3.4 башпайларына кішкене шарды немесе жіпті қапсыра қысып, өкшемен, табанның сыртқы қырымен жүруді орындау
2.4 Заттармен жасалатын жаттығулар
3.2.4.1 допты жоғары, қабырғаға лақтыру және оны тосып алуды орындау;
3.2.4.2 үлкен теннис доптарын алысқа лақтыруды орындау;
3.2.4.3 допты бір-біріне лақтыру және оны еденге ұрғаннан кейін ұстап алуды орындау;
3.2.4.4 допты баскетбол сақинасына лақтыруды ды орындау
2.5 Ырғақтық жаттығулар
3.2.5.1 музыка ырғағы мен сипатына қарай: баяу, жылдам, адымдап, жүгіріп, секіріп жылжуды орындау;
3.2.5.2 әртүрлі ұзақтықпен: бүтін, жартылай, ширек жүруді орындау;
3.2.5.3 алға және артқа шоқырақ қадамдар орындау
2.6 Өрмелеу және асып өту
3.2.6.1 көлбеу орындықпен әртүрлі тәсілдермен өрмелеп, гимнастикалық қабырғаға өтуді орындау;
3.2.6.2 әртүрлі тәсілдермен өрмелеудің әралуан үйлестірілуін орындау: тоқтаумен, бұрылумен, қол-аяқтың, дененің қозғалыстарымен өрмелеу;
3.2.6.3 арқанға тік қолдарымен ілініп тұруды орындау;
3.2.6.4 биіктігі 80 см кедергілерден асып өтуді орындау
2.7 Тепе-теңдік жаттығулары
3.2.7.1 қолмен түрлі қозғалыстар жасап бір аяқтың ұшына көтерілуді орындау;
3.2.7.2 бөренеге бір аяқпен тұру, екінші аяқты артқа қарай көтеруді ("қарлығаш") орындау;
3.2.7.3 бөренеде тұрып мұғалім лақтырған допты ұстап алуды орындау;
3.2.7.4 бөгеттерден аттап өтіп бөренемен жүруді орындау
2 - тоқсан
3. Ұлттық және зияткерлік ойындар
3.1 Тоғыз құмалақ
3.3.1.1 тоғыз құмалақ ойынының ережесін білу және мұғалімнің көмегімен қолдану
3.2 Асық
3.3.2.1 асық ойынының ережелерін білу және қолдана алу
3.3 Дойбы
3.3.3.1 дойбы ойынының ережелері мен тәсілдерін білу және қолдана алу
3.4 Шахмат
3.3.4.1 шахмат ойынының ережелерін білу және мұғалімнің көмегімен қолдана алу
3 - тоқсан
4. Қозғалмалы ойындар
4.1 Кеңістікті бағдарлауды дамыту ойындары
3.4.1.1 қозғалмалы ойындар кезінде өздігінен кеңістікті бағдарлау
4.2 Тепе-теңдікті және қимылдардың үйлесімділігін дамытуға арналған ойындар
3.4.2.1 қозғалмалы ойындар кезінде кеңістікті бағдарлауды дамытуға арналған жаттығуларды мұғалімнің көмегімен орындау
4.3 Бағдарлау қабілетін дамытатын ойындары
3.4.3.1 бағдарлау дағдыларын спорттық ойындар кезінде қолдану
4.4 Кедергілерді жеңуге арналған ойындар
3.4.4.1 қозғалмалы ойын кезінде кедергілерді жеңу дағдыларын пайдалану;
4.5 Тактильді сезімталдықты дамытуға арналған ойындар
3.4.5.1 қозғалмалы ойындар кезінде сақталған талдағыштардың көмегімен өздігінен бағдарлану
4 - тоқсан
5. Жеңіл атлетика
5.1 Жүру
3.5.1.1 тізені жоғары көтеріп жүруді орындау;
3.5.1.2 қайшы адыммен жүруді орындау;
3.5.1.3 кенеттен тоқтап жүруді орындау;
3.5.1.4 100 м-ге дейін жүгіру мен жүруді кезектестіру
5.2 Жүгіру
3.5.2.1 үдемелі және баяулатып жүгіруді орындау;
3.5.2.2 баспалдақпен жоғары жүгіруді орындау;
3.5.2.3 40 м-ге дейін жарысып жүгіруді орындау;
3.5.2.4 4-5 қарапайым кедергілерді еңсере отырып жүгіруді орындау
5.3 Лақтыру
3.5.3.1 шағын допты нысанаға лақтыруды орындау;
3.5.3.2 үлкен допты нысанаға лақтыруды орындау;
3.5.3.3 шағын допты дәлдікке лақтыруды орындау;
3.5.3.4 үлкен допты дәлдікке лақтыруды орындау
5.4 Секіру
3.5.4.1 екпінмен бір аяқпен итеріліп ұзындыққа секіруді орындау;
3.5.4.2 екі және бір аяқпен аяқ-қолдың әртүрлі қалпында, аяқ-қол қимылдарымен, 90 градусқа бұрылумен секіруді орындау;
3.5.4.3 екі аяқпен алға, артқа, жанына жылжып секіруді орындау;
3.5.4.4 жүрелеп тіренген және отырған қалпынан секіру, гимнастикалық таяқпен секіруді орындай алу
5) 4-сынып:
5-кесте
Бөлім
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
1 - тоқсан
1. Теориялық мәліметтер
1.1 Бейімделген дене шынықтыру сабақтарындағы тәртіп ережелері және қауіпсіздік техникасы
4.1.1.1 қозғалыс жылдамдығы мен үйлестірілуіне арналған жаттығуларды орындау кезіндегі тәртіп ережелерін және қауіпсіздік техникасы туралы білімін қолдану
1.2 Жеке гигиена және күн тәртібі
4.1.2.1 өзін-өзі қадағалау және өзін-өзі бақылауды жүргізе алу
1.3 Паралимпиада ойындары
4.1.3.1 паралимпиада ойындарының әдістерін білу
2. Гимнастика
2.1 Сапқа тұру және сапқа құрылымын өзгертіп қайта тұру
4.2.1.1 қатарда үш, төртке саналуды білу;
4.2.1.2 айналып бұрылуды және жартылай айналып солға және оңға бұрылуды орындау;
4.2.1.3 оң және сол жағындағы көршісімен саптағы орнын ауыстырып қайта тұру
2.2 Жалпы дамыту жаттығулары
4.2.2.1 аяқтарын алшақ қойып, айқастырып тұрған, отырған қалыпта қолдарымен әртүрлі бағыттағы қимылдарды орындай отырып денені бұру және еңкейтуді орындау;
4.2.2.2 арқасымен жатқанда аяқтарын барлық бағытта көтеру, бүгу және жазуды орындау;
4.2.2.3 ішімен жатып тіренуде – қолдарын жазып және бүгілген аяқтарының ұштарын желкесіне жеткізіп, денені қайыстыруды орындау;
4.2.2.4 арқасымен еденге отырып және жатып, аяқтарын тік ұстап, еденге тигізбей олармен әртүрлі қимылдар жасауды орындау
2.3 Дене сымбатын қалыптастыру жаттығулары
4.2.3.1 басына қойылған жүкті түсірмей 360 градусқа бұрылуды орындау;
4.2.3.2 басына жүк қойып гимнастикалық қабырғаның білте тақтайшаларымен жоғары, төмен, жанына қарай қозғалуды орындау;
4.2.3.3 басына жүк қойып гимнастикалық орындықта әртүрлі тәсілдермен жүре алу;
4.2.3.4 басына жүк қойып өкшемен және аяқтың ұшымен әртүрлі бағытта жүруді орындау
2.4 Заттармен жасалатын жаттығулар
4.2.4.1 қатарда және шеңберде допты солға және оңға беру, бағанада – сол жақтан, оң жақтан, бастың үстінен және аяқтарының арасынан беруді орындау;
4.2.4.2 аяқтарын алшақ қойып тұрып, допты екі қолымен тізеден алға – жоғарыға қарай, бастың артынан алға қарай, бастан асыра артқа қарай, аяқтарының арасынан артқа – жоғары қарай лақтыруды орындау;
4.2.4.3 допты еденмен 10-12 метр қашықтыққа жылдамдыққа домалатуды орындау;
4.2.4.4 допты аяқпен алға - жоғарыға тебуді орындау
2.5 Ырғақтық жаттығулар
4.2.5.1 музыканың әртүрлі екпініне аяқты аяққа қосып адымдайтын би қадамдарын орындау;
4.2.5.2 1,2 санағана – қозғалыс, 3,4 – санағына үзіліс жасалатын қарапайым би қадамдарын орындау;
4.2.5.3 сырғымалы қадам және поляк биінің алға қарай қадамын орындау
2.6 Өрмелеу және асып өту
4.2.6.1 1,5-2 м биіктікке еркін тәсілмен арқанның бойымен өрмелеуді орындау;
4.2.6.2 көлбеу орындықтың бойымен аяқ табандарымен және бір қолмен қапсырып екінші қолына зат ұстап өрмелеуді орындау;
4.2.6.3 арқанның бойымен 2 м-ге дейін биіктікке үш тәсілмен (тек қана көтерілу, еркін түсу) өрмелеуді орындау;
4.2.6.4 биіктігі 90 см-ге дейінгі әртүрлі кедергілерден өтуді орындау
2.7 Тепе-теңдік жаттығулары
4.2.7.1 бір аяқпен тұрып, екінші бүгілген аяқтың тізесімен допты ұстап тұруды орындау;
4.2.7.2 бір аяқпен тұрып 90 градусқа бұрылуды орындау;
4.2.7.3 аяқ ұштарымен тоқтап, 90 және 180 градусқа бұрылумен орнында секіруді орындау;
4.2.7.4 қол қозғалысымен бірге бөренемен аяқты аяққа қосып адымдап және ауыспалы адымдармен алға, бүйірімен және артқа жүруді орындау
2 - тоқсан
3. Ұлттық және зияткерлік ойындар
3.1 Тоғыз құмалақ
4.3.1.1 тоғыз құмалақ ойынының әр түрлі тәсілдерін білу және өздігінен қолдану
3.2 Асық
4.3.2.1 көру-сипап сезу тәсілімен асық ойынының әр түрлі әдістерін өздігінен қолдану
3.3 Дойбы
4.3.3.1 дойбы ойынының жарыстарына қатысу
3.4 Шахмат
4.3.4.1 шахмат ойынының жарыстарына қатысу
3 - тоқсан
4. Қозғалмалы ойындар
4.1 Кеңістікті бағдарлауды дамыту ойындары
4.4.1.1 БДШ сабақтарындағы спорттық ойындар кезінде еркін бағдарлану
4.2 Тепе-теңдікті және қимылдардың үйлесімділігін дамытуға арналған ойындар
4.4.2.1 қозғалмалы ойындар кезінде кеңістікті бағдарлауды дамытуға арналған жаттығуларды өздігінен орындау
4.3 Бағдарлау қабілетін дамытатын ойындары
4.4.3.1 қозғалмалы ойындар кезінде өздігінен бағдарлану
4.4 Кедергілерді жеңуге арналған ойындар
4.4.4.1 спорттық эстафеталарда кедергілерді өздігінен жеңу
4.5 Тактильді сезімталдықты дамытуға арналған ойындар
4.4.5.1 кеңістікте бағдарлану ережелерін қолдана отырып спорттық шараларға қатысу
4 - тоқсан
5. Жеңіл атлетика
5.1 Жүру
4.5.1.1 жүру кезінде аяқты ауыстырып жүруді орындау;
4.5.1.2 тізе бүгпей, аяқтың ұшымен жүруді орындау;
4.5.1.3 аялдамалармен және қосымша тапсырмалармен жүруді орындау;
4.5.1.4 жүру мен жеңіл секіруді кезектестіруді орындау
5.2 Жүгіру
4.5.2.1 алдыға қарай арқамен жүгіруді орындау;
4.5.2.2 50 м-ге дейін жылдамдыққа жүгіруді орындау;
4.5.2.3 қолындағы затпен жүгіруді орындай алу;
4.5.2.4 2-3 күрделі кедергілерді еңсере отырып жүгіруді орындау
5.3 Лақтыру
4.5.3.1 шағын допты нысанаға лақтыруды орындау;
4.5.3.2 үлкен допты нысанаға лақтыруды орындау;
4.5.3.3 шағын допты дәлдікке лақтыруды орындау;
4.5.3.4 үлкен допты дәлдікке лақтыруды орындау
5.4 Секіру
4.5.4.1 биіктікке секіру үшін екпін алып, содан кейін арқаннан аттап өтуді орындау;
4.5.4.2 қиын емес кедергіден қарғып алға жылжи отырып секіруді орындау;
4.5.4.3 бір аяқпен кедергіні басып секіруді орындау;
4.5.4.4 айналып жатқан ұзын секіртпеге жүгіріп кіру және жүгіріп шығуды орындау;
4.5.4.5 секіртпеден секіруді орындай алу
«Білім туралы» 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабы 6) тармақшасына және Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығымен бекітілген білім берудің барлық деңгейінің Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына сәйкес
6
Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы «3 » сәуірдегі «Жалпы білім беру ұйымдарына арналған жалпы білім беретін пәндердің, таңдау курстарының және факультативтердің үлгілік оқу бағдарламаларын бекіту туралы»
№ 115 бұйрығына 720 жаңа қосымша
жоқ
Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
20 жылғы « » ___________
№ ____ бұйрығына 83-қосымша
Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2013 жылғы «3» сәуірдегі
№ 115 бұйрығына 720-қосымша
Есту қабілеті зақымдалған (нашар еститін, кейін естімей қалған) білім алушыларға арналған бастауыш білім беру деңгейінің 0-4 сыныптары үшін «Ағылшын тілі» пәнінен жаңартылған мазмұндағы
үлгілік оқу бағдарламасы
1-тарау. Жалпы ережелер
1. Есту қабілеті зақымдалған (нашар еститін, кейін естімей қалған) білім алушыларға арналған бастауыш білім беру деңгейінің 0-4 сыныптары үшін «Ағылшын тілі» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы (бұдан әрі - Бағдарлама) «Білім туралы» 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабы 6) тармақшасына сәйкес әзірленген.
2. Бағдарламаның мақсаты - есту қабілетінің бұзылысы бар білім алушыларда ағылшын тілінің рөлі мен маңыздылығы туралы алғашқы түсінік қалыптастыру және оны мәдениетаралық қарым-қатынас құралы ретінде, әлемді тану және басқа халықтардың мәдениетін түсіну жаңа құралы ретінде қолданудың бастапқы тәжірибесін жинақтау.
3. Бағдарламаның міндеттері:
1) оқушылардың сөйлеу мүмкіндіктері мен қажеттіліктерін ескере отырып, шет тілінде сөйлеу дағдыларын қалыптастыру: жануарды, затты сипаттау, олардың атын, санын, мөлшерін, түсін, тиістілігін көрсету; өзің, досың, үй жануарың туралы қысқаша түсінік беру;
2) білім алушылардың жеке тұлғасын дамыту, олардың сөйлеу қабілеттерін, зейінін, ойлау, есте сақтау және қиялын дамыту; шетел тілін одан әрі игеруге ынталандыру;
3) шет тілінде ауызша және жазбаша сөйлеу тілін меңгеру үшін қол жетімді және қажетті қарапайым лингвистикалық ұғымдарды меңгерту;
4) оқушылардың сөйлеу, интеллектуалды және танымдық қабілеттерін қалыптастыру және дамыту;
5) екі тілді сөздігін, оның ішіндегі транскрипцияны қолдануды үйрету;
6) ана және ағылшын тілдерінде байқалатын қарапайым лингвистикалық ұғымдар туралы білімді қалыптастыру (дыбыс, әріп, сөз, сөйлем, сөйлеу бөлігі, интонация);
7) болымды, болымсыз және сұраулы сөйлемдерді дұрыс интонациялау дағдыларын қалыптастырады;
8) сөздердің қажетті көлемін, мәлімдеме түрлерінің жеткілікті санын, қарапайым диалог жүргізудің стратегиясы мен тактикалық қадамдарын меңгеруді қамтамасыз ету.
4. Түзету-дамыту міндеттері:
1) орфографиялық, лексикалық немесе грамматикалық дағдыларды қалыптастыру оқу міндетіне сәйкес сөздерді, сөйлемдерді, мәтіндерді ағылшын тілінде көшіру, сөздерді енгізу немесе өзгерту қабілетіліктерін қалыптастыру;
2) білім алушылардың есту қабылдауын дамыту; сабақта сөйлеу қарым-қатынасына жағдай жасау, сөйлеу практикасын кеңейту;
3) оқушылардың жеке қасиеттерін, олардың зейінін, ойлауын, есте сақтау, қиял қабілеттерін арнайы ұйымдастырылған коммуникациялық ситуацияларға, рөлдік ойындарға қатысу процесінде, тілдік материалды игеру барысында дамыту;
4) тілдік құбылыстарды (дыбыстар, әріптер, әріп тіркестері, сөздер, сөз тіркестері мен сөйлемдер) бақылау, салыстыру және қарапайым талдау процестерін дамыту.
2-тарау. Оқу процесін ұйымдастырудағы педагогикалық тәсілдер
5. Бағдарлама нашар еститін, кейін естімей қалған балалардың даму ерекшеліктерін ескереді, есту қабілеті мен сөйлеуін дамытуға, көрнекі-бейнелі ойлауды жақсартуға бағытталған арнайы формалар, әдістер мен оқу құралдарын қолдануды, өзін-өзі бақылауды дамытуды көздейді.
6. Бағдарлама коррекциялық-дамытушылық бағыттылық, сараланған, жеке тұлғаға бағытталған, коммуникативті, іс-әрекетке бағытталған, құндылыққа бағытталған тәсілдеріне негізделген.
7. Нашар еститін, кейін естімей қалған оқушыларды ағылшын тілін оқытудың коррекциялық-дамытушылық бағыты арнайы білім берудің мазмұнында, ұйымдастырылуында және ұйымдастырушылық формаларында көрінеді және оқу іс-әрекетінің арнайы әдістері мен тәсілдерімен қамтамасыз етіледі:
1) оқулық мәтіндеріндегі сөйлемдер құрылымын жеңілдету;
2) зерттелген материал көлемін азайту;
3) көрнекі құралдарды, кестелерді, сызбаларды арнайы таңдау;
4) бейімделген бейне материалдарды тақырыптар бойынша қолдану;
5) сабақта сөздер жазылған кестелер мен экранды қолдану.
8. Ағылшын тілін оқытудағы сараланған тәсілдің негізгі міндеттері оқушылардың жеке дайындығын, әрқайсысының жеке қасиеттерін ескере отырып, оқушылардың танымдық қажеттіліктерін қанағаттандыру болып табылады және оқушылардың адекватты өзін-өзі бағалауын қалыптастыруға ықпал етеді, оларды білім беру қызметіне ынталандырады , әрқайсысының жеке даму траекториясын құруға, олардың өз күшіне сенуіне көмектеседі.
9. Мұғалім оқушылардың әр типологиялық тобы үшін олардың мүмкіндіктеріне сәйкес оқу материалының мазмұнын таңдайды; оның күрделілігі мен көлемін ескереді, оқу жұмысының қарқынын, оқушылардың дербестік дәрежесін, әдістері мен тәсілдерін таңдап өзгертеді, білім алушыларды топтарға бөлінуі шартты және икемді.
10. Жеке тұлғаға бағытталған тәсіл білім беру процесінің орталығына оқушының жеке тұлғасын қоя отырып, оның қабілеттерін, мүмкіндіктері мен бейімділіктерін ескере отырып, шет тілінің коммуникативтік құзыреттілігінің әлеуметтік-мәдени компонентіне ерекше назар аударуды болжайды.
11. Коммуникативті тәсіл білім мазмұнының компоненттері арасындағы өзара байланыстың толық және оңтайлы жүйеленуін болжайды, оған мыналар кіреді: жалпы қызмет жүйесі; сөйлеу әрекетінің жүйесі; сөйлеу қатынас жүйесі; ағылшын тілі жүйесінің өзі: ана мен ағылшын тілдерін әдейі салыстырмалы талдау; сөйлеу тетіктерінің жүйесі (сөйлеу өндірісі, сөйлеуді қабылдау, сөйлеу әрекеті); мәтін сөйлеу өнімдерінің жүйесі ретінде; құрылымдық және сөйлеу формациялар жүйесі (диалог, монолог, монолог); тренингтің нәтижесі - тіл арқылы сөйлесу мүмкіндігі.
12. Ағылшын тілі сабағында оқытудың іс-әрекетке бағытталған тәсілі оқушылардың танымдық мотивін дамытуға, оқуға деген ұмтылысты, жаңалық ашуға бағытталады, оқушының білімді дайын түрінде емес, оқу барысында өзі табатынын көздейді: оқулықпен жұмыс жасау кезінде, акпараттық-коммуникациялық технологияларыды қолдануда. жұптық жұмыста, топпен жұмыс жасауда, өз пікірін білдіруде.
13. Сабаққа білім алушылардың ақпараттық-коммуникативтік құзыреттіліктерін қалыптастыру мақсатында әр түрлі ақпарат көздерінен, оның ішінде инновациялық коммуникациялық технологиялардан (интернет-ресурстар, ұялы байланыс, онлайн-форумдар) ақпаратпен жұмыс істеудің әртүрлі түрлері енгізілген.
14. Компьютерлік оқыту бағдарламалары сөйлеу әрекетінің әр түрлі түрлерін жаттықтыруға және оларды әр түрлі комбинацияларда біріктіруге, тілдік құбылыстарды түсінуге, тілдік қабілеттердің қалыптасуына ықпал етуге, коммуникативті жағдайлар жасауға, тілдік және сөйлеу әрекеттерін автоматтандыруға мүмкіндік береді, сонымен қатар, оқушылардың өзіндік жұмысын қарқындату мен жеке тәсілдің жүзеге асырылуын қамтамасыз етеді.
15. Синтаксис және пунктуация туралы негізгі мәліметтер 5-сыныпта енгізіледі, бірақ 0-4 сыныптарда синтаксис бойынша жүйелі курс оқылады, бұл болашақта маңызды әдістемелік идеяны жүзеге асыруға мүмкіндік береді - морфологияны синтаксистік негізде оқыту - және негізгі курсты оқудан бұрын байлданыстырып сөйлеу мен пунктуация бойынша жұмысты ұйымдастыру.
16. Материал сызықтық-концентрлік принцип бойынша орналастырылған, «Зат есім», «Сын есім», «Етістік», «Есім», «Сан есім», «Төл және төлеу сөз» тақырыптары бір емес бірнеше қадам арқылы оқытылады: бұл сөз таптарына жататын сөздердің өзгеруі туралы ақпарат әр түрлі сыныптарға енгізілген.
17. Ағылшын тіліндегі көрнекі құралдарға қойылатын талаптар:
1) интерактивті және проекциялық жабдық жиындығы: проектор, интерактивті тақта немесе экран;
2) электрондық басылымдар, DVD-дегі бейнефильмдер, электрондық плакаттар;
3) компьютердің жиынтығы: жүйелік блок, монитор, микрофон және телефон гарнитурасы, акустикалық жүйе, веб-камера, кернеуді қорғаушы, көпфункционалды құрылғы;
4) техникалық құрылғылар (жабдықтар) және дидактикалық құралдар (ақпарат тасымалдаушылар): фронтальды білім беру қызметін қамтамасыз етуге арналған дыбысты күшейтетін стационарлық жабдық (әр сынып үшін); мультимедиялық компьютер сыныбы; жеке есту аппараттары; айтылым экраны; интерактивті тақтасы және үш өлшемді аксессуарлары бар «Мультимедиялық интерактивті оқыту бағдарламалық-әдістемелік кешені» электронды ресурсы, - теориялық материалды және тілді практикалық білімді игерудің тиімділігін арттыру; көмекші құрылғы «сөйлеу байланысын меңгеруге және дамытуға арналған сөйлеу жаттықтырушысы» - фразалық сөйлеуді толық білмейтін оқушыларға, сондай-ақ сөйлеу мүмкіндігі шектеулі кезеңдегі оқушыларға арналған.
3-тарау. «Ағылшын тілі» оқу пәнінің мазмұнын ұйымдастыру
18. «Ағылшын тілі» оқу пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:
1) 0-сыныпта – аптасына 1 сағатты, оқу жылында 32 сағатты;
2) 1-сыныпта – аптасына 2 сағатты, оқу жылында 66 сағатты;
3) 2-сыныпта – аптасына 2 сағатты, оқу жылында 68 сағатты;
4) 3-сыныпта – аптасына 2 сағатты, оқу жылында 68 сағатты;
5) 4-сыныпта – аптасына 2 сағатты, оқу жылында 68 сағатты құрайды.
19. Бағдарламаның мазмұны келесідей бөлімшелерді қамтиды:
1) «Тыңдалым» бөлімі;
2) «Айтылым» бөлімі;
3) «Оқылым» бөлімі;
4) «Жазылым» бөлімі;
5) «Ағылшын тілін қолдану» бөлімі.
20. 0-сыныпқа арналған «Ағылшын тілі» пәнінің базалық мазмұны:
1) тыңдалым: мұғалімнің, диктордың сөйлеуін тыңдау; сыныптағы шектеулі іс-шараларға арналған қысқаша негізгі нұсқаулар, мәтінмәндік ойға салу сөздерді қолдану арқылы оқу бағдарламасының тақырыптары бойынша қысқа сұрақтар мен мәтіндерді түсіну;
2) айтылым: ағылшын тіліне тән дыбыстарды айту, өздері туралы негізгі ақпаратты жеткізу, дұрыс интонацияны көрсете отырып, қарапайым сұрақтар мен оларға жауаптар құрастыру;
3) оқылым: ағылшын алфавитімен бастапқы танысу, таныс тақырыптар бойынша мәтіннің негізгі идеясын түсіну, қысқа мәтіндердегі мәліметтер мен бөлшектерді түсіну;
4) жазылым: таныс тақырып бойынша сөздер мен қысқа сөйлемдер жазу;
5) ағылшын тілін қолдану: лексикалық аспект: лексикалық диапазонды қолдану - сөздер, сөз тіркестері, 1-ден 10-ға дейінгі санаулар, түстердің атаулары, отбасы мүшелері, оқу құралдары, грамматикалық аспект: «to have» етістіктері, «can» модальді етістігі.
21. 1-сыныпқа арналған «Ағылшын тілі» пәнінің базалық мазмұны:
1) тыңдалым: мұғалімнің, сұхбаттасушының, диктордың сөйлеуін тыңдау, іс-әрекеттерді орындауға арналған қысқаша негізгі нұсқаулардың, қарапайым сөйлемдердің, шағын мәтіндердің негізгі мазмұнын түсіну; фактілер мен өзгертулерді анықтау, таныс тақырып аясында егжей-тегжейлерді түсіну, қарапайым сұрақтар құрастыру;
2) айтылым: ағылшын тіліне тән дыбыстарды айту; әдептілік сипатындағы диалог, сұрақ қою диалогы, әрекетке ынталандыратын диалог, қарапайым сұрақтар мен оларға жауаптарды тұжырымдау, сөйлеудің формальды және бейресми стильдерін қолдану, диалогтардың көлемі әр сұхбаттасушының 2-3 ілікпе сөздерінен тұрады; нақты тақырыптық жағдайлар аясындағы қарапайым мәлімдемелер: өзі туралы, отбасы мүшелері, мектеп, жануарлар, ойыншықтар, тамақ туралы 3-4 сөз тіркесі көліміндегі ақпарат;
3) оқылым: таныс тақырыптар бойынша қысқа мәтіннің негізгі идеясын түсіну, олардағы мәліметтер мен бөлшектерді білу; тақырыптардың, фотосуреттердің, кілт сөздердің көмегімен мәтіннің мазмұнын болжау;
4) жазылым: сөз және жай сөйлем деңгейіндегі жазу дағдыларын қалыптастыру;
5) ағылшын тілін қолдану: қол жетімді лексикалық диапазон мен тілдің әртүрлілігін қолдана отырып, өз пікірін білдіру; сөйлеудің лексикалық аспектісі: әр түрлі типтегі сөйлемдердің дұрыс интонациясы: болымды, болымсыз, сұраулы; сөздер мен сөз тіркестеріндегі екпінді дұрыс қою; болымды, болымсыз, сұраулы сөйлемдердегі сөздердің тәртібі; сөйлеудің грамматикалық аспектісі«to have» етістіктері, «can» модальді етістігі; жіктеу есімдіктер «I, you, he, she, it, we, they»; тәуелдеу есімдіктері «my, your, his, her»; сілтеу есімдіктер «this, that, these»; сұрау есімдіктері «What? When? Which? How?». Зат есімнің көпше түрінің жасалуы; 1-ден 20-ға дейінгі есептік сандар; «on, in, under» көмекші сөздерді орналастыру; адамдарды сипаттайтын сын есімдер; қазіргі жай шақтың формасы.
22. 2-сыныпқа арналған «Ағылшын тілі» пәнінің базалық мазмұны:
1) тыңдалым: оқу бағдарламасының тақырыптары бойынша мәтіннің негізгі идеясын түсіну. Мұғалімнің, сұхбаттасушының сөзін тыңдаңыз, іс-әрекеттерді орындау үшін берілген нұсқаулықтарға жауап беру, фактілер мен пікірлерді анықтау, таныс тақырып шеңберінде егжей-тегжейлерді түсіну, қосымша ақпарат алу үшін тыңдалған материал негізінде қарапайым және күрделі сұрақтарды құрастыру;
2) айтылым: әдептілік сипатындағы диалог, диалог-сұрастыру, диалог-әрекетке түрткі болу, әңгіме бастау, қолдау, аяқтау; өзі туралы негізгі ақпаратты, таныс тақырып бойынша логикалық ұйымдастырылған іс-шараларға негізделген мәтін идеясын айту, ризашылық білдіру, құттықтау, диалогтардың көлемі әр сұхбаттасушыдан 3-4 ілікпе сөздер, өзі, өз отбасы мүшелері, достары туралы ақпарат беру, олардың сипаты, сыртқы түрі, жасы, хоббиі; пәтерге, үйге сипаттама беру; сөйлеудің ресми және бейресми стильдерін қолдана отырып, тақырыптарды, фотосуреттерді, кілт сөздерді пайдаланып мәтіннің мазмұнын түсіну;
3) оқылым: қарапайым шағын мәтіндердің мазмұнын, сондай-ақ таныс және жалпы тақырыптар бойынша мәтін бөлшектерін түсіну. Буындардың ашық және жабық түрлеріндегі, дауысты әріптер мен әріптер тіркесіндегі дауыстыларды оқудың ережелері: «-ee, -ea, -oo, -ow, -ou, -oy, -oi» және дауыссыздар мен әріптер тіркестерін: «-ck , -ch, -tch, -sh, -ng, -th «; дауыссыз және дауысты дауыссыздар, ұзақ және қысқа дауысты дыбыстар, ағылшын тіліне тән дыбыстар; интонацияны қолдана отырып, ағылшынша қысқа мәтіндерді оқу, сөздікті қолдану арқылы ақпаратты нақтылау;
4) жазылым: сөз және жай сөйлем деңгейіндегі жазу дағдылар, кестелерді, сызбаларды толтыру. Мәтінді контекстке сәйкес оған жетіспейтін сөздерді кірістіріп жазу, үлгі бойынша қысқа құттықтау жазу;
5) ағылшын тілін қолдану: білім алушылар лексикалық диапазон мен тілдің әртүрлілігін қолдана отырып, өз пікірлерін білдіреді. Нақты тақырыптық жағдайлар шеңберіндегі мәлімдемелер: өзі және отбасы мүшелері, достары туралы ақпарат беру (мінезі, келбеті, жасы, хоббиі); пәтердің / үйдің сипаттамасын беру; қоршаған ортаға эмоционалды-бағалаушылық қатынасты білдіру; сөйлеудің лексикалық аспектісі: «-teen, -ty thirteen-thirty» сандарын құрайтын жұрнақтар, «-er, -or» зат есімдерін құрайтын жұрнақтар; сөйлеудің грамматикалық аспектісі: сұраулы сөйлем түрлері: жалпы және арнайы; can модальді етістігі; «Present Simple» -де етісті қолдану; жіктеу есімдіктер «I, you, he, she, it, we, they»; тәуелдеу есімдіктері «my, your, his, her, its, our, their»; сілтеу есімдіктер «these, those»; белгісіздік есімдіктер «some, any»; тәуелдік септік; «there is/ there are» құрылысы; «near, above, on the left, on the right» көмекші сөздер; «a / an, the» артиклдері; зат есімнің көпше түрінің қалыптасуы; 1-ден 50-ге дейінгі есептік сандар.
23. 3-сыныпқа арналған «Ағылшын тілі» пәнінің базалық мазмұны:
1) тыңдалым: оқу бағдарламасының тақырыптары бойынша мәтіннің негізгі идеясын түсіну, қарым-қатынас салалары, тақырыптары мен жағдайлары бойынша коммуникативті серіктестердің ауызша мәлімдемелерін түсіну және оларға жауап беру. Деректер мен пікірлерді анықтау, таныс тақырып аясында егжей-тегжейлерді түсіну, қосымша ақпарат алу үшін тыңдалған материал негізінде қарапайым және күрделі сұрақтарды құрастыру;
2) айтылым: ресми және бейресми сөйлеу стильдерін, болымды, болымсыз, сұраулы сөйлемдердің дұрыс интонациясын қолдана отырып, таныс тақырып бойынша логикалық ұйымдастырылған оқиғаларға негізделген мәтіннің негізгі идеясын түсіну; сөздер мен сөз тіркестеріндегі екпінді дұрыс қою; сөйлеу жағдаяттарына қатысу; сөйлеу нормаларын сақтау; үлгі бойынша шағын әңгімелер құрастыру; берілген тақырыптар бойынша сұрақтар мен жауаптар дайындау; нақты ақпарат алу үшін қарапайым және күрделі сұрақтар қою;
3) оқылым: негізгі идеяны, сондай-ақ таныс және жалпы тақырыптар бойынша әртүрлі стильдер мен жанрлар мәтінінің бөлшектерін түсіну. Оқылған тілдік материалға негізделген мәтінді дауыстап оқу, оқу техникасын дамыту, дауыстап оқу, диалогтарды рөлге бөліп оқу; оқығанда айтылу, интонация бойынша жұмыс; таныс емес сөздерді таныс емес контекстте тану, қысқа мәтіндердің мазмұнын түсіну; берілген тақырыптар бойынша сұрақтар мен жауаптар дайындау; 3 және 4 түрдегі дауысты дыбыстарды оқу ережелерінің сөздігін қолдану; дауысты әріптер мен әріп тіркестерін «-ai, ay -ei, -ey» және дауыссыз дыбыстар мен әріптер тіркесімін «-ph, -kn, -wh, -wr» оқу;
4) жазылым: үлгі бойынша қысқа құттықтау (туған күніңмен, Жаңа жылыңмен, Рождествомен) құттықтау жазу, тілек білдіру, мәтінге контекстке сәйкес жетіспейтін сөздерді енгізу арқылы мәтінді көшіру, жазбаша лексикалық және грамматикалық жаттығуларды өз бетінше және графикалық түрде дұрыс орындау, қажет болса, сөздікті қолдану;
5) ағылшын тілін қолдану: нақты тақырыптық жағдайлар шеңберінде қарапайым мәлімдемелер құрастыру дағдылардың қалыптасуы (өзі және достары туралы, ауа-райы, жұмыс / демалыс, сабақ, мектеп және т.б. туралы ақпарат беру, мектепті сипаттау, қала, ауыл, көрікті жерлер; бар лексикалық диапазон мен тілдің әртүрлілігін қолдана отырып, өз пікірін білдіру; сөйлеудің лексикалық аспектісі: сөйлеу барысында жаңа лексиканы тану және қолдану дағдыларын қалыптастыру; сөздік қорды арттыру үшін сөзжасам әдістерін қолдану; сын есімдерін жасайтын «-y» жұрнағы; реттік сандарды құрайтын «-th» жұрнағы; реттік сандар, 1 -100-ден есептеу сандар; сөйлеудің грамматикалық аспектісі: зат есім, көптік жалғау: ережеден тыс сөздер; some, any белгісіздік есімдіктері, no болымсыздық есімдігі; to be етістігі «Present Simple Continuous» және «Past Simple» түрінде; can, may модальды етістіктерінің болымдылық, болымсыз және сұрау формалар; «at, next, between» заттың орналасуын белгілейтін көмекші сөздер; «on, at, in» уақытты белгілейтін көмекші сөздер; «to, by»; бағытты белгілейтін көмекші сөздер, «there is/ there are» конструкциясы септік жалғауы; оң, теріс және сұраулы түрінде «бар / бар» құрылысы болымдылық, болымсыз және сұрау формаларында.
24. 4-сыныпқа арналған «Ағылшын тілі» пәнінің базалық мазмұны:
1) тыңдалым: мұғалімнің және басқа оқушылардың сөйлеуін тыңдау, оқу бағдарламасының тақырыптары бойынша мәтіннің негізгі идеясын түсіну. Қосымша ақпарат алу үшін фактілер мен пікірлерді анықтау, таныс тақырып аясында егжей-тегжейлерді түсіну, естігенге сүйене отырып қарапайым және қиын сұрақтарды құрастыру. Контекст бойынша берілген түрткі сөздерді пайдаланып тыңдалған материалдан қорытынды жасау;
2) айтылым: ағылшын тілді елдерде қабылданған сөйлеу этикетінің нормаларын сақтай отырып, қарапайым диалогтарға қатысу; ұсынылған үлгі бойынша объектінің, суреттің, кейіпкердің қысқаша сипаттамасын құрастыру; оқылған мәтіннің мазмұнын қорытындылау; сөйлеудің ресми және бейресми стильдерін қолдана отырып, таныс тақырып бойынша логикалық ұйымдастырылған іс-шараларға сүйеніп, мәтіннің негізгі идеясын жеткізу; қарапайым және күрделі сұрақтар қою;
3) оқылым: негізгі идеяны, сондай-ақ таныс және жалпы тақырыптардағы әр түрлі стильдер мен жанрдағы мәтін бөлшектерін түсіну, дауысты және дауыссыз дыбыстар мен әріп тіркестерін оқу, дауыстыларды әр түрлі позицияларда оқу; ағылшын тіліне тән дыбыстарды дұрыс айту; таныс тілдік материалға негізделген шағын мәтіндерді дауыстап оқу, айтылу ережелері мен тиісті интонацияны сақтау; мәтіндердің мазмұнын түсіну, олардан сұралған ақпаратты бөліп алу;
4) жазылым: лексикалық және грамматикалық жаттығуларды орындау, оқылған және көрген материал негізінде үлгі бойынша қысқа жазбаша мәлімдемелер құрастыру; мәтіндер бойынша сұрақтарға жазбаша жауап беру;
5) ағылшын тілін қолдану: сөйлеудің лексикалық аспектісі: сөйлеу барысында жаңа лексиканы тану және қолдану дағдыларын қалыптастыру; сөздік қорын әлеуетті арттыру үшін сөзжасам тәсілдерін қолдану, «-er, -est» сын есімдерінің салыстыру дәрежесін құрайтын жұрнақтар; сөйлеудің грамматикалық аспектісі: өздік есімдіктер; сын есім; 1-ден 1000-ға дейінгі есептеу сандар, 1-ден 100-ге дейінгі реттік сандар, Past Simple түріндегі етістіктің құрылымы; «to go, buy, see, say, meet, do, read, write, draw, sing, wear, have, eat, drink, put, get, make» дұрыс және дұрыс емес етістіктердің жіктелуі; «Future Simple» түріндегі етістік; зат есімнің тәуелдік септігі, «which, what, where, which, how many, what kind of … » сұрау есімдіктері: «this, these, that, those» сілтеу есімдіктері, көптеген таныс тақырыптар бойынша қысқа нұсқаулар, «has got/ have got, there is/ are» құрылыстар, «sometimes, often, always, never» уақыт пен жиілікті белгілейтін үстеуілер, «well, badly» үстеулері, орын мен бағытты белгілейтін көмекші сөздер: «in, on, behind, between, in front of, near, next to, opposite, above, up, down, on the right, on the left», уақытты белгілейтін көмекші сөздер: «in, on, at, before, after; with/without»; етістік шақтары «Present Simple Tense, Present Continuous Tense, Past Simple Tense»; «сan, must, have to» модальді етістіктері; қарапайым іс-әрекеттер мен етістіктерді сипаттау үшін мақсатты инфинитиф «want, start + infinitive».
4-тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі
25. Бағдарламада оқыту мақсаттарын қолдану ыңғайлы болуы үшін кодтау енгізілген. Кодта бірінші сан сыныпты, екінші– бөлімді, үшінші және төртінші сандар – оқыту мақсатының реттік санын білдіреді. Мысалы, 1.2.3.1. кодында «1» - сынып, «2» - бөлім, «3.1» - оқыту мақсатының реттік саны.
26. Оқыту мақсаттары бойынша күтілетін нәтижелер:
1) «Тыңдалым» бөлімі:
1-кесте
Оқыту мақсаттары
0 сынып
1 сынып
2 сынып
3 сынып
4 сынып
0.1.1.1 мұғалімнің ағылшын тілінде сөйлеген сөзін тыңдап түсіну;
0.1.2.1 қарапайым дыбыстар мен фонемаларды тану;
0.1.3.1 қарапайым сұрақтарды түсіну;
0.1.4.1 тыңдалған мәтінде не айтылғанын түсіну
1.1.1.1 ағылшын тіліндегі қысқа нұсқаулар сериясын тыңдап түсіну;
1.1.2.1 ағылшын тіліндегі таныс сөздердің мағынасын түсіну;
1.1.3.1 ағылшын тіліндегі диалогтың негізгі сұрақтарын білу: - сенің атың кім? -Сен қанша жастасың? - Сіз қайдансыз ?;
1.1.4.1 түсіну және қысқа негізгі сұрақтарға мысалдар келтіру;
1.1.5.1
тыңдалған мәтінде не туралы, кім туралы айтылғанын түсіну
2.1.1.1 мұғалімнің, сыныптастарының ағылшынша сөйлеген сөздерін түсіну;
2.1.2.1 сөздердің, сөз тіркестерінің лексикалық мағынасын түсіну;
2.1.3.1 тыңдаған материалға сәйкес суретті, сызбаны таңдау, сұрақтарға ағылшын тілінде жауап беру;
2.1.4.1 түсіну және мұғалімнің қолдауымен мысалдар келтіру;
2.1.5.1 тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, кейіпкерлердің аттарын және аймақ аттарын ағылшын тілінде анықтау
3.1.1.1 қарапайым сөйлемдерді қайталай отырып, ауызша сөйлеуді, бейне материалды тыңдау және түсіну;
3.1.2.1 сөйлем мен мәтіндегі сөздердің лексикалық мағынасын түсіну;
3.1.3.1 тыңдалған материалға кесте толтыру, қарапайым сұрақтарға ағылшын тілінде жауап беру;
3.1.4.1 түсіну және тақырып бойынша қысқа сұрақтарға мысал келтіру;
3.1.5.1 мәтіннің негізгі идеясын анықтау
4.1.1.1 ауызша сөйлеуді, бейне материалды тыңдау және түсіну, жеке мәлімдемелерді анықтау үшін ағылшын тілінде сұрақтар қою;
4.1.2.1 мәтіндегі таныс емес сөздер мен сөз тіркестерінің мағынасын анықтау;
4.1.3.1 сұрақтарға жауап беру және тыңдалған материалдан негізгі ойларды табу;
4.1.4.1 жаңа сөздерді қолдана отырып, тақырып бойынша жеке сұрақтарға мысалдар келтіру;
4.1.5.1 тыңдалған материалдың негізгі сәттерін, оқиғаларын, кейіпкерлерін анықтау
2) «Айтылым» бөлімі:
2-кесте
Оқыту мақсаттары
0 сынып
1 сынып
2 сынып
3 сынып
4 сынып
0.2.1.1 ағылшын тілінде амандасу, қоштасу, алғыс айту, кешірім сұрай білу;
0.2.2.1 мысалға сүйене отырып мұғалімнің қарапайым сұрақтарына жауап беру;
0.2.3.1 шағын өлеңдерді рифмаларды, санамақтарды жатқа айту, , ән айту;
0.2.4.1 мұғалімнің сөзін түсіну, сөйлеу нормаларын сақтау
1.2.1.1 өзің туралы, қоршаған заттар туралы шағын әңгіме құрастыру;
1.2.2.1 адамдар, заттар туралы негізгі сұрақтарға ағылшын тілінде жауап беру;
1.2.3.1 танысу үшін, өзің туралы хабарламалар мен объектілердің сипаттамалардың сөздер мен сөз тіркестерін білу;
1.2.4.1 әңгімелесушіні түсіну, сөйлеу нормаларын сақтау
2.2.1.1 ағылшын, таныс сөздер, сөз тіркестері негізінде өзің, отбасың, досың туралы мәлімдеме жасау;
2.2.2.1 негізгі сұрақтарды қоя және жауап бере білу;
2.2.3.1 сұрақтар қою үшін сөйлеу кезінде сөздер мен сөз тіркестерін қолдану;
2.2.4.1 сөйлеу жағдайына қатысу, әңгімелесушіні түсіну және сөйлеу нормаларын сақтау
3.2.1.1 берілген алгоритм бойынша ағылшын тілінде әңгіме құрастыру;
3.2.2.1 берілген тақырыптар бойынша сұрақтар қою және жауап беру;
3.2.3.1 тақырыптық лексиканы сөйлеу барысында әртүрлі контексте қолдану;
3.2.4.1 сөйлеу жағдайына қатысу; сұхбаттасушыны түсініктемелермен толықтыра отырып, сөйлеу нормаларын сақтау
4.2.1.1 сөздердің санын көбейте отырып, өзіңіз туралы, мектебіңіз туралы, сіздің қалаңыз және айналаңыздағы пәндер туралы мәлімдеме құрастыру;
4.2.2.1 қарапайым ағылшын шақтарын қолдана отырып сұрақтар мен жауаптарды тұжырымдау;
4.2.3.1 әңгімені қолдау үшін қажетті сөздер мен сөз тіркестерін қолдану;
4.2.4.1 әңгімелесуге қатысу, сөйлесу нормаларын сақтай отырып, сұхбаттасушының сөйлеу мәнерін нақтылау, анықтау, өзгерту
3) «Оқылым» бөлімі:
3-кетсе
Оқыту мақсаттары
0 сынып
1 сынып
2 сынып
3 сынып
4 сынып
0.3.1.1 мәтіндегі таныс сөздердің мағынасын түсіну;
0.3.2.1 сөздердің мағыналарын түсіну;
0.3.3.1 мұғалімнің көмегімен сөздікті қолдану;
0.3.4.1 әріптерді қөріп, қабылдау, оларды тану және тиісті дыбыстармен байланыстыра білу
1.3.1.1 ағылшын алфавитіндегі әріптер мен әріптер комбинацияларын оқу ережелерін білу;
1.3.2.1 сөздер мен сөз тіркестерінің мағынасын түсіну;
1.3.3.1 сөздікті қолданудың мағынасын түсіну;
1.3.4.1 тұтас сөздермен оқу тәсілімен таныс сөздерді оқу
2.3.1.1 қысқа мәтіндердің негізгі тұстарын түсіну;
2.3.2.1 оқылған мәтінде кім туралы, не айтылғанын түсіну;
2.3.3.1 сөздікті қолдану;
2.3.4.1 дыбыс айту және оқу ережелерін және тиісті интонацияны сақтай отырып, сөздерді оқу
3.3.1.1 мәтіндегі таныс сөздерді оқып түсіну;
3.3.2.1 қарапайым мәтіннің негізгі тармақтарын түсіну, кейіпкерлерді, оқиғаларды? лоардың орнын анықтау;
3.3.3.1 мәтіндегі бейтаныс сөздерді аудару үшін сөздікті қолдану;
3.3.4.1 мәтінді, рөлдік диалогтарды мәнерлеп оқу
4.3.1.1 таныс сөздер мен сөз тіркестерін қамтитын мәтіндегі негізгі ойларды түсіну;
4.3.2.1 оқылған мәтіннің негізгі идеясын анықтау;
4.3.3.1 мәтінді аудару үшін сөздікті өз бетінше қолдану;
4.3.4.1 мәтінді оқу түрлерін (кіріспе, таңдамалы, рөлі бойынша) қолдану арқылы оқу
4) «Жазылым» бөлімі:
4-кесте
Оқыту мақсаттары
0 сынып
1 сынып
2 сынып
3 сынып
4 сынып
0.4.1.1 мұғалімнің көмегімен сұрақтарға жазбаша жауап бере алу;
0.4.2.1 әріптерді дұрыс жазу
1.4.1.1 мұғалімнің көмегімен сұрақтарға жазбаша жауап беру;
1.4.2.1 әріптерді, әріптер тіркесімін дұрыс жазу
2.4.1.1 берілген тақырып бойынша мұғалімнің көмегімен тірек сөздерді пайдаланып қарапайым сөйлемдер құрастыру;
2.4.2.1 әріптерді, әріп тіркесімдерін, сөздерді, сөз тіркестерін дұрыс жазу
3.4.1.1 берілген тақырып бойынша өз бетінше тірек сөздерді қолдана отырып сөйлемдер құрастыру;
3.4.2.1 сөздерді, сөз тіркестерін, сөйлемдерді дұрыс жазу
4.4.1.1 үлгі, жоспар, тірек сөздер бойынша 2-3 сөйлемнен тұратын әңгіме құрастыру;
4.4.2.1 сөздерді, сөз тіркестерін, сөйлемдерді жазу
5) «Ағылшын тілін қолдану» бөлімі:
5-кесте
Оқыту мақсаттары
0 сынып
1 сынып
2 сынып
3 сынып
4 сынып
0.5.1.1 ағылшын алфавитіндегі барлық әріптерді графикалық түрде көрсету;
0.5.2.1 1-10 аралығында санай білу;
0.5.3.1 негізгі түстерді білу;
0.5.4.1 Where are you from? How old are you? What is your name сұрақтарды білу;
0.5.5.1 have|has got конструкциясын пайдалану |
1.5.1.1 жазылуы айтылуынан ерекшеленетін ағылшын алфавитінің әріптерін жазу, ережелерді сақтау;
1.5.2.1 зат есімнің жекеше және көпше түрін білу;
1.5.3.1 1-ден 20-ға дейінгі есептеу сандарды білу;
1.5.4.1 заттардың белгілерін ағылшын тілінде білу;
1.5.5.1 Who? What?; сұраулы есімдіктерді білу;
1.5.6.1 this, that сілтеу есімдіктерді білу;
1.5.7.1 зат есімнің жекеше және көпше түрін білу;
1.5.8.1 a, an, the артиклдерін білу;
1.5.9.1 I, you, he, she, it, we, you, theу жіктеу есімдіктерін білу;
1.5.10.1 объектілердің іс-әрекетін білдіретін сөздерді білу;
1.5.11.1 there is/are; конструкциясын білу;
1.5.12.1 орынды білдіретін сөздерді білу;
1.5.13.1 уақыттың негізгі предлогын – on апта күндері атауларының алдында қолдану;
1.5.14.1 have got+ зат есім конструкциясын пайдаланып сұрақтар қою
2.5.1.1 жазылуы айтылуынан ерекшеленетін сөздерді жазу, сөзді тасымалдау ережесін сақтау
2.5.2.1 зат есімнің жекеше және көпше түрін, тәуелдік жалғауы білу және қолдану;
2.5.3.1 1-ден 50-ге дейін санау;
2.5.4.1 затты және оның ерекшеліктерін ағылшын тілінде сипаттау;
2.5.5.1 Who? What? Where? Whose? Which? Why? сұраулы есімдіктерін қолдана отырып сұрақтар қою;
2.5.6.1 this, that, these, those, these есімдіктерді қолдану;
2.5.7.1 a, an, the артиклдерін объектілерді анықтау үшін қолдану мұғалімнің көмегімен;
2.5.8.1 жіктеу есімдіктерді қолдана отырып, өзі туралы, қоршаған заттар туралы мәлімдеме беру;
2.5.9.1 объектілердің әрекеттерін көрсететін сөздерді мұғалімнің көмегімен қажетті шаққа сәйкес қолдану;
2.5.10.1 can, to be модальді етістігін қолдану;
2.5.11.1 сұрақ қою және сипаттау үшін have got+ зат есім конструкциясын қолданып сұрақтар қою;
2.5.12.1 here/there сөздерді қолдану
3.5.1.1 оқу мен жазу барысында емле мен оқудың негізгі ережелерін қолдану
3.5.2.1 зат есімнің жекеше және көпше түрін, тәуелдік жалғауларды қолдану;
3.5.3.1 1-ден 100-ге дейінгі санау, 1-10 реттік сан есімдерді атау;
3.5.4.1 сын есімдерді дәрежелері бойынша салыстыру;
3.5.5.1 Who? What? Where? Whose? How many/much? сұраулы есімдіктерін қолдана отырып сұрақтар қою;
3.5.6.1 this, that, these, those, these есімдіктерді қолдану;
3.5.7.1 a, an, the артиклдерін объектілерді анықтау үшін өз бетінше қолдану;
3.5.8.1 жіктеу есімдіктерді, and, but жалғаулықтарын қолдана отырып, өзі туралы, қоршаған заттар туралы мәлімдеме беру;
3.5.9.1 әр түрлі қимыл түрлерін белгілейтін етістіктерді қолдану;
3.5.10.1 must модальді етістігін қолдану;
3.5.11.1 there is, are, have got+ noun конструкцияларын сұраулы, болымды және әртүрлі формаларда қолдану;
3.5.12.1 уақыт пен жиіліктің белгілейтін often, seldom, always, never үстеулерін қолдану;
4.5.1.1 оқу мен жазу барысында емле мен оқудың ережелерін қолдану;
4.5.2.1 кейбір ерекше зат есімдердің жекеше және көпше түрін, зат есімнің тәуелдік жалғауларын қолдану;
4.5.3.1 1-ден 1000-ға дейінгі санай білу, 1-ден 1000-ға дейінгі реттік сандарды білу;
4.5.4.1 заттарды сипаттау үшін сын есімдерді жалпы және жеке тақырыптардың кеңеюіне байланысты қолдану;
4.5.5. Who? What? Where? Whose? How many/much? сұраулы есімдіктерін қолдана отырып сұрақтар қою;
4.5.6.1 this, that, these, those, these есімдіктерді қолдану;
3.5.7.1 a, an, the артиклдерін объектілерді, жер аттарын анықтау анықтау үшін қолдану;
4.5.8.1 жіктеу және my, your, his, her тәуелдік есімдіктерді,
қолдана отырып, өзі туралы, қоршаған заттар туралы мәлімдеме жасау;
4.5.9.1 іс-әрекеттің нәтижесін, аяқталуын немесе оның басталуын көрсететін етістіктерді қолдану;
4.5.10.1 модальді етістіктің болымсыз түрін қолдану;
4.5.11.1 оқып өткен конструкциялары бар сұрақтарға толық жауап беру;
4.5.12.1 well, badly қарапайым үстеулерді сөйлеуде қолдану;
4.5.13.1 has got/ have got there is/are конструкцияларын қысқа және толық сұрақтарда болымды және болымсыз формаларында қолдану
27. Осы Бағдарлама есту қабілеті зақымдалған (нашар еститін, кейін естімей қалған) білім алушыларға арналған бастауыш білім беру деңгейінің 0-4-сыныптары үшін «Ағылшын тілі» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасының Ұзақ мерзімді жоспарының негізінде осы Бағдарламадағы қосымшаға сәйкес жүзеге асырылады. Ұзақ мерзімді жоспарда әр бөлімде жүзеге асырылатын оқу мақсаттарының көлемі белгіленген.
28. Бөлім мен тақырыптарды оқуға бөлінетін сағат санын мұғалімнің өзі үлестіреді.
Есту қабілеті зақымдалған (нашар еститін, кейін естімей қалған) білім алушыларға арналған бастауыш білім беру деңгейінің 0-4 сыныптары үшің «Ағылшын тілі» оқу пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасына қосымша
Есту қабілеті зақымдалған (нашар еститін, кейін естімей қалған) білім алушыларға арналған бастауыш білім беру деңгейінің 0-4 сыныптарына арналған «Ағылшын тілі» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша
ұзақ мерзімді жоспар
1) 0 сынып:
кесте 1
Ортақ тақырыптар
Бөлімдер
Оқыту мақсаттары
1 тоқсан
1.Өзім туралы
1. Тыңдалым
0.1.1.1 мұғалімнің ағылшын тілінде сөйлеген сөзін тыңдап түсіну;
0.1.2.1 қарапайым дыбыстар мен фонемаларды тану;
0.1.3.1 қарапайым сұрақтарды түсіну;
0.1.4.1 тыңдалған мәтінде не айтылғанын түсіну
2. Айтылым
0.2.1.1 ағылшын тілінде амандасу, қоштасу, алғыс айту, кешірім сұрай білу;
0.2.2.1 шағын өлеңдерді рифмаларды, санамақтарды жатқа айту, ән айту;
0.2.3.1 мысалға сүйене отырып мұғалімнің қарапайым сұрақтарына жауап беру
3.Оқылым
0.3.1.1 мәтіндегі таныс сөздердің мағынасын түсіну;
0.3.4.1 әріптерді қөріп, қабылдау, оларды тану және тиісті дыбыстармен байланыстыра білу
4. Жазылым
0.4.1.1 мұғалімнің көмегімен сұрақтарға жазбаша жауап бере алу;
0.4.2.1 әріптерді дұрыс жазу
5.Ағылшын тілін қолдану
0.5.1.1 ағылшын алфавитіндегі барлық әріптерді графикалық түрде көрсету
0.5.2.1 1-10 аралығында санай білу;
0.5.3.1 негізгі түстерді білу;
0.5.4.1 Where are you from? How old are you? What is your name сұрақтарды білу;
0.5.5.1 have|has got конструкциясын пайдалану
2. Менің мектебім
1. Тыңдалым
0.1.1.1 слушать и понимать речь учителя на английском языке
0.1.2.1 распознавать простые звуки и фонемы
0.1.3.1 понимать простые вопросы
0.1.4.1 понимать о чем говорится в прослушанном тексте
2. Айтылым
0.2.1.1 ағылшын тілінде амандасу, қоштасу, алғыс айту, кешірім сұрай білу;
0.2.2.1 мысалға сүйене отырып мұғалімнің қарапайым сұрақтарына жауап беру;
0.2.3.1 шағын өлеңдерді рифмаларды, санамақтарды жатқа айту, , ән айту;
0.2.4.1 мұғалімнің сөзін түсіну, сөйлеу нормаларын сақтау
3.Оқылым
0.3.1.1 мәтіндегі таныс сөздердің мағынасын түсіну;;
0.3.4.1 әріптерді қөріп, қабылдау, оларды тану және тиісті дыбыстармен байланыстыра білу
0.3.1.1 мәтіндегі таныс сөздердің мағынасын түсіну;
4. Жазылым
0.4.1.1 мұғалімнің көмегімен сұрақтарға жазбаша жауап бере алу;
0.4.2.1 әріптерді дұрыс жазу;
5.Ағылшын тілін қолдану
0.5.1.1 ағылшын алфавитіндегі барлық әріптерді графикалық түрде көрсету;
0.5.2.1 1-10 аралығында санай білу;
0.5.3.1 негізгі түстерді білу;;
0.5.4.1 Where are you from? How old are you? What is your name сұрақтарды білу;
0.5.5.1 have|has got конструкциясын пайдалану
2 тоқсан
3. Менің отбасым және достарым
1. Тыңдалым
0.1.1.1 мұғалімнің ағылшын тілінде сөйлеген сөзін тыңдап түсіну;
0.1.2.1 қарапайым дыбыстар мен фонемаларды тану;
0.1.3.1 қарапайым сұрақтарды түсіну;
0.1.4.1 тыңдалған мәтінде не айтылғанын түсіну
2. Айтылым
0.2.1.1 ағылшын тілінде амандасу, қоштасу, алғыс айту, кешірім сұрай білу;
0.2.2.1 шағын өлеңдерді рифмаларды, санамақтарды жатқа айту, ән айту;
0.2.3.1 мысалға сүйене отырып мұғалімнің қарапайым сұрақтарына жауап беру
0.2.4.1 мұғалімнің сөзін түсіну, сөйлеу нормаларын сақтау
3. Оқылым
0.3.1.1 мәтіндегі таныс сөздердің мағынасын түсіну;
0.3.4.1 әріптерді қөріп, қабылдау, оларды тану және тиісті дыбыстармен байланыстыра білу;
0.3.3.1 мұғалімнің көмегімен сөздікті қолдану;
4. Жазылым
0.4.1.1 мұғалімнің көмегімен сұрақтарға жазбаша жауап беру;
0.4.2.1 әріптерді дұрыс жазу;
5.Ағылшын тілін қолдану
0.5.1.1 ағылшын алфавитіндегі барлық әріптерді графикалық түрде көрсету;
0.5.2.1 1-10 аралығында санай білу;
0.5.3.1 негізгі түстерді білу;;
0.5.4.1 Where are you from? How old are you? What is your name сұрақтарды білу;
0.5.5.1 have|has got конструкциясын пайдалану
4. Бізді қоршаған әлем
1. Тыңдалым
0.1.1.1 мұғалімнің ағылшын тілінде сөйлеген сөзін тыңдап түсіну;
0.1.2.1 қарапайым дыбыстар мен фонемаларды тану;
0.1.3.1 қарапайым сұрақтарды түсіну;
0.1.4.1 тыңдалған мәтінде не айтылғанын түсіну
2. Айтылым
0.2.1.1 ағылшын тілінде амандасу, қоштасу, алғыс айту, кешірім сұрай білу;
0.2.2.1 шағын өлеңдерді рифмаларды, санамақтарды жатқа айту, ән айту;
0.2.3.1 мысалға сүйене отырып мұғалімнің қарапайым сұрақтарына жауап беру;
0.2.4.1 мұғалімнің сөзін түсіну, сөйлеу нормаларын сақтау
3. Оқылым
0.3.1.1 мәтіндегі таныс сөздердің мағынасын түсіну;
0.3.2.1 сөздердің мағыналарын түсіну;
0.3.4.1 әріптерді қөріп, қабылдау, оларды тану және тиісті дыбыстармен байланыстыра білу;
0.3.3.1 мұғалімнің көмегімен сөздікті қолдану;
4. Жазылым
0.4.1.1 мұғалімнің көмегімен сұрақтарға жазбаша жауап беру;
0.4.2.1 әріптерді дұрыс жазу
5.Ағылшын тілін қолдану
0.5.1.1 ағылшын алфавитіндегі барлық әріптерді графикалық түрде көрсету;
0.5.2.1 1-10 аралығында санай білу;
0.5.3.1 негізгі түстерді білу;;
0.5.4.1 Where are you from? How old are you? What is your name сұрақтарды білу;
0.5.5.1 have|has got конструкциясын пайдалану
5. Саяхат
1. Тыңдалым
0.1.1.1 мұғалімнің ағылшын тілінде сөйлеген сөзін тыңдап түсіну;
0.1.2.1 қарапайым дыбыстар мен фонемаларды тану;
0.1.3.1 қарапайым сұрақтарды түсіну;
0.1.4.1 тыңдалған мәтінде не айтылғанын түсіну
2. Айтылым
0.2.1.1 ағылшын тілінде амандасу, қоштасу, алғыс айту, кешірім сұрай білу;
0.2.2.1 шағын өлеңдерді рифмаларды, санамақтарды жатқа айту, ән айту;
0.2.3.1 мысалға сүйене отырып мұғалімнің қарапайым сұрақтарына жауап беру;
0.2.4.1 мұғалімнің сөзін түсіну, сөйлеу нормаларын сақтау
3. Оқылым
0.3.1.1 мәтіндегі таныс сөздердің мағынасын түсіну;
0.3.2.1 сөздердің мағыналарын түсіну;
0.3.4.1 әріптерді қөріп, қабылдау, оларды тану және тиісті дыбыстармен байланыстыра білу;
0.3.3.1 мұғалімнің көмегімен сөздікті қолдану
4. Жазылым
0.4.1.1 мұғалімнің көмегімен сұрақтарға жазбаша жауап бере алу;
0.4.2.1 әріптерді дұрыс жазу;
5.Ағылшын тілін қолдану
0.5.1.1 ағылшын алфавитіндегі барлық әріптерді графикалық түрде көрсету;
0.5.2.1 1-10 аралығында санай білу;
0.5.3.1 негізгі түстерді білу;
0.5.4.1 Where are you from? How old are you? What is your name сұрақтарды білу;
0.5.5.1 have|has got конструкциясын пайдалану you? What is your name?
0.5.5.1 использовать конструкцию have|has
7. Тағам және сусын
1. Тыңдалым
0.1.1.1 мұғалімнің ағылшын тілінде сөйлеген сөзін тыңдап түсіну;
0.1.2.1 қарапайым дыбыстар мен фонемаларды тану;
0.1.3.1 қарапайым сұрақтарды түсіну;
0.1.4.1 тыңдалған мәтінде не айтылғанын түсіну
2. Айтылым
0.2.1.1 ағылшын тілінде амандасу, қоштасу, алғыс айту, кешірім сұрай білу;
0.2.2.1 шағын өлеңдерді рифмаларды, санамақтарды жатқа айту, ән айту;
0.2.3.1 мысалға сүйене отырып мұғалімнің қарапайым сұрақтарына жауап беру;
0.2.4.1 мұғалімнің сөзін түсіну, сөйлеу нормаларын сақтау
3. Оқылым
0.3.1.1 мәтіндегі таныс сөздердің мағынасын түсіну;
0.3.2.1 сөздердің мағыналарын түсіну;
0.3.4.1 әріптерді қөріп, қабылдау, оларды тану және тиісті дыбыстармен байланыстыра білу;
0.3.3.1 мұғалімнің көмегімен сөздікті қолдану;
4. Жазылым
0.4.1.1 мұғалімнің көмегімен сұрақтарға жазбаша жауап беру;
0.4.2.1 әріптерді дұрыс жазу;
5.Ағылшын тілін қолдану
0.5.1.1 ағылшын алфавитіндегі барлық әріптерді графикалық түрде көрсету;
0.5.2.1 1-10 аралығында санай білу;
0.5.3.1 негізгі түстерді білу;;
0.5.4.1 Where are you from? How old are you? What is your name сұрақтарды білу;
0.5.5.1 have|has got конструкциясын пайдалану
8. Дені саудың - жаны сау!
1. Тыңдалым
0.1.1.1 мұғалімнің ағылшын тілінде сөйлеген сөзін тыңдап түсіну;
0.1.2.1 қарапайым дыбыстар мен фонемаларды тану;
0.1.3.1 қарапайым сұрақтарды түсіну;
0.1.4.1 тыңдалған мәтінде не айтылғанын түсіну
2. Айтылым
0.2.1.1 ағылшын тілінде амандасу, қоштасу, алғыс айту, кешірім сұрай білу;
0.2.2.1 шағын өлеңдерді рифмаларды, санамақтарды жатқа айту, ән айту;
0.2.3.1 мысалға сүйене отырып мұғалімнің қарапайым сұрақтарына жауап беру;
0.2.4.1 мұғалімнің сөзін түсіну, сөйлеу нормаларын сақтау
3. Оқылым
0.3.1.1 мәтіндегі таныс сөздердің мағынасын түсіну;
0.3.2.1 сөздердің мағыналарын түсіну;
0.3.4.1 әріптерді қөріп, қабылдау, оларды тану және тиісті дыбыстармен байланыстыра білу;
0.3.3.1 мұғалімнің көмегімен сөздікті қолдану
4. Жазылым
0.4.1.1 мұғалімнің көмегімен сұрақтарға жазбаша жауап беру;
0.4.2.1 әріптерді дұрыс жазу;
5.Ағылшын тілін қолдану
0.5.1.1 ағылшын алфавитіндегі барлық әріптерді графикалық түрде көрсету;
0.5.2.1 1-10 аралығында санай білу;
0.5.3.1 негізгі түстерді білу;;
0.5.4.1 Where are you from? How old are you? What is your name сұрақтарды білу;
0.5.5.1 have|has got конструкциясын пайдалану
2) 1 сынып :
кесте 2
Ортақ тақырыптар
Бөлімдер
Оқыту мақсаттары
1 тоқсан
1.Өзім туралы
1. Тыңдалым
1.1.1.1 ағылшын тіліндегі қысқа нұсқаулар сериясын тыңдап түсіну;
1.1.2.1 ағылшын тіліндегі таныс сөздердің мағынасын түсіну;
1.1.3.1 ағылшын тіліндегі диалогтың негізгі сұрақтарын білу: - сенің атың кім? -Сен қанша жастасың? - Сіз қайдансыз ?;
1.1.4.1 түсіну және қысқа негізгі сұрақтарға мысалдар келтіру;
1.1.5.1 тыңдалған мәтінде не туралы, кім туралы айтылғанын түсіну
2. Айтылым
1.2.1.1 өзің туралы, қоршаған заттар туралы шағын әңгіме құрастыру;
1.2.2.1 адамдар, заттар туралы негізгі сұрақтарға ағылшын тілінде жауап беру;
1.2.3.1 танысу үшін, өзің туралы хабарламалар мен объектілердің сипаттамалардың сөздер мен сөз тіркестерін білу;
1.2.4.1 әңгімелесушіні түсіну, сөйлеу нормаларын сақтау
3. Оқылым
1.3.1.1 ағылшын алфавитіндегі әріптер мен әріптер комбинацияларын оқу ережелерін білу;
1.3.2.1 сөздер мен сөз тіркестерінің мағынасын түсіну;
1.3.3.1 сөздікті қолданудың мағынасын түсіну;
1.3.4.1 тұтас сөздермен оқу тәсілімен таныс сөздерді оқу
4. Жазылым
1.4.1.1 мұғалімнің көмегімен сұрақтарға жазбаша жауап беру;
1.4.2.1 әріптерді, әріптер тіркесімін дұрыс жазу
5. Ағылшын тілін қолдану
1.5.1.1 жазылуы айтылуынан ерекшеленетін ағылшын алфавитінің әріптерін жазу, ережелерді сақтау;
1.5.2.1 зат есімнің жекеше және көпше түрін білу;
1.5.3.1 1-ден 20-ға дейінгі есептеу сандарды білу;
1.5.4.1 заттардың белгілерін ағылшын тілінде білу;
1.5.5.1 Who? What?; сұраулы есімдіктерді білу;
1.5.6.1 this, that сілтеу есімдіктерді білу;
1.5.7.1 зат есімнің жекеше және көпше түрін білу;
1.5.8.1 a, an, the артиклдерін білу;
1.5.9.1 I, you, he, she, it, we, you, theу жіктеу есімдіктерін білу;
1.5.10.1 объектілердің іс-әрекетін білдіретін сөздерді білу;
1.5.11.1 there is/are; конструкциясын білу;
1.5.12.1 орынды білдіретін сөздерді білу;
1.5.13.1 уақыттың негізгі предлогын – on апта күндері атауларының алдында қолдану;
1.5.14.1 have got+ зат есім конструкциясын пайдаланып сұрақтар қою
2. Менің отбасым және достарым
1. Тыңдалым
1.1.1.1 ағылшын тіліндегі қысқа нұсқаулар сериясын тыңдап түсіну;
1.1.2.1 ағылшын тіліндегі таныс сөздердің мағынасын түсіну;
1.1.3.1 ағылшын тіліндегі диалогтың негізгі сұрақтарын білу: - сенің атың кім? -Сен қанша жастасың? - Сіз қайдансыз ?;
1.1.4.1 түсіну және қысқа негізгі сұрақтарға мысалдар келтіру;
1.1.5.1 тыңдалған мәтінде не туралы, кім туралы айтылғанын түсіну
2. Айтылым
1.2.1.1 өзің туралы, қоршаған заттар туралы шағын әңгіме құрастыру;
1.2.2.1 адамдар, заттар туралы негізгі сұрақтарға ағылшын тілінде жауап беру;
1.2.3.1 танысу үшін, өзің туралы хабарламалар мен объектілердің сипаттамалардың сөздер мен сөз тіркестерін білу;
1.2.4.1 әңгімелесушіні түсіну, сөйлеу нормаларын сақтау
3. Оқылым
1.3.1.1 ағылшын алфавитіндегі әріптер мен әріптер комбинацияларын оқу ережелерін білу;
1.3.2.1 сөздер мен сөз тіркестерінің мағынасын түсіну;
1.3.3.1 сөздікті қолданудың мағынасын түсіну;
1.3.4.1 тұтас сөздермен оқу тәсілімен таныс сөздерді оқу
4. Жазылым
1.4.1.1 мұғалімнің көмегімен сұрақтарға жазбаша жауап беру;
1.4.2.1 әріптерді, әріптер тіркесімін дұрыс жазу
5. Ағылшын тілін қолдану
1.5.1.1 жазылуы айтылуынан ерекшеленетін ағылшын алфавитінің әріптерін жазу, ережелерді сақтау;
1.5.2.1 зат есімнің жекеше және көпше түрін білу;
1.5.3.1 1-ден 20-ға дейінгі есептеу сандарды білу;
1.5.4.1 заттардың белгілерін ағылшын тілінде білу;
1.5.5.1 Who? What?; сұраулы есімдіктерді білу;
1.5.6.1 this, that сілтеу есімдіктерді білу;
1.5.7.1 зат есімнің жекеше және көпше түрін білу;
1.5.8.1 a, an, the артиклдерін білу;
1.5.9.1 I, you, he, she, it, we, you, theу жіктеу есімдіктерін білу;
1.5.10.1 объектілердің іс-әрекетін білдіретін сөздерді білу;
1.5.11.1 there is/are; конструкциясын білу;
1.5.12.1 орынды білдіретін сөздерді білу;
1.5.13.1 уақыттың негізгі предлогын – on апта күндері атауларының алдында қолдану;
1.5.14.1 have got+ зат есім конструкциясын пайдаланып сұрақтар қою
2 тоқсан
3. Менің мектебім
1. Тыңдалым
1.1.1.1 ағылшын тіліндегі қысқа нұсқаулар сериясын тыңдап түсіну;
1.1.2.1 ағылшын тіліндегі таныс сөздердің мағынасын түсіну;
1.1.3.1 ағылшын тіліндегі диалогтың негізгі сұрақтарын білу: - сенің атың кім? -Сен қанша жастасың? - Сіз қайдансыз ?;
1.1.4.1 түсіну және қысқа негізгі сұрақтарға мысалдар келтіру;
1.1.5.1 тыңдалған мәтінде не туралы, кім туралы айтылғанын түсіну
2. Айтылым
1.2.1.1 өзің туралы, қоршаған заттар туралы шағын әңгіме құрастыру;
1.2.2.1 адамдар, заттар туралы негізгі сұрақтарға ағылшын тілінде жауап беру;
1.2.3.1 танысу үшін, өзің туралы хабарламалар мен объектілердің сипаттамалардың сөздер мен сөз тіркестерін білу;
1.2.4.1 әңгімелесушіні түсіну, сөйлеу нормаларын сақтау
3. Оқылым
1.3.1.1 ағылшын алфавитіндегі әріптер мен әріптер комбинацияларын оқу ережелерін білу;
1.3.2.1 сөздер мен сөз тіркестерінің мағынасын түсіну;
1.3.3.1 сөздікті қолданудың мағынасын түсіну;
1.3.4.1 тұтас сөздермен оқу тәсілімен таныс сөздерді оқу
4. Жазылым
1.4.1.1 мұғалімнің көмегімен сұрақтарға жазбаша жауап беру;
1.4.2.1 әріптерді, әріптер тіркесімін дұрыс жазу
5. Ағылшын тілін қолдану
1.5.1.1 жазылуы айтылуынан ерекшеленетін ағылшын алфавитінің әріптерін жазу, ережелерді сақтау;
1.5.2.1 зат есімнің жекеше және көпше түрін білу;
1.5.3.1 1-ден 20-ға дейінгі есептеу сандарды білу;
1.5.4.1 заттардың белгілерін ағылшын тілінде білу;
1.5.5.1 Who? What?; сұраулы есімдіктерді білу;
1.5.6.1 this, that сілтеу есімдіктерді білу;
1.5.7.1 зат есімнің жекеше және көпше түрін білу;
1.5.8.1 a, an, the артиклдерін білу;
1.5.9.1 I, you, he, she, it, we, you, theу жіктеу есімдіктерін білу;
1.5.10.1 объектілердің іс-әрекетін білдіретін сөздерді білу;
1.5.11.1 there is/are; конструкциясын білу;
1.5.12.1 орынды білдіретін сөздерді білу;
1.5.13.1 уақыттың негізгі предлогын – on апта күндері атауларының алдында қолдану;
1.5.14.1 have got+ зат есім конструкциясын пайдаланып сұрақтар қою
4. Менің туған өлкем
1. Тыңдалым
1.1.1.1 ағылшын тіліндегі қысқа нұсқаулар сериясын тыңдап түсіну;
1.1.2.1 ағылшын тіліндегі таныс сөздердің мағынасын түсіну;
1.1.3.1 ағылшын тіліндегі диалогтың негізгі сұрақтарын білу: - сенің атың кім? -Сен қанша жастасың? - Сіз қайдансыз ?;
1.1.4.1 түсіну және қысқа негізгі сұрақтарға мысалдар келтіру;
1.1.5.1 тыңдалған мәтінде не туралы, кім туралы айтылғанын түсіну
2. Айтылым
1.2.1.1 өзің туралы, қоршаған заттар туралы шағын әңгіме құрастыру;
1.2.2.1 адамдар, заттар туралы негізгі сұрақтарға ағылшын тілінде жауап беру;
1.2.3.1 танысу үшін, өзің туралы хабарламалар мен объектілердің сипаттамалардың сөздер мен сөз тіркестерін білу;
1.2.4.1 әңгімелесушіні түсіну, сөйлеу нормаларын сақтау
3. Оқылым
1.3.1.1 ағылшын алфавитіндегі әріптер мен әріптер комбинацияларын оқу ережелерін білу;
1.3.2.1 сөздер мен сөз тіркестерінің мағынасын түсіну;
1.3.3.1 сөздікті қолданудың мағынасын түсіну;
1.3.4.1 тұтас сөздермен оқу тәсілімен таныс сөздерді оқу
4. Жазылым
1.4.1.1 мұғалімнің көмегімен сұрақтарға жазбаша жауап беру;
1.4.2.1 әріптерді, әріптер тіркесімін дұрыс жазу
5. Ағылшын тілін қолдану
1.5.1.1 жазылуы айтылуынан ерекшеленетін ағылшын алфавитінің әріптерін жазу, ережелерді сақтау;
1.5.2.1 зат есімнің жекеше және көпше түрін білу;
1.5.3.1 1-ден 20-ға дейінгі есептеу сандарды білу;
1.5.4.1 заттардың белгілерін ағылшын тілінде білу;
1.5.5.1 Who? What?; сұраулы есімдіктерді білу;
1.5.6.1 this, that сілтеу есімдіктерді білу;
1.5.7.1 зат есімнің жекеше және көпше түрін білу;
1.5.8.1 a, an, the артиклдерін білу;
1.5.9.1 I, you, he, she, it, we, you, theу жіктеу есімдіктерін білу;
1.5.10.1 объектілердің іс-әрекетін білдіретін сөздерді білу;
1.5.11.1 there is/are; конструкциясын білу;
1.5.12.1 орынды білдіретін сөздерді білу;
1.5.13.1 уақыттың негізгі предлогын – on апта күндері атауларының алдында қолдану;
1.5.14.1 have got+ зат есім конструкциясын пайдаланып сұрақтар қою
3 тоқсан
5. Дені саудың - жаны сау!
1. Тыңдалым
1.1.1.1 ағылшын тіліндегі қысқа нұсқаулар сериясын тыңдап түсіну;
1.1.2.1 ағылшын тіліндегі таныс сөздердің мағынасын түсіну;
1.1.3.1 ағылшын тіліндегі диалогтың негізгі сұрақтарын білу: - сенің атың кім? -Сен қанша жастасың? - Сіз қайдансыз ?;
1.1.4.1 түсіну және қысқа негізгі сұрақтарға мысалдар келтіру;
1.1.5.1 тыңдалған мәтінде не туралы, кім туралы айтылғанын түсіну
Айтылым
1.2.1.1 өзің туралы, қоршаған заттар туралы шағын әңгіме құрастыру;
1.2.2.1 адамдар, заттар туралы негізгі сұрақтарға ағылшын тілінде жауап беру;
1.2.3.1 танысу үшін, өзің туралы хабарламалар мен объектілердің сипаттамалардың сөздер мен сөз тіркестерін білу;
1.2.4.1 әңгімелесушіні түсіну, сөйлеу нормаларын сақтау
3. Оқылым
1.3.1.1 ағылшын алфавитіндегі әріптер мен әріптер комбинацияларын оқу ережелерін білу;
1.3.2.1 сөздер мен сөз тіркестерінің мағынасын түсіну;
1.3.3.1 сөздікті қолданудың мағынасын түсіну;
1.3.4.1 тұтас сөздермен оқу тәсілімен таныс сөздерді оқу
4. Жазылым
1.4.1.1 мұғалімнің көмегімен сұрақтарға жазбаша жауап беру;
1.4.2.1 әріптерді, әріптер тіркесімін дұрыс жазу
5. Ағылшын тілін қолдану
1.5.1.1 жазылуы айтылуынан ерекшеленетін ағылшын алфавитінің әріптерін жазу, ережелерді сақтау;
1.5.2.1 зат есімнің жекеше және көпше түрін білу;
1.5.3.1 1-ден 20-ға дейінгі есептеу сандарды білу;
1.5.4.1 заттардың белгілерін ағылшын тілінде білу;
1.5.5.1 Who? What?; сұраулы есімдіктерді білу;
1.5.6.1 this, that сілтеу есімдіктерді білу;
1.5.7.1 зат есімнің жекеше және көпше түрін білу;
1.5.8.1 a, an, the артиклдерін білу;
1.5.9.1 I, you, he, she, it, we, you, theу жіктеу есімдіктерін білу;
1.5.10.1 объектілердің іс-әрекетін білдіретін сөздерді білу;
1.5.11.1 there is/are; конструкциясын білу;
1.5.12.1 орынды білдіретін сөздерді білу;
1.5.13.1 уақыттың негізгі предлогын – on апта күндері атауларының алдында қолдану;
1.5.14.1 have got+ зат есім конструкциясын пайдаланып сұрақтар қою
6. Салт-дәстүр және ауыз әдебиеті
1. Тыңдалым
1.1.1.1 ағылшын тіліндегі қысқа нұсқаулар сериясын тыңдап түсіну;
1.1.2.1 ағылшын тіліндегі таныс сөздердің мағынасын түсіну;
1.1.3.1 ағылшын тіліндегі диалогтың негізгі сұрақтарын білу: - сенің атың кім? -Сен қанша жастасың? - Сіз қайдансыз ?;
1.1.4.1 түсіну және қысқа негізгі сұрақтарға мысалдар келтіру;
1.1.5.1 тыңдалған мәтінде не туралы, кім туралы айтылғанын түсіну
2. Айтылым
1.2.1.1 өзің туралы, қоршаған заттар туралы шағын әңгіме құрастыру;
1.2.2.1 адамдар, заттар туралы негізгі сұрақтарға ағылшын тілінде жауап беру;
1.2.3.1 танысу үшін, өзің туралы хабарламалар мен объектілердің сипаттамалардың сөздер мен сөз тіркестерін білу;
1.2.4.1 әңгімелесушіні түсіну, сөйлеу нормаларын сақтау
3. Оқылым
1.3.1.1 ағылшын алфавитіндегі әріптер мен әріптер комбинацияларын оқу ережелерін білу;
1.3.2.1 сөздер мен сөз тіркестерінің мағынасын түсіну;
1.3.3.1 сөздікті қолданудың мағынасын түсіну;
1.3.4.1 тұтас сөздермен оқу тәсілімен таныс сөздерді оқу
4. Жазылым
1.4.1.1 мұғалімнің көмегімен сұрақтарға жазбаша жауап беру;
1.4.2.1 әріптерді, әріптер тіркесімін дұрыс жазу
5. Ағылшын тілін қолдану
1.5.1.1 жазылуы айтылуынан ерекшеленетін ағылшын алфавитінің әріптерін жазу, ережелерді сақтау;
1.5.2.1 зат есімнің жекеше және көпше түрін білу;
1.5.3.1 1-ден 20-ға дейінгі есептеу сандарды білу;
1.5.4.1 заттардың белгілерін ағылшын тілінде білу;
1.5.5.1 Who? What?; сұраулы есімдіктерді білу;
1.5.6.1 this, that сілтеу есімдіктерді білу;
1.5.7.1 зат есімнің жекеше және көпше түрін білу;
1.5.8.1 a, an, the артиклдерін білу;
1.5.9.1 I, you, he, she, it, we, you, theу жіктеу есімдіктерін білу;
1.5.10.1 объектілердің іс-әрекетін білдіретін сөздерді білу;
1.5.11.1 there is/are; конструкциясын білу;
1.5.12.1 орынды білдіретін сөздерді білу;
1.5.13.1 уақыттың негізгі предлогын – on апта күндері атауларының алдында қолдану;
1.5.14.1 have got+ зат есім конструкциясын пайдаланып сұрақтар қою
4 тоқсан
7. Қоршаған орта
1. Тыңдалым
1.1.1.1 ағылшын тіліндегі қысқа нұсқаулар сериясын тыңдап түсіну;
1.1.2.1 ағылшын тіліндегі таныс сөздердің мағынасын түсіну;
1.1.3.1 ағылшын тіліндегі диалогтың негізгі сұрақтарын білу: - сенің атың кім? -Сен қанша жастасың? - Сіз қайдансыз ?;
1.1.4.1 түсіну және қысқа негізгі сұрақтарға мысалдар келтіру;
1.1.5.1 тыңдалған мәтінде не туралы, кім туралы айтылғанын түсіну
2. Айтылым
1.2.1.1 өзің туралы, қоршаған заттар туралы шағын әңгіме құрастыру;
1.2.2.1 адамдар, заттар туралы негізгі сұрақтарға ағылшын тілінде жауап беру;
1.2.3.1 танысу үшін, өзің туралы хабарламалар мен объектілердің сипаттамалардың сөздер мен сөз тіркестерін білу;
1.2.4.1 әңгімелесушіні түсіну, сөйлеу нормаларын сақтау
3. Оқылым
1.3.1.1 ағылшын алфавитіндегі әріптер мен әріптер комбинацияларын оқу ережелерін білу;
1.3.2.1 сөздер мен сөз тіркестерінің мағынасын түсіну;
1.3.3.1 сөздікті қолданудың мағынасын түсіну;
1.3.4.1 тұтас сөздермен оқу тәсілімен таныс сөздерді оқу
4. Жазылым
1.4.1.1 мұғалімнің көмегімен сұрақтарға жазбаша жауап беру;
1.4.2.1 әріптерді, әріптер тіркесімін дұрыс жазу
5. Ағылшын тілін қолдану
1.5.1.1 жазылуы айтылуынан ерекшеленетін ағылшын алфавитінің әріптерін жазу, ережелерді сақтау;
1.5.2.1 зат есімнің жекеше және көпше түрін білу;
1.5.3.1 1-ден 20-ға дейінгі есептеу сандарды білу;
1.5.4.1 заттардың белгілерін ағылшын тілінде білу;
1.5.5.1 Who? What?; сұраулы есімдіктерді білу;
1.5.6.1 this, that сілтеу есімдіктерді білу;
1.5.7.1 зат есімнің жекеше және көпше түрін білу;
1.5.8.1 a, an, the артиклдерін білу;
1.5.9.1 I, you, he, she, it, we, you, theу жіктеу есімдіктерін білу;
1.5.10.1 объектілердің іс-әрекетін білдіретін сөздерді білу;
1.5.11.1 there is/are; конструкциясын білу;
1.5.12.1 орынды білдіретін сөздерді білу;
1.5.13.1 уақыттың негізгі предлогын – on апта күндері атауларының алдында қолдану;
1.5.14.1 have got+ зат есім конструкциясын пайдаланып сұрақтар қою
8. Саяхат
1. Тыңдалым
1.1.1.1 ағылшын тіліндегі қысқа нұсқаулар сериясын тыңдап түсіну;
1.1.2.1 ағылшын тіліндегі таныс сөздердің мағынасын түсіну;
1.1.3.1 ағылшын тіліндегі диалогтың негізгі сұрақтарын білу: - сенің атың кім? -Сен қанша жастасың? - Сіз қайдансыз ?;
1.1.4.1 түсіну және қысқа негізгі сұрақтарға мысалдар келтіру;
1.1.5.1 тыңдалған мәтінде не туралы, кім туралы айтылғанын түсіну
2. Айтылым
1.2.1.1 өзің туралы, қоршаған заттар туралы шағын әңгіме құрастыру;
1.2.2.1 адамдар, заттар туралы негізгі сұрақтарға ағылшын тілінде жауап беру;
1.2.3.1 танысу үшін, өзің туралы хабарламалар мен объектілердің сипаттамалардың сөздер мен сөз тіркестерін білу;
1.2.4.1 әңгімелесушіні түсіну, сөйлеу нормаларын сақтау
3. Оқылым
1.3.1.1 ағылшын алфавитіндегі әріптер мен әріптер комбинацияларын оқу ережелерін білу;
1.3.2.1 сөздер мен сөз тіркестерінің мағынасын түсіну;
1.3.3.1 сөздікті қолданудың мағынасын түсіну;
1.3.4.1 тұтас сөздермен оқу тәсілімен таныс сөздерді оқу
4. Жазылым
1.4.1.1 мұғалімнің көмегімен сұрақтарға жазбаша жауап беру;
1.4.2.1 әріптерді, әріптер тіркесімін дұрыс жазу
5. Ағылшын тілін қолдану
1.5.1.1 жазылуы айтылуынан ерекшеленетін ағылшын алфавитінің әріптерін жазу, ережелерді сақтау;
1.5.2.1 зат есімнің жекеше және көпше түрін білу;
1.5.3.1 1-ден 20-ға дейінгі есептеу сандарды білу;
1.5.4.1 заттардың белгілерін ағылшын тілінде білу;
1.5.5.1 Who? What?; сұраулы есімдіктерді білу;
1.5.6.1 this, that сілтеу есімдіктерді білу;
1.5.7.1 зат есімнің жекеше және көпше түрін білу;
1.5.8.1 a, an, the артиклдерін білу;
1.5.9.1 I, you, he, she, it, we, you, theу жіктеу есімдіктерін білу;
1.5.10.1 объектілердің іс-әрекетін білдіретін сөздерді білу;
1.5.11.1 there is/are; конструкциясын білу;
1.5.12.1 орынды білдіретін сөздерді білу;
1.5.13.1 уақыттың негізгі предлогын – on апта күндері атауларының алдында қолдану;
1.5.14.1 have got+ зат есім конструкциясын пайдаланып сұрақтар қою
