VIII ТАРАУ. БАЛАБАҚШАДА БАЛАЛАРДЫҢ СӨЙЛЕУІН ДАМЫТУ

5
6.2. Әңгімелесуді жүргізу әдістемесі……………………………………67
6.3. Айтылымға үйрету міндеттері ........................…………………...
....69
6.4. Қабылдау бойынша айтылым...........………………………..........
....74
6.5. Есте сақтау бойынша айтылым..........…………………… ...........
....77
6.6. Қиялдау бойынша айтылым....……………………………….........
..80
6.7. Балаларды мазмұндауға үйрету ...………………………………....
.84
VII ТАРАУ
. 
БАЛАЛАРДЫ КӨРКЕМ ӘДЕБИЕТПЕН ТАНЫСТЫРУ
ӘДІСТЕМЕСІ
7.1. Көркем шығармалардың ұйымдастырылған оқу қызметтеріндегі
оқылуы .........................….
....................................................................................89
7.2. Сөйлеуді дамыту ұйымдастырылған оқу қызметтерінде ақпараттық
-
коммуникативтік технологияларды қолдану
..................................................95
VIII ТАРАУ. БАЛАБАҚШАДА БАЛАЛАРДЫҢ СӨЙЛЕУІН
ДАМЫТУ ЖҰМЫСЫН ЖОСПАРЛАУ 
8.1. Сөйлеуді дамыту бойынша жұмысты жоспарлау түрлері ………100
ҚОРЫТЫНДЫ
……..…………………………………………………
..103
ГЛОССАРИЙ
………………………………………………………….
..104
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
.......……….……...
.. .108
КІРІСПЕ
Адамның әлеуметте ойдағыдай өмір сүруі үшін қажетті маңызды 
дағдысы 
–
басқа адамдармен қарым
-
қатынас жасау білігі. Адам қарым
-
қатынас жасау кезінде ақпараттың бөлігін әңгімелесушіге ым
-
ишара 
көмегімен жеткізеді. Алайда, оның басым бөлігі әлемде тек адамға ғана 
қолжетімді бірегей білікке тиесілі. Бұл білік 
–
сөйлеу. Балалардың қалыпты 
дамуы жүйелі сөйлеуді меңгеруден құралады. Бұл адамдар үшін туа біткен 
білік
болып табылмайды және сәби үшін оны өздігінен меңгеруге тура 
келеді. Сөйлеу ұрпақ бойы қалыптасып және үздіксіз өзгеріп, адам өмірінің 
ең маңызды құраушыларының бірі болып табылады. Кішкентай баланың 
алдында үлкен, маңызды міндет тұр 
–
бұл өз ойын дұрыс және түсінікті 
жеткізу өнерін меңгеру, ана тілінің бар байлығы мен сан алуандығын 
меңгеру. Ереже бойынша бала оны ойдағыдай орындайды.
Сөйлеу 
–
адамға туғаннан берілмейтін табиғаттың керемет сыйы. 
Сәбидің сөйлей бастауы үшін біраз уақыт өтуі қажет. Мектепке дейінгі жаста 
баланың сөйлеу дамуында жеке ерекшеліктер мен кемшіліктер пайда бола 
бастайды. Бұл аталған кезеңде (орташа 5 жаста) сөйлеудің қалыптасуының 
аяқталу себебінен болады. Мектеп жасына дейінгі кезеңде баланың сөйлеуін 
дамыту мақсаты 
–
балаға ана тілінде сауатты, әдемі, мәнерлі ауызекі сөйлеуді 
меңгеруге, өзінің ойын, сезімін, әсерін сөйлеу арқылы нақты, ашық, бейнелі 
жеткізуге үйретуге көмектесу болып табылады.
Балалардың сөйлеуін дамыту 
–
мектеп жасына дейінгі балалардың 
танымдық сөйлеуін дамытудың негізгі міндеттерінің бірі болып табылады. 
Ол тек үлкендердің және балалардің еркін қарым
-
қатынас жасауын 
дамытудан ғана емес, сондай
-
ақ ауызекі сөйлеудің барлық құраушыларынан 
құралады: сөз байлығының қалыптасуы, сөйлеудің дыбыстық мәдениетімен 
жұмыс жасау, жүйелі сөйлеудің дамуы және сауатқа үйретуге дайындау. 
Сондай маңызды және жауапты міндеттердің ойдағыдай жүзеге асырылуы 
тәрбиешінің кәсіби даярлығының жоғары деңгейімен анықталады.
«Сөйлеуді дамыту негізі» оқу құралы мектеп жасына дейін сөйлеуді 
дамыту мәселелерін зерделеу бойынша 0101000 «Мектепке дейінгі тәрбие 
және оқыту» мамандығы бойынша
оқып жүрген студенттер үшін әзірленген.
Оқу құралында мектеп жасына дейінгі балалардың сөйлеуінің даму негізі, 
сәбилер балабақшасында ана тілін оқыту мазмұны мен әдістері 
қарастырылады. Аталған оқу құралының негізінде сөйлеудің дамуының жан
-
жағын қамтитын әртүрлі, сондай
-
ақ өзара байланысқан міндеттерді шешуге 
бағытталған кешенді тәсілдеме, әдістеме жатыр. Оқу құралы сегіз бөлімнен 
құралады, олардың әрқайсысы тақырыпты толық ашады.
Әдістеме теориясын білу 
–
баланың ана тілін меңгеру заңдылығын 
түсіну болып табылады. Аталған оқу құралы тілді меңгерудің табиғи 
процесінің маңызды заңдылықтарын сипаттаудан басталады. Оқу құралының 
негізгі мазмұны тілді меңгеру заңдылықтарынан шыққан, әдістемелік 
принциптерден құралған сөйлеуге үйрету тәсілдерінің сипаттамасынан 
тұрады. Үйрету тәсілдерінің сипаттамасы болашақ тәрбиеші 
–
студенттер

6
оқытушыларының 
жетекшілігімен 
негізгі 
балабақшаның 
тәрбиеленушілермен
жұмыс істей отыра, орындаулары қажет практикалық 
тапсырмалармен қоса беріледі. Оқу құралында балабақшада ана тілді 
үйретудің және сөйлеуді дамытудың негізгі бөлімдері бойынша жұмыс 
мазмұны мен әдістеме мәселелері баяндалады. Кіші, орта және мектепке 
дейінгі ересек 
жасына дейінгі балалардың сөйлеуін дамыту бойынша жұмыс 
ерекшеліктері қарастырылады. Оқу құралының әрбір бөлімі студенттерге 
арналған қайталау сұрақтарымен және тапсырмалармен қоса беріледі.
Біз оқу құралын құрастыра отыра, келесі мәселелер бойынша ғылыми
-
практикалық ұсыныстар беруге тырыстық: әртүрлі жастық топтарында 
айтылымды үйретуді қалай жақсырақ ұйымдастыру, қандай да бір тәсілдерді 
қандай тиімділікпен ұйымдастыру.Біз ұйымдастырылған оқу қызметтердің
тақырыптарына және мазмұнына, сондай
-
ақ оларды жүргізудің әдістемесіне 
жаңашылдық енгізу міндетін алдымызға қойдық. Қосымша мен ұсынымдар 
практикалық материалдармен сипатталады. Бұл бір жағынан оқу 
сағаттарының
жобалы конспектісі, ал екінші жағынан ұйымдастырылған оқу 
қызметтердің
мазмұнының, оның құрылымының немесе қандай да бір жеке 
бөлігінің қысқаша сипаттамасы болып табылады. Ұсынылатын оқу құралы 
студенттерге мектеп жасына дейінгі балалардың тілдік дамуы секілді 
мектепке дейінгі педагогиканың маңызды мәселесін меңгерулеріне 
көмектеседі.
Бұл оқу құралының 
мақсаты
–
балалардың сөйлеуін дамыту 
әдістемесінің теориялық негізін меңгеруге, коммуникативтік біліктердің 
қалыптасуына, бар білімдерді жүйелеуге және ой
-
өрісін кеңейтуге 
көмектеседі.
Оқу құралының мақсаты келесі 

жүктеу/скачать 1,63 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: