"Былғары шикізаттары және жартылай фабрикаттардың экспертизасы" таңдау компонентінің



бет15/20
Дата08.11.2019
өлшемі0,61 Mb.
#51448
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   20
Байланысты:
былғары экспертиза


21-22 лекция Пикельдеу үрдісі
Пикельдеу - былғары жартылай фабрикаттарын илеуге даярлау үшін және өзеңнің талшықты құрылысын жұмсартып сонымен қатар, мех терілерінде илеуге даярлау үшін қолданылады. Бұл үрдісте тері өңдеу пикельде яғни, өзеңнен колаген талшықтарын кептіру мен борпылдақтар, ас тұзы мен қышқыл ертіндісінде жүреді.

Пикельдеуді жарғақты консервіленгенде де қолданады. Былғары өндірісінде пикельдеу үшін күкірт, кей кезде сірке қышқылын, ал мех өндірісінде күкірт және сірке, көбінесе құмырсқа қышқылын, қолданады. Қышқыл тек өзең бетінің борпылдақтануына әсерін тигізеді. Бейтарап түз ретінде әдетте, натрий хлоридін пайдаланады. Тұз теріні ісіндіреді де, кейін жарылуына әкеліп соғады. Ертінділер келесі концентрацияға сәйкес болғаны жөн: H2 SO4 - 9-12 г/л, ас тұзы - 50-60 г/л. Оптимальды температура 25-28оС, жібіген және шелденген теріден ертінді 5-6 есе артық болады. Теріні пикельдегенде орташа 10-12 сағат ұстайды, егер оның температурасы мен концентрациясына параметр қойылса, тіпті бірнеше күн жатса да ештеңе етпейді.

Осыдан кейін тері жұмсақ және икемді болады да, одан өнім жасау оңайға соғады. Егер қайтадан жуып кептірсе, тері қатайып кетеді. Бұны болдырмас үшін, тағы бір операция илеу қажет. Илемес бұрын теріні ертінділерден жуып, сығып, мех жағын жоғары қаратып, оның үстіне тақтай жауып, жүкпен бастырады да, 2-3 тәулікке қояды. Сосын бейтараптау керек. Бейтараптау үшін 1-1,5 г/л сода және фотографиялық гипосульфит - 10 г/л концентрациялы зат пайдаланылады. Теріні осы ертіндіде 20-60 минут ұстайды.

Кейде кейбір шикізаттардың түрлерін пикельдеу кезінде (қоян, түлкі, шиебөрі т.б.) қышқыл мен алюминийдің ашудас қоспаларын қолданады. Былғары және мех сапасы пикельдеудің дұрыс жүргізілуіне байланысты. Мысалы жарғақты пикельдеу кезінде қышқылдар жеткіліксіз болса, онда жарғақтың беті хром илегіштерінің негізділігінің күрт көтеріліп кетуіне байланысты тартылып қалады. Керісінше пикельде қышқылдың артық мөлшерімен берілуі былғарының қатты болып кетуіне әкеліп соғуы мүмкін.



Қышқылдың мөлшерін анықтау. 5 см3 пикельді 20 см3 тазартылған сумен (мех жартылай фабрикатына арналған пикельді сумен сұйытпайды) араластырарда қызғылт индикатордың қатысуымен 0,1 н натрий гидроксиді ерітіндісімен титрлейді.

Органикалық қышқылдарды пайдалану кезінде титрлеуді фенолфталейннің қатысуымен әлсіз қызғылт түстің 20 мин. аралығында жойылмағанға дейін жүргізеді,



Х1 - тұз, Х2 - күкірт және Х3 - сірке қышқылының мөлшері, г/л,



бұл жерде: а - титрлеуге кеткен 0,1 н натрий гидроксиді ерітіндісінің көлемі, см3; к - натрий гидроксідінің ерітіндісінің титріне түзетпе; 0,00365 - 0,0049 және 0,006 - 1 см3 5,1 н натрий гидроксиді ерітіндісіне сәйкес, қышқылдың мөлшері.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   20




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет