Дауыссыз дыбыстар



бет3/4
Дата24.02.2022
өлшемі31,76 Kb.
#133212
1   2   3   4
Байланысты:
Документ Microsoft Office Word
алтынайга, топ, Картоп чипсилерінің зияны , 2023
Дауыссыздардың жуандауы орыс. твёрдость согласных — көрші жуан дауысты дыбыстың әсерімен дауыссыздардың жуандап айтылуы. Мысалы: ар, он, тар, бар ср. ер, өн, тер, бер. Әр уақытта жуан айтылып, буын талғайтын дауыссыздар: қ, ғ. Мысалы: қар, ғана, сақ, доға.
Дауыссыздардың жіңішкеруі орыс. мягкость согласных — тілдің орта шені таңдайдын орта шеніне нық тиіп, сонан соң бірден ашылып кетуі арқылы жасалып, әрдайым жіңішке айтылатын дауыссыздар: к, г. Орыс сөздерінде кездесетін ч, щ дыбыстарының да жуан сыңары жоқ, ал қалған дауыссыздар буын ыңғайына қарай жуан, жіңішке болып айтыла береді. Мысалы: қазақ тілінде am — em, үн — үн, тор — тер, аз — әз.
Дауыссыздарды үш үлкен топқа бөледі:

Қатаң

п, к, қ, т, с, ф, х, ц, ч, ш, щ, һ

Ұяң

б, в, г, ғ, д, ж, з

Үнді

Мұрын жолды

м, л, н, ң

Ауыз жолды

л, р, й, у

Тағы қараңыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • Дауыссыздар үндестігі

  • Дауысты дыбыстар

  • Дауыстылар үндестігі

  • Грамматика

  • Дыбыстар

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1.  Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Ғылымтану. Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын- Павлодар: ҒӨФ «ЭКО», 2006. ISBN 9965-808-78-3

  2.  Тіл білімі терминдерінің түсіндірме сөздігі — Алматы. «Сөздік-Словарь», 2005 жыл. ISBN 9965-409-88-9

  3.  Қазақ тілі. Энциклопедия. Алматы: Қазақстан Республикасы Білім, мәдениет және денсаулық сақтау министрлігі, Қазақстан даму институты, 1998 жыл, 509 бет. ISBN 5-7667-2616-3





Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет