«Жаңа заман» секвенирлеу әдістері - next-generation sequencing (NGS)

• Пиросеквенирлеу: Бұл әдіс секвенирлеу үшін пирофосфатаза реакциясын қолданады, бұл нуклеотидтің қосылуы кезінде жарықтың бөлінуіне әкеледі. Бұл жарық сәулеленуі жазылады және реттілікті анықтау үшін қолданылады.
• Флуоресцентті таңбаланған нуклеотидтерді пайдалана отырып, молекулалық кластерлерде секвенирлеу технологиясы: ДНҚ тізбегін анықтау үшін флуоресцентті таңбаланған нуклеотидтерді пайдаланады.
• Иондық жартылай өткізгішті секвенирлеу: жартылай өткізгіш микрочиптерді қолдануға негізделген. Бұл тәсілдің мәні өте қарапайым және ДНҚ үлгісінде синтезделген ДНҚ полимераза тізбегін ұзарту кезінде микрочипте рН-ның жергілікті өзгеруін тіркеу болып табылады

Секвенатор түрлері

• Геномдық талдау - жеке медицинаның мүддесі үшін адамның толық геномдарының реттілігі немесе таза іргелі және қолданбалы мақсаттары бар вирустардың, бактериялардың, архейлердің, өсімдіктердің, саңырауқұлақтардың және жануарлардың бұрын зерттелмеген геномдарының реттілігін ресеквенирлеу;
• РНҚ секвенирлеу (RNA-Seq);
• Метагеномдық секвенирлеу - әртүрлі үлгілердегі микроорганизмдердің әртүрлілігін бағалау;
• ДНҚ ақуыздарының өзара әрекеттесуін талдау (ChIP-Seq) — транскрипциялық факторлардың және басқа ДНҚ байланыстыратын ақуыздардың ген экспрессиясына және ол арқылы жасушалардың, мүшелер мен тіндердің фенотиптік және физиологиялық ерекшеліктеріне әсерін зерттеу;
• Бисульфитті секвенирлеу және оның модификациясы (мысалы, RRBS) — геномдағы немесе оның учаскелеріндегі метилденуді бағалау;
• Мақсатты секвенирлеу (экзомалық реттілік, митохондриялық гендердің реттілігі, ампликондардың реттілігі);

Негізгі әдебиеттер

• 1. Кистаубаева А.С. Өндірістік биотехнология негіздері: оқу құралы. − Алматы, 2014 – 164 бет
• 2. А.М. Есимова. Биотехнология өндірісіндегі технологиялық сызба нұсқа. Оқу құралы. Қарағанды, 2020. – 176 бет
• 3. Кенжебаева С.С. Биотехнологиядағы қазіргі әдістер: Оқулық/ С.С.Кенжебаева.- Алматы: «Бастау» баспасы, 2013.-200 бет
• 4. Огурцов А. Н. Основы генной инженерии и биоинженерии : учеб. пособие : в 2-х ч. – Ч. 1. : Молекулярные основы генных технологий / А. Н. Огурцов, О. Н. Близнюк, Н. Ю. Масалитина. – Харьков : НТУ «ХПИ», 2018. – 288 с. – На рус. яз. ISBN 978-617-7602-27-8
• 5. Сыман, К. Ж. Биотехнология нысандары [Текст] : оқу құралы / К. Ж. Сыман. - Алматы : Нұр-Принт, 2016. - 112 бет. - ISBN 978-601-263-213-2
• 6. Кабылбекова Г.К. Тағамдық биотехнология: Дәрістер циклі.-Алматы, 2019
• 7. Аубакиров Х.Ә.: Биотехнология: Оқулық – Алматы: ЖШС РПБК «Дәуір», 2011.-368 бет.

жүктеу/скачать 3,06 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: