Массалық күштерді көбінесе көлемдік деп атайды, олар массаға, ал біртектес сұйықтарда көлемге де пропорционал болады. Массалық күштердің қатарына ауырлық күші, инерция күштері және центрден тепкіш күштер жатады.
Беттік күштер өздері әсер ететін беттің ауданына пропорционал. Беттік күштерге сұйық бетіне қалыпты (сығу немесе қысу күштері және созу күштері) және жанама (үйкеліс күштері) әсер ететін күштерді жатқызамыз. Сығу және созу беттік күштері тыныштықтағы сұйықта да, қозғалыстағы сұйықта да кездеседі, ал үйкелістің беттік күштері тек қана қозғалыстағы сұйықтарда ғана пайда болады.
Ұсынылған әдебиеттер 1. М.С. Овчаров, И.С. Өтебаев. Гидравлика және гидрожетек негіздері. Қарағанды: ҚарМУ баспасы, 2004.
2. В.Г. Гейер и др. Гидравлика и гидропривод. М.:Недра, 1991.
3. Р. Р. Чугаев. Гидравлика. Ленинград: Энергия, 1975.
СӨЖ арналған бақылау сұрақтары 1. Тамшылы және газ тәріздес сұйықтардың тығыздығын анықтау.
2. Тамшылы және газ тәріздес сұйықтардың тұтқырлығын анықтау.
3. Сұйықтың сығылуын есептеу.
4. Сұйыққа әсер ететін күштерді анықтау.
Дәріс 2. Гидростатика Дәріс жоспары: 1. Гидростатикалық қысым түсінігі;
2. Гидростатикалық қысым қасиеттері;
3. Гидростатиканың негізгі теңдеуі. Паскаль заңы;
4. Сұйықтың жазық қабырғаға қысым күші;
5. Қисықсызықты қабырғаларға сұйықтық қысымының күші;
6. Түтікшенің сұйықпен түзусызықты тең үдемелі қозғалысы;
7. Архимед заңы.
Дәрістің қысқаша мазмұны Сұйыққа әр түрлі күштер әсер етеді, оларды массалық және беттік күштер деп бөлуге болады.Массалық күштерді көбінесе көлемдік деп атайды, олар массаға, ал біртектес сұйықтарда көлемге де пропорционал болады. Массалық күштердің қатарына ауырлық күші, инерция күштері және центрден тепкіш күштер жатады. Беттік күштер өздері әсер ететін беттің ауданына пропорционал. Беттік күштерге сұйық бетіне қалыпты (сығу немесе қысу күштері және созу күштері) және жанама (үйкеліс күштері) әсер ететін күштерді жатқызамыз. Сығу және созу беттік күштері тыныштықтағы сұйықта да, қозғалыстағы сұйықта да кездеседі, ал үйкелістің беттік күштері тек қана қозғалыстағы сұйықтарда ғана пайда болады.
