Дипломдық жұмысты орындауға тапсырма №

Кесте 1 Шардара ауданы Достық елді мекені метеорология станциясы кейінгі жылдардағы мәліметі

жүктеу/скачать 364,5 Kb. бет 4/14 Дата 20.10.2023 өлшемі 364,5 Kb. #187078 түрі Диплом

Бұл бет үшін навигация:

• Ауа температурасы
• Жауын – шашын мөлшері

Кесте 1 Шардара ауданы Достық елді мекені метеорология станциясы кейінгі жылдардағы мәліметі Жылдар айлар сәуір мамыр маусым шілде тамыз қыркүйек Орташа көп жылдық Ауа температурасы Көп жылдық 14,3 20,3 24,0 26,8 24,7 19,0 13,4 2007 жыл 16,3 20,7 26,2 28,6 26,0 19,8 14,3 Жауын – шашын мөлшері Көп жылдық 42,0 22,0 8,0 3,0 3,0 3,0 13,5 2007 жыл 9,4 31,0 1,1 - 2,0 19,0 14,3 2.1. Зерттеулерді жүргізу жағдайлары, сызбасы мен әдісі Зерттеулер Шардара ауданы Достық елді мекенін аймағында жүргізілді. Тәжірибені жүргізген жылдағы метеорологиялық жағдайларды сипаттайтын мәліметте 2-кестеде келтірілген. Кестеден күріштің қалыпты өсіп дамуына сол жағдайлардың қолайлы болғандығын көруге болады. Тәжірибе үшін далалы-батпақты тұздалмаған топырақты М.Әуезов атындағы ОҚМУ базасының күріш егістік аймағынан алды. Оның агрохимиялық сипаты 2-кестеде көрсетілген. Ол құрамындағы гумус пен азоттың көп мөлшерде болуымен ерекшеленеді. Құрамында жылжымалы фосфор мен калийдің жеткілікті болуына байланысты, топырақты осы қоректік элементтермен орташа қамтамасызданған топыраққа жатқызуға болады. Кесте - 2 Далалы-балшықты топырақтың агрохимиялық сипаты Гумус % Азот Фосфор Калий Жалпы Аммиакты топырақ мг/кг Нитратты топырақ мг/кг Жалпы % Жылжымалы топырақ мг/кг Жалпы % Ауыспалы топырақ мг/кг 3,0 0,18 12,8 30,0 0,09 22,3 1,62 170 Кесте – 3 Күріштің вегетациялану кезеңіндегі метерологиялық шарттардың сипаты Айлар Ауаның температурасы, 0С Эффект суммасы Тиімді температураның қосындысы 0С Жауын шашын суммасы, мм Орташа Көпжылдықтардың ауытқулары Максималді Минималді Мамыр Маусым Шілде тамыз 21,7 24,8 25,2 24,6 +2,7 0,0 -1,5 -0,1 38 37 40 40 8,0 8,0 13,0 12,0 362,0 444,0 471,0 452,6 16 8 2 0 Вегетациялық периодтағы барлығы 1729,6 Тәжірибеге «Авангард» сортындағы күріш алынды. Авангард сортындағы күріштің вегетациялық кезеңі 118-110 күн. 1982 жылдан бастап Казақстанда аудандастырылған. Оның өнімділігі жоғары (80-90 ц/га). Вегетациялық тәжірибе көлемі 10 кг болатын ыдысқа келесі сызба бойынша абсолютті құрғақ топырақпен жүргізілді: Бақылау (тұздалмаған топырақ) 0,05% Cl бар топырақ (хлорлы фон) 0,05% Cl + N бар топырақ 0,05% Cl + P бар топырақ 0,05% Cl + NP бар топырақ Тәжірибе алты рет қайталанды. Ыдысты толтырарда егінге дейін 15 күн бұрын қажетті тұздылық типімен дәрежесін жасап алу үшін химиялық таза NaCl тұзының қажетті мөлшерін септі. Азотты тыңайтқыш ретінде мочевина Co(NH2)2 мен қос суперфосфатты Ca(H2PO4)2∙H2O қолданылды. Тыңайтқышты күріш еккенге дейін 1 күн бұрын ыдысты толтыру кезінде енгізеді. Абсолютті құрғақ 1 кг топыраққа кететін азоттың мөлшері 0,20 г/кг, ал фосфордікі 0,16 г Р2О5 болды. Егіс егуді алдын ала суға малынып, тұқымды жарып шыққан дәндермен жүргізді (35 дана ыдыс). Ыдыста өсімдіктің биіктігіне қарай 5-7 см су қабатын ұстап тұрды. Көгендеу фазасынан бастап әр бір ыдыста 20 өсімдіктен, вегетацияның соңында 9 өсімдіктен қалдырды. Вегетация кезінде тәжірибеде фенологиялық бақылау мен биометрлік анализдер жүргізілді. Күріш өсімдігінің негізгі даму фазалары басталған күндерді белгіледік, олардың биіктігін өлшедік, жанама өсінділердің мөлшерін есептедік. Даму фазалары бойынша күріштің вегетативті салмағының жиналуын анықтадық. Сағақтану және гүлдену фазаларында жапырақтың құрамындағы минералды азот пен фосфорды анықтадық. Ол В.В.Церминг пен К.П.Магницкийдің лабораториясының көмегімен жүргізілді. Фиксациялаудан кейін жапырақтағы жалпы және ақуызды азоттық, валдық фосфордың құрамы анықталды. Пісу кезеңінен бастап күріш өнімінің құрылымын анализдедік. Өнімді вегетацияның соңында есептеді. Далалы-балшықты топырақтың агрохимиялық сипатын анықтау үшін Тюрин бойынша гумустық құрамын, Неслер реактивінің көмегімен аммиакты, Гранвальд-Ляжу бойынша нитратты, Мальцевой-Гриценко бойынша валдық азотты, фосфорды және калийді анықтадық (анализдедік). Өсімдікті көгерту Мальцевой-Гриценко әдісі бойынша жүргізілді, одан кейін жалпы азотты коельдаль аппаратының көмегімен, ал фосфорды калориметрлік әдіспен анықтадық. Ақуыздың азотты Барнийейн бойынша анықтадық. Күріш дәндерінің өнімін А.В.Соколовтың математикалық әдісімен анықтадық. жүктеу/скачать 364,5 Kb. Достарыңызбен бөлісу: