онда: Сс · Сд / СА · СВ < 1

онда: Сс · Сд / СА · СВ < 1

немесе: Сс · Сд < СА · СВ

Бұл кері реакцияның жүру жағдайы.

ХТТ әсер ететін факторлар

• ХТТ әсер ететін факторлар

1847 ж. Француз ғалымы Ле Шателье тұжырымдады:

Егер жүйе химиялық тепе–теңдік күйде,тұрған жағдайда оның

сыртқы жағдайларының біреуін,мысалы,концентрацияны,

Температураны немесе қысымды өзгертсе, онда тепе-теңдік

Осы өзгеріске, қарсы тұратын реакцияның бағытына қарай

ығысады.

Мысалы: N2 + 3H2 2NH3 ∆H° = -92 кДж

1.Концентрация Сбас.↑ ХТПТ→ тура реакция жағына ығысады

ХТТ → өнім

2.Температура

Т↑ өссе, ХТТ эндотермиялық реакция жаққа ығысады (∆Н > О)

Т↓ төмендесе, ХТТ экзотермиялық реакция жаққа ығысады.

3.Қысымның ХТТ әсері

а) Eгер Р↑, V тура↑, ∆n ↓ - ХТТ тура реакция жағына ығысады.

б) Егер Р↓, V кері ↓, ∆n ↑ - ХТТ кері реакция жағына ығысады.

в) Егер n1 = n2 – қысым әсер етпейді.

4.Катализатор: ХПТ өте тез жетілуіне әсер етеді, V тура, V кері

бірдей жоғарылатады.