«Жаратылыстану»



Pdf көрінісі
бет1/4
Дата18.11.2019
өлшемі1,61 Mb.
#52007
  1   2   3   4
Байланысты:
1 ЖБ Жаратылыстану 4 сынып каз


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

«Жаратылыстану» пәнінен 

 

жиынтық бағалауға арналған әдістемелік ұсыныстар 

 

4-сынып 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Нұр-Сұлтан, 2019 

 


Әдістемелік ұсыныстар мұғалімге 4-сынып білім алушыларына «Жаратылыстану» пәні 

бойынша жиынтық бағалауды жоспарлау, ұйымдастыру және өткізуге көмек құралы ретінде 

құрастырылған.  Әдістемелік  ұсыныстар  бастауыш  білім  беру  деңгейінің  1-4-сыныптарына 

арналған «Жаратылыстану» пәнінен үлгілік оқу бағдарламасы (оқыту қазақ тілінде) мен оқу 

жоспарының негізінде дайындалған.  

Бөлім/  ортақ  тақырып  бойынша  жиынтық  бағалаудың  тапсырмалары  мұғалімге  білім 

алушылардың  тоқсан  бойынша  жоспарланған  оқу  мақсаттарына  жету  деңгейін  анықтауға 

мүмкіндік береді. 

Әдістемелік ұсыныстарда бөлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалауды өткізуге 

арналған бағалау критерийлері мен дескрипторлары бар тапсырмалар ұсынылған. Сондай-ақ, 

жинақта білім алушылардың оқу жетістіктерінің мүмкін деңгейлері (рубрикалар) сипатталған. 

Тапсырмалар мен рубрикалар ұсыныс түрінде берілген. 

Тоқсандық жиынтық бағалауды өткізу үшін спецификацияда тапсырма үлгілері мен балл 

қою  кестесі  ұсынылған.  Спецификация  стандартталған  және  оны  тоқсандық  жиынтық 

бағалауды өткізуде басшылыққа алу міндеттелген. 

Әдістемелік ұсыныстар бастауыш сынып мұғалімдеріне, мектеп әкімшілігіне, білім беру 

бөлімінің  әдіскерлеріне,  критериалды  бағалау  бойынша  мектеп,  өңірлік  үйлестірушілеріне 

және басқа да мүдделі тұлғаларға арналған. 

 

 



Әдістемелік  ұсыныстарды  дайындау  барысында  ресми  интернет-сайттағы  қолжетімді 

ресурстар (суреттер, фотосуреттер, мәтіндер, аудио және бейнематериалдар) қолданылды. 



 

 



МАЗМҰНЫ 

І ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР .............. 4

 

«Жанды табиғат. Өсімдіктер» бөлімі бойынша жиынтық бағалау ........................................... 4



 

«Жанды табиғат. Жануарлар» бөлімі бойынша жиынтық бағалау ........................................... 7

 

І тоқсан бойынша жиынтық бағалаудың спецификациясы .................................................... 11



 

ІІ ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР ........... 17

 

«Жанды табиғат. Адам» бөлімі бойынша жиынтық бағалау ................................................... 17



 

«Заттар және олардың қасиеттері» бөлімі бойынша жиынтық бағалау ................................. 20

 

ІІ тоқсан бойынша жиынтық бағалаудың спецификациясы .................................................... 23



 

ІІІ ТОҚСАН БОЙЫНШ1А ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР ........ 29

 

«Табиғат физикасы» бөлімі бойынша жиынтық бағалау ......................................................... 29



 

«Заттар және олардың қасиеттері» бөлімі бойынша жиынтық бағалау ................................. 32

 

ІІІ тоқсан бойынша жиынтық бағалаудың спецификациясы .................................................. 35



 

IV ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР .......... 41

 

«Жер және ғарыш» бөлімі бойынша жиынтық бағалау ........................................................... 41



 

«Табиғат физикасы» бөлімі бойынша жиынтық бағалау ......................................................... 44

 

IV тоқсан бойынша жиынтық бағалаудың спецификациясы ................................................. 47



 

 

 



 



І ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР 

«Жанды табиғат. Өсімдіктер» бөлімі бойынша жиынтық бағалау 

Бөлімше 

2.1 Өсімдіктер 

 

Оқу мақсаты 

4.2.1.4 Тұқым таралу жолдарын сипаттау 

4.2.1.5  Төменгі  және  жоғарғы  сатыдағы  өсімдіктерді 

ажырату 


 

Бағалау критерийі 

Білім алушы 

 



Өсімдік тұқымының таралу жолдарын атайды  

 



Төменгі және жоғары сатыдағы өсімдіктерді 

ажыратады 

 

Төменгі және жоғары сатыдағы өсімдіктердің   



ерекшелігін сипаттайды 

 

Ойлау дағдыларының  



деңгейі 

Білу және түсіну 

Қолдану 

 

Орындау уақыты 

20 минут 

 

1-тапсырма 

Суреттерге мұқият қара. Өсімдіктің тұқымы қандай жолдармен таралады? Жаз. 

 

 



_______________________________ 

 

 



 

_______________________________ 

 

 

_______________________________ 



 

 

 



_______________________________ 

 

 



 



2-тапсырма 

a)  Өсімдіктер мен олардың  топтары арасындағы сәйкестікті анықта. 

 

қайың 


 

жоғары  сатыдағы  өсімдік 

төменгі сатыдағы  өсімдік 

 

балдыр 



бәйшешек 

 

b) Төменгі және жоғары сатыдағы өсімдіктердің қандай айырмашылығы бар?  



__________________________________________________________________ 

__________________________________________________________________ 



 

 

Бағалау критерийі 

Тапсырма 

№ 

Дескриптор 

Білім алушы 

Балл 

Өсімдік тұқымының 

таралу жолдарын атайды  

 



өсімдік  тұқымының  таралу  тәсілдерін 

атайды: 


- бірінші тәсіл; 

- екінші тәсіл; 

- үшінші тәсіл; 

- төртінші тәсіл; 

 

 





Төменгі және жоғары 

сатыдағы өсімдіктерді 

ажыратады 

Төменгі және жоғары 

сатыдағы өсімдіктердің   

ерекшелігін сипаттайды 

 



төменгі сатыдағы өсімдікті анықтайды; 



жоғары сатыдағы өсімдіктерді 

анықтайды: 

- бірінші; 

- екінші; 

 

 



төменгі және жоғары сатыдағы 



өсімдіктердің айырмашылығын 

сипаттайды. 



Барлығы  

8 




«Жанды табиғат. Өсімдіктер» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты 

ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика 

 

Білім алушының аты-жөні: ______________________________________________ 

 

 

Бағалау критерийі 

 

Тапсырма  

№ 

Оқу жетістіктерінің деңгейі 

Төмен 

Орта 

Жоғары 

Өсімдік тұқымының таралу 

жолдарын атайды  

Өсімдік тұқымының таралу 



жолдарын 

сипаттауда 

қиналады. 

 

Өсімдік тұқымының су арқылы/ 



жел арқылы/жануарлар 

арқылы/ өздігінен таралу 

жолдарын анықтауда 

қателіктер жібереді.   

Өсімдік тұқымының таралу 

жолдарын дұрыс атайды. 

 

Төменгі және жоғары 



сатыдағы өсімдіктерді 

ажыратады 

Төменгі және жоғары 

сатыдағы өсімдіктердің 

ерекшелігін сипаттайды 

 



Төменгі және жоғары 

сатыдағы өсімдіктерді 

ажыратуда және олардың 

айырмашылығын сипаттауда 

қиналады. 

 

Төменгі сатыдағы/ жоғары 



сатыдағы өсімдіктерді 

ажыратуда/олардың 

айырмашылығын сипаттауда 

қателіктер жібереді. 

 

Төменгі және жоғары 



сатыдағы өсімдіктерді  

ажыратады, олардың 

айырмашылығын сипаттайды. 

 




«Жанды табиғат. Жануарлар» бөлімі бойынша жиынтық бағалау 

Бөлімше 

2.2 Жануарлар 

 

Оқу мақсаты 

4.2.2.2 Бунақденелілердің тіршілік циклін сипаттау 

4.2.2.3  Өсімдікқоректі  және  жыртқыш  жануарларды 

ажырату 


4.2.2.4 Симбиоздық қарым-қатынасқа мысал келтіру  

4.2.2.7 Жойылу шегінде тұрған жануарларға мысал келтіру 



 

Бағалау критерийі 

Білім алушы 

 



Бунақденелілердің даму кезеңдерін атайды 

 



Жануарларды қоректену түріне қарай 

жіктейді  

 

Симбиоздық қарым-қатынаста тіршілік 



ететін жануарларды атайды 

 



Жойылу қаупі төніп тұрған жануарларды 

атайды  


 

Ойлау дағдыларының  

деңгейі 

Білу және түсіну 

Қолдану 

 

Орындау уақыты 

20 минут 

 

1-тапсырма 

 

Суретті пайдаланып, көбелектің даму кезеңдерінің атауын жаз.  



 

 

 

 

 

 

 

 

 

 



2-тапсырма 

Көрсетілген жануарлардың қоректену түріне қарай қай топқа жататынын анықта. 

Кестеге сәйкес нөмірін жаз.  

 

 



 

 





 

Қоректену түрі 

Нөмірлері 

шөпқоректі 

 

жыртқыш 


 

 

3-тапсырма 

a)  Суретте жануарлар арасындағы қарым-қатынастың қай түрі бейнеленген?  

 

 

________________________________________________________________________ 

 

b) Осындай қарым-қатынаста болатын жануарларға 1 мысал келтір.  



________________________________________________________________________ 

 

4-тапсырма 

a)  Жойылып кету қаупі бар жануарларды «+» таңбасымен белгіле. 

 

 



 

 

 



 

 

b) 



Жойылып бара жатқан жануарларға 1 мысал

 к

елтір.__________________________



 

 



Бағалау критерийі  Тапсырма 

№ 

Дескриптор 

Білім алушы 

Балл 

Бунақденелілердің 

даму 

кезеңдерін 



атайды 

көбелектің  тіршілік  циклінің  кезеңдерін 



атайды: 

- бірінші кезең; 

- екінші кезең; 

- үшінші кезең; 

- төртінші кезең; 

 

 





Жануарларды 

қоректену 

түріне 


қарай жіктейді 

шөпқоректі жануарларды анықтайды;  



жыртқыш жануарларды анықтайды; 

Симбиоздық  қарым-



қатынаста  тіршілік 

ететін  жануарларды 

анықтайды 

суретте  бейнеленген  қарым-қатынас  түрін 



атайды;  

аталған  қарым-қатынас  түріне  мысал 



келтіреді;  

Жойылу  қаупі  төніп 



тұрған  жануарларды 

атайды  


жойылу  шегінде  тұрған  жануарларды 

анықтайды: 

- бірінші жануарды; 

- екінші жануарды; 

 

 



жойылу шегінде тұрған жануарларға мысал 



келтіреді. 



Барлығы 



11 

10 

«Жанды табиғат. Жануарлар» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты  

ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика  

 

Білім алушының аты-жөні: ______________________________________________ 

 

 

Бағалау критерийі 

Тапсырма

№ 

Оқу жетістіктерінің деңгейі 

Төмен 

Орта 

Жоғары 

Бунақденелілердің 

даму 

кезеңдерін 



атайды 

Көбелектің даму кезеңдерін 



атауда қиналады.  

Көбелектің даму кезеңдерін атауда 

қателіктер  жібереді:  жұмыртқа/ 

дернәсіл/ қуыршақ/ ересек көбелек  

Көбелектің даму кезеңдерін 

атайды.  

Жануарларды 

қоректену 

түріне 

қарай жіктейді  



Шөпқоректі және жыртқыш 

жануарларды 

ажыратуда 

қиналады.  

Шөпқоректі 

жануарларды 

/жыртқыш 

жануарларды 

ажыратуда қателеседі. 

Шөпқоректі және жыртқыш 

жануарларды   ажыратады. 

Симбиоздық  қарым-

қатынаста 

тіршілік 

ететін  жануарларды 

анықтайды 

Жануарлар 



арасындағы 

қарым-қатынас 

түрін 

анықтауда  және  аталған 



қарым-қатынас 

түріне  


мысал келтіруде қиналады.  

Жануарлар  арасындағы  қарым-

қатынас  түрін  анықтауда/  аталған 

қарым-қатынас 

түріне 

мысал 


келтіруде қателеседі. 

Жануарлар 

арасындағы 

қарым-қатынас 

түрін 

анықтайды  және  аталған 



қарым-қатынас 

түріне 


мысал келтіреді.   

Жойылу қаупі төніп 

тұрған жануарларды 

атайды  


Жойылу шегінде тұрған 

жануарларды анықтауда  

және оларға мысал 

келтіруде қиналады. 

Жойылу шегінде тұрған 

жануарларды анықтауда/ оларға  

мысал келтіруде қателеседі. 

Жойылу шегінде тұрған 

жануарларды атайды және 

оларға мысал келтіреді. 


11 

І тоқсан бойынша жиынтық бағалаудың спецификациясы 

1. Тоқсан бойынша жиынтық бағалаудың мақсаты 

Тоқсан  бойынша  жиынтық  бағалау  білім  беру  мазмұнын  жаңарту  аясындағы  оқу 

бағдарламасының  мазмұнына  сәйкес  білім  алушылардың  оқу  мақсаттарына  жеткендігін 

тексеруге  және  тоқсан  барысында  меңгерген  білім,  білік  және  дағдыларын  анықтауға 

бағытталған.  

Спецификация  4-сыныпта  «Жаратылыстану»  пәнінен  тоқсан  бойынша  жиынтық 

бағалаудың мазмұны мен өткізу рәсімін сипаттайды.  

 

2. Тоқсан бойынша жиынтық бағалаудың мазмұнын анықтайтын құжаттар 

Бастауыш білім беру деңгейінің 1-4-сыныптарына арналған «Жаратылыстану» пәнінен 

үлгілік оқу бағдарламасы 

 

3. І тоқсан бойынша жиынтық бағалауға шолу 

3.1 Ұзақтығы – 40 минут 

Балл саны – 18  

 

3.2 Жиынтық бағалаудың құрылымы 

Тоқсан  бойынша  жиынтық  бағалауда  әртүрлі:  көп  таңдауы  бар,  қысқа  және  толық 

жауапты қажет ететін тапсырмалар қолданылады. 

Көп таңдауы бар тапсырмаларда білім алушы ұсынылған жауап нұсқаларынан дұрысын 

таңдайды.  

Қысқа жауапты қажет ететін тапсырмаларға білім алушы сөздер немесе сөйлемдер 

түрінде жауап береді. 

Толық жауапты қажет ететін тапсырмаларда максималды балл жинау үшін білім 

алушыдан тапсырманы орындаудың әр қадамын анық көрсетуі талап етіледі. 

Тапсырма бірнеше құрылымдық бөліктерден/сұрақтардан тұруы мүмкін. 

Берілген нұсқа қысқа және толық жауапты қажет ететін 6 тапсырмадан тұрады.   

 


12 

Тоқсандық жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы 

 

№ 

Бөлім 

Бөлімше  

Оқу мақсаты 

Тапсырманың сипаттамасы 

Тапсырма 

саны 

Жалпы  

балл 

Жанды табиғат 



(«Менің 

Отаным-


Қазақстан», 

«Құндылықтар» 

ортақ 

тақырыптары 



аясында) 

2.1 


Өсімдіктер 

4.2.1. 2 Өсімдіктің тіршілік циклін 

сипаттау 

Білім алушы ашық түрдегі қысқа 

жауапты қажет ететін тапсырманы 

орындайды.  



4.2.1.3 Тозаңдану нәтижесінде 



тұқымның түзілуін сипаттау 

Білім алушы ашық түрдегі толық 

жауапты қажет ететін тапсырмаларды 

орындайды.  



4.2.1.6 Өсімдіктерді қорғау 



жолдарын ұсыну 



2.2 

Жануарлар 

4.2.2.7 Жойылу шегінде тұрған 

жануарларға мысал келтіру 

4.2.2.8 Ұлттық саябақтар мен 

қорықтарды құрудың мақсаттарын 

түсіндіру 

Білім алушы ашық түрдегі қысқа және 

толық жауапты қажет ететін 

тапсырманы орындайды. 



4.2.2.6 Белгілі бір тіршілік 



ортасындағы қоректік тізбектердің 

модельдерін құрастыру 

Білім алушы ашық түрдегі қысқа 

жауапты қажет ететін тапсырмаларды 

орындайды.  



4.2.2.3 Өсімдікқоректі және 

жыртқыш жануарларды ажырату 



Барлығы 





18 

13 

4. Тапсырмалар мен балл қою кестесінің үлгісі  

 

«Жаратылыстану» пәнінен 1-тоқсанға арналған жиынтық бағалаудың тапсырмалары 

 

1-тапсырма 

а) Қиярдың өсу кезеңдерінің ретін анықтап, нөмірлеп көрсет. 



  

 

 

 



[1] 

b) Суретке сүйеніп, қиярдың өсу кезеңдерін сипаттап жаз 

1)  ________________________________________________________________ 

2)  ________________________________________________________________ 

3)  ________________________________________________________________ 

4)  ________________________________________________________________ 

5)  ________________________________________________________________ 

[5] 


 

2-тапсырма 

а) Суретте бейнеленген үдеріс қалай аталады?

 

 

 



________________________________________ 

 

b) Бұл үдерістің нәтижесінде не түзіледі? ___________________________________ 



[2] 

3-тапсырма 

Өсімдіктерді қалай сақтап қалуға болады? 2 мысал келтір. 

1)  __________________________________________________________________ 

2)  __________________________________________________________________ 

 

[2] 


 

14 

4-тапсырма 

a)  Суретте бейнеленген жануарлардың атауын жаз. 



 

 

 



 

_________________________ 

 

__________________________ 



b) Бұл жануарлардың саны неліктен азайып бара жатыр?  

_______________________________________________________________________ 

_______________________________________________________________________ 

 

[3] 



5-тапсырма 

Сурет бойынша үш қоректік тізбек құрастыр. 

 

 

 



 

 

[3] 



6-тапсырма 

Сызбаны толтыр. Әр топқа 1 мысал келтір.  



 

[2] 

Қоректену түріне қарай

Шөпқоректі жануарлар: 

__________________

Жыртқыш жануарлар:

_________________


15 

Балл қою кестесі 

 

№ 

Жауап  

Балл 

Қосымша ақпарат 

1а 


 

Толық жауапқа 



1 балл қойылады. 

 

1 b 



1) тұқымның өнуі 

Тапсырмаға сәйкес 



баламалы, қысқа 

немесе толық 

жауаптар 

қабылданады. 

2) өскіннің пайда болуы 

3) өсімдік сабағының өсіп-жетілуі 



4) өсімдіктің гүлдеуі 

5 ) өсімдіктің жеміс беруі  



2a 


Тозаңдану/өсімдіктің тозаңдануы 

 



2b 

тұқым/өсімдіктің тұқымы түзіледі 

 



Қызыл кітапқа енгізу/ өсімдіктерді қорғау туралы 

заң шығару/қорықтар құру/көгалдандыру/ арнайы 

бақ ұйымдастыру/ өсімдіктерді зерттеу, бақылау 

жұмыстарын ұйымдастыру/өсімдіктерді босқа 

жұлмау/далада, орманда от жақпау/өсімдіктерді 

таптамау керек... 

Әр дұрыс жауапқа  



1 балл қойылады. 

Тапсырманың 

мазмұнына 

сәйкес 


баламалы  жауаптар 

қабылданады.  

4 a 

қарақұйрық 



 

дуадақ 



4b 


Жайылымдардың азайып кетуі/тіршілік ортасының 

бұзылуы/қоректің азаюы/табиғи апаттардың 

болуы/адамдардың қасқөйлігі (аулау/ату т.б)/ 

Тапсырманың 



мазмұнына 

сәйкес 


баламалы  жауаптар 

қабылданады. 

 

 



Әр дұрыс жауапқа  

1 балл қойылады. 

Кез  келген  дұрыс 

жауап қабылданады. 

 

 



 

 

 



 

 



Шөпқоректілер: қоян/ бұлан/ сиыр/ тышқан/ қой/.. 

Баламалы, 



дұрыс 

жауаптар 

қабылданады. 

Жыртқыштар: жолбарыс/бүркіт/қасқыр/ түлкі/... 




Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет