Әрбір көміртегі атомының үш байланысындағы гибридтелуі сызықты сипатқа ие.
Алкин бір немесе бірнеше үш байланысы бар көмірсутек. Кеңінен таралған жай алкин этин деп аталады (жалпы атауы: ацетилен).
Алкендер мен Алкиндердің қасиеттері
Алкендер бөлме температурасында газ, сұйықтық және қатты күйінде кездеседі. Изомерлі алкендердің қайнау температурасы бірдей болады, ол әртүрлі қайнау температурасына байланысты бөлуді қиындатады.
Алкендер және Алкиндер су секілді полярлы еріткіштердегі ерігіштігі төмен полярсыз молекулалар. С1- С4 қатарлы алкендер және алкиндер газ болып келеді.
Үш байланыс бойынша қосылу реакцияларына жақсы түседі.
Алкендер
Тәжірибелік тапсырма: ИЮПАК жүйесі бойынша алкендерді атаңыз
Әртүрлі көмірсутектерді салыстырудың шартты параметрі. Әрбір еселі байланыс (қос/ үш) немесе сақина қанықпағандық дәрежені 1-ге көбейтеді.
Мысалы, төменде келтірілген C3H6 қосылыстарының қанықпағандық дәрежесі бірдей:
және CH3 - CH = CH2 С6H8
Геометриялық Изомерия - цис/ транс және E/Z цис/транс терминдері С=С байланысының әртүрлі атомдарында екі ұқсас (бірдей) атомдар немесе топтар үшін қолданылады.
E/Z терминдері С=С байланысының әртүрлі атомдарындағы үлкен атомдық нөмірлері бар екі атомдарына пайдаланылады.
E = қарама-қарсы жақтар, Z = бір жақта
цис/транс изомерлер тұрақтылығы
орынбасқан алкенлердің салыстырмалы тұрақтылығы:
тетра- орынбасқан үш-орынбасқан екі-орынбасқан моно-орынбасқан
