Культура номадов Центральной Азии и Казахстана



бет1/4
Дата28.02.2023
өлшемі10,23 Mb.
#170545
  1   2   3   4
Байланысты:
Култрология 5лек
Excel Grade 9 Workbook, ҚҚЗТ эдвайзерлерге (копия), 98c45863362777aebc88fac1acbe39ca 1, РК-1 Философия на рус 2022-23

Қазақстанның көшпелі мәдениет


Орындаған:Мухтарова К.

Көшпенділік мәдениеттің бір түрі ретінде

Көшпенділік – халықтың басым бөлігі көшпелі мал шаруашылығымен айналысатын шаруашылық қызметтің ерекше түрі. Кейде көшпенділер (көшпелілер) мобильді өмір салтын ұстанатын барлық адамдар деп қателеседі. Оларға аңшылар, терімшілер, егіншілер, балықшылар, тіпті сығандар да кіреді.

. Көшпелілік туралы түсініктер

Көшпелілердің мекендеген жерлері тарихта дала, шөлейт немесе биік таулы аймақтар болған. Яғни, шаруашылықтың көшпелі түрі күрт континенттік климат жағдайында, жауын-шашын аз, су және азық-түлік көздері шектеулі жерлерде дамыған. Мұндай аймақтар аридті аймақтар деп аталады.

Көшпелі халықтардың тығыздығы өте төмен: әдетте бір шаршы километрге 0,5-тен 2 адамға дейін жетеді. километр. Қоныстанудың бұл түрі көшпеліліктің негізгі қағидасы – бұл белгілі бір қуаң аймақтың мал саны мен су және жем-шөп қоры арасындағы қажетті сәйкестік.

Көшпелі халықтардың тығыздығы өте төмен: әдетте бір шаршы километрге 0,5-тен 2 адамға дейін жетеді. километр. Қоныстанудың бұл түрі көшпеліліктің негізгі қағидасы – бұл белгілі бір қуаң аймақтың мал саны мен су және жем-шөп қоры арасындағы қажетті сәйкестік.

Қазақстан территориясындағы ежелгі тайпалар мәдениеті

Жаңа жайылым іздеп көшуге мәжбүр болған малшылар баспана үшін әртүрлі жеңіл бөлшектелетін, жеңіл құрылыстарды пайдаланады. Ол шатыр, шатыр, киіз үй болуы мүмкін. Мұндай тұрғын үйдің қаңқасы жерге қатты бекітілген және жоғарыдан жүн, былғары немесе мата материалдарымен жабылған.

Көне заманнан бері этномәдени ерекшеліктер жиі көшіп-қону кезіндегі қолайлылық талаптарына сай киім-кешек, атқа міну (киім тігу, синну өнері – шалбар), жеңілдігі, беріктігі, жылуды сақтауы арқылы көрініс тапты. Қазақ киім үлгілерімен таныса отырып, ғасырлар бойы көшпелі мал өсірушілер оның қолдағы материалына, технологиясына, атқаратын қызметіне, жасына, әлеуметтік жағдайына сай түрлі модификацияларын жасап келгенін көруге болады. Костюмнің көптеген үлгілері қолданбалы өнер туындысына айналды және этнодифференциациялау ерекшеліктеріне ие болды.



Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет