Сутекті ң изотоптары химиялық элементтің атомдык, мас


Бром мен йодтың салыстырмалы сипаттамалары



бет5/10
Дата27.12.2023
өлшемі0,74 Mb.
#199626
түріҚұрамы
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Байланысты:
ЭКЗ БЕЙОРГ.

Бром мен йодтың салыстырмалы сипаттамалары[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Бром мен йод табиғатта бос күйінде кездеспейді және олардың, жеке табиғи минералдары да болмайды, тек хлор минералдарында (галит, карналлит, сильвинит) көбінесе сілтілік металдардың тұздары күйінде қоспа ретінде бірге жүреді. Кейбір тұзды көлдер балдырларында және мұнай бұрғылағанда атқылап шығатын су құрамында болады.
Атом құрылысы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Периодтық жүйенің IV периодында VIIA топшасында бром орналасса, V периодта VII топшада йод орналасқан.
Бромның 35 электроны төрт электрондық қабаттарда ядроны айналып жүреді, сыртқы қабатында орналасқан валенттік электрондарының формуласы - 4s24p5 болса, йодтың 53 электроны бес электрондық қабаттарға бөлініп орналасады, сыртқы қабатындағы валенттік электрондарынын, формуласы - 5s25p5.
Молекула құрылысы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Басқа галогендер сияқты бром мен йод молекулалары да екі атомды. Олар бір-бірімен соңғы р-деңгейшелеріндегі бір дара электрондарының бұлттарының қабысуы арқылы түзілетін ковалентті полюссіз байланыс.
Алынуы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Бромды А. Ж. Балар (француз химигі) 1826 ж., йодты 1811 ж. Б. Куртуа (француз химигі) ашқан.
Бром мен йодты, хлор сияқты, олардың қышқылдарына немесе тұздарына күшті тотықтырғыштармен әсер ету арқылы алуға болады.
Қолданылуы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Ауыз суында иод тапшы болғандықтан, Қазақстан Республикасының Тамақтандыру институтының директоры академик Т. Шармановтың ұсынысы бойынша қазіргі кезде ас тұзына, ұнға, ашытқыға калий йодидін қосып шығарады. Люголь реактивін баспаны емдеуге қолданады

Физикалық қасиеттері


Оларды қысқаша атап өту керек. Сонымен:

  • Фтор – өткір иісі бар улы ашық сары газ.

  • Хлор - ашық жасыл газ. Оның күшті иісі де бар және фторға қарағанда улырақ.

  • Бром – қызыл-қоңыр түсті ауыр сұйықтық. Оныңбулар өте улы.

  • Йод – металл жылтыры бар қара-сұр қатты зат.

  • Астатин – көк-қара түсті қатты зат. Йодқа ұқсайды.

Галогендердің сутекті қосылыстарының судағы
ерітінделері қышқылдар болады.

  • HF – фторсутек (балқытқыш қышқыл)

  • HCl – хлорсутек (тұз қышқылы)

  • HBr – бромсутек

  • HI – иодты сутек

HF –HCl – HBr – HI
Қышқылдарының күші жоғарылайды.
Байланыс энергиясы төмендейді.
AgF – AgCl – AgBr – AgI
Ерігіштігі төмендейді (AgF суда жақсы ериді)
Сумен әрекеттесуі әртүрлі:


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет