Маңызды әлеуметтік-гигиеналық мәселелер: жүрек-қан тамыр аурулар, қатерлі ісіктер, жарақаттану

Жүрек-қан тамыр аурулар, қатерлі ісіктер, жарақаттану қазіргі таңдағы маңызды әлеуметтік-гигиеналық мәселелер және осы бағытта зерттеледі.

Тұрғындар өлімі жөнінен көптеген елдерде бірінші орынды жүрек-қан тамыр аурулары, екінші – қатерлі ісіктер, үшінші – жарақаттар алады. Олардың таралуы жас өскен сайын ерлер мен әйелдер арасында өсуде. Олардың өсуі аурулардың көбеюімен ғана емес, диагностиканың артуымен түсіндіріледі.

Аталған аурулар мен ауыр жарақаттар аурулардың ауырлығы, ұзақтығы және әлеуметтік кепілдеу мен қаржы төлеу және мүгедектікке зейнетақы салдарынан экономикалық салмақ салады. Өндіріскеде үлкен экономикалық шығын әкеледі.

№1 тапсырма.

Сұрақтар:

1. 
   Тұрғындар денсаулық көрсеткіштері
   
2. 
   Туу көрсеткіштері
   
3. 
   Жалпы өлім көрсеткіштері
   
4. 
   Табиғи өсім
   
5. 
   Тұрғындардың өмір ұзақтығы
   
6. 
   Халықтың қартаю көрсеткіші
   
7. 
   Тұрғындардың механикалық қозғалысы
   
8. 
   Аурушаңдық көрсеткіші, мүгедектік
   
9. 
   Физикалық даму көрсеткіші
   

№2 тапсырма. Тесттік бақылау

1.Медико-демографиялық көрсеткіштер:

А.туу

В. өлім

Д. болашақ өмірдің ұзақтығы

Е. аталғандар дұрыс

2. Орташа туылу көрсеткіші 1000 адамға

А. 20-30 бала

В. 15-30

Д. 30-45

3. Сәбилер өлімі көрсетеді:

А. халықтың әлеуметтік жағдайының нашарлығын

В. денсаулығының нашарлығын

С. сәбилерді күту нашарлығын

Д. ата-ананың жауапкершілігі жоқтығын

Е. аталғандар

4. «Перинатальды» терминінің мағанасы:

А. босану «айналасында»

В. босануға дейін

С. босану барысында

Д. босанудан кейін

Е. туылғаннан 1 айдан кейін

5. Антанальды өлу ол:

А. босану «айналасында»

В. босануға дейін

С. босану барысында

Д. босанудан кейін

Е. туылғаннан 1 айдан кейін

6. Интернатальды өлу ол:

А. босану «айналасында»

В. босануға дейін

С. босану барысында

Д. босанудан кейін

Е. туылғаннан 1 айдан кейін

7. Постнатальды өлу:

А. босану «айналасында»

В. босануға дейін

С. босану барысында

Д. босанудан кейін

Е. туылғаннан 1 айдан кейін

8. Неонаталдьды өлу:

А. босану «айналасында»

В. босануға дейін

С. босану барысында

Д. босанудан кейін

Е. туылғаннан 1 айдан кейін

9. Сәби өлімін құрайтын көрсеткіштер:

А. антанатальды және интернатальды өлу

В. антанатальды және перинатальды өлу

С. антанатальды және постнатальды өлу

Д. антанатальды және неонатальды өлу

Е. антанатальды және ерте неонатальды өлу

10. Балалар өліміне әсер ететін факторлар тобына жатпайды:

А. әлеуметтік-экономикалық факторлар әсерімен қалыптасатын өмір салты

В. денсаулық сақтау жөнінен саясат

С. әйелдер мен балалар денсаулығын қорғау

Д. медико-әлеуметтік себептер салдарынан балалар өлімімен күресу тәсілдері

Е. климаттық себептер

11. Тұрғындар денсаулығының негізгі көрсеткіші:

А. қарттар өлімі

В. сәбилер өлімі

С. аурулар өлімі

Д. аналар өлімі

Е. аталғандар

12. Сәбилер өлімінің төмен көрсеткіші:

А. 5-15 бала

В. 16-30

Д. 15-20

13. Сәбилер өлімінің орташа көрсеткіші:

А. 5-15 бала

В. 16-30

Д. 15-20

14. Сәбилер өлімінің жоғары көрсеткіші:

А. 5-15 бала

В. 16-30

Д. 15-20

15. Табиғи өсім дегеніміз ол-

А. тұрғындардың 1000 адамға шаққанда туылу мен өлу арасындағы айырымы

В. 60 және одан жоғары жастағы адамдар үлесі

С. тұрғындардың ел аумағында бір аймақтан екіншісіне көшіп-қонуы

Д. аурулармен, туабіткен дефекттермен, жарақат зардабымен байланысты өмір сүру шектелуіне әкелетін организм функциясының тұрақты бұзылысы

Е. организмнің өсіп, қалыптасуының көрсеткіші
ІІ нұсқа

1. Табиғи өсімнің жоғары көрсеткіші:

А. 65-75 жас

В. 50-55

Д. 45-50

2. Халықтың қартаю көрсеткіші ол-

А. тұрғындардың 1000 адамға шаққанда туылу мен өлу арасындағы айырымы

В. 60 және одан жоғары жастағы адамдар үлесі

С. тұрғындардың ел аумағында бір аймақтан екіншісіне көшіп-қонуы

Д. аурулармен, туабіткен дефекттермен, жарақат зардабымен байланысты өмір сүру шектелуіне әкелетін организм функциясының тұрақты бұзылысы

Е. организмнің өсіп, қалыптасуының көрсеткіші

3. Халықтың қартаю көрсеткішінің жоғары деңгейі:

А. 20%

В. 5-10%

Д. 6-8%

4. Халықтың қартаю көрсеткішінің орташа деңгейі:

А. 20%

В. 5-10%

Д. 6-8%

5. Халықтың қартаю көрсеткішінің төмен деңгейі:

А. 20%

В. 5-10%

Д. 6-8%

6. Халықтың механикалық қозғалысы:

А. тұрғындардың 1000 адамға шаққанда туылу мен өлу арасындағы айырымы

В. 60 және одан жоғары жастағы адамдар үлесі

С. тұрғындардың ел аумағында бір аймақтан екіншісіне көшіп-қонуы

Д. аурулармен, туабіткен дефекттермен, жарақат зардабымен байланысты өмір сүру шектелуіне әкелетін организм функциясының тұрақты бұзылысы

Е. организмнің өсіп, қалыптасуының көрсеткіші

7. Тұрғындардың ел аумағында бір аймақтан екіншісіне көшіп-қонуы:

А. эммиграция

В. миграция

С. эксплуатация

Д. А) дұрыс

Е. В) дұрыс

8. Тұрғындардың басқа елге көшіп-қонуы:

А. эммиграция

В. миграция

С. эксплуатация

Д. А) дұрыс

Е. В) дұрыс

9. Аурушаңдық түріне жатпайды:

А. жалпы аурушаңдық

В. уақытша еңбекке жарамсыздық

С. жұқпалы аурумен аурушаңдық

Д. ұзақ уақыт еңбекке жарамсыздық

Е. Д) дұрыс

10. Аурушаңдықты зерттеу түрлері:

А. қаралу

В. медициналық тексеру

С. өлу себептері

Д. А),В),С) дұрыс

Е. қатысы жоқ

11. Мүгедектік ол –

А. тұрғындардың 1000 адамға шаққанда туылу мен өлу арасындағы айырымы

В. 60 және одан жоғары жастағы адамдар үлесі

С. тұрғындардың ел аумағында бір аймақтан екіншісіне көшіп-қонуы

Д. аурулармен, туабіткен дефекттермен, жарақат зардабымен байланысты өмір сүру шектелуіне әкелетін организм функциясының тұрақты бұзылысы

Е. организмнің өсіп, қалыптасуының көрсеткіші

12. Физикалық даму көрсеткіші:

А. тұрғындардың 1000 адамға шаққанда туылу мен өлу арасындағы айырымы

В. 60 және одан жоғары жастағы адамдар үлесі

С. тұрғындардың ел аумағында бір аймақтан екіншісіне көшіп-қонуы

Д. аурулармен, туабіткен дефекттермен, жарақат зардабымен байланысты өмір сүру шектелуіне әкелетін организм функциясының тұрақты бұзылысы

Е. организмнің өсіп, қалыптасуының көрсеткіші

13. Физикалық дамуды анықтау жолдарына жатпайды:

А. антропометриялық өлшеу

В. физиометриялық

С. динаметриялық

Д. спирометриялық

Е. тонометриялық

14. Физикалық дамудың қарқынды өсуі:

А. акселерация

В. гигантизм

С. нанизм

Д. А) дұрыс

Е. В) дұрыс

15.Денсаулықты айқындайтын факторларына қатысы жоқ:

А. биологиялық (тұқымнан, жоғары жүйкесі жұмысының түрі, конституция, темперамент);

В. табиғи (климат, ланшафт, флора, фауна т.б.);

С. қоршаған орта жағдайы;

Д. әлеуметтік-экономикалық,

Е. индустрия дамуының дәрежесі.