«Театрлік хореографиялық өнер және кітапханатану» кафедрасы
жүктеу/скачать 1,71 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Өзін – өзі тексеретін сұрақтар
- Дәріс №28 Тақырыбы: Каталогтау процесстерін механикаландыру мен автоматтандыру
- 1.Өңдеу және ақпаратты әзірлеу 2.ақпаратты 3.сараптау және өңдеу
- Әдебиеттер тізімін қара Дәріс №29 Тақырыбы
- Дәрістің мазмұны
- Әдебиеттер тізімін қара Дәріс №30 Тақырыбы
- 6.Семинар (практикалық) сабақтардың жоспары.
- 7.Пәнді оқыту жөніндегі әдістемелік нұсқаулар.
- Практикалық (семинарлық, студиялық) сабақтарға әдістемелік нұсқаулар
- Практикалық жұмыс №1 Тақырыбы
- Әдістемелік ұсыныс
Дәрістің мақсаты: Каталогтау процесстерін механикаландыру мен автоматтандыру жалпы әдістемесін анықтау Дәрістің мазмұны: Кітапханашылар тәжірибесінде құжаттың бірыңғай карточкаларын алу принципі қалыптасқан. Яғни, құжаттарға сипаттама бір рет жасалады да анықтама библиографиялық аппаратта толық бейнелеу үшін, карточканы қажет мөлшерде көбейтеді. Кішігірім кітапханаларда карточкаларды қажет мөлшерде көбейту үшін басатын машиналар қолданылады. ОКЖ жағдайында құжаттарды барлық филиалдардың каталогтарындай бейнелеу үшін карточкаларды көбейту саны өсті. Карточкаларды көбейтуді жеңілдетіп әрі жылдамдату үшін әр түрлі механикалық құралдар қолданылады. Бұрынғы КСРО-да 80 ж. Бастап көптеген кітапханаларда карточкалардың қажет тиражын жасау үшін операциялау әдістері қолданылады. Мысалы: «эра», «вега», »ксерокс» жасалған. Электронды графикалық аппараттардың көмегімен ксерокстық әдіс бойынша сағатына 300 дейін карточкалардың копиясын алуға болады. Ксерокопия әдісі бейнені пленка түсіргендей-ақ фотографиялық жолмен алуға негізделген. Машинкамен басылған каталогтық карточкаларды әйнек астына салып қойып, фотоға түсіреді. Карточкаларды көбейтуде механикалық құралдарды қолдану бибилографиялық сипаттама жазу әдісіне әсер етпейді. Кейбір кітапханашылар каталогтарда микрокарточкаларды қолданады. Яғни стандартты размердегі карточкаларда құжаттардың библиографиялық сипаттамасы бірге 100 бетке дейін оның тексті де беріледі. Микрокарточкадағы текст арнаулы аппараттардың көмегіңмен оқылады. Микрокарточкаларға микроафишалар жатады. Оларды пайдалану, пайдалануға ақпараттарды тез жеткізуге жағдай жасалады және баспа түрінде шыққан құнды материалдарды, кітап-журналдарды тез тозудан сақтайды. Карточкаларды көбейту үшін бұрынырақ уақытта электрографикалық машинкаларды пайдаланды. Мұндай машинка арқылы копия алғанда текст рулон қағазда басылады да, олардан қиып карточка жасалады. Арнаулы көбейту, машинка электрографикалық апараттарын басқа автоматты жазу машинкаларын перфорациялық қосындысы (приставкасы) болуы мүмкін. Яғни мұндай машинкада текст басқанда перфоматаға оның кодын жасау іске асырылады да, перфоматадағы текст қажет мөлшерде көбейтіп басып алуға болады. Автоматты жазу машинкалары тек карточкаларды көбейту үшін ғана емес, сонымен бірге коды жазылған тексті қажет мөлшерде қағазға бастырып, қажет мөлшерде жаңа түскен әдебиеттердің бюллетенін жасауға болады. Баспа материалдарының көбейту құралдарын пайдалану құжаттардың сипаттамасы, кітапхана каталогы мен библиографиялық картотека үшін және библиографиялық құралдар мен жаңа түскен бюллетень үшін бір мезгілде көбейту үшін мүмкінлік береді. Библографиялық сипаттаманың халықаралық стандартын тәжірибеде қолдану каталогтардың процестерді автоматтандыруды жеңілдетеді және елдер арасында библиографиялық ақпараттарды алмасуды жүргізуге жағдай жасайды. Кітапханада қарапайым баспа каталогтарын, бюллетендер мен ақпараттық тізімдерді, жоғарыда аталған көбейту техникаларын қолдану арқылы әзірлеуге болады. Бірақ олардың көлемі (тиражы) кіші болады. Бибилографиялық сипаттамалар массиві көп көлемді баспа каталогтарын жасау үшін үлкен техниканы қолдану арқылы әзірлеуге болады. Өзін – өзі тексеретін сұрақтар: Сигналды, фактографиялды шолу әдістері және олардың айырмашылық ерекшеліктері, қолдануын айтыңыз. Әдебиеттер тізімін қара Дәріс №28 Тақырыбы: Каталогтау процесстерін механикаландыру мен автоматтандыру Дәрістің мақсаты: Каталогтау процесстерін механикаландыру мен автоматтандыру жалпы әдістемесін анықтау Дәрістің мазмұны: Бибилиографиялық сипаттамалар қажет кітапханаларда жинақты баспа каталогтарын жасауда ЭВМ-ды қолдану үлкен мүмкіндіктер беріп отыр. ЭВМ-нің көмегімен кітапханаларда жиынтық баспа каталогтарын жасау 3 кезеңнен тұрады.: 1.Өңдеу және ақпаратты әзірлеу 2.ақпаратты 3.сараптау және өңдеу 1-кезеңде библиографиялық сипаттаманың дұрыстығы тексеріледі, дублет сипатамалары анықталып, каталогтардың машинкалық формаларының талаптарына сәйкес кітаптардың кодтары белгіленеді. Текстармен библиографиялық сипаттарды автоматты жазба машинкаларында перфолентада текстердың кодтарын жасап басады. 2-кезеңде перфолентадағы мәліметтер ЭВМ кодына қосылады да ЭВМ жасаған программа бойынша кітаптардың кодтарының дұрыстығын және сипаттама элементтерінің түгелдігін тексереді. ЭВМ-дің жадына қосылған мәліметтер алфавиттік қатар магнит ленталарына жазылып, одан қажетіне байланысты жүйелік, алфавиттік немесе пәндік каталогтар алуға болады. 3-кезеңде магнит лентасына жазылған мәліметтер ЭВМ басатын құрылғысына беріліп тексерілген текст офсет баспасы үшін формаға жіберіледі де, одан карточканың тиражы басылады. Осы әдіспен жиынтық каталогты құрастырып басу үшін ЭВМ-ге алдын-ала программа жасап, сипаттаманың формасын таңдауды талап етеді. ЭВМ-ге құжаттар жөнінде ақпаратты бір рет енгізу арқылы бірнеше әртүрлі каталогтар алуға болады. ЭВМ арқылы жиынтық каталогтарды жасау республикалық ұлттық кітапханада қолға алынып отыр және оның көмегі зор. Көптеген оьлыстық кітапханаларда және жоғары оқу орындарының кітапханаларында каталогтарды жасау үшін компьютерлерді қолданады. Кітапханада құжаттар жөнінде ақпарат іздестіруде компьютерлендіру үлкен мүмкіншіліктерін береді. Ақпарат іздестіруде компьютердің берері мол, аз уақыт ішінде қандай болмасын ақпарат алуға болады. Қазіргі кезде республикалық кітапханада компьютерді қолданып жүрген MARS форматы құжат жөнінде барлық мәліметтерді енгізуге мүмкіншіліктерін береді. Құжаттың библиографиялық сипаттамасын, нұсқа таңбаларын, пәндік айдарларын, түйіндемелерін, құжаттың элементарлы номерін көрсете алады. Бұрынғы дәстүрлі карточкалардың қателерін электрондық каталогқа өту кезеңінде карточкалық каталог қатаң жүргізіледі. Әдебиеттер тізімін қара Дәріс №29 Тақырыбы: КК аутоматтандырылған жүйесі. Дәрістің мақсаты: КК аутоматтандырылған жүйесін анықтау Дәрістің мазмұны:Отандық аутоматтанған КК жүйесі. Шетелдік КК жүйесі. Халықаралық КК жүйесі. Өзін – өзі тексеретін сұрақтар: Отандық , шетелдік, халықаралық КК жүйесі дегеніміз не? Әдебиеттер тізімін қара Дәріс №30 Тақырыбы: КК аутоматтандырылған жүйесі. Дәрістің мақсаты: КК аутоматтандырылған жүйесін анықтау Дәрістің мазмұны: КК қолданылатын форматтар мінездемесі. КК енгізу мен технолгиясын әзірлеу. Аутоматтандырылған КК ұйымдастырушылық – технолгиямен қамтамасыз ету.
7.Пәнді оқыту жөніндегі әдістемелік нұсқаулар. Осы пән оқыту бойынша жалпы әдістемелік нұсқаулар: ПОӘК-нің тарауларды мұқият талқылау, пәннің ерекшеліктері бойынша, қолданалатын оқыту әдістер, әдебиет және Интернетпен жұмыс жасау бойынша әдістемелік ұсыныстар, семинар, СОӨЖ, СӨЖ, практикалық сабақтарының сұрақтарды конспектілеу қажеттілігі бойынша, СӨЖ сұрақтарды міндетті түрде орындалыу бойынша нұсқаулар, білімді бағалау жөніндегі мәліметтер, бағалау критериялары, сонымен қатар негізгі бақылау түрлері және дайындау материалдары бойынша нұсқаулар. Практикалық (семинарлық, студиялық) сабақтарға әдістемелік нұсқаулар Курсты зерделеу қорытындысында (өндірістік тәжірибемен бірге) студент көлемді білім, біліктілік және дағды алуы қажет, олар орталықтандырылған кітапхана жүйесінде Кітапханалық каталог саласы бойынша қызметін орындай алады. Кітапханалық каталог тарихын, қазіргі кезеңдегі кітапханалық каталог ісін жақсы білу және әр студент алған білімін, тәжірибесін, дәрісін кітапханалық - ақпарат жұмысында қолдана білуі қажет. Оқыту негізгі оқу материалдары қамтылған дәрістер мен практикалық сабақтар негізінде жүргізіледі және алынған практикалық дағдылар, түсініктер бекітіліп отырады. Студенттердің білімін бақылау үй тапсырмаларын тексеру, оқу құралдарында берілген тестілерді орындау, ауызша сұрау, жеке семестрлік тапсырмалар арқылы жүзеге асады Практикалық жұмыс №1 Тақырыбы: Библиографиялық жазба. Тапсырма мақсаты: Библиографиялық жазбаны анықтау Тапсырма: Библиографиялық жазба. Библиографиялық жазба элементтері ( лексикалық бірлік, ақпараттық сөз, релятор, роль көрсеткіші, байланыс көрсеткіші). Библиографиялық жазбаның бірінші элементін таңдау. Библиографиялық жазбаның айдар басы
БС салалары, элементтері, бөлу белгілері, олардың мазмұны, рәсімдеу ережесі. Нысанына байланысты БС түрлері, олардың құрылымы және өзіндік ерекшелігі.БС міндетті және факультативті элементтері. Монографиялық, жиынтық және аналитикалық БС құрылымы, өзіндік ерекшелігі. Әдістемелік ұсыныс: Орындалған тапсырма бойынша ашық әңгіме. Практикалық жұмыс №3 Тақырыбы: БС құрастырудың жалпы әдістемесі. Тапсырма мақсаты: БС құрастырудың жалпы әдістемесін анықтау Тапсырмалар: БС салалары, элементтері, бөлу белгілері, олардың мазмұны, рәсімдеу ережесі. Нысанына байланысты БС түрлері, олардың құрылымы және өзіндік ерекшелігі.БС міндетті және факультативті элементтері. Монографиялық, жиынтық және аналитикалық БС құрылымы, өзіндік ерекшелігі. Каталог: dmdocuments dmdocuments -> Семинар ожсөЖ 15 сағ. Емтихан 4 Барлығы 45 сағ Орал, 2010 dmdocuments -> Әдеби өлкетану Преподаватель Ақболатов Айдарбек Ахметұлы Вопросы: Вопрос №1 dmdocuments -> 2009ж. «Қазақ филологиясы» кафедрасы dmdocuments -> Семинар ожсөЖ 5 сағ. СӨЖ 15 сағ. Емтихан Барлығы 45 сағ Орал, 2010 dmdocuments -> Жаратылыстану математикалық факультет dmdocuments -> Барлығы – 45 сағат dmdocuments -> 2007ж. Қазақ тілі мен әдебиеті және оқыту теориясы кафедрасы dmdocuments -> Қазақ филологиясы кафедрасы 050205 dmdocuments -> Барлығы – 90 сағат жүктеу/скачать 1,71 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|