Темы по оборудованию для 3 курса (10 кредитов)

1. Экстракциялау тәсілдерінің жіктелулері. 
Экстракция 
кезінде еріткіштер 
көмегімен ерітінділерден немесе қатты заттардың бір немесе бірнеше заттарды алу 
жүреді. Бұл ретте сұйық-сұйық жүйесінде зат бір сұйық фазадан екінші сұйық 
фазаға өтеді. Экстрация процесін жүргізуге арналған аппараттарды экстракторлар 
деп атайды. 
Экстракцияны сұйытылған ерітінділерден бағалы өнімдерді алу алу үшін және 
қою ерітінділерді алу үшін қолданады. 
Экстрагирлеуді «қатты дене – сұйық» жүйесінде және «сұйық – сұйық» 
жүйесінде деп бөледі. 
Бұл процестерді тағамдық өнеркәсіпте қант қызылшасы жоңқасынан қантты, 
май тұқымдарынан өсімдік майын, көкөністерден тағамдық бояғыштарды алуда 
және сүт қышқылын бөлуде қолданылады. 
Экстракциялау тәсілдері экстракциялаудың өту сипаты бойынша статикалық 
және динамикалық деп бөлінеді. Статикалық экстракциялауда үздікті түрде 
экстрагент құя отырып, белгілі бір уақыт аралығында тұндырады. Динамикалық 
экстракциялауда экстрагентті немесе шикізатты үздіксіз ауыстырып отырады.
 
Экстракциялау жабдығының 
жұмыс істеу үздіктілігі бойынша
келесідей 
жіктеледі: 

үздікті (периодический) – шикізат (экстрагент және/не өсімдік текті 
материал) экстарциялау аппаратына үздікті түрде беріледі; 

үздіксіз (непрерывно) – шикізат (экстрагент және/не өсімдік текті 
материал) экстарциялау аппаратына үздіксіз түрде беріледі; 

жартылай үздікті – қажеттілікке байланысты үздікті немесе үздіксіз жұмыс 
істейді. 
Экстракциялау жабдығындағы материалдың 
тепе-теңдік жағдайына жетуі 
бойынша
 – тепе-теңдікті
немесе 
тепе-теңдіксіз.
Тепе-теңдік сатыларының саны бойынша 
бірсатылы
немесе 
көп сатылы
тәсілдер 
деп бөлінеді. 
Экстрагент пен шикізат бағыттары бойынша 
бағыттас (прямоточные)
және 
қарама-қарсы бағытты (противоточные)
экстракциялау деп бөлінеді. 
Циклдің аяқталуы бойынша: 
аяқталған
және 
аяқталмаған циклді
.
Шикізаттың бөлінуі бойынша: 
тең бөлінген
және 
тең бөлінбеген
. 
Процестің жылдамдығы бойынша – 
жылдам жүретін
және 
баяу жүретін
. 
Экстракторлар конструктивті белгілері бойынша төмендегідей жіктеледі: 

аппарат тұрығының түрі бойынша: колонналы немесе камералы; 

тасымалдау органы бойынша: шнекті, қалақшалы, ковшты, ротациалы, 
таспалы. 

Аппарат тұрығының орналасулары бойынша: тік (горизонтальные), 
көлденең (вертикальные) және көлбеу (наклонные). 
Процестердің аппаратта өтулерінің гидродинамикалық сипаттамалары 
бойынша аппараттар: қатты түйірлер қозғалмайтын қабатты, қозғалатын қабатты 
және қалықтау қабатты (взвешенный слой) деп үшке бөлінеді. 

жүктеу/скачать 2,29 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: