Қорытынды
Қаңлы-Еуразияның сайын даласында Шығыстан Батысқа, Оңтүстіктен Солтүстікке кең тараған,ірілі-ұсақты түркі ру тайпаларының ішіндегі ең көне,сан жағынан мол,байырға да бірегей,өміршең де өрелі этникалық қауым.Осынау бір табиғи болмысына байланысты көне қаңлы тайпасы өзінен кейін пайда болған көптеген ру тайпалардың жеке дара халық болып қалыптасуына ұйытқы болған,солардың бірі-қазақ,өзбек, саха тағы басқа халықтардың этникалық ядросы, негізі, іргетасы, құрамдық бөлшегі ретінде танылып,тарихта әйгілі болған этнос.
Қаңлытану проблемасының өзекті де күрделі мәселесі –Қаңлы мемлекеті және оның көшпелі түркі тайпаларының көне дәуірдегі өмірінде алған орны, өркениетті қоғам құру жолындағы атқарған игіліктері істері.Шынында да, кең байтақ Орта Азияда егеменді ел болып, тәуелсіз мемлекет құрып отырған қазақ халқының қасиетті жерінде көне дәуірдің өзінде өркениетті қоғам болғанын дәлелдейтін деректер нені көрсетеді? Бұл көне рулық бірлестіктердің (қаңлы,үйсін) Қытай, Үнді, Кушан, Иран,т.б.осы сияқты өркениетті елдермен терезесі тең болып мәдени, әлеуметтік қарым-қатынас жасап келуі, қала қорған, қамал орнатып, сәулет өнерімен шұғылдануы-тым ерте қол жеткен өркениеттіліктің бір көрінісі болса керек.
Пайдаланылған әдебиеттер
1.Кайдар Ә.М. Қаңлы (тарихи шежіре).Алматы, 2004.
2.Кюнер Н.В.Китайские известия о народах Южной Сибири,Центральной Азии и Дальнего Востока.М.1961.
3.Зуев Ю.А.К вопрости о взаимоотношениях усуней и Канцзюй с гуннами и Китаем во половине І в.до.н.э.(поход гуннского шаньюя Чжи-Чжи на Запад)//ИАН КазССР,серия общественных наук,вып.2(5)-А-А,1957.
4. Гумилев Л. Көне түріктер. Алматы.,1994.
5.Әбілғазы Б.Түрік шежіресі. Алматы, 1992.
6 Кадырбаев Казахстан в эпоху Чингиз хана и его премников ХІІ-ХІҮвв Алматы,1992.
7. Масанов Н. Кочевая цивилизация казахов. Москва.,1995.
8. Махаева А. Көне түріктердің рухани мәдениеті. Алматы, 2002.
Достарыңызбен бөлісу: |
