1 бөлім Көштің басшысы Қаржастан шыққан Азнабайұлы Сейтен


Байболат- Кенесары бәйбішесі, әлке Байдалыдан шыққан Күнімжан әкесі. Күнімжан қазақ әйелдерінің салты бойынша Кенесарыны күйеуім, ерім демей тек «



бет16/37
Дата05.11.2022
өлшемі160,84 Kb.
#156688
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   37
Байланысты:
ҚАҺАР конспект

Байболат- Кенесары бәйбішесі, әлке Байдалыдан шыққан Күнімжан әкесі.
Күнімжан қазақ әйелдерінің салты бойынша Кенесарыны күйеуім, ерім демей тек «төрем» деп қана атайды. Бұнысы бір жағы күйеуінің төре тұқымынан екенін дәріптеу болса, екінші жағынан «төрем» деп өзіне билігінің мол екенін ескертіп еркелетуі еді. Оның әкелген хабары: Қаржас Азнабайдың Біз Арқадан көшпей тұрып Тайжан деген баласын патшаға қарсы шықтың деп Омбыда атып өлтіріп еді ғой, соның ағасы Сейтен батырды да өлтіріпті...— Азнабай аулымен Балқашқа қарай көшіп келе жатқанда, Мың Арал төңірегінде Қоңырқұлжаның әлгі шоқынған кіші баласы(Сәмен) жол көрсетіп әкелген әскер қарсы шығып ұстапты...— Сейтенмен бірге Қубеттің Ожарын да ұстапты. Ол сол Омбыда абақтыда жатқан көрінеді.— Қай Ожар? Ана Қоңырқұлжаның шабарманы Ожар ма? Ол Азнабай аулынан ат құйрығын кескендей еді ғой?— Қоңырқұлжамен келісе алмай, Қараөткелден қайтып өз еліне барыпты.
Наурызбай -22ге жаңа шыққан келбетті жігіт. Бір әке, бір шешеден туса да, бітімі Кенесарыға мүлде ұқсамайды.
2 Азнабай: Баянауылдағы Қаржас Азнабай ма, әлде өзіміздің Көкшедегі Ақсары Азнабай
Наурызбай туған жері Көкшені сағынып жүреді. (Бурабай, Оқжетпес, Кенесары үңгірі)
Күнімжан жеңгесі Наурызбай қайын інісін қалай атайды: Кіші төрем
Кенесары ағасы Наурызбайды қалай атайды: Науанжан
Осы сәтте Ағыбай мен Ержан келеді. Есенгелді мен Саржан, 18 жауынгерді Ташкент құшбегі өлтіргені жайлы хабар әкелді.
қазақтың жамандықты естіртетін көне дәстүрі б-ша суық хабарды естірту: екі қолын көкке көтере, тізерлей отырып ағыл-тегіл жылаған қалпы.
Суық хабарды естісімен басындағы үкілі сәукелесі мен күлгін торғын шәлісін жұлып алып, қара шашын жая, екі белін таянып жоқтау айта жөнелген: Күнімжан.
Қасым төренің бесігінен қанқұмарлығы, аяусыздығы дәріптелген, аузынан жалыны шыққан сотқар, ұрда-жық, қатігез деп баяндаған қисса : «Наурызбай - Ханшайым»
Қасым төре Есенгелді мен Саржан өлімін, атамекенінен көшіп кетуін ақ бураның киесі атты ма деп ойлайды.
Қасым Төре Абылай ханнан мұраға қалған мылтықты Кенесарыға беріп, енді билік соның қолында екенін білдіреді.
Қасым төренің Кенесерыға айтқан тілегі: Екі ағаң мен 18 төлеңгіттің кегін қайтар. Бүкіл Қоқан хандығына шамаң келмесе де, Ташкентке әлің жетеді.
Кенесары Ағыбай, Наурызбай, Құдайменді батырлар мен Нысанбай жыршымен ақылдасып, Терісаққан бойына, Қарақойын Қашырлыға көшпек болады. Ол елмен сөйлесуге Құдайменді аттанады.
Қаратау қойнауындағы жұрт сұлтандар мен төлеңгіттердің жетісін өткізіп, Бетпақдаладан өтіп, Сарысудың құмға сіңетін тұсы Қызылжыңғылдағы Бәтеш ауылында жеке батыр атанған Төлебай батыр қарсы шығып, Арқаға қайтқан ағайынды құшақ жая қарсы алатынын айтты.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   37




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет