IV. Асқынулар бойынша А. Ерте: бронхит, аспирациялық, гипостатикалық пневмония, ателектаз, асфиксия, миокард инфаркты, жүрек салдануы, миокардит, омыртқалардың сынуы, бұлшық еттердің жыртылуы.
Б. Кеш:ұзақ тахикардия және гипотензия, жалпы әлсіздік, омыртқа жотасының деформациясы, бұлшық еттермен буындардың контрактурасы.
Диагностикасы клинико-эпидемиологиялық мәліметтерге негізделеді, себебі токсин қанда анықталмайды және антитоксикалық антиденелер бұрынғы прививканың ізі болуы мүмкінү. Эпидемиологиялық.анамнезінің ролі маңызды.Клиникалық көріністердің ішінде жара тұсының ауыруы, тартылуы. Тістің арасына шпатель салып оның үстіне перкуссия жүргізгенде шайнау бұлшық еттерінің жиырылуы – тризмңін алдында дамитын синдром.
Емдеуі. Сіреспемен ауырған науқастарды тыныш жеке палатыға жатқызу керек. Науқасқа жеке пост және тұрақты бақылау қажет. Жоғары калорийлі тағам зонд арқылы беріледі. Біріншіден, жараның біріншілік хирургиялық обработкасын жасау керек. Бұл манипуляцияны наркозбен жасау керек. Алдымен, науқастың жара аймағындағы терісіне 1000-3000 ҚБ сіреспеге қарсы сарысу енгізіліді.
Науқасқа бұлшық ет ішіне сіреспеге қарсы сарысу енгізіліді: ересектерге- 100000-150000 ҚБ, жаңа туылған нәрестелерге – 20000-40000 ҚБ, балалрға – 80000-100000 ҚБ.
Сарысу енгізудің алдында науқасқа десенчибилизация жүргізу қажет. Сонғы кезде антитоксикалық мақсатымен сіреспеге қарсы адамның иммуноглобулинін – 900 ҚБ (6 мл) бұлшық етіне бір рет енгізеді.
Тырысуларға қарсы седативті наркотикалық, нейроплегиялық препараттар, миорелаксантар қолданылады.
