Қайталау сұрақтары
1. Механикалық ұлпа деген не, оның қандай түрлері бар?
2. Механикалық ұлпаға тән белгілер қандай?
3. Колленхима, склеренхима клеткаларының құрылымдық айырмасы неде?
4. Колленхима түрлері, олардың қабырғаларының қалыңдау ерекшеліктері қандай?
5. Неге колленхима жас өсімдіктер мүшесіне тән?
6. Склеренхима клеткаларының негізгі белгілері қандай?
7. Склереида клеткаларының ерекшелігі қандай?
Лабораториялық сабақ №8
Лабораториялық жұмыстың тақырыбы: Өткізгіш ұлпалардың құрылысы мен қызметі
Сабақтың мақсаты: Өсімдіктердің өткізгіш ұлпаларының құрылысы және құрамдас бөліктерімен танысу.
Сабаққа қажетті құрал-жабдықтар: 1. Ақжелкен, күнбағыс, қыранот, қияр, асқабақ, тал, үйеңкі, терек, қараған, қытай райхангүлі, т.б. сүректі өсімдіктердің тірі өркені (бұларды сабағынан кесіп алып, ішінде күлгін сия тамызылған суға 6-7 күн бұрын салып, жарық және жылы жерге қойған жөн). 2. Осы аталған өсімдіктердің тұрақты дайын препараттары. 3. Реактивтер: 10 % сода (сілті) немесе 50 % хром қышқылы, флороглюцин ертіндісі, тұз қышқылы (HCL), хлор-цинк-йод. 4. Микроскоп және онымен жұмыс жасау үшін қажетті лабороториялық құрал-жабдықтар.
1 – ж ұ м ы с. Жоғары ағыс жолы (ксилема). Жоғары ағыс жолы түтіктерінің клеткаларымен танысу үшін ақжелкен немесе асқабақ сабағының ұзындығы 2-3 см етіп кесіп алып, оны ұзынынан бірнеше рет тіліп, бұл тілімдердің шыны түтіктің ішіне саламыз. Шыны түтікте 50 проценттік хром немесе 10 прценттік сілті (сода) ертіндісі болуы керек, оны спирт шамының жалынына ұстап, қайнатамыз. Содан кейін қайнаған суды төгіп тастап, шыны түтіктегі ақжелкен немесе асқабақ сабағының тілінділерін Петри табақшасына салып, таза сумен шаямыз. Шайылған тіліндіден аз ғана кесіп алып, оны зат әйнегінің үстіне қойып, екі иненің ұшымен шұқып, ондағы клеткаларды бір-бірінен ыдыратамыз да, оган су тамызып, жабын әйнекпен жауып, әуелі микроскоптың кіші обьективімен қараймыз. Препарат ойдағыдай болып шықса, оны хлор-цинк-йод ертіндісімен бояп микроскоптың үлкен обьективімен көреміз. Микроскоппен қараған кезде трахея мен трахеиданың қызыл түске боялған сақиналы, спиральды, баспалдақты, нүктелі (торлы) т.б. сосудтарын көруге болады.
Достарыңызбен бөлісу: |
