Сабақтың мақсаты: Жер шарындағы климаттың қалыптасуындағы басты роль атқаратын негізгі факторлар туралы ұғым қалыптастырып, олардың өзара байланысын түсіндіру.
Керекті құрал-жабдықтар мен көрнекіліктер: 1. Дүние жүзінің физикалық картасы.
2. Дүние жүзінің климаттық картасы.
Тапсырма №1: Климат ұғымына анықтама бере отырып, Жер шарындағы климатты қалыптастыратын басты факторларды анықта және олардың өзара байланысын түсіндір.
Тапсырма №2:Жер шарындағы климаттың қалыптасу жолдары мен заңдылықтарын түсіндіре отырып, күн
6-сурет. Жыл мезгілдерінің қалыптасуына күн жүйесінің әсері
радияциясы мен жердің рельефінің климатқа әсерін анықтап, жыл мезгілдерінің қалыптасу себептеріне талдау жасаңдар (6-сурет).
Тапсырма №3: Әлемдік климаттық өзгерістерге сипаттама беріп, бүгінгі таңдағы геоэкологиялық мәселелерге анализ жасаңдар.
Бақылау сұрақтары: 1.Климаттың ғаламдық жылынуы деген ұғымды қалай түсінесің?
2. Қандай геоэкологиялық аудандары білесін?
3. Климаттық аудандастыру дегенді қалай түсінесің?
4.Күн радияциясының ең көп түсетін аймағын анықтаңдар?
5.Ауа массаларының климат қалыптастырудағы ролі қандай?
Әдебиеттер: 1. Жалпы жертану. Алматы., 2002ж. Мукашева Ж.
2. Климатология және метеорология. М., 2002ж. Михольков А.
3. Физикалық метеорология. Алматы., 2006ж.
4. Жалпы метеорология. Алматы, 2005 ж. Байшоланов.С.С.
5. Дүние жүзінің климаттық картасы. Оқытушыларға арналған. Москва, 2000 ж.
6. Практический курс метеорологии и климатологии. В.К.Маргунов. Москва, 2005
Практикалық сабақ №17-18 Тақырыбы: Жер шарының климаты.
Сабақтың мақсаты: Жер шарындағы климаттық белдеулерді анықтай отырып, олардың таралуы туралы түсінік қалыптастыру.
Керекті құрал-жабдықтар мен көрнекіліктер: 1. Дүние жүзінің физикалық картасы.
2. Дүние жүзінің климаттық картасы.
3. Дүние жүзінің кескін картасы, миллиметровка қағазы.
Тапсырма №1: Б.П.Алисовтың климаттық классификациясына талдау жасай отырып, ғалымның климаттық аудандастыру картасына талдау жасаңдар, төмендегі кестені толтырыңдар (2-кесте).
