1.2.Дене шынықтыру тәрбиесінің жүйесі мен арнайы білім беру міндеттері. Дене тәрбиесінің арнайы білім беру міндетінің мақсаты ӛмірге қажетті іс қимылдарды жетілдіру, спорттық дағдылармен басқада арнайы салалардан білім беру. Дене тәрбиесі дайындығын игеру үшін дене дене күшінің сапасы жеткіліксіз, сондықтанда сол күшті сапалы және салалы, білімді кең түрде меңгеруін кӛздейді (З.Есмағамбетов,8-бет). Дене тәрбиесінің жалпы және арнайы міндеттері білім алып ӛз бетімен әртүрлі тәсілдерді қолдану мен шектелмейді. Себебі дене тәрбиесі әр адамның жеке басының жұмысы ғана емес, ол мекемеде, ерікті спорттық қоғамда еңбекті ғылыми түрде ұйымдастыруда мемілекет үшін маңызы зор жұмыс. Адамның адам болып қалыптасуы, тәрбие беру жүйесінің әр түрлі салаларының қосылу барысында жүзеге асады. Бұл біздің қоғамымыздағы тәрбиелеу жүйесінің ең үкен маңызды ісі. Негізгі міндеттер адамның рухани-адамгершілік, ақыл-парасаттылық, қоғамдағы орта мінез құлық қалыптасуы, дін-әдеп, жүріс тұрысын, ӛмір
18
талабына сай алдынғы қатардағы қоғам құрылысшыларын дайындау арқылы тәрбиелеу мақсаты шешеді. Қоғамның алдына қойған мақсаттын шешу үшін ең алдымен қоғам мүшесі болып қалыптасуын және оны адамгершілік тәрбиесімен ұштастыру. Дене тәрбиесінің дайындығының барысында адамның дене дайындығы қанша жоғары болса,тұрақты кӛз қарасы болмаса қоғамға ӛз үлесін қоспаса, ол адамның қоғамға тигізетін пайдасы жоқ деп есептеуге болады. Арнайы міндеттерді шеше отырып дене тәрбиесі эстетикалық тәрбие беруде, ерік күшін шындауда, адамгершілікке тәрбиелеуде ӛте үлкен үлес қосып, адамның жан-жақты дамуына жағдай жасайды, бұл айтылған міндеттер дене тәрбиесі жүйесінің барлық бӛліміне тек қана логикалық түрде емес, сонымен қатар нақты түрде енген. Қағида ғылыми жүзінде тәрбиелеуден бастап оның жалпы зандылықтарын, теориялық және тәжірибелік білімдерді қолдана отырып кӛздеген мақсатты жүргізу жұмысы болып табылады. Қағида адамға бағынбайды, адамның қажетімен жүрмейді, ол ӛз зандылықтарың басшылыққа алады. Қағидаға сүйеніп жұмыс жасау методист, мұғалім жаттықтырушылардың жұмысын ұйымдастыруда ӛзін-ӛзі тәрбиелеуде үлкен роль атқарады да іс жүзінде қолданылатын бірнеше қағидалардан тұрады олар: Дене тәрбиелеу жүйесінің жалпы қағидалары мен дене тәрбиесі әдістемесінің қағидалары немесе дене тәрбиесінің бағыттары мен түрлерінің арнаулы заңдылықтары.
Дене тәрбиелеу жүиесі мен мақсаты және жалпы қағидалары бір-бірімен тікелей байланыста болады. Олардың әлеуметтік негізі бар, ол жаңа қоғамды құру оның қажеттілігі мен заңдылығын кӛрсету. Бұл адам үшін жасалады және қоғам мүшесінің жан-жақты дамуына жағдай жасайды.
