Казахский язык класс 9 каз



бет7/8
Дата10.06.2017
өлшемі1,73 Mb.
#18423
1   2   3   4   5   6   7   8
A) Төңірегінің бәрі көк майса

B) Аяқ дыбысы таяп қалды.

C)Тынысы да бітіп қалған.

D) Тез тұтанды, тез сөнді.

E) Үлкен ханымның сарайы

488_


Толымды жай сөйлем

A) Әлсін-әлсін тоқтайды да бел жазып алады.

B) Дария артта қалды – әлгінде анталай қарап тұрған қара тобыр да алыстай берді.

C) Есік аузында сілейіп тұрып қалды, себебі тағы да түндегі жай есіне түсіп кетті.

D) Кеше кеш ұйықтады, – күндегі дағдысына бағып ерте оянды.

E) Өздігінен бабын таба алмай келе жатқан бала жігітке мына Ерболдың атқаны өте бір рахат табыс көрінді.

489_

Баяндауыштары өзара тең дәрежеде байланысқан құрмаластың түрі



A) Аралас құрмалас

B) Салалас құрмалас

C) Сабақтас құрмалас

D) Шартты бағыныңқы сабақтас құрмалас

E) Қарсылықты бағыныңқы сабақтас құрмалас

490_


Салалас құрмалас сөйлемнің түрі

Расында да, бас көтертпей жауғаны соншама – есіктің алды, қораның маңындағы қарды тазалап үлгере алмайсың.

A) Ыңғайлас салалас

B) Түсіндірмелі

C) Қарсылықты

D) Талғаулы

E) Кезектес

491_

Бірақ, алайда, дегенмен, сонда да, әйтсе де деген шылаулар арқылы байланысатын салалас құрмалас сөйлемнің түрі

A) Кезектес салалас құрмалас сөйлем

B) Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлем

C) Талғаулы салалас құрмалас сөйлем

D) Қарсылықты салалас құрмалас сөйлем

E) Себеп-салдар салалас құрмалас сөйлем

492_

Талғаулы салалас құрмалас сөйлем



A) Сіздерге де айтарым сол: сағат төртте келіңіздер.

B) Сөз бергенге ерме – бөз бергенге ер.

C) Құдайдың қаһарынан жалбарынып құтылуға болады, - халықтың қарғысынан ешқашан да құтылуға болмайды.

D) Сөз бен қылық суық көңілді жылытады немесе жылы көңілді суытады.

E) Біресе басымен үйді нұсқайды, біресе сақалымен шанада жатқан әйелді нұсқайды.

493_


Жалғаулықсыз қарсылықты салалас құрмалас сөйлем арасына қойылатын тыныс белгі

A) Қос нүкте, үтір

B) Жақша мен сызықша

C) Үтір мен сызықша

D) Леп белгісі, үтір

E) Жақша, сұрау белгісі

494_

Салалас құрмалас сөйлем



A) Әмірші бұйрығын айтып бола бере, жасауыл құлдық ұрып шығып кетті.

B) Қиялының ешқашан жүзеге аспайтынын білсе де, көңілі бір тыншу тапқандай болды.

C) Ізін баққан көп көз бен көп сөзден құтылса, арманы болмас еді.

D) Әлдебір сөздерді қырық қайтара қақсай бергендіктен, даусы қарлығып қапты.

E) Тайқазандар түсірілді, иін тіресе жайғасқан халыққа табақ-табақ ет тартылды.

495_


Ұласпалы интонация арқылы байланысқан салалас құрмалас

A) Кенет жолбарыстың жон арқасы дір ете қалды да, мұның оң жақ иығына мойнын бұрды.

B) Күн батты да, тауды қараңғылық басты.

C) Әмір соны байқады да сәл кідіріп қалды.

D) Олжан біресе басын көтереді, біресе құс мамыққа жата кетеді.

E) Есік сықырына жалт қарап еді, ешкім көріне қоймады.

496_

Салалас құрмалас сөйлем



A) Бір уақыттарда барып есін жиып, жалма-жан қаруына жармасты.

B) Сұлтан жайлап басып, жайрап жатқан олжасының жанына келді.

C) Не де болса, бір шешімге бел буатын кез келді.

D) Ертеңіне күн қызбай тұрып, күймеге отырды.

E) Тарамыс мойнын ілгері созды да, жүзін тағы да құбылаға тіктеді.

497_


Жай сөйлемдері жалғаулық шылау арқылы байланысқан салалас

A) Екі беті күлдей боп-боз боп кетіпті, өңіне кісі шошығандай.

B) Бар қозғалысында әдемі сыпайылықпен қатар, ширақ сергектік бар.

C) Бешпенті екі иығынан түсіңкірепті де, аппақ көйлегі ашылып тұр.

D) Қонағуар, жылы жүз, жақсы мінезді үлкендердің үйі аса бір сирек кездесетін жайлы ұя сияқты екен.

E) Бірдеңе айтқысы келіп еді, - түк сөз таба алмады.

498_

Тек ұласпалы интонациямен жасалатын салаластың түрі



A) Ыңғайлас

B) Себеп-салдар

C) Қарсылықты

D) Түсіндірмелі

E) Кезектес

499_


Ыңғайлас салаластың ішіндегі қайталанып келетін жалғаулық

A) да


B) мен

C) сондықтан

D) және

E) бірде


500_

Тек жалғаулық шылау арқылы жасалатын салалас

A) Ыңғайлас

B) Себеп-салдар

C) Қарсылықты

D) Түсіндірмелі

E) Кезектес

501_


Жай сөйлемдері жалғаулықты шылаусыз байланысатын салалас түрі

A) Кезектес

B) Себеп-салдар

C) Түсіндірмелі

D) Қарсылықты

E) Ыңғайлас

502_

Бірінші жай сөйлемде сілтеу мәнді сөздер қолданылатын салалас түрі



A) Кезектес

B) Себеп-салдар

C) Түсіндірмелі

D) Қарсылықты

E) Ыңғайлас

503_


Салдар мәнді жай сөйлемі бұрын орналасқан салалас құрмалас сөйлем

A)Күріш тұқымы суға қолмен себіледі, өйткені тұқым сепкіш суда жүре алмайды

B) Әлішер сөзді одан әрі тереңдеткісі келмеді, сондықтан әңгіме барысын басқаға бұрып жіберді.

C) Алматты ешкім шақырмады, сол себепті ол бармайды.

D) Біреудің жерін, малын тартып алған бір сәрі ,ал адамын құл еткен деген не сұмдық?!

E) Қостанайдан шыққалы екі күн болды, біз бүгін түнде жетеміз.

504_

Жалғаулықсыз қарсылықты салалас



A) Күн батып, ел орынға отыратын кез болды,бірақ бірде –бір адам тараған жоқ.

B) Енді кішкене жүрсек ,өтіп те кетеміз

C) Тоқтар оған қоштасып қол бұлғады да, арба соңынан жүріп кетті.

D) Оларда пасықтық бар, - адамдық жоқ; қараңғы жауыздық бар, - жарқын жүз жоқ.

E) Жел саябырлаған сияқты, бірақ аяздың күші бет қариды.

505_


Және, да, де, әрі деген жалғаулықтардың қатысуы арқылы жасалатын салалас құрмалас

A) Қарсылықты салалас құрмалас

B) Түсіндірмелі салалас құрмалас

C) Талғаулы салалас құрмалас

D) Себеп-салдар салалас құрмалас

E) Ыңғайлас салалас құрмалас

506_

Жалғаулықты салалас құрмалас сөйлем



A) Шолпы әуелі жиі сылдырлап, аздан соң баяулай бастап, тағы біраздан соң анда – санда бір ғана шылдыр ете түсіп ұзап барады.

B) Бала жігіт көңілге ала қызған толқын алып, амалсыз тебініп жүріп кетті.

C) Жақып алдымен жүгіріп келді де, Құнанбай отыратын бөлменің есігін ашты.

D) Толық денелі, қызыл жүз, ақ сақалды Алшынбай, тірсек жең қара қамзолдың сыртынан пұшпақ ішігін желбегей жамылып отыр екен.

E) Адам бабын таппастай оқиға болды: жүздеген мылтықтың гүрс еткен дауысы жерді жеміріп келе жатқан аттылы адамдарға соғылып тұншығып қалғандай болды.

507_


Себеп-салдар салалас құрмалас сөйлем

A) Білімдіден шыққан сөз, талаптыға болсын кез.

B) Жүсіп сөйлемекші еді,- оның сөзін жұрттың дуылдаған күлкісі бөліп жіберді.

C) Үй-ішінің қарбалас жұмысы саябырлады да,барлық үлкен-кіші қонақтардың айналасына жиналды.

D) Өз елінің бағасын білген адам ғана басқа елді қадірлей алады,өз халқына деген сүйіспеншілігі өзгелерді де құрметтеуге жетелейді.

E) Жайлаудың көлдеріне сенуге болмайды, өйткені құрғақшылық жылдары олардың көбі тартылып қалады.

508_

Салаластың түрін және тыныс белгісін анықта



Ырысбек біресе гармонь тартты біресе мондалині мен скрипкасын ойнады.

A)Себеп –салдар салалас ,үтір

B) Қарсылықты салалас, үтір және сызықша

C) Түсіндірмелі салалас, қос нүкте

D) Талғаулы салалас, сызықша

E) Кезектес салалас, үтір

509_

Себеп мәнді жай сөйлем бұрын орналасқан құрмалас сөйлем



A) Мезгіл кешкіріп кетті, сондықтан амалсыз қонуға тура келді

B) Тереңге балық уылдырық шаша алмайды, неге десең ,онда уылдырық оралатын балдыр не шөп жоқ.

C) Мына сөз Нұрбекті де толқытқан болар, біразға дейін жауап қатпады.

D) Әлдене сыбдырлағандай болып еді, бір топ елік бұта түбінен кесе –көлденеңдеп өте берді.

E) Сен танкіге үйренген адам едің ,тракторға кетіп барасың.

510_


Тыныс белгісі дұрыс қойылған түсіндірмелі салалас

A) Ұлбикенің асыққаны сонша – даяр тұрған тамаққа да қарамады.

B)Ұлбикенің асыққаны сонша, даяр тұрған тамаққа да қарамады.

C)Ұлбикенің асыққаны сонша: даяр тұрған тамаққа да қарамады.

D)Ұлбикенің асыққаны сонша, - даяр тұрған тамаққа да қарамады.

E)Ұлбикенің асыққаны сонша: - даяр тұрған тамаққа да қарамады.

511_

Тыныс белгісі дұрыс қойылмаған құрмалас сөйлем



A) Алдымызда Есімбектің үйі тұр, - Шұға көрінбейді.

B)Оттың жарығына сағатын төседі, тоғыз болып қалған екен.

C) Ашуланғаны сонша – өңінде ызаның ұшқындары шашырап тұрды.

D)Тек бір ғана балалау жігіт ,күндізгі жылқышы бар.

E) Тоқтар оған қоштасып қол бұлғады да – арбаның соңынан жүріп кетті.

512_


Кезектес салалас құрмалас сөйлем

A) Оның көп оқығаны сонша – қолынан кітабы түспеді.

B) Білім бастан шығыды, ақыл тастан шығады.

C) Не қазан-ошаққа араласа алмайды, не серуенге шығар серік таппай селтиіп жалғыз жүреді.

D)Қыс келді, - қар жаумады.

E) Бірде ұрысса, бірде ақыл айтты.

513_
Кезектес салалас құрмалас сөйлем

A) Хатты біресе кеудесіне қысады,біресе оған мейірі қанбағандай бетіне басады.

B) Пойыз жүрісін үдете түсті де, радиодан қобыздың таза сазы естілді.

C) Бау-бақша, жүзімдіктер,қошқыл жасыл тартқан жүгері алқабы терезеден көріне түсіп, кейін қалып жатыр.

D) Ардақтың әрекетін бірі қостап, бірі аза бойы тік тұрып қарсы шықты.

E) Тоғжан үйдегі сөзге құлақ салып, не күліп, не қымсынса, сұлу қастары бір түйіле түсіп, бір жазылып толқып қояды.

514_

Жалғаулықсыз қарсылықты салалас сөйлем



A) Алдарында – өткел бермес долы өзен, арттарында – қытайдың қалың әскері

B) Қарқаралы деген округтің әміршісі – Құнанбай мен осы Майыр.

C) Ағаңның да сенің алдыңнан шықпақ ойы бар еді, - жұмыстан қолы тимеді

D)Бірақ үй іші оянғанда, ерте оянып, ерте тұрды.

E) Қарабас пен Айбек үйге кіргенде, Сүйіндік пен бәйбішесі балаларымен кеңесіп отыр екен.

515_


Сабақтас құрмалас сөйлемдерге жататын қатар

A)шартты, ыңғайлас

B)мезгіл, кезектес

C)талғаулы, мақсат

D)түсіндірмелі, шартты

E)шартты, қимыл-сын

516_

Шартты бағыныңқылы сабақтас сөйлем



A) Біз елден шыққанда, күн сәскелікке жақындап еді.

B)Ауылдың шетіне келсек, біп-биік жалғыз мая тұр.

C) Мезгіл кешкіріп кеткендіктен, амалсыз қонуға тура келді.

D) Раушан келіп өтініш айтқанда, Бәкен осы сияқты ашудың үстінде жатыр еді.

E)Егер атпен қайтатын болса, Сырбайдың ақылымен ол жылы киініп алар еді.

517_


Қарсылықты бағыныңқылы сабақтас

A) Қалдық қаншалықты аз болса, өндірістің негізгі өнімі соншалықты мол болады.

B) Қыран бүркіт не алмайды, салса баптап?

C) Сырт көрінісі салмақты бола тұра, әкесінің мінезі күйгелектеу.

D) Әбдірахман қос қуғыншы соңына жазыла түскенше, жүз қадамдай оқшау шығып кетті.

E) Төмен ұшсам, түлкі өрлеп құтылар деп, қанды көз қайқаң қағып шықса аспанға

518_

Мақсат бағыныңқылы сабақтас



A) Бүгін бірер кітабын тапсырмақ болып, кітапханаға кіріп еді.

B)Әйгерім отқа жақындап отырғандықтан, өңі ажарланып, балқығандай қызара түскен.

C) Әміренің барғысы келгенмен, Қажымұқан босатпады.

D) Бетінде әжім жоқ болғанмен, өңі ескі.

E) Жағдайым келсе, тамыз айының бас жағында барып қалуым мүмкін.

519_


Қимыл-сын бағыныңқылы сабақтас

A) Дәуіт ұшып кетпеу үшін, қарлығаш оның құйрығын қиып қояды.

B) Ісінің құрылысы түзелмей, ешкімнің ісі түзелмейді

C)Кейде үлкен көзі жарқ етіп, адамның өңменінен ата қарайды.

D) Жыланды үш кессе де, кесірткедей қуаты бар деген қайда?

E) Тек мына кісі айт деген соң, айтайын деп тұрмын.

520_

Себеп-бағыныңқылы сабақтас



A) Ат өнері білінбес, бәйгеге түсіп жарыспай.

B) Астық ысырап болмау үшін, совхозда барлық мүмкіндік жасалған.

C) Мен келсем, менен әлдеқашан бұрын жұрт жиналып қалған екен.

D) Өзі қысқа және түсінікті жазылғандықтан, бұл кітап маған ұнап кетті.

E) Осындай шәлкес мінезі болмаса, «жынды қызыл» да сүт беруге келгенде жомарт-ақ.

521_


Мезгіл бағыныңқы сабақтас

A) Мариямды тауып берем деген соң, Раушанның жүрегі орнына түскендей болды.

B) Көңіл құсы құйқылжыр шартарапқа, адам ойы түрленіп ауған шақта

C) Ұзын кірпіктері қыбыр-қыбыр етіп, Манар әлдебір шуылдаған дыбыстарды естіп жатыр.

D) Меруерттей жырды төктім, тыңдасын деп әлемім.

E) Өз теңінің алды болсын деп, Малдыбай қызын қалаға оқуға да берген.

522_

Сабақтас құрмаластың түрін анықтаңыз.



Мұқаш пен Үкен ол айналадан ештеңе біле алмасына көздері жеткен соң, сырттай әңгімелесіп отырған біреулерден жөн сұрамақ болды.

A) Мезгіл бағыныңқы сабақтас

B) Себеп-бағыныңқылы сабақтас

C) Қимыл-сын бағыныңқылы сабақтас

D) Мақсат бағыныңқылы сабақтас

E) Шартты бағыныңқылы сабақтас

523_

Қашан? Қашанға дейін? Қашаннан бері? сұрақтарына жауап беретін сабақтас құрмаластың түрі

A) Мезгіл бағыныңқы сабақтас

B) Себеп-бағыныңқылы сабақтас

C) Қимыл-сын бағыныңқылы сабақтас

D) Қарсылықты бағыныңқылы сабақтас

E) Шартты бағыныңқылы сабақтас

524_

Баяндауышы шартты райлы етістікке -да, -де шылауы тіркесіп келуі арқылы жасалатын сабақтастың түрі



A) Мезгіл бағыныңқы сабақтас

B) Себеп-бағыныңқылы сабақтас

C)Қимыл-сын бағыныңқылы сабақтас

D) Қарсылықты бағыныңқылы сабақтас

E) Шартты бағыныңқылы сабақтас

525_


Баяндауышы есімшенің өткен шақ формасына - дықтан ( дық+тан) деген жұрнақ пен жалғаудың қосылуы арқылы жасалған сабақтастың түрі

A) Мезгіл бағыныңқы сабақтас

B) Себеп бағыныңқылы сабақтас

C) Қимыл-сын бағыныңқылы сабақтас

D) Мақсат бағыныңқылы сабақтас

E) Шартты бағыныңқылы сабақтас

526_

Мезгіл бағыныңқы сабақтастың түрі



A) Бұл тартыстар саналы қызды қинаса да, шыдамдылыққа үйретті.

B) Борандай бұрқ-сарқ етіп долданғанда, алты қанат ақ орда үй шайқалды.

C) Дуанның екі бастығы мұнан ары сөйлессе, ұрыс шығатын түрі бар.

D) Ат өнері білінбес, бәйгеге түсіп жарыспай

E) Мейрам елден ерте кетсе де, туған жердің көп сырын ала кетіпті.

527_


Қимыл-сын бағыныңқысына жатпайтын сөйлем

A) Ең алдымен арбалары салдырап, машиналары малтыға гүрілдеп ,тыл бөлімдері зыта бастады.

B) Босаңсып ауырлаған денесі ширығып, бұлшық еттеріне күш еніп, сергіп қалды.

C) Көк қаршыға лып етіп, аңшы қолынан төмен қарай құлай түсті.

D) Түйем шықты өріске, боталары маймаңдап.

E) Малы кеткен соң, бағы кете бастады.

528_

Бағыныңқысы басыңқысының себебін білдіретін сөйлем



A) Мен ауылға қайтқанда, Әбдірахман Есімбектікінде қалып қойып еді.

B) Менің артымнан іле-шала келіп, Беркімбайдың үйіне түсіпті.

C) Суды көрген соң, балалар бар уайымдарын ұмытып,бір-біріне су шашып ойнап шуласты.

D) Жетім баладай бүк түсіп жатқан Бәкенді көрген соң,Раушанның іші елжіреп кеткен.

E) Ботагөз барақтан шықса, даланың ауасы тамаша таза екен.

529_


Бағыныңқысы басыңқысының мақсатын білдіретін сөйлем.

A) Орман ағаштары сиреген сайын, жер бетіндегі ай сәулесі де молая түсті.

B) Бұл жұмысқа кеткенде, балаға қарт енесі қарайды екен.

C)Үмітей бұл әннің сөзін арманды күдікпен, аса бір құпия сыр етіп айтады.

D) Бар болғаны үш-ақ адам болса да, барлаушылар қауіптенген жоқ

E) Оқығандарым есте қалсын деп, үнемі қайталап отырамын.

530_

Мезгіл бағыныңқы құрмалас



A) Сиырлар түскі сауымға байланған шақта, Гүлжан да қаладағы шаруасын бітіріп келген болатын.

B) Салт аттылар мен шана өтіп кетсе де, Әбдірахман терезеге сүйеніп ұзақ тұрды.

C) Өз күшіміз аз болған соң, сендерден көмек сұрай келдік.

D) Абай әкесі кеткелі, үйден шыққан жоқ.

E) Бұталардың арасы жиі, ақ құрлар өте алмайды.

531_


Мезгіл бағыныңқы сабақтас сөйлем

A) Жаңа жерге қонғанда, жас төл - қозы-лақ қандай рахаттанады.

B) Ләм-мим деп тіл қатпаған күйі, тұрып жүре берді.

C) Еламан күрсінді де, балық салған қабын арқалады.

D) Еламан айтқан тілін алмаса, орыс байы ау-құралын сыпырып аларын білді.

E) Олар әрі-бері толқып, ақыр аяғында бәрі бір пәтуаға келді.

532_

Қимыл-сын бағыныңқы сабақтас сөйлем



A) Ақырын кіріп келе жатқан үй иесін көргенде, төрде отырған жас жігіт лып етіп түрегелді.

B) Мөңке ертеден бері әңгімеге араласпай, басын алақанына сүйеп отырған.

C) Ақбала қайтып келсе, үйдің іші көк ала түтін екен.

D) Жұрт одан біраз ұзаңқырап шыққан соң, қиқу салып ағыза жөнелді.

E) Бір жүлге бойынан шыға келген аңды көрген кезде, абдырап тұрып қалды.

533_


Сатылы көп бағыныңқы сабақтас сөйлем

A) Тоғжан есікке қарай қозғалғанда, Абай қадалып, телміре қарап қалып,бешпентін екі иығынан шеше беріп еді.

B) Дәл шығар жерде ғана өзінен бұрын есік ашқан келіншекті ілгері шығарып жіберіп, өзі бір түрлі сұлу қозғалыспен сырт айнала беріп, төрге таман ақырғы рет бетін бұрып, үй ішінен сыртымен шықты.

C) Бірақ үй іші оянғанда, бірге оянып, ерте тұрды.

D) Ауылдан алыстаңқырап бара жатқанда, ең соңғы рет артына бұрылып,кіші үйді тағы қимай қарап еді.

E) Тоғжан есіктен шықты да, Абай кеткен жаққа қарамай, әрі қарай, көгал дөңге қарай ақырын басып жүріп кетті.

534_

Бірыңғай жарыспалы көп бағыныңқы сабақтас сөйлем



A) Бірақ үй іші оянғанда, бірге оянып, ерте тұрды

B) Жанат пен Жәнібек жеке кетіп, электр жабдықтарын қарап шыққанша, Алмат малды түгендеп үлгермеді.

C) Тоғжан есіктен шықты да, Абай кеткен жаққа қарамай, әрі қарай, көгал дөңге қарай ақырын басып жүріп кетті.

D) Тоғжан есікке қарай қозғалғанда, Абай қадалып, телміре қарап қалып,бешпентін екі иығынан шеше беріп еді.

E) Дәл шығар жерде ғана өзінен бұрын есік ашқан келіншекті ілгері шығарып жіберіп, өзі бір түрлі сұлу қозғалыспен сырт айнала беріп, төрге таман ақырғы рет бетін бұрып, үй ішінен сыртымен шықты.

535_


Қимыл-сын бағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлем

A) Жем бойын өрлей-өрлей келіп,қалың қазаққа қарсы сол жерге шатырын тікті.

B) Садақ, әрине, атүсті тартыла бермейді, тосқауылдап, нысанасын көздеп тартатын жерлерде ғана жұмсалады.

C) Ол не болғанын анықтау үшін, түйдектелген жауынгерлерге тәртіп беру үшін шапты.

D) Мүшелік жерге келгенде жігіттер жалт бұрылды да, ат басын Майшоқыға бұрды.

E) Өзі қалған топты тез жинап алды, себебі шегінуге шешім тапқан болатын.

536_

Бірыңғай жарыспалы көп бағыныңқылы сабақтас



A) Жүз-жүзден екі топқа бөлінді де, қанаттарын жая түсіп, басшының жарлығын күтті.

B) Қалғандары тегісімен Майшоқының қыраттарына ілікті де, тырнадай тізіліп тұра қалысты және ат басын кері бұрды.

C) Басы қайқаңдап, бауырын созып қанша ұмтылса да, жете алмады, ақыры әлсіреп барыполар да сұлап-сұлап жата кетті.

D) Ауық-ауық екі-үш атты ойқастап, ұзап-ұзап қырқаға шығып, маңайды сүзіп өтеді.

E) Күнде ертеңгісін ұйқыдан оянады да, басқа дүние қамынан бұрын атасы есіне түсіп, енді қанша қалғанын есептеп жатады.

537_


Қимыл-сын бағыныңқылы сабақтас

A) Бір тобы жұбын жазбай, екі шақырым жерден сар желіспен, әскерге жақындай түсті.

B) Бір тәулікке жуық кезсе де, боран бүркеп бұлдыраған даладан көздеріне жалғыз қара түспеді.

C) Көзі қарауытып әлсіреп бара жатса да,тонға оранып қисая берді.

D) Бұрын көктем шыға, қалың елмен қаптай көшетін.

E) Жұрттың көзінше сыртын бүтін ұстағанмен, оңаша қалғанда қай-қайдағы ойлар басын торлайды.

538_

Жарыспалы көп бағыныңқы сабақтас



A) Көзі қарауытып әлсіреп бара жатса да,тонға оранып қисая берді

B) Орман ағаштары сиреген сайын, жер бетіндегі ай сәулесі де молая түсті

C) Жүз-жүзден екі топқа бөлінді де, қанаттарын жая түсіп, басшының жарлығын күтті.

D) Адам адамзат атанса, әйел ана атанса, адам баласы бір-біріне жолдас атанса, ана біткеннің содан басқа іздегені бар ма?

E) Қалғандары тегісімен Майшоқының қыраттарына ілікті де, тырнадай тізіліп тұра қалысты және ат басын кері бұрды.

539_
Көп бағыныңқы сабақтас құрмалас

A) Тоғжан есіктен шықты да, Абай кеткен жаққа қарамай, әрі қарай, көгал дөңге қарай ақырын басып жүріп кетті.

B) Жүз-жүзден екі топқа бөлінді де, қанаттарын жая түсіп, басшының жарлығын күтті.

C) Қалғандары тегісімен Майшоқының қыраттарына ілікті де, тырнадай тізіліп тұра қалысты және ат басын кері бұрды.

D)Жетім баладай бүк түсіп жатқан Бәкенді көрген соң, Раушанның іші елжіреп кеткен.

E) Ауылдан алыстаңқырап бара жатқанда, ең соңғы рет артына бұрылып,кіші үйді тағы қимай қарап еді.

540_
Сатылы көп бағыныңқылы сабақтас

A) Ақан ояздың әйелі келгелі, оның жүзіне тура қарамай, тәкаппар отырса да, ол туралы қызық ән көмейіне тіреліп,саусағына орала берген.

B) Әйелдің соңғы сөзін құлағы шалған сері жігіт енді жұртты бір серпілтіп алайын деп, домбырасын қағып-қағып жіберіп, мойнын орыстың сұлу келіншегіне наздана бұрды.

C) Басқаға білмеймін, сізге деген көңіліміз аспанымыздай таза, қонаққа деген бізде бөтен пиғыл болмайды.

D) Қалың құрақтан бойларын асырып, ентелей қарап тұрған ақар-шақар шыңдар да түнде біреу шомылдырып кеткендей тап-таза.

E) Қамыс арасындағы кішкене бұлаққа беттеген бұның соңынан ере жүруге батылдары бармай орын-орындарына тұрып қалды.

541_


Қаратпа сөзді табыңыз

A) Бәсе, солай екен.

B) Армысың, хан ием!

C) Меніңше, онысы дұрыс.

D) Бір қызығы, осында Мағжан да жүр екен.

E) Зал толып,ойын басталды.

542_

Қыстырма сөз



A) Алақай

B) Қап


C) Меніңше

D) Әттең


E) Япырым-ау

543_


Одағай сөз қатысқан сөйлем

A) Жә, доғар енді, бассыздықты!

B) Абырой болғанда, Сәрсен үйінде екен.

C) Әже, Ырысбектікіне мен де барайын ба?

D) Жігіт екенсің, Базаралы!

E) Сол, сірә, бұл жайдан бейхабар.

544_

Үтірдің қойылу себебі



Мұны, жарығым, өзің білесің.

A) Одағай сөз

B) Қыстырма сөз

C) Қаратпа сөз

D) Бірыңғай мүше

E) Айқындауыш мүше

545_

Қаратпа сөзді сөйлем



A) Ұстазымыздың, Алма апайдың, тәлімі ерекше.

B) Бұйра шашты, қыр мұрынды, өткір көзді жан екен.

C) Менің ойымды дәл таптың, Сезім.

D) Біреу көрсеткен-ау, шамасы.

E)Бәрекелді, Жұмысты осыла жасау керек қой!

546_


Сөйлем соңындағы қыстырма сөз

A) Сара, менің ойымша, ол кісіге жиі барып тұруымыз керек.

B) Бұл, сөз жоқ, толық қолдауға болатын пікір.

C) Мен келеді деп ойламадыңдар-ау,сірә.

D) Сендерді ешкі мазаламағанға ұқсайды.

E) Әйтеуір, біз сені үнемі қолдаймыз.

547_

Қаратпа сөз қатысқан сөйлем



A) Бұл үйде жалғыз сен ғана тұрмайсың.

B) Иә, айтары жоқ, бұл бір біткен іс болды.

C) Амал не, кітапты қойныма тықтым да, жатаққа келдім.

D) Сіздің өмір жолыңыз қалай болып еді, ата?

E) Көптен хабарласпап едік, кездескеніміз жақсы болды.

548_


Одағай сөз қатысқан қатар

A)Апырай, сіздің денсаулығыңызға әсер етпесе болар еді..

B) Баяндауға рұқсат етіңіз, жолдас лейтенант

C) Е, жарықтық, біз не көрмедік.

D) Талабыңа нұр жаусын, балам!

E) Жарысқа қыз балалардан жалғыз өзі қатысты.

549_

Күмәнді ойды білдіретін қыстырма сөзі



Каталог: upload -> iblock
iblock -> Сабақтың тақырыбы: «Әліппенің атасы»
iblock -> М.Құсайынов атындағы Ақтөбе облыстық дарынды балаларға арналған мамандандырылған мектеп-интернат
iblock -> Өзі де, сөзі де бөлек дара тұлға Ауызша журнал: Талғампаз өнер иесі
iblock -> №4 қалалық кітапхана Құрастырған
iblock -> Аты-жөні Марапаттау кезіндегі қызметі
iblock -> Абай Құнанбаев- қазақ жазба әдебиетінің
iblock -> Абай Құнанбаев қазақ жазба әдебиетінің негізін салушы Мақсаты
iblock -> Составитель: библиограф цгб
iblock -> Сабақтың тақырыбы: Шортанбай Қанайұлы
iblock -> Сабақтың тақырыбы


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет