Кредит саны -2 Практикалық сабақ – 30сағат соөЖ –30 сағат
жүктеу/скачать 0,87 Mb.
|
|
5. Дәрістік кешен (дәріс тезистері, көрнекілік, таратылу материалдары, қажетті әдебиет тізімі)- қарастырылмаған 6. Семинар (практикалық) сабақтардың жоспары.
7. Пәнді оқыту жөніндегі әдістемелік нұсқаулар. Осы пән оқыту бойынша жалпы әдістемелік нұсқаулар: ПОӘК-нің тараулардың мұқият талқылау, пән ерекшеліктері бойынша қолданылатын оқыту әдістері, әдебиетпен жұмыс жасау бойынша әдістемелік ұсыныстар, семинар, СОӨЖ, СӨЖ, практикалық сабақтарының орындалуы бойынша нұсқаулар, білімді бағалау жөніндегі мәліметтер, бағалау критериялары, сонымен қатар негізгі бақылау түрлері және дайындау материалдары бойынша нұсқаулар.
(қарастырылатын мәселелер) Әдістемелік нұсқау: музыкалық қызмет процесінде музыкалық қабілеттерді дамыту әдістері Әдебиет;А. Жайымов,Б.Ысқақов,С.Бүркітов «Домбыра үйрену мектебі» «Өнер» Алматы-1992 ж. 50 бет. Техникалық оқу құралдары: оқулық пайдалану,үнтаспа. Өзін-өзі тексеретін сұрақтар: Домбыра үйрету әдісі арнайы пән ретінде қай жылдардан бастап оқытыла бастады? Пайдаланылатын әдебиеттер: А.Жайымов,Б.Ысқақов,С.Бүркітов «Домбыра үйрену мектебі» «Өнер» Алматы-1992ж. 48-49 бет. № 2 практикалық сабақ Тақырып: Буындар мен кіші сағаны меңгеру. М.Әубәкіров «Фантазия» Практикалық сабақ мазмұны ;қағысы ,әдісі,орындалу ерекшелігі. (қарастырылатын мәселелер) Әдістемелік нұсқау: музыкалық қызмет процесінде музыкалық қабілеттерді дамыту әдістері Қарастырылатын сұрақтар: Төкпе күйдегі буындар мен кіші сағаны меңгеру үшін әуелі ашық ішектердегі ( ре-соль ) дыбыстардан басталатын күйлерді үйрену. Кейін жабық ішектен басталатын күйлерді үйренген жөн.Бас буын ( б.б )., орта буын ( о.б.)., кіші және үлкен саға деп аталатын төкпе күйдің құрылымы. Төкпе күйдегі буындар мен кіші сағаны меңгеру үшін әуелі ашық ішектердегі ( ре-соль ) дыбыстардан басталатын күйлерді үйрену. Өзін-өзі тексеретін сұрақтар: Домбыра үйрету әдісі арнайы пән ретінде қай жылдардан бастап оқытыла бастады? Пайдаланылатын әдебиеттер: А.Жайымов,Б.Ысқақов,С.Бүркітов «Домбыра үйрену мектебі» «Өнер» Алматы-1992ж. 48-49 бет. №3 практикалық сабақ Тақырыбы: Тербеліс.Үлкен сағаны меңгеру. Х. әні «Жаңа жылда» Практикалық сабақ мазмұны ;қағысы ,әдісі,орындалу ерекшелігі. Әдістемелік нұсқау:Күйші композитордың шығармашылығы, өмір сүру кезеңі, күйдің шығу тарихы. Қарастырылатын сұрақтар: Тербеліске дайындық сол қол саусақтарын пернеге дұрыс орналастырып болғаннан кейін , алдымен қағыссыз , 4 – саусақты жекелеп қағыссыз тербеліс қозғалысын үйретіп , сонан соң қағыспен бір пернеде тербелтіп , келесіге ауыстырып , саусақ бір – бірлеп қосылады. мақсаты: Тербеліс жиілігі , пәрмені шығарма мазмұны , болмысына екпініне , ырғағына тәуелді. мазмұны: Тербеліс – сол қол саусағымен ішекті басып тұрып, дыбысты тербелту әдісі. Өзін-өзі тексеретін сұрақтар: Домбыра үйрету әдісі арнайы пән ретінде қай жылдардан бастап оқытыла бастады? Пайдаланылатын әдебиеттер: А.Жайымов,Б.Ысқақов,С.Бүркітов «Домбыра үйрену мектебі» «Өнер» Алматы-1992ж. 48-49 бет. № 4 практикалық сабақ Тақырып: Домбырашылық өнердегі оң қол қағыстарының дәстүрлі атаулары. Домбырашылық өнердегі сол қолдың саусақ кестесінің аймақ аралық ерекшеліктері. Есбай «Бұлбұл Ақжелең» Практикалық сабақ мазмұны ;қағысы ,әдісі,орындалу ерекшелігі. Әдістемелік нұсқау:Күйші композитордың шығармашылығы, өмір сүру кезеңі, күйдің шығу тарихы. Қарастырылатын сұрақтар: Төкпе күйдегі буындар мен кіші сағаны меңгеру үшін әуелі ашық ішектердегі ( ре-соль ) дыбыстардан басталатын күйлерді үйрену. 3. мақсаты: Кейін жабық ішектен басталатын күйлерді үйренген жөн.Бас буын ( б.б )., орта буын ( о.б.)., кіші және үлкен саға деп аталатын төкпе күйдің құрылымы. мазмұны: Орындаушылық – терминологияға көптеген қағыс әдістерінің аттарынан басқа, домбырашының сол қолының аспап мойынындағы белгілі бір мөлшерде берілген атаумен орналасуы Өзін-өзі тексеретін сұрақтар: Домбыра үйрету әдісі арнайы пән ретінде қай жылдардан бастап оқытыла бастады? Пайдаланылатын әдебиеттер: Айтжан Есенұлы «Күй – тәңірдің күбірі» «Дайк – Пресс» Алматы-1996ж. 23-37 беттер. №5 практикалық сабақ Тақырыбы: А.Жұбанов «Би күйі» Практикалық сабақ мазмұны ;қағысы ,әдісі,орындалу ерекшелігі. Әдістемелік нұсқау:Күйші композитордың шығармашылығы, өмір сүру кезеңі, күйдің шығу тарихы. Қарастырылатын сұрақтар: Тербеліске дайындық сол қол саусақтарын пернеге дұрыс орналастырып болғаннан кейін , алдымен қағыссыз , 4 – саусақты жекелеп қағыссыз тербеліс қозғалысын үйретіп , сонан соң қағыспен бір пернеде тербелтіп , келесіге ауыстырып , саусақ бір – бірлеп қосылады. мақсаты: Тербеліс жиілігі , пәрмені шығарма мазмұны , болмысына екпініне , ырғағына тәуелді. мазмұны: шығарма - болашақ күйші-домбырашының шыңдалып сауатты әрі білікті маман атанып, өрісті дүние таным иесі болуы үшін бірден-бір керек дүние. Өзін-өзі тексеретін сұрақтар: Домбыра үйрету әдісі арнайы пән ретінде қай жылдардан бастап оқытыла бастады? Пайдаланылатын әдебиеттер: К.Сахарбаева «Домбыраға арналған шығармалар» «Мектеп» Алматы-2002ж.22-бет. № 6 практикалық сабақ Тақырып: А.Глазунов «Легкая соната» Практикалық сабақ мазмұны ;қағысы ,әдісі,орындалу ерекшелігі. Әдістемелік нұсқау:Күйші композитордың шығармашылығы, өмір сүру кезеңі, күйдің шығу тарихы. Қарастырылатын сұрақтар: А.Глазунов өзінің шығармашылығында от басы, ошақ қасының немесе ауыл арасының күйкі көріністерімен шектелмейді. мақсаты: сол қол саусақтарының пернеге басуына көңіл бөлу, дыбыс күшін жобалауда шынтақты ашып, жабудың өзіндік ретімен жаттығу. мазмұны: А.Глазуновтың өмір сүрген дәуірі. Өзін-өзі тексеретін сұрақтар: Домбыра үйрету әдісі арнайы пән ретінде қай жылдардан бастап оқытыла бастады? Пайдаланылатын әдебиеттер: Айтжан Есенұлы «Күй – тәңірдің күбірі» «Дайк – Пресс» Алматы-1996ж. 23-37 беттер. №7 практикалық сабақ Тақырыбы: Шертпе дәстүрінде күй тартып үйрену. Ә.Шоқанбаев –Этюд Халық күйі «Айда былпым», Тәттімбет «Сейіл Қосбасар» Практикалық сабақ мазмұны ;қағысы ,әдісі,орындалу ерекшелігі. Әдістемелік нұсқау:Күйші композитордың шығармашылығы, өмір сүру кезеңі, күйдің шығу тарихы. Қарастырылатын сұрақтар: Тербеліске дайындық сол қол саусақтарын пернеге дұрыс орналастырып болғаннан кейін , алдымен қағыссыз , 4 – саусақты жекелеп қағыссыз тербеліс қозғалысын үйретіп , сонан соң қағыспен бір пернеде тербелтіп , келесіге ауыстырып , саусақ бір – бірлеп қосылады. мақсаты: Тербеліс жиілігі , пәрмені шығарма мазмұны , болмысына екпініне , ырғағына тәуелді. мазмұны: шығарма - болашақ күйші-домбырашының шыңдалып сауатты әрі білікті маман атанып, өрісті дүние таным иесі болуы үшін бірден-бір керек дүние. Өзін-өзі тексеретін сұрақтар: Домбыра үйрету әдісі арнайы пән ретінде қай жылдардан бастап оқытыла бастады? Пайдаланылатын әдебиеттер: А.Жайымов, С.Бүркітов, Б.Ысқақов, «Домбыра үйрену мектебі», Алматы, «Өнер», 1992 ж., 55-59 беттер, А.Тоқтаған «Тәттімбет және Арқа күйлері», Алматы «Білім», 2005 ж., 11-бет. № 8 практикалық сабақ Тақырып: Құрманғазы «Байжұма», «Қуаныш» Практикалық сабақ мазмұны ;қағысы ,әдісі,орындалу ерекшелігі. (қарастырылатын мәселелер) Әдістемелік нұсқау: музыкалық қызмет процесінде музыкалық қабілеттерді дамыту әдістері Қарастырылатын сұрақтар: Ұзақ дәстүрін пір тұтқан Құрманғазы өзінің шығармашылығында от басы, ошақ қасының немесе ауыл арасының күйкі көріністерімен шектелмейді. мақсаты: сол қол саусақтарының пернеге басуына көңіл бөлу, дыбыс күшін жобалауда шынтақты ашып, жабудың өзіндік ретімен жаттығу. мазмұны: Батыс өңірінің күйшісі. Құрманғазының күйшілік қолтаңбасында әрісі Асанқайғыдан, берісі Ұзақтан жұққан дәстүр бар. Өзін-өзі тексеретін сұрақтар: Домбыра үйрету әдісі арнайы пән ретінде қай жылдардан бастап оқытыла бастады? Пайдаланылатын әдебиеттер: Айтжан Есенұлы «Күй – тәңірдің күбірі» «Дайк – Пресс» Алматы-1996ж. 23-37 беттер. №9 практикалық сабақ Тақырыбы: Ладтар. Тоника. Пентатоника.Домбырадағы позициялардың схемасы. Оң қолдағы пиццикато штрихы. халық әні «Елім-ай» Практикалық сабақ мазмұны ;қағысы ,әдісі,орындалу ерекшелігі. (қарастырылатын мәселелер) Әдістемелік нұсқау: музыкалық қызмет процесінде музыкалық қабілеттерді дамыту әдістері Қарастырылатын сұрақтар: Тербеліске дайындық сол қол саусақтарын пернеге дұрыс орналастырып болғаннан кейін , алдымен қағыссыз , 4 – саусақты жекелеп қағыссыз тербеліс қозғалысын үйретіп , сонан соң қағыспен бір пернеде тербелтіп , келесіге ауыстырып , саусақ бір – бірлеп қосылады. мақсаты: Тербеліс жиілігі , пәрмені шығарма мазмұны , болмысына екпініне , ырғағына тәуелді. мазмұны: шығарма - болашақ күйші-домбырашының шыңдалып сауатты әрі білікті маман атанып, өрісті дүние таным иесі болуы үшін бірден-бір керек дүние. Өзін-өзі тексеретін сұрақтар: Домбыра үйрету әдісі арнайы пән ретінде қай жылдардан бастап оқытыла бастады? Пайдаланылатын әдебиеттер: А.Жайымов,С.Бүркітов, Б.Ысқақов. «Домбыра үйрену мектебі» Алматы «Өнер» 1992ж., 36-бет., 66-бет., 163-бет. № 10 практикалық сабақ Тақырып: Әлиұлы Сүгір Практикалық сабақ мазмұны ;қағысы ,әдісі,орындалу ерекшелігі. (қарастырылатын мәселелер) Әдістемелік нұсқау: музыкалық қызмет процесінде музыкалық қабілеттерді дамыту әдістері Қарастырылатын сұрақтар: Қаратау күйшілік мектебінің ең көрнекті тұлғасы Сүгір Әлиұлы.Сүгір өзіндік орындаушылық өнерін, стильдік ерекшеліктерімен дараланып тұрады. Қара шертіс, дара шертіс, іліп қағу, төгіп қағу, тұтып алу, қымтап алу, теріп тарту, лига, флажолет, форшлаг сияқты түрлі әдіс-амалдарды Сүгір өз күйлерінде пайдаланған. мақсаты: сол қол саусақтарының пернеге басуына көңіл бөлу, дыбыс күшін жобалауда шынтақты ашып, жабудың өзіндік ретімен жаттығу. мазмұны: Қара шертіс, дара шертіс, іліп қағу, төгіп қағу, тұтып алу, қымтап алу, теріп тарту, лига, флажолет, форшлаг сияқты түрлі әдіс-амалдарды Сүгір өз күйлерінде пайдаланған. Өзін-өзі тексеретін сұрақтар: Домбыра үйрету әдісі арнайы пән ретінде қай жылдардан бастап оқытыла бастады? Пайдаланылатын әдебиеттер: Әдебиет: А.Тоқтаған, Г.Ұлтарахова, М.Әбуғазы «Сүгір. Қаратау шертпесі» Алматы-2006ж., 3-бет,10-бет., №11 практикалық сабақ 1. Тақырыбы: Шертпе күйлердегі ерекшеліктер. Теріс бұраулы күйлердегі ерекшеліктер. Қазанғапұлы Тәттімбет (1815-1860) шығармашылығы. Тәттімбет «Сылқылдақ». 2. Қарастырылатын сұрақтар: Тербеліске дайындық сол қол саусақтарын пернеге дұрыс орналастырып болғаннан кейін , алдымен қағыссыз , 4 – саусақты жекелеп қағыссыз тербеліс қозғалысын үйретіп , сонан соң қағыспен бір пернеде тербелтіп , келесіге ауыстырып , саусақ бір – бірлеп қосылады. 3. мақсаты: Тербеліс жиілігі , пәрмені шығарма мазмұны , болмысына екпініне , ырғағына тәуелді. 4. мазмұны: шығарма - болашақ күйші-домбырашының шыңдалып сауатты әрі білікті маман атанып, өрісті дүние таным иесі болуы үшін бірден-бір керек дүние. 5. Өзін-өзі тексеретін сұрақтар: Домбыра үйрету әдісі арнайы пән ретінде қай жылдардан бастап оқытыла бастады? 6. Пайдаланылатын әдебиеттер: А.Сейдімбек «Қазақтың күй өнері» Астана «Күлтегін»2002ж.,398-411-беттер. А.Жайымов, С.Бүркітов, «Домбыра үйрену мектебі» Алматы «Өнер» 1992ж.,97-98-беттер. № 12 практикалық сабақ Тақырып: Мифологиялық күйлер: «Ақсақ құлан », «Шұбар киік» Практикалық сабақ мазмұны ;қағысы ,әдісі,орындалу ерекшелігі. (қарастырылатын мәселелер) Әдістемелік нұсқау: музыкалық қызмет процесінде музыкалық қабілеттерді дамыту әдістері Қарастырылатын сұрақтар: Мифтік ойлау жүйесі – конкретті, конвергенциялы (өзіндік туынды) дүние.Қазақ халқы Сақ, Ғұн, Қаңлы, Көк түріктердің (аспан түріктері) және т.б. ру-тайпалардың тарихи отанында отырған ұрпағы, әрі олардан қалған мәдени мұралардың да, рухани байлықтың да бірден-бір иесі болып табылады. Миф – ойлау жүйесі мен тәжірибенің нәтижесі. Мифология – мифтің әдеби мүлдеге бағындырылған түрі. Миф бір жағынан қарағанда анық – танығын тексеруге болмайтын ертегі- қиял сияқты.Ал мифологияда мифтер мысалдық, метафоралық, сюжеттік, т. б. Тұрғыда қолданылады. Әдебиет: А.Есенұлы,Г.Елеусізқызы «Күй -қастерлі әуез» Алматы «Өлке»-1998ж.,4-15-беттер. мақсаты: Қазақ күйлерінің үлкен бір саласы – мифтік күйлер. Бұл күйлер өте ертедегі ойлау жүйесіне негізделген композициялар болып табылады. мазмұны: Миф – танып-түсінуге болмайтын ішкі сезім-түйсіктің нәтижесі болса, мифологияға мифтер саналы түрде арқау болады. Өзін-өзі тексеретін сұрақтар: Миф дегеніміз не? Қандай мифологиялық күйлерді білесін? Пайдаланылатын әдебиеттер: Айтжан Есенұлы «Күй – тәңірдің күбірі» «Дайк – Пресс» Алматы-1996ж. 23-37 беттер. №13 практикалық сабақ Тақырыбы: Тарихи күйлер. Халық күйі «Ел айрылған» Практикалық сабақ мазмұны ;қағысы ,әдісі,орындалу ерекшелігі. (қарастырылатын мәселелер) Әдістемелік нұсқау: музыкалық қызмет процесінде музыкалық қабілеттерді дамыту әдістері Қарастырылатын сұрақтар: Тербеліске дайындық сол қол саусақтарын пернеге дұрыс орналастырып болғаннан кейін , алдымен қағыссыз , 4 – саусақты жекелеп қағыссыз тербеліс қозғалысын үйретіп , сонан соң қағыспен бір пернеде тербелтіп , келесіге ауыстырып , саусақ бір – бірлеп қосылады. мақсаты: «Ел айрылған» жаугершілік заманнан жеткен көп тармақты күй. Белгілі тарихшы, жазушы, музыка зерттеушісі Мұхтар Мағауиннің айтысына қарағанда бұл күйдің он алты нұсқасы бар. (М.Мағауин. Күй иесі Байжігіт.- «Жұлдыз»,1976,№ 9). Аңыз сорабына қарағанда бұл күйдің алғашқы нұсқасын шерткен XVIII-ғасырда өмір сүрген Байжігіт күйші. Содан бұл күй қазақтың сүйікті тақырыбына айналып тармақ-тармақ болып , кемелденіп тарап кеткен. Каталог: dmdocuments dmdocuments -> Семинар ожсөЖ 15 сағ. Емтихан 4 Барлығы 45 сағ Орал, 2010 dmdocuments -> Әдеби өлкетану Преподаватель Ақболатов Айдарбек Ахметұлы Вопросы: Вопрос №1 dmdocuments -> 2009ж. «Қазақ филологиясы» кафедрасы dmdocuments -> Семинар ожсөЖ 5 сағ. СӨЖ 15 сағ. Емтихан Барлығы 45 сағ Орал, 2010 dmdocuments -> Жаратылыстану математикалық факультет dmdocuments -> Барлығы – 45 сағат dmdocuments -> 2007ж. Қазақ тілі мен әдебиеті және оқыту теориясы кафедрасы dmdocuments -> Қазақ филологиясы кафедрасы 050205 dmdocuments -> Барлығы – 90 сағат жүктеу/скачать 0,87 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|