Оқытушы туралы мәлімет
Жер төсемінің жобалау үрдісі
жүктеу/скачать 405,38 Kb.
|
umkd territoriyal k aimaktau
соц
- Бұл бет үшін навигация:
- Шалғынды
| Жер төсемінің жобалау үрдісі. Жер төсемін орналастыру: сақтау, орнықты, ауа-райына төзімді және тәуелді болмауы. Жер төсемінде қолданатын топырақ өте құрамды. Оның ішінде 3 компонент: су, ауа-судан бос жерлерді толтыратын физика - механикалық қасиетті көрсеткішінде оның байланысы, дымқылдығы, тығыздықтың пайда болуы өте маңызды.
Топырақтың құрамында балшық көп болса, ол құрғақ кезінде тығыз байланыста болады. Балшықтан басқа жол төсеміне: супесь, суглинок, гиебень, құм (олар әр түрлі болады – орташа немесе ірі топырақ) пайдаланады. Құмды тек батпақ жерде пайдаланады. Құмның құрамы үйме қатайтуды талап етеді. Сумен ағып кетуі мүмкін. Сондықтан дымқыл жерлерде жер төсеміне топырақты пайдалану қажет емес. Шалғынды: құм және балшықтың жақсы байланысы болса өте жақсы материал деп есептеледі. Сортаң: өте жақсы байланысы бар. Материал құрғақ уақытта біріктігі өте жоғары, сондықтан пайдаланар алдында оны үлкен машиналармен борпылдатып жұмсартады. Сортаң – су өткізбейді. Жаңбыр суы, қар суы жер төсемінде түрып қалуы мүмкін. Балшық: құрғақ кезінде тез бірігіп байланысады. Егер жер төсемінде дымқылдық болса, ол жолдағы бүкіл элементтерін төмендетеді содан соң жол киімі бұзылады. Құламалы үйінді және ойық төменге сырғып немесе сумен ағып кетуі мүмкін. Жылдың құрғақ ауасына қатты желде құлама үстінен топырақ және кішкентай күм ұшып кетуі мүмкін. Жер төсеміндегі қатқан, еріген су қүлама жолдың шетін бүлдіреді. Құламаларды нығайту үшін (тас, бетон, плита, т.б.) шөп өсіру өте ыңғайлы. Шөп тамыры топырақты біріктіреді және жел жылдамдығын азайтады, олар топырақты ұшырудан, ағып кетуден сақтайды. Жолды судан қорғау үшін жолды бекіту керек: Кесе қолденең жолдың екі жағы; Жол жиегінде ор жасау керек; Жолдың шетін жону керек; Шөп егу керек; Қиыршық таспен қармау; Сатылы сарқырама жасау. Осы жұмыстар жол бағасын кымбаттатады, ал жолды арзандату үшін жайлы жерден өткізу керек. Ағын судан өту үшін көпір, өткел, аяқ өткелі, су өткізу үшін құбыр жасайды. Құбырларды заводта жасайды. Құбырдан салынған өткелдер жайлы, арзан және ыңғайлы болады. Жайлы жерде бір құбыр - 2 км сайын салынады. Құбырларды d-стандарт d - 0,5. 0,5,1 м, 1,25 см , 1,50 см, 2 м болады. Құбырды кесе көлдең қарағанда құбырлар дөңгелек,мына формулалар арқылы белгіленеді, алынған жаңбыр, еріген су, кіші бассеиндерден зерттеу қорытынды бойынша жасалады. Ал үлкен су өткізгіш шығынның гидравликалық түрін өлшем бойынша аңықтайды. Су өткізгіш шығынын жауын-шашын жиналған жерден аңықтайды. Максималды шығынды жауын-шашын суымен тура формуламен шығарады, м3/с Qж =16,7αрҒ αφ αр- жаңбырдың есеп қарқындылығы, мм/мин; F - су жинайтын көлемі, картада горизонталды анықталады φ - су жинайтын көлеміне тәуелді, максималды жауын - шашын ағынының коэффициент редукциясы; Жаңбырдың есеп қарқындылығының мүмкіндігін арттыру мына формула арқылы анықталады: αр=αс Кt αс –1 сағат мм/ мин жаңбырдың жауатын қарқынды ұзақтығы; Кt – қатерлі жаңбыр есебінің қарқынды әрекетін әкелу коэффициент ұзақтығы. Жүргін бөлімінде су кесіп өтетін орындары болуы керек. Ондай төмеңгі жерлерде труба немесе көпір секілді құрылыстарды орналастырады. Қойылатын міндетке сәйкес СНиП бойынша, көпір, құбыр тәрізді жобаланады. Көпірді мынадай бірнеше тәсілмен салады: 1.Монолиттік көпір – ол тез салынатын, жерге бетонмен құйылады; 2. Жиналма көпір – оны тек жасалған тіректерге құрады; 3. Монолиттік жиналма элементтері және бетонменен жасалған кейбір бөлшектер. Мұнда жоғарғы маркалы суыққа шыдайтын цемент қолданылады 200, 250, 300, 400, 500, 600. Көпірлер тастан, бетоннан, ағаштан, темірден жасалады. Құрылыс алдындағы (W, м3 ) ағынның көлемін білу су аккумуляциясының есебі үшін керек. Оны мына формула арқылы шығарады. жүктеу/скачать 405,38 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|