Тағам өндіру процестерінің классификациясы


Энергетикалық және материалдық балансты айтыңыз



бет18/21
Дата02.12.2023
өлшемі96,22 Kb.
#194632
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   21
Байланысты:
Protsess 1

14. Энергетикалық және материалдық балансты айтыңыз
Энергетикалық баланс. Бұл баланс энергияны сақтау және айналу заңдары негізгінде құрылған. Заң келесі әдіспен тұжырымдалады: барлық энергия түрлерінің бөлек жүйеде жалпы саны тұрақты немесе энергия құрылмайтын және жойылмайтын кездегі мөлшері болып табылады – ол тек қана бір формадан екінші формаға көшеді. Осыдан ештеңеден ещтеңе алуға болмайды деген қорытынды шығады. Бұл бухгалтерлік істің атақты ережесі өте пайдалы болды. Егер заманға сай энергия формасының тізімі кірмейтін энергия өзгерістері анықталатын, егер энегия жоғалатын немесе еш жерден туатын болса, онда осы айырмашылықтарды ескеретін энергияның жаңа түрін ойлап табу керек. Мысалы нейтрон энергетикалық баланстағы атомдық реактордың жетіспеуінен анықталған болатын. Оны 1932 ж ағылшын ғалымы Джеймс Чэдвик ашқан.
Энергетикалық баланстың әртүрлілігі – жалпы түрде теңдеу түрінде жазылған жылулық баланс
Qв=Qо+ Qп

мұндағы Qв – енгізілетін жылудың мөлшері; Qо – шығарылатын жылудың мөлшері; Qп – жылудың шығындары.


Материалдық баланс. Массаны сақтау заңы бойынша аппаратқа түсетін заттардың Σ Мн аппаратта үрдістердің Σ Мм және шығындарға Σ Мп тең:
Σ Мн = Σ Мм + Σ Мп
Балансты уақыттың белгілі бірлігіне қурастырады, сағат. Тығыздық – дененің массасының оның көлеміне ара қатынасы.
P=M/V,
М – дененің массасы, кг; V – көлем, М3.
Салыстырмалы тығыздықты дистиленген суга бағыттанып анықталады:
Ротн = Р/Рв,
Р – заттың тығыздығы; Рв – судың тығыздығы:
Рс = Ртв φ + Рж (1-φ),
Ртв – қатты бөлшектердің тығыздылығы, кг/м3; φ – суспензиядағы қатты фазалардың үлесі; Рж – сүйықтың тығыздығы, кг/м3.
Қантты сироптардың, жемістік шырындыларының, қантпен сүттің қосындысынының 20ºС анықтау формуласы:
Р20 = 10 [1,42 х + (100 - х)],
Х – қурғақ заттардың концентрациясы, ºС.
Томаттық (қызынақ) өнімдердің тығыздығын анықтау формулары:
Р = 1016,76 + 4,4 х – 0,53 t
20ºС тең емес жағдайда тығыздықты анықтау формуласы:
Рt = Р20 – 0,5 (t-20),
T - өнімнің температурасы, ºС
Еркін үйінді материалдардың қуыстылығы E = 0,38...0,42 аралығында орналасады.
Газдардың тығыздығы (кг/м3) Клапейрон формулармен есептейеді:

Р = Рº =


Рº = М/22,4 – нормальды шарттардағы газдың тығыздығы


º = 273 К; рº = 1013 кПа), кг/м3; М – газдың молекулярлық массасы, кг/моль; Т = абсолюттық температура, К.


15. Тығыздық, тұтқырлық (вязкость) дегеніміз не және өрнегін айтыңыз.
Тығыздық. Дене (зат) массасының көлемге қатынасын тығыздық деп атайды. Тығыздық (кг/м3)р = M / V. Тығыздық жеке көлемге vж кері мөлшерді ұсынады; р=1/vж, мұндағы vж=V/M. Ерітіндінің тығыздығы оның массалық бөлігіне байланысты болады. Екі заттың тығыздығының қатынасын салыстырмалы тығыздық деп атайды. Әдетте заттардың салыстырмалы тығыздығын тазартылған судың салыстырмалы тығыздықпен анықтайды: Рсал = р/рв, мұндағы, р – заттың тығыздығы; рв – судың тығыздығы.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   21




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет