Сабақтың мақсаты: Оқушыларға химиялық элементердің периодтық жүйесін атом құрылысы



бет8/11
Дата12.11.2019
өлшемі5,45 Mb.
#51599
түріСабақ
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Байланысты:
11 класс- саба жоспарлары
10 сынып Химия ҚМЖ, 9 сынып Химия ҚМЖ, 8 сынып Химия ҚМЖ, 8 сынып бақылау Химия, 11 сынып Химия ҚМЖ, 8 сынып ІІ тоқсан бақылау жұмысы химия, 7.4 В БЖБ №9, 7.4.A БЖБ №8, 11-сынып ОМЖ, 11-сынып ОМЖ, 11-2, 11-2, 11-2, 11-2

Cабақтың тақырыбы: ЦИКЛОАЛКАНДАР

Сабақтың мақсаты: 1.Циклоалкандардың құрылысымен қасиеттерімен таныстыру

2.Қаныққан көмірсутектер туралы білімдерін тереңдету.

3.Ғылымқұштарлыққа, еңбектенуге тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: демонстрациялық

Сабақтың көрнекілігі: сызба-нұсқалар.

Сабақтың пәнаралық байланысы: геометрия

Сабақтың әдісі: Сұрақ жауап,баяндау, кітаппен жұмыс. .

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру бөлімі.

ІІ. Жаңа сабақты түсіндіру.

ІІІ. Бекіту

ІV. Үйге тапсырма беру.

V. Үй тапсырмасын тексеру.

ІІ.Циклоалкандар құрамындағы көміртек атомдары өзара дара байланыстар арқылы байланысқан, жалпы формуласы СпН2п болатын циклді қапыққан көмірсутектер.

Циклоалкандарды циклопарафиндер немесе нафтендер деп те атайды. Жалпы формуласынан циклоалкандар құрамының сәйкес алкандардан айырмашылығы — олардын молекуласында Н екі атомы кем болады. Ен қарапайым циклоалкан үш мүшелі сакинасы бар циклопропан C3H6. Келесі мүшелері: циклобутан С4Н8 және циклопентан С5Ні0, циклогександар С6НІ2, т.б. Олардың кұрьілымдык формулалары сн2: н2с ─ сн2

циклопропан н2с-сн2 цикло бутан



сн2 сн2





шавөзекті (циклопентан, а)




Циклоалкандардың изомерлері мен атаулары. алкан атауының алдына цикло-деген сөз. Егер бүйір тізбектері, ягни радикалдары болса, олардың орны көрсетіліп, аты аталады. Циклоалкандардың изомерленуі: а) циклдін құрамындағы көміртек атомдарының санына; ә) көмірсутек молекулаларындагы орынбасарлардың түрі мен олардың орындарына байланысты; б) алкендер мен класаралық изомері болады. Мысалы, С5Н10 изомерлері:

метилциклобутан

СН3─ сн—сн.

. н2с—С 2Н 1,2-диметилциклопропан



Циклоалкандардың табиғатта кездесуі мен алынуы. Бес және алты мүшелі циклопарафиндер (циклопентан, циклогексан) және олардың гомологтары мүнайдың кейбір түрлерінің құрамында болады. Сондықтан оларды "нафтендер" деп те атайды. Цикло­алкандарды мүнайдан боліп алады, сонымен катар синтездік жолмен де алады.

1. Қүрамындағы галоген атомдары екі шеткі көміртек атом-дарында орналаскан алкандардың дигалогентуындыларьша мыры-шпен немесе натриймен эсер етіп алады:

1,4-дихлорбутан

циклобутан

2. Циклоалкандар мен олардын туындыларын бензолды жэне оньщ сейкес туындыларын катализатор катысында гидрлеп алуға

болады:


C 6Hfi+ ЗН2 C 6Hf12

Физикалық қасиеттері.

Газ,сұйық,қатты. Суда ерімейді.

Химиялық қас. 1.Қосылу,орын басу, дегидрлеу,жану.

ІІІ. №12. 86 бет.

ІV. Үйге § 3.6 оқу. №15 есеп. 86 бе

V. 1. Алкандар қандай физикалық қасиет көрсете алады ?

2. Алкандардың қандай жалпы ерекшеліктері бар?

3. Алкандар қандай химиялық қасиет көрсете алады ? оны химиялық реакция теңдеумен дәлелде.

4. Алкандар қай жерлерде қолданады.? 3- сызбанұсқа.

11-сынып. Жаратылыс . Химия.



Cабақтың тақырыбы: Органикалық заттың құрамындағы

көміртекті және сутекті сапалық анықтау.



Сабақтың мақсаты:1. органикалық заттардағықұрамын анықтау барысында оқушылардың білімін,

ойлау қабілетін,сарамандық икемдігін дамыту.

2. Қауіпсіздік ережелерін сақтау.

3.Ұйымшылдыққа баулу.



Сабақтың түрі: Сарамандық

Реактивтер мен құрал-жабдықтары; глюкоза (қант немесе басқа органикалык зат), қандауыр, спиртшам , сынауык, ұстағышы бар металл тұрғы, қыздыруға қажетті құрал, газ жүретін түтігі бар тығынмен тығындалатын сынауық, қосымша сынауык, парафин (н/е орг. зат), Сuо ұнтағы, Са(ОН)2 ерітіндісі, сусыз Сu SО4

Сабақтың пәнаралық байланысы: Технология

Сабақтың әдісі: Эксперимент жасау.

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру бөлімі.

ІІ. Негізгі бөлім

ІІІ. Қорытынды.

ІV. Бағалау

ІІ. Сарамандық жұмыс №1.Органикалық зат кұрамындағы көміртекті және сутекті сапалық анықтау



Органикалық зат құурамындагы көміртекті күйеге айналдыру арқылы анықтау.

Тотыктырғыш — ауадағы оттек. Қара түс көмір (күйе) түзілгенін дөлелдейді. Реакция нәтижесінде түзілген су буланып ұшып кетеді. Жұмыстың орындалуы.

Қандауырдың ұшымен глюкозаның (канттың немесе баска органикалык заттың) бірнеше кристалын алып, жалынға ұстап қыздыру. Глюкоза әуелі балкиды да, содан соң қоңырланып жанып кетеді. Қандауырда қара түсті көмірленген масса калады. Бұл нені дәлелдейді?

Органикалық заттағы көміртекті көшртек (IV) оксидіне, сутекті суға айналдырып анықтау.

Орган. зат ретінде парафинді, глюкозаны, қантты, крахмалды немесе баска органикалык заттарды алуға болады. Органикалык зат реакцияға толық түсу үшін, мыс (II) оксидін кемінде екі есе артық алу керек. Реакцияга глюкоза, қант сиякты кристалды зат алынса, оны мыс оксидімен (II) жақсылап араластыру керек. Егер парафин алынған болса, оны балкытып, мыс (II) оксидімен аралас-тырады.:



Жұмыстың орындалуы. Құрғак сынауыккд 0,5—1 г ұнтақ мыс (II) оксидін және оның жартысындай парафин (немесе баска орг. затты) салыңдар. Парафин оксидті сіңіру үшін сынауыкты кыздырып, көлбеулеу етіп бекітіп, оның аузына таяу жерге сусыз Сu SО4ақ түсті салыңдар

Сынауыкты газ жүретін тығынмен жауып, түтіктің екінші ұшын 1,5—2 мл Са(ОН)2 ерітіндісі құйылған сынауыққа батыру. Зат қоспасы салынған сынауықты қауіпсіздік шараларын сақтап қыздырындар,

Сәлден соң газ жүретін түтік аркылы белінген газ әкті судың ерітіндісін лайлайды. Қыздырып жатқан сынауыктың қабырғасына су тамшыларының конғанын, ак түсті мыс сульфатының кәгергенін бакылаңдар.

Төжірибе аякталғаи соң, әуелі ерітінді қүйылған сынауыктан түтікті шығарып алып, сосын кыздыруды токтатындар (неге?). , 1-сынауыктағы коспаны ақ қағазға тогіп алып зерттеңдер.



Мына сұрактарға жауап беріңдер:

а) Қара түсті мыс (II) оксиді кандай езгеріске үшырады? ө) Сынауыктың қабырғасында қандай өзгеріс байкалды?



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет